Химиялық элеметтер анықтама

Презентация қосу

Тақырып:VII A топ
элементтері
ЖОСПАР:
I. Кіріспе
1. Химиялық элеметтер
анықтама
II. Негізгі бөлім
1. VII A топ элементтері
III. Қорытынды
Кіріспе
Химиялық элементтер —
ядродағы зарядтары бірдей
болып келетін атомдар
тобы. Табиғатта кездесетін
барлық жай және күрделі
заттар химиялық
элементтерден түзіледі.
Д.И.МЕНДЕЛЕЕВ 1869 ЖЫЛЫ
ПЕРИОДТЫҚ КЕСТЕНІ АШҚАН
БОЛАТЫН.КЕСТЕДЕ 7 ПЕРИОДТАН,8
ТОПТАН, НЕГІЗГІ ЖӘНЕ ҚОСЫМША
ТОПШАЛАРДАН,ЛАНТАНОИДТАР МЕН
АКТИНОИДТАРДАН ТҰРАДЫ.
Галогендер периодтық жүйеде әрбір
периодтың соңына қарай VII A
топшада бейметалдық қасиеті айқын
білінетін элементтер орналасқан.
VII A топ
элеметте
рі(Галогенд
ер) Хлор
Фтор
Бром
Йод

Астат
Фтор
Фторды алғаш рет 1886 жылы
А. Муассан алған. Грек тілінен
алынған «фторос» - бүлдіргіш
деген сөзді білдіреді. 1810 ж. А.
Ампер, балқытқыш қышқыл, тұз
қышқылына ұқсас екенін
байқап, хлорға ұқсас элемент
бар екенін сеніммен айтқан, ол
оны басында флюорий деп
атаған. 1816 ж. А. Ампер
болжамдағы элементті фтор деп
атады. Батыс елдерінің көбі
фторды флюор деп атайды
Фтор (Fluorum), F — элементтердің
периодтық жүйесінің VII тобының негізгі
топшасында орналасқан 9 – шы элемент
Табиғатта тұрақты бір изотопы және
жасанды жолмен алынған 5
радиоактивті изотоптары бар. Оның
улылығы сондай — Фторды алумен
айналысқан көптеген химик-ғалымдар (Г.
Дэви, Т. Нокс, Д. Никлес, П. Луйэ) қаза
тауып, ал А. Муассан мен Г. Нокс мүгедек
болып қалған. Фтормен жұмыс істеу өте
үлкен ұқыптылықты керек етеді, сәл
салақтық болса фтор ең кемі адамның
тісін күйретіп, тырнақтарына зақым
келтіреді.
ФТОР әсер еткенде сілемейлі қабықша қабынады , ал теріні қатты
күйдіреді. Сұйық галогендермен күйген жағдайда ұзақ уақыт
жазылмайды.Фтор қосылыстарында тек бір валенттілік қана
көрсетеді, тотығу дәрежесі үнемі -1, 0 –ге тең, себебі ол
электртерістіктілігі ең жоғары элемент; Ғ 0 + е Ғ оның екінші
энергетикалық деңгейінде екі ғана деңгейшесі бар, электрондардың
дараланып көшетін орны болмағандықтан топ нөміріне сәйкес
валенттілік көрсете алмайды.
Фтордың Жер қыртысындағы салмақ
мөлшелері 6, 25° 10– 2%, әр түрлі тау
жыныстары мен тұзды құмдар құрамында
шашыраңқы түрде кездеседі. Қалыпты
жағдайда Фтор солғын сары түсті, өткір
иісті, улы газ, балқу t – 219, 61°С, қайнау t
188°С. Фтор молекуласы екі атомнан
тұрады (F 2).
Химиялық қасиеттер
Фтор қалыпты температураның өзінде көптеген
элементтермен, оның ішінде азот және ауыр инертті газдармен
(гелий, неон, аргоннан басқа) әрекеттесіп, фторидтер түзеді.
Галогендер металдармен жылу бөле шабытты әрекеттеседі,
нәтижесінде тұз түзіледі. 2 Na + F 2 = 2 Na. F (суықта) 2 Fe + 3 Cl 2 =
2 Fe. Cl 3 (қыздырғанда)Электр терістілігі жоғары элементтердің
бірі оттек (3, 5) фтормен қосылысында оң тотығу дәрежесін
көрсетеді. (оттектің фториді) Фтор сутегімен тіпті қараңғыда
да шабытты әрекеттеседі F 2+H 2=2 HF↑ фторлы сутек.Кейбір
металдардың бетінде (қалыпты температурада) жұқа берік
фторид қабықшасы түзілетін болғандықтан су болмаса үрдіс
бірден тоқтап қалады. Fe (Cu, Ni, AI, Zn) + F 2 ≠ Ме. F 2↓ • Хлорда
темір ұнтақтары қыздырмай –ақ жана бастайды.
Хло
рқышқылының
Хлорлы тұз
ерітіндісіне марганец
диоксидімен әсер етіп
1774 жылы Карл Шееле
алған. Г. Деви оның
химиялық элемент екенін
тапты. Хлор атауы оның
сарғыш – жасыл түсіне
қарай 1812 жылы
ұсынылды.
Хлор (лат. Clorum), Cl–
элементтердің •периодтық
жүйесінің VІІ тобындағы
химиялық элемент,
атомдық номері 17,
атомдық массасы 35, 45;
галогендер тобына
жатады.
Молекуласы екі атомнан (Cl 2)
Молекуласы
тұрады; өткір екіиісті
атомнан
сарғылт(Cl 2)–
тұрады; өткірулы
жасыл түсті иісті
газ;сарғылт –
жасыл түсті0,улы
тығыздығы 3214газ;
г/см 3. Балқу
тығыздығы 0, 3214 г/см
t – 101°С; Табиғатта екі 3. Балқу
tтұрақты
– 101°С; Табиғатта
изотоптары екі(35 CI
тұрақты
және 37 CI)изотоптары
бар. (35 CI
және 37 CI) бар.
Жер қыртысындағы салмақ мөлшері 4, 5102%. Хлор өте
белсенді элемент, бос күйінде жанартау лавасында ғана, ал
байланысқан түрінде тау жыныстарында, теңіз, мұхит,
өзен суларында, өсімдік және жануарлар организмдерінде
кездеседі. Байланыстағы хлор көптеген минералдардың
құрам бөлігі. Қалыпты жағдайда хлор сарғыш – жасыл,
ерекше өткір иісті газ, тығыздығы 3, 214 г/л, ауадан 2, 5 есе
ауыр, қайнау t – 33, 6 С, балқу t – 100, 98 С. Суда жақсы ериді.
Тотығу дәрежелері +1, +3, +5, +7.
Бро
м
Бромды 1826 жылы
француз ғалымы А.
Ж. Балар теңіз
балдырының күлінен
алған. «Бром» атауы
гректің «бромос»
деген сөзінен
шыққан, «сасық»
деген мағынаны
білдіреді және ол
бромның
Бром (лат. Bromum, ) Br — элементтердің
периодты жүйесінің VІІ тобының негізгі
топшасындағы 35 –ші элемент. Тұрақты екі
изотопы бар: Ar Br-79, Ar Br-81. Бром қалыпты
жағдайда өткір иісті, қызыл қоңыр түсті, ауыр
сұйық. Ауада тез буланып, сары қоңыр түсті бу
түзеді, тығызд. 3, 19 г/см 3, қайнау t 58, 78
балқу t – 7, 2 C, Жер қыртысындағы мөлш. 1, 6–
4%. Табиғатта теңіз суында, тұзды көлдерде,
табиғи хлоридтерде кездеседі. Бром сирек
кездесетін ромаргирит (Ag. Br) және эмболит
Ag(Cl, Br) минералдарын түзеді. Химиялық
активтігі жөнінен хлор мен иод арасында
орналасады.
Йод
Йодты 1811 жылы француз фабриканты
химик-технолог Бернер Куртуа ашты.
Гей-Люссак иод деп атаған, ал Дэви –
йодин деп, грекше («йоэйдэс» – «күлгін,
қара көк”). Бүкіл әлемде иод деп атаса
Англияда йодин деп атайды.
Минералдары лаутарит (СаІО 3) және
дицеит 7 Са(ІО 3)2·8 Са. Сr. O 4, тұздары
иодидтер аз мөлшерде гидросферада –
теңіз суында, ұнғымалардағы мұнай
суларында кездеседі. Теңіз
орамжапырағы деп аталатын
ламинария балдырының құрамында 0, 1
-0, 6 % болады. Ағзада йод жетіспесе
“бақшаңкөз” (Базед) ауруына
шалдығады.
Йод периодтық жүйедегі VII
топтың негізгі топшасындағы 53
– ші элемент. Табиғатта
тұрақты бір изотопы бар (127 I),
бос күйінде кездеспейді, мұхит
суы, мұнай кендеріндегі ілеспе
суда, балдырларда кездеседі.

Қара сұр түсті, күлгін жылтыр,
өткір иісті, суда нашар ериді ал
органикалық еріткіштерде жақсы
ериді, тығыздығы 4, 93 г/см 3;
балқу t 113, 60 С; қайнау t 184, 350
С.
Аста
т
Астат атауы, «тұрақсыз» дегенді білдіреді,
оның барлық изотоптары радиобелсенді.
Астатты 1940 ж. Жасанды жолмен Т. Корзон,
У. Маккензи және Э. Серге • 209 Bi + α → 211 At
+ 2 n 0 • Ядролық реакция арқылы астатты
алды.

Ұқсас жұмыстар

Кіріктірілген циклдардың құрылымын ұйымдастыру.Циклдық алгоритмдерді орындайтын программа құру.ТР және Си программалау жүйелеріндегі модульдерді салыстыру

Індетті аурулардың иммунды ферменттеу анализі

Циклдық алгоритмдерді орындайтын программалар

Артерия вена хирургиялық аурулары

ҚАЗІРГІ ЕЛДІ МЕКЕННІҢ СӘУЛЕТ - ЖОСПАРЛАУ КОМПОЗИЦИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ КОМПОНЕНТТЕРІ

ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТЕРМИНОЛОГИЯДАҒЫ ЛАТЫН ТІЛІНІҢ МАҢЫЗЫ. ТҮСІНІКТЕР МЕН ТЕРМИНДЕР ЖҮЙЕСІ. ДЕФИНИЦИЯЛАР

Биохимияның зерттеу әдістері

Табиғат құбылыстары

ДНҚ бірізділіктері: униальді және қайталанатын ( ДНҚ қайталанулар). Тандемді қайталанулар

Химия пәні

Пәндер