Шартты рефлекстің тежелуі

Презентация қосу

Жоғарғы жүйке жүйесі
Жоспар
1.Жоғарғы жүйке іс-әрекеті
2.Зерттеу әдістері
3.Шартты рефлекстердің жіктелу
4.Шатты рефлекстің тежелуі
5.Жоғарға жүйке жүйесінің типтері
6.Жарғы жүйке іс-ірекетінің бұзылуы
7.1-2-ші сигналдық жүйелер
Жоғарғы жүйке іс-әрекеті
Адам мен жануарлардың үлкен ми сыңарлар
қыртысы жіне оған таяу құрылымдары
орталық жүйке жүйесінің жоғары бөлімі
болып саналады.Бұл жетекші бөлімнің
қызметі-жоғарғы жүйке іс-әрекетінің негізін
қүрайтын,яғни мінезді бейімдейтін күрделі
рефлекстік әсерленісті жүзеге асыру.Алғаш
рет орыстың атақты физиологы И.М
Сеченов жоғарғы жүйке іс-әрекеттер
туралы болжам ұсынды.Оны Павлов
нақтылы тәжірбие түрінде дәлелдеді.
Жоғарғы жүйке іс-әрекеті

Шарты рефлекс-жеке тіршілік
Шартсыз рефлекс-жүйке
кезінде жүйке жүйесінің
жүйесінің тау біткен түрлік
иемденген ісерленісі.Ол
әсерленісі.Организм әс-
лайықты рецнптор апараты
ірекетінің осы көрінісіне
арқылы,кез келген сигналдық
сәйкес,ол барабар тіт іркену
тітіркенудің әсеріне жауап
әсеріне жауап ретінде тұрақты
ретінде,тұрақсыз және өзгергіш
рефлекстік жолдар ішінде
рефлекстік жолмен жүзеге
пайда болады.
асырылады.
Сеченовтың ойларын И.П
Павлов ерекше дамыттты
және нақтылы тәжірибе
жүзінде дәлелдеді.Ол шатты
рефлекстер әдісін енгізіп
жоғарғы жүйке іс-әрекеті
туралы осы заманғы ілімнің
ірге тасын қалады.
Павловтың көрсетуі бойынша,ОЖЖ-нің төменгі
бөлімінде-қыртысасты,ми бағанында жұлында
пайда болатын рефлекстік әсерленістер туа
біткен және тұқым қуалайтын тұрақты жүйке
жолдарымен орындалады.
Жоғарғы жүйке іс-әрекетінің
зерттеу әдістері:

4. Электрофизиологиялық
1. Клиникалық әдісі
әдіс

2. Алып тастау
5. Биохимиялық әдіс
(экстирпация) әдісі

3. Тітіркендіру әдісі 6. Кибернетикалық әдіс
Шартты рефлекстің жіктелуі
Рецептор белгісіне қарай шартты рефлекстер
экстрарецептивтік (сыртқы қабылдағыштық)
және интерорецептивтік (ішкі қабылдағыштық)
Тиімділігіне қарай шартты рефлекстер
вегетативтік және аспаптық
Тітіркендіргіштік түріне қарай табиғи және
жасанды
Шартты және шартсыз тітіркендіргіштердің
қарым-қатынасына және ұштастырылған
мерзіміне сәйкес нақты және іліспелі болып
бөлінеді.
Шартты рефлекстің тежелуі
Орталық жүйке жүйесіндегі тежелуді ашқан орыстың
атақты ғалымы И.М.Сеченов тежеудің сытрқы
(шартсыз)және ішкі(шартты) түрлері болады
Шартсыз тежелу-жүйке жүйесінің туа біткен қасиеті.
Ол сыртқы бөтен түрткілер әсерінен мінез
актысының кенеттен әлсіреуі немесе басылып
қалуы.
Шартты тежелу-жүйкенің жүре пайда болған қасиет.
Ол шартты рефлекс сиақты құрылады.
Павлов шартты тежелуді өшіретін, ажырататын,
шартты тежейтін және кешіктіретін деп 4 түрге
бөлді.
Жоғары жүйке іс-әрекеттің типтері

Сангвиник (ширақ)-мінезі
Холерик (ұстамсыз)-
жайдарлы, іскер, қызу
албырт, қызба, ашушан,
қанды,пысық,көпшіл,
еліктегіш адам.
елгезек, көңілшек адам.

Меланхолик ( әлсіз)-
Флегматик жұмсақ мінезді, өкпешіл,
(салмақты,инертті)- дәрменсіз, мұнды,
сабырлы, байсалды, жасқаншақ,
енжар,сылбыр мінезді жауапкершіліктен
салмақты, шабан сезкенгіш, дегенін
қимылды келеді. орындата алмайтын,
шалалық қасиеті болады.
Жоғарғы жүйке іс-әрекетінің
бұзылуы
Жоғарғы жүйке қызметі мен негізгі
процестерінің қалыпты қасиеттерінің әрекеттік
ауытқулары көптеген жійке ауруларына әкеліп
соғады.
Невроз-жоғары жүйке қызметінің созылмалы
әрекеттік бұзылуы.Оған себепші-ми қыртысы-
қыртысасты немесе ми сыңарларының өзара
қатысының келісімсіз жағдайлары, әр түрлі
әрекеттік, оның ішінде вегетативтік жүйе
қызметінің бұзылуы.
Адамдарда невроздың көп түрі болады, оның
ішінде жиі кездесетіні неврастения, мезі
қылатын күйдің неврозы, истерия және
психастения. Павлов айтуынша истерия-
көркемпаз типті адамға, ал психастения-
ойшыл адамға тән келеді.
1-ші және 2-ші сигналдық
жүйелер
Адам мен жануарларға ортақ жалпы қасиет-олардың
қоршаған әлемнің құбылыстары мен заттарының тікелей
нақтылы сигналдарына талдау және синтез жасау
қабілеттері. Бұл- организмнің көру,есту және басқа
рецепторларында қалыптасатын 1-ші сигналдық жүйесі.
Алайда адамдарда еңбек еті әлеуметтік даму кезіңде тілімен
байланысты 2-ші сигналдық жүйе пайда болады. Бұл жүйе –
естілген, айтылған және жазылған сөздерді түсіну.
1-ші және 2-ші сигналдық жүйелер бір-бірінен ажырамайды.
Адамның барлық түйсіктері ұғыну,елестету қабілеттері,
көптеген сезімдері сөз арқылы атқарылады. Сөз тұрақты
шартты рефлекс жасай алатын күщті нығайту
тітіркендіргіші болып саналады.

Ұқсас жұмыстар

Шартты рефлекс түрлері

Жоғары жүйке әрекеті

ЖОҒАРҒЫ ЖҮЙКЕ ӘРЕКЕТІ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК

Шартты рефлекс

Шартты рефлекстің шартсыздан айырмашылығы

ЖОҒАРҒЫ ЖҮЙКЕ ӘРЕКЕТІ

Шартты рефлекстердің тежелуі

Балалардың жоғары жүйке қызметінің типологиялық ерекшеліктері

Жоғарғы жүйке әрекеті және оның жасқа сай ерекшеліктері

Шартты рефлекстерді қалыптастыру

Пәндер