ДНҚ денатурациясы




Презентация қосу
СӨЖ
Денатурация мен ренатурацияның кинетикасы оның қолданылуы.
Нуклеотидтердің ДНҚ тізбегіндегі орналасу тәртібін анықтау
əдістері. Максам-Гильберт жəне Сэнгер əдістері.
Жоспар

• Кіріспе.
• Негізгі бөлім:
1. ДНҚ денатурациясы;
2. ДНҚ ренатурациясы;
3. Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы;
4. Тәжіибеде, медицина мен генетикада қолданылуы;
5. Нуклеотидтердің ДНҚ тізбегіндегі орналасу тәртібін анықтау
əдістері;
6. Сэнгер және Максам-Гилберт әдістері.
• Қорытынды.
• Пайдаланылған әдебиет тізімі.
Кіріспе

Сутегі байланысын бұзатын немесе стэкинг әрекеттесуін әлсірететін барлық сыртқы факторлар ДНҚ
денатурациясын тудырады. Оларға формамид пен мочевина тәрізді реактивтер, РН мен ерітіндінің
иондық күшінің күрт өзгеруі, температураның 80°C-тан жоғарылауы жатады. Әдетте денатурация кезінде
сутегі байланысы немесе стэкинг өзара әрекеттесуі немесе екеуі де бұзылады. ДНҚ Қос спиралы
толығымен немесе ішінара оның құраушы тізбектеріне бөлінеді.

ДНҚ секвенирлеу - бұл ДНҚ молекуласында нуклеотидтер тізбегін құруға мүмкіндік беретін әдістердің
жалпы атауы. Қазіргі уақытта толығымен ДНҚ молекуласы үшін жұмыс істейтін бірде-бір жүйелеу әдісі
жоқ; олардың барлығы келесідей ұйымдастырылған: алдымен ДНҚ-ның көптеген ұсақ бөліктері
дайындалады, содан кейін әр бөлім жеке-жеке оқылады.

Клондау тек Петри ыдысындағы жасушаларды өсіру арқылы немесе полимеразды тізбекті реакция
арқылы (бұл өте баяу немесе қандай да бір себептермен жұмыс істемейтін жағдайларда) жүреді.
Қысқаша және дәл емес презентацияда ол келесідей жұмыс істейді: алдымен ДНҚ денатурацияланады,
яғни жеке тізбектерді алу арқылы сутегі байланысын бұзады. Содан кейін ДНҚ-ға праймерлер қосылады;
бұл ДНҚ полимераза қосыла алатын ДНҚ – ның қысқа бөліктері-ДНҚ тізбегін көшірумен
(репликациямен) айналысатын қосылыс.
ДНҚ денатурациясы

Егер ДНҚ-ның сулы ерітіндісі 100°С-қа дейін қыздырылса
немесе оның рН-ы шекті мәндерге жеткізілсе, онда оның
молекулаларының әлсіз өзара әрекеттесуімен (сутектік және
гидрофобты) тұрақтанған екінші реттік құрылымы бұзылып, қос
спиральдың тізбектері ажырайды. Бұл процесс ДНҚ
денатурациясы деп аталады.

ДНҚ молекулаларының нативті және денатурацияланған ерітінділері физикалық
қасиеттерімен ерекшеленеді. Сонымен, ДНҚ молекулаларының сулы ерітінділері өте тұтқыр,
азотты негіздердің қалдықтарының болуына байланысты ультракүлгін аймағында
электромагниттік сәулеленуді максималды сіңіреді, 260 нм-ге дейін. ДНҚ қос спиралы
ажыраған кезде оның ерітінділерінің тұтқырлығы күрт төмендейді, ал ультракүлгін сәулесінің
260 нм-де сіңуі жоғарылайды (гиперхромды эффект). Осылайша, ДНҚ денатурациясы
процесін оның ерітіндісінің тұтқырлығы немесе оптикалық тығыздығының өзгеруін бақылау
арқылы бақылауға болады. Ақуыздар ДНҚ зерттеулеріне кедергі жасамайды, өйткені олардың
ультракүлгін аймағында сіңіру максимумы 190 және 280 нм.
Температуралық диапазон

Әрбір ДНҚ-ның денатурациясы, балқу деп
аталатын өзіндік температуралық Температура мен рН
диапазоны болады. Оның молекулаларының жоғарылаған кезде
жартысы ДНҚ ерітіндісінде алынған әдеттегі қос
денатурацияланатын температура, яғни, осы тізбекті ДНҚ-ның
интервалдың ортаңғы нүктесі ДНҚ-ның балқу денатурация
температурасы деп аталады және оны Т ^ деп қисықтары
белгілейді.

ДНҚ молекуласында G ::: C жұбы қанша көп
болса, оның балқу температурасы соғұрлым
жоғары болады. A ::: T жұптарына бай ДНҚ
молекулаларының балқу температурасы төмен.
Бұл G ::: C жұбындағы үш сутегі байланысын
үзу A ::: T жұбындағы екі сутектік байланысты
үзуге қарағанда көп энергияны қажет
ететіндігімен байланысты. Сонымен кез-келген
ДНҚ-ның балқу температурасы оның
нуклеотидтік құрамының көрсеткіші болып
табылады.
ДНҚ ренатурациясы

Егер ДНҚ молекуласы толық денатурацияланбаған болса және тізбектер әлсіз өзара әрекеттесу
нәтижесінде толық толық ажыраудан сақтала беретін екі тізбекті аймақ болса, онда оның денатурация
процесін оңай өзгертуге болады. Бұған ортаның температурасы мен рН-ын физиологиялық мәндерге
қайтару арқылы қол жеткізуге болады. Сонда екі ДНҚ тізбегінің жайылмаған бөліктері өздігінен
тоғысып, бастапқы қос спиральді құрайды. Денатурацияланған ДНҚ молекуласымен бастапқы
құрылымды қалпына келтіру процесі ДНҚ ренатурациясы деп аталады.
ДНҚ ренатурациясы

Алайда, егер ДНҚ тізбектерінің толық ажырауы болған
болса, онда ренатурация екі кезеңде жүреді.
Толығымен денатурацияланған ДНҚ бар
ерітіндіні тез салқындату кезінде оның
ренатурациясы жүрмейді

Бірінші сатысында денатурацияланған ДНҚ бар сулы
ерітінді өте баяу салқындатылуы керек, өйткені екі
тізбектің бірін-бірі толықтыратын аймақтары ретсіз
қозғалыстар мен кездейсоқ соқтығысулар кезінде бір-бірін
«тауып», қос спиральдің қысқа бөліктерін құрауы керек.

Екінші кезеңі әлдеқайда тез өтеді, өйткені қалған азотты
негіздердің қалдықтары дәйекті түрде бекіп, бірін-бірі
толықтыратын жұптарды құрайды. Содан кейін екі тізбек
те бекіткіш (молния, застежка) тәрізді «бекітіледі» және
ДНҚ қос спиралы толығымен қалпына келеді..
Реассоциация әдісі

Әр түрлі типтегі ДНҚ молекулаларының балқу дәрежесі олардың гомология
дәрежесін де сипаттайды. Бұл бактериялардың таксономиясының мәселелерін
шешу үшін қолданылады: молекулалық гибридизация, яғни ренатурация
процесін, әр түрлі, бірақ өзара байланысты бактерияларға жататын ДНҚ
тізбектерімен жүзеге асырады. Сыналатын молекулалардың гомологиясын сандық
сипаттауға болады.

Р. Бриттен мен Э.Дэвидсон эукариоттардың геномын ұйымдастыруды зерттеуге
реассоциация әдісін қолданды. Осы мақсатта ДНҚ фрагменттерге бөлініп,
балқиды, яғни бір тізбекті фрагменттер алынады. Содан кейін олар реассоциация
кинетикасын зерттейді: комплементарлы жұп іздеу жылдамдығы. Екі спиральды
фрагменттердің қалпына келу жылдамдығын зерттеу жоғары организмдердің
ДНҚ-сы өте гетерогенді екенін көрсетті: геномның ерекше бөліктеріне сәйкес
келетін өте баяу қайта бөлінетін фрагменттерден өте тез қайта бөлінетін
фрагменттерге дейін. Жылдам реассоциация бұл тізбектің геномда бірнеше рет
қайталанатынын көрсетеді. Бұл әдіс эукариот геномындағы нуклеотидтер
тізбегінің қайталану дәрежесін сандық түрде сипаттады.
Нуклеин қышқылдарының гибридизациясы

Нуклеин қышқылдарының молекулалық гибридизация
әдісі денатурация мен ренатурация құбылысына
негізделген. Егер әртүрлі түрдегі организмдерден
( және ) бөлінген ДНҚ ерітінділерін араластырып,
алынған қоспаны осы ДНҚ-ның балқу температурасынан
жоғары қыздырып, содан кейін оны баяу салқындатса,
содан кейін алдымен қоспаның ДНҚ молекулаларының
денатурациясы пайда болады, ал кейін ренатурация
кезінде ерітіндіде екі тізбекті құрылымдар түзіледі. Бұл
жағдайда тек бастапқы және ғана емес, сонымен қатар
бір тізбегі -ден, ал екіншісі -ден тұратын
гибридизацияланған молекулалар алынады. Мұндай
гибридті молекулалардың құрамында спиральданған да,
спиральданбаған да аймақтар бар. Спиральданған
аймақтарда полинуклеотидті ДНҚ тізбектері бір-біріне
комплементарлы, ал оралмаған аймақтарында олар бір-
біріне комплементарлы емес.
Гибридті молекулалар
Нуклеин қышқылдарының молекулалық гибридизация
әдісімен әр түрлі нуклеин қышқылдарының бастапқы
құрылымдарының ұқсастықтары мен
айырмашылықтарын анықтауға болады, мысалы әр түрлі
организмдерден бөлінген ДНҚ молекулалары арасында,
сонымен қатар бір ағзаның барлық мүшелері мен
Гибридті
ұлпалардыңмолекулалар түзетінанықтауға
ДНҚ сәйкестігін екі биологиялық
болады.түрдің
ДНҚ тізбектері арасындағы ұқсастықтың пайызы
неғұрлым көп болса, организмдердің осы типтерінің
эволюциялық байланысы соғұрлым жақындайды.
Мысалы, адамгибридизация
Молекулалық мен тышқанның текДНҚ-сы арасындағы
ДНҚ тізбектері арасында
ұқсастық пайызы адам мен ашытқы ДНҚ-сына
ғана емес, кез-келген екі нуклеин қышқылының қарағанда
жоғары.
тізбектері арасында да, мысалы, ДНҚ мен РНҚ
тізбектерін, егер олардың құрамында нуклеотид
қалдықтарының бірін-біріне комплементарлы тізбегі
болса, жүргізуге болады. Осылайша, ДНҚ мен РНҚ
молекулаларын гибридизациялау арқылы РНҚ
жасушаларының барлық типтерінің ДНҚ молекуласында
бір-біріне комплементарлы аймақтары болатындығы
бірінші рет анықталды.
Тәжірибедегі денатурация
ДНҚ құрылымының өзгеруіне әсер ететін
тұрақтандырушы факторлар:

· Цельсий температурасының көтерілуі;

· Қысымның айтарлықтай жоғарылауы.

Адам өмірінің практикалық аспектісінде ДНҚ
молекуласының денатурациясы вирустар мен ақуыз
суббірліктеріндегі диссипативті процесс үшін
қолданылады. Яғни зерттелетін зат қызған кезде
вирустардың РНҚ-сы бөлінеді. Содан кейін
вирустар мен саңырауқұлақтардың барлық ДНҚ-ны денатурациялауға арналған
сипаттамалары мен қасиеттерін мұқият зерттеуге жабдық
мүмкіндік бар. Вирустың РНҚ спиралін бөлген
кезінде ортаның қысымы мен иондық күшін ескеру
қажет.
Медицинада және генетикада қолдану
• Денатурация арқылы қол жеткізуге болатын негізгі
міндеттердің бірі - рекомбинантты генетикалық
кодты алу. Мұнда үш кезеңнен тұратын полимеразды
тізбекті реакция әдісі қолданылады: Гендік
• денатурация; терапи
я.
• гибридизация; Блотты
• полимеризация. Әдістің арқасында мутациялардың гибрид
изация
қатысуымен ДНҚ көшірмелерінің шексіз саны әдісі де
алынады. Көшірмелер негізінде вирустармен, денату
бактериялық және саңырауқұлақ ауруларымен рациян
инфекцияның диагностикалық тәжірибелері ы
өткізіледі. Полимеразды тізбекті реакцияны қолдану қолдан
арқылы тәжірибелік геннің көшірмелері алынады. уға
негізде
Сәйкес
лген.
типтер биолог
Олард
дің иялық
ың
алынға белсен
Гендік- көмегі
н ді
инжене мен
гендері заттард Генети
рлік инфекц
н ы, калық
вакцин иялард
әртүрлі оның диагно
аларды ың,
салала ішінде стика;
құру тұқым
рда өндіріс
және қуалау
қолдан тік
өндіру; шылық
уға жолмен
тың
болады өндіру;
параме
:
Даму болашағы

Процесс қайтымды болғандықтан, оны зерттеудің әсерінен молекулалық биология мен
генетиканың көптеген мәселелері шешілуі мүмкін. Гендік инженерияның арқасында үш
жүзден астам дәрі-дәрмектер мен вакциналар шығарылды. Медицинада қолданылады:
антикоагулянт (тромбтардың резорбциясы, миокард инфарктісін емдеу);

қанның бесінші факторы (А тобындағы гемофилияны емдеу);

эритропоэтин (анемия, эритроциттердің тиісті мөлшерін құрайды);

өсу факторы (белгілі бір жасушалардың өсуін ынталандыру);

соматотропин (ергежейлі ауру, өсу гормонын қолдану).

Ұзақ мерзімді перспективада зерттеулер күтпеген нәтижелерге әкелуі мүмкін, мысалы, адам
ағзасындағы емделмейтін ауруларды емдеу әдісін табу.
Нуклеотидтердің ДНҚ тізбегіндегі орналасу
тәртібін анықтау əдістері
Нуклеин қышқылдарының
(НҚ) жұмыс істеуінің
негізгі принциптерін түсіне
отырып, ғылыми
қауымдастық олардың
бастапқы реттілігін
анықтаудың жылдам және ДНҚ НЕМЕСЕ РНҚ Оқу – геномнан арнайы
тиімді әдістерін жасау үшін СЕКВЕНИРЛЕУ – тұқым секвенатор-машинаның
қуалайтын ақпаратты
үлкен күш жұмсады — көмегімен оқылатын ДНҚ
тасымалдайтын
қазіргі кезде оны макромолекулалардың фрагменттері (ұзындығы 25
секвенирлеу деп атайды. құрамындағы нуклеотидтердің — тен 20 000 нуклеотидке
Уотсон мен Крик ашқан бастапқы тізбегін анықтау. дейін).
жаңалықтан кейің, 10
жылдан соң биология
ғылымында жаңа дәуір —
нуклеин қышқылдары мен
геномиканың секвенирлеу
дәуірі келді...
Фредерик Сэнгер әдісі
Секвенирлеудің ең танымал әдістерінің бірін
ашқан ағылшын биофизигі Фредерик Сэнгер
(1918-2013) — химия саласындағы екі Нобель
сыйлығын алған (1958 және 1980 жылдары)
әлемдік ғылым тарихындағы жалғыз ғалым.
Бірінші сыйлық ақуыздардың құрылымын, әсіресе
инсулинді анықтағаны үшін берілді, ал екінші
сыйлық оған нуклеин қышқылдарының бастапқы
тізбегін анықтау әдістерін әзірлегені үшін берілді.
Радиоактивті таңбаланған нуклеотидтер мен ДНҚ
полимеразасын қолдана отырып, ДНҚ
секвенирлеу әдісін 1977 жылы Сэнгер мен оның
әріптестері ұсынды, уақыт өте келе бұл әдіс
бірнеше модификациядан өтті және қазіргі
заманғы секвенирлеудің алтын стандарты болып Фредерик Сэнгер
саналады.
Ф. Сэнгер мен Алан Коулсон ДНҚ
секвенирлеудің «плюс-минус» әдісі

Оны екі негізгі кезеңге бөлуге болады:

1. ДНҚ (мысалы, адамның ДНҚ), фермент (ДНҚ полимераза),
олигонуклеотидті праймерлер және төрт дезоксинуклеотид қоспасы (dNTPs)
(A, T, G және C) қолданылатын полимеразды тізбекті реакция,
дезоксинуклеотидтердің бірі α-фосфат позициясымен
2. Амплификацияланған фрагменттердің (32p) радиоактивті
қоспасын реакцияға түспеген түрде
таңбаланған.
дезоксинуклеозид трифосфаттардан тазарту. Қоспа сегіз тең бөлікке бөлінеді
(әртүрлі пробиркаларда). «Плюс» жүйесінде дезоксинуклеозид
трифосфаттардың төрт түрінің әрқайсысының қатысуымен төрт ПТР
реакциясы жүргізіледі; «минус» жүйесінде параллель олардың әрқайсысы
болмаған кезде төрт ПТР реакциясы жүргізіледі. Әрі қарай, нәтижелер
электрофорездің көмегімен бейнеленеді және ДНҚ тізбегін анықтайды, бұл
«плюс» жүйесінде ПТР терминациясы (үзілуі) нақты dNTP-ден кейін, ал
Осылайша алынған оның
«минус» жүйесінде сегіз сынама
алдындаэлектрофорез
жүреді. арқылы бөлініп, сигнал
«оқылды» және бастапқы ДНҚ-ның реттілігі анықталды. Бұл әдіс 5386
нуклеотидтік жұптан тұратын fX174 фагының қысқа ДНҚ-сына секвенирлеу
үшін қолданылды.

ДНҚ секвенирлеудің «плюс-
минус» әдісі
Сэнгер бойынша ДНҚ секвенирлеу: «Терминаторлар»
әдісі

• Бірнеше жылдан кейін Сэнгер әріптестерімен бірге «Терминаторлар» әдісі
немесе «тізбекті бұзу» әдісі деп аталатын тағы бір секвенирлеу әдісін
ұсынды. Бұл әдістің мәні реакция қоспасына әдеттегі нуклеотидтердің
аналогтары (дидезоксинуклеозид трифосфаттары) қосылады, олардың
синтезделген тізбекке қосылуы оны одан әрі синтездеудің мүмкін
еместігіне әкеледі (терминация, тоқтату), ал алынған «сынық» арқылы сіз
реттелген ДНҚ фрагментінің соңғы әрпін орната аласыз.

«Терминаторлар» әдісі
«Терминаторлар» әдісі:
• ДНҚ полимеразасын, олигонуклеотидті праймерлерді және төрт
дезоксинуклеотидтердің (dNTPs) (A, T, G және C) қоспасын
қолданады, олардың біреуі фосфаттың α-позициясымен (32p)
радиоактивті түрде таңбаланған. Төрт реакцияның әрқайсысына
бір-бірден 2',3' дидезоксинуклеозид трифосфаты (ddatp, ddTTP,
ddCTP немесе ddGTP) қосылады, олар одан әрі реакцияны
тоқтатады (матрицадан ДНҚ молекуласының синтезі) -
осылайша әр пробиркада бірдей нуклеотидпен аяқталатын
әртүрлі ұзындықтағы ДНҚ фрагменттерінің жиынтығы пайда
болады. Содан кейін алынған фрагменттер электрофорез арқылы
бейнеленеді және төрт реакцияның фрагменттерінің ұзындығын
DDATP, ddTTP, ddCTP немесе ddGTP-мен салыстыра отырып,
ДНҚ тізбегін қалпына келтіреді.

«Терминаторлар» әдісі
Максам және Гилберт бойынша ДНҚ секвенирлеу:
химиялық деградация әдісі
1976 жылы А.Максам мен В.Гилберт бір шегінде
радиоактивті таңбаланған ДНҚ фрагментінің ерекше
химиялық деградациясына негізделген секвенирлеу әдісін
жасады.
А.Максам Белгіленген ДНҚ препараты
және В.Гилберт төрт аликвотқа
пурин негіздерін құмырсқа
бөлінді
қышқылымен және диметилсульфатпен немесе екеуін
және әрқайсысы төрт негіздің біреуін
өзгертетін реагентпен
модификациялауды өңделді.
ұсынды. Бұл жағдайда аденин
қалдықтарының метилденуі азотта 3 позицияда, ал гуанин
қалдықтары азотта 7 позицияда жүреді. ДНҚ сынамасын 0
° C температурасында тұз қышқылымен өңдеу
Пиримидин негіздері
метиладениннің гидразинмен
жойылуына әкеледі.модификацияланған.
Сілтілік ортада 90 ° C
Егер реакция тұзсыз
температурасында ортадаинкубация
кейінгі жүрсе, онда цитозин
негіздің де,
бөлінуі
тимидин де модификацияланады;
орындарында егер өңдеу
қант-фосфат ДНҚ тізбегінің 2M NaCl
ыдырауын
қатысуымен жүргізілсе, онда
тудырады. Пиперидинмен тек үлгіні
өңдеу цитозинметилгуанин
модификацияланады. ДНҚ тізбегін
қалдықтарымен гидролиздеуге фрагменттерге бөлу
әкеледі.
пиперидинмен де жүзеге асырылады. Авторлар реакция
шарттарын әртүрлі ұзындықтағы субфрагменттердің толық
жиынтығын алатындай етіп таңдады. Кейінгі
полиакриламидті гель электрофорезі зерттелген
фрагменттің толық құрылымын қалпына келтіруге
мүмкіндік береді.
• Әрі қарай, рентген пленкасын қолдана отырып,
кескін (электрофорограмма) алынады, оның
көмегімен сіз зерттелетін ДНҚ фрагментінің
нуклеотидтер тізбегін қалпына келтіре аласыз, төрт
жолдың қайсысы гельдегі тесіктерден ең алыс
орналасқан ең жеңіл өнімнен кейінгі фрагмент
екенін есептей аласыз. Осылайша, бір оқуда 200-ге
дейін нуклеотидтерді анықтауға болады. Қазіргі
уақытта бұл әдіс ДНҚ үлгілерін дайындаудың
күрделілігіне және зиянды химикаттармен жұмыс
істеуге байланысты қолданылмайды. 1990-шы
жылдардың басында Максам–Гилберт Уолтер Гилберт
технологиясына негізделген және үлгіні дайындауды
едәуір жеңілдеткен автоматты секвенаторлардың
пайда болуына қарамастан, бұл тәсіл ақыры Сенгер
әдісіне ұтылды. Максам-Гилберт әдісінің
артықшылығы (Сенгер әдісімен салыстырғанда)
оның қайталама құрылымдардан толық тәуелсіздігі
және қызығушылық тудыратын ДНҚ тізбегінің
учаскесін білу қажеттілігінің болмауы (қажетті ДНҚ
полимераза ферментін тазарту үшін) клондау
сатысын болдырмайды.
Қорытынды
Ерітіндідегі ДНҚ-ның диссоциациясы (денатурациясы) және реассоциациясы
(ренатурациясы), шын мәнінде, әртүрлі биологиялық функцияларды in vivo-да жүзеге
асыруда шешуші рөл атқаратын процестердің жасанды рекреациясы болып табылады. Екі
бөлек бір-біріне комплементарлы нуклеин қышқылының тізбегінің бастапқы құрылымның
түзілуімен қайта қосылу қабілеті экстракорпоральды тәжірибелер жүргізу үшін, сонымен
қатар нақты нуклеин қышқылдарын бөліп алу, салыстыру және идентификациялау үшін
маңызды. Нуклеин қышқылының біртұтас комплементарлы тізбектерінің ассоциациясы
арқылы қос спираль түзудің ерекше қабілеті генетиканың алуан түрлі салалары үшін үлкен
маңызға ие.
«Терминаторлар» әдісінің автоматтандырылған модификациялары әлі де арнайы
құрылғыларда-секвенаторларда белсенді қолданылады. Көптеген флуоресцентті
молекулалардың ашылуы радиоактивті белгіні қолданудан бас тартуға мүмкіндік берді және
реакцияны бір пробиркада жүргізуге мүмкіндік берді. Реакция қоспасы капиллярлық
электрофорез арқылы бөлінеді, ал синтезделген ДНҚ тізбегіне салынған таңбаланған
нуклеотидтер флуоресценттік детекторлармен тіркеліп, бүкіл реттелген ДНҚ фрагментінің
тізбегін оқуға мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әдебиет тізімі

1. Р.І.Берсімбай «Молекулалық биология» оқу құралы. Алматы
«Қазақ Университеті» 2016
2. Анисимов А.А. «Основы биохимии»
3. https://studref.com
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
5. https://
www.biologydiscussion.com/biomolecules/denaturation-and-renaturati
on-of-dna/25558
6. https://www.majordifferences.com
7. http://www.bio.bsu.by
8. http://propionix.ru/sekvenirovaniye-i-ptsr
9. http://www.bio-cat.ru

Ұқсас жұмыстар
ДНҚ тізбектерін ДНҚ полимеразамен көшіру әдісі
Прокариот ДНҚ - ның репликациясы
Мезельсон-Сталь тәжірибесі, прокариоттардың және эукариоттардың ДНҚ репликациясы, ДНҚ денатурациясы және ренатурациясы
Ақуыз.Нуклеин қышқылдары
Алмаспайтын аминқышқылдары
Белоктың құрамы
Торша паталогиясы
Медициналық құралдарды залалсыздандыру тәртібі
Химиялық заттарды енгізу арқылы стерилизациялау
Генетикалық ақпараттың берілуінің молекулалық негіздері. ДНК – репликациясы
Пәндер