ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕРДІҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ

Презентация қосу

ТАҚЫРЫБЫ: ЛИНГВИСТИКА ІЛІМІ ПӘНІНІҢ ЗЕРТТЕУ
НЫСАНЫ, МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ.
ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕРДІҢ ҚАЛЫПТАСУ
ТАРИХЫ
ЖОСПАРЫ:

1.Пәннің зерттеу нысаны және басқа ғылымдармен байланысы.
2. Тіл біліміне кіріспе, Жалпы тіл білімі пәндерімен өзара байланысы.
3. Лингвистика ілімі пәнінің қалыптасып дамуының алғышарттары.
4. Лингвистика ілімін зерттеудің дереккөздері.
5. Көне лингвистикалық дәстүрлер: қалыптасуы мен дамуы.
Лингвистика ілімі теориясының зерттейтін мәселелері: әлемдегі тілдерге
жалпы ортақ белгілердің (тілдік, лингвистикалық универсалиялар) неғұрлым
өзіндік ерекшеліктері, тілдің пайда болу, қалыптасу және дамуы
(глоттогония), оның адаммен, адамның ой-санасымен, адамзат қоғамымен
қарым-қатынасы, басқа ғылым салаларымен байланысы, тіл философиясы.
Лингвистика ілімі ерте замандардағы лингвистикалық көзқарастардан
бастап, қазіргі жеке тіл білімдерінің қалыптасуын, яғни көрнекті лингвистер
еңбектеріндегі көзқарастар, түрлі лингвистикалык мектептер мен бағыттар,
олар пайдаланған әдіс-тәсілдердің тарихын қарастырады.
Пәнді оқытудың
мақсаты:

Лингвистика ілімі әр кезеңдегі ғылым
алдына қоятын қоғамдағы әлеуметтік-
мәдени шарттардың шектес ғылымдармен
және олардың практикалық шешімдерімен
тікелей байланысы постулатын түсіну
Пәннің мақсаттары:
білім алушының жалпы лингвистикалық дайындығын тереңдету, тіл
теориясының өзекті мәселелері бойынша білімдерін жинақтау, тіл
білімі ғылымының қалыптасу және дамуын, сонымен қатар
лингвистикалық талдаудың әдістерін меңгеру;

лингвистикалық ойлау қабілетін қалыптастыратын жалпы
методологиялық сипаттағы күрделі мәселелерді түсінуге, яғни
тілдің мәні, тілдің дамуы мен тілдің коммуникативтік қызметі,
тіл-ойлау-ақиқат, тіл және қоғам, тіл және басқа
коммуникативтік құралдар және т.б. мәселелер

тіл білімі тарихының даму қазіргі тіл білімінің “портретін”
тілді талдаудың негізгі әдістерімен қалыптастыратын негізгі
танысып, оларды практика және қалыптасу
сатыларын, бағыттары лингвистикалық пәндермен-әлеуметтік
жүзінде қолдануға шыңдалу; тіл білімі, психолингвистика,
және концепцияларын
түсіну когнитивтік лингвистика және т.б.
танысу
Оқу пәнінің Пәнді зерттеу
обьектісі: әдістері:

Әдістер оқытушы мен
студенттің оқу мақсатына
жетуге бағытталған өзара
лингвистикалық ой- байланысты әрекеті болып
табылады. Оқу кезеңінің
өрістік қалыптасуына барлық кезеңінде
негіз болған ежелгі байқалатын, айқындалған
заңдылық ретіндегі оқыту
дәуірден қазіргі заманға ұстанымдары мен тіл
оқытудың негізгі әдістемелік
дейінгі тіл теориясы, ұстанымдары:
тіл тарихы мәселелері. коммуникативтік қатынас
және тілдік құбылыстардың
саналы жүйеленуін
дәлелдеу.
ПӘННІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ, БАСҚА ПӘНДЕРДІҢ
АРАСЫНДА АЛАТЫН РӨЛІ МЕН ОРНЫ.

• Лингвистика ілімінің тарихы жеке алынған
тілдердің нақты материалдары негізінде құрылады,
жекелеген тілдер жалпы тіл білімінің үрдісіндегі
анықтамаларсыз, деталдық тұрғыда ғана емес,
сонымен бірге тұтастай түсініксіз болып қалады.
• Тіл туралы жалпы ілім бұл жағдайларда арнайы
лингвистикалық пәндерден мүлде ажырамайды,
керісінше, түрлі тілдік топтардың арнаулы
зерттеулерімен тығыз байланыста өмір сүреді.
Бұдан басқа жалпы тіл білімінің мәселелері жеке
тілдердің нақты материалдарын зерттеу арқылы
шешіледі.
ЛИНГВИСТИКА ТАРИХЫНЫҢ НЕГІЗГІ
КЕЗЕҢДЕРІ
1.Көне дәуір тіл білімі
2.Орта ғасыр тіл білімі
3.Қайта өрлеу дәуірінің тіл білімі
4.XVI-XVII ғасыр тіл білімі (Батыс Еуропадағы
лингвистикалық ой-пікірлердің
қалыптасуы)
6.XIX ғ. аяғы XXғ. Басындағы тіл білімі
7.XX ғ. лингвистикалық жаңа бағыттардың пайда
болуы, олардың көтерген мәселелері.
8. Қазіргі тіл білімі
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
• 1. Авакова Р.А., Бектемирова С.Б. Түркі филологиясына кіріспе. – Алматы: Қазақ университеті, 2016.
• 2. Аманжолов А.С. Түркі филологиясының негіздері. – Алматы, 2012.
• 3. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. – Алматы, 2004.
• 4. Бектемирова С.Б., Ауесхан Р. Түркітану: қысқаша энциклопедиялық лұғат. – Алматы: Қазақ
университеті, 2016.
• 5. История лингвистических учений: Древний мир. – Л., 2005.
• 6. История лингвистических учений: Позднее Средневековье. – СПб., 2002.
• 7. История лингвистических учений: Средневековая Европа. – Л. 2006.
• 8. История лингвистических учений: Средневековый Восток. – Л., 2004.

Ұқсас жұмыстар

Психолингвистика тарихы

Когнитивтік лингвистиканың тарихы

ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛ

Лингвистикалық мектептер

Әлеуметтік лингвистика

Мультимәдениетті қоғамда толеранттылыққа тәрбиелеу

Психолингвистика ғылымының қалыптасу тарихы мен даму кезеңдері

Жалпы тіл білімі тіл ғылымының зерттеу нысаны

Тіл білімінің салалары

Этностың пайда болу теориясы

Пәндер