Онкологиядағы антибластомды дәрілер мен радиопротекторлар: мейіргер ісіндегі қолданылуы

Антибластомды дәрілер. Радиопротекторлар. Орындаған:Аралбек Балжан нұржанқызы қабылдаған:әнес ақтөре талғатұлы

Шымкент қ, А ДСБ ШЖҚ Жоғары медицина колледжі МКК Мейіргер ісі қолданбалы бакалавр біліктілігімен «Мейіргер ісі бөлімі»

Жоспар:

1. Кіріспе

2. Негізгі бөлім

-Онкологиялық аурулар

-Антибластамды дәрілер

-Радиопротекторлар

3. Қорытынды

Кіріспе

Онкология-мед. ғылымының ісік ауруларының пайда болу себептерін, даму жолдарын, клиникалық белгілерін анықтап, емдеу, олардан сақтану жолдарын зерттейді.

Онкологиялық аурулар

Рак(обыр) -түрлі ағзаларда қатерлі ісіктедің пайда болуымен байланысты туындайтын аурулардың тұтас спектрінің жалпы атауы. Соның ішінде ауру түрлері мен оны емдеу әдістері әртүрлі болуы мүмкін. Көбіне ем аурудың қай сатыда диагностика жасалуына байланысты болып келеді.

Обыр ауруының 80-90% жағдайлары қоршаған ортаның себептері деп саналады. Обыр ауруының үлесі:тамақтану сипатының 30-35% нан, темекі тартатындардың30%нан, жұқпалы агенттердің 17%нан, алкогольдің4%нан, қоршаған ортаның ластануының2%нан, ауыр тұқым қуалау салдарынан2%нан тұрады.

Антибластика-операция кезінде негізгі ісіктен бөлініп қалған жеке клеткаарды жоюға бағытталған шаралар кешені.

Антибластика физикалық және химиялық болып екіге бөлінеді.

--Физикалық ант:

Электр пышағын қолдану. Лазерді қолдану. Криохирургия. Ісікті операция алдына және кейінгі ерте кезеңде сәуленену.

--Химиялық антибластика

Ісікті алғаннан кейін операция аланың 70% этиль спиртімен өңдеу Операция үстінде ісікке қарссы дәрілерді көктамырға жіберу Химиотерапиялық препараттарды ісік аймағында артерия қан тамыры арқылы жіберу.

Антибластомды дәрілер

Химиотерапия-ісікке әртүрлі фармакологиялық заттармен әсер ету. Өзінің емдік нәтижесі жағынан хирургиялық ем мен сәулемен емдегеннен бәсендеу. Химиотерапия жүйелік қатерлі ісіктерде негізгі ем болып табылады және онын гармонға тәуелді ісіктерді емдеудегі рөлі жоғары.

Химиотерапиялық дәрі-дәрмектер мына топтарға бөлінеді:

1. Цитостатиктер(цислофосфан, ТиоТЭФ, Винбластин, винкрестин) 2. Антиметаболиттер(меторексан, 5 фторурацил, фторафур) 3. Ісікке қарсы антибиотиктер(актиномицин, дактиномцин, сарколизин, рубромицин) 4. Иммуномодулятор(интерлейкин, интерферон) 5. Гармондық препараттар(синэстрол, метилтестостерон, торемифен)

Циклофосфан

Ісікке қарсы препараттар. Алкилдеуші препараттар. Азот тәрізді иприт туындылары. Циклофосфамид.

Рецепт циклофосфан

RP:Cyclophosphain 0, 1 Da tales doses in lagenic Signa 1 бөтелке күніне 2рет.

Фармококинетикасы

Циклофосфамид алкилдеуші метаболиттер/4-OH циклофосфамид және алкофосфамид\ түзе отырып, микросомалық оксидозалық жүйе әсерімен негізінен бауырда метаболизденеді, олардың ьір бөлігі белсенді емес метаболиттерге дейін ары қарайғы қзгеріске ұшырайды, екінші бөлігі жасушаларға тасымалданады, онда фосфатазалардың әсерінен цитоуытты әсерге ие метаболиттерге айналады. Плазмада метоболиттер концентрациясы көктамыр ішіне енгеннен кейін 2-3 сағаттан кейін ең оғарғы шегіне жетеді.

Циклфосфан ЛЭНС тез еритін иммуносупрессиялық дәрі ретінде аутоиммундық аурулар (ревматойдты артрит, псориаздық артрит, каллогеноздер, аутоиммундық гемолитикалық анемия, нефроздық синдром) үдегенде және трансплантат ажырауының реакциясын бәсеңдету үшін қоланылады.

Фармокодинамикасы

Циклофосфан-ЛЭНС тез еритін иприттің азоттық аналогтарына химиялық тұрғыдан жақын алкилдеуші цитостатикалық препараты болып табылады. Әсер ету механизміне ДНҚ және РНҚ жіпшелерінің арасында көлденең тігістердің түзілуі, сондайақ ақуыз синтезіне тежелуі кіреді деп болжануда.

Қолданылуы

Жедел лимфобласттық және созылмалы лимфолейкозда

Лимфогранулематозда, ходжиндік емес лимфомаларда, көптеген миеломада

Сүт безі обырында, аталық без обырында

Нейробластомада, ретинобластомада

Өкпенің ұсақ жасушалық обырында

Жатыр мойны мен денесінің обырында

Т. б

Қолдану тәсілі және дозалары

Циклофосфан ЛЭНС тез еритін препаратты көктаип ішіне сорғалатын немесе иннфузия түрінде, бұлшыұет ішіне енгізіледі.

Циклофосфамид көптеген химиатерапиялық емдеу сызбасы құрамына кіреді, осыған орай режимі мен дозасы, енгізу жолдары әрбір жағдайда әртүрлі жеке таңдалалы.

Барынша жиі қолданылатын дозалар мен режимдер:

50-100 мг\м2 күнделікті 2-3 апта бойы,

100-200 мг\м2аптасына 2 немесе 3 рет 3-4 апта бойы

600-750 мг\м2-2 реттен немеме 3 рет 2-3 апта

600-750мг\м2 2 аптпда 1 рет

1500-2000мг\м2 6-14жиынтык дозаға дейн3-4 аптпдп 1 реттен.

Жағымсыз әсерлері

--лейкопения, нейропения, тромбоцитопения немесе анемия көріністі түрде дамиды.

--жүрек айну, құсу, анорексия, сирек стоматит, жайсыздық немесе абдоминальді аумақтың ауыруы, диарея немесе іш қату.

Геморрагиялық колиттің, сарғаюдың дамуы туралы жекелей хабарламалар бар.

--трансаминазалар, сілтілік фосфатаза, қан сарысуындағы билирубин деңгейінің жоғарылауында көрінетін бауыр функциясының бұзылуы.

--алопеция, терідегі бөртпе, тері пигментациясы және тырнақтың өзгеруі байқалады.

--геморрагиялық уретрит\цистит, бүйрек өзекшелерінің некрозы(сирек жағдайларда бұл жайт ауыр сипатталуыжәне типті өлімге әкелуі мүмкін) . Сонымен қатар циститпен бірге немесе онсызткең сипаталған куық фиброзының дамуы.