Девиация мен әлеуметтік бақылау

Презентация қосу

Тақырып : Девиация мен
әлеуметтік бақылау

Орындаған: Үсен Аружан
Топ: ВТиПОК201
Жоспар
•1. Девиация түсінігі
•2. Девиация түрлері
•3. Глоссарий
• Девиация сөзі латын тілінен
аударғанда deviate деген сөзден шыққан.
Deviate ауытқу дегенді білдіреді. Девиантты
мінез құлық бқл адамның қоғамдық, топтық
нормалардан ауытқыған мінез құлқы.
Адамның іс әрекеті, мінез құлқы қоғамдағы
нормаларға, ережелерге және одан күтілетін
әрекееттерге, құндылықтарға сәйкес келмеуі.
Девиантты мінез құлықтың мәнін ашу
“норма” түсінігімен байланысты. Өйткені
норманы бұзған, яғни нормадан
ауытқыған адамның мінез құлқы
девиантты мінез құлық болып табылады.
Әлеуметтік норма бұл нақты қоғамда
тарихи түрде пайда болған тұлғаның,
әлеуметтік топтың немесе ұйымның
шектелген іс әрекеті. Норма мінез
құлықтың реттелуін қамтамасыз етеді
және мінез құлыққа әлеуметтік
қадағалау жасайды.
ХІХ ғасырдың соңында ХХ ғасырдың
басында девиатты мінез құлықтың
биологиялық және психологиялық
себептерін түсіндіретін трактаттар шыға
бастады. Итальяндық дәрігер
Ч.Ломброзо қылмыстық әрекет пен
адамның биологиялық ерекшеліктері
тікелей байланысты деп түсіндіреді.
Американдық психолог В.Шелдон да
адамның дене бітімінің маңыздылығын
атап көрсетеді.
Девиация
түсінігі

Ч.Ломброзо, Э.Дюркгейм,
В.Шелдон З.Фрейд бойынша Р.Мертон
бойынша девиацияның бойынша
девиацияның психологиялық девиацияның
биологиялық түсінігі әлеуметтанулық
түсінігі түсінігі
Ч.Ломброзо
бойынша
девиациялық
қылмыстың
түрлері

Құштарлықтан
Туа біткен Ақылынан ауысқан Кездейсоқ
пайда болған
қылмыскер қылмыскер қылмыскер
қылмыскер

Индивидтің
Психологиялық
бойында
анотомиялық, аурулардың Эмоциялық Ойланбай,
физикалық, кесірінен мінез құлық кездейсоқ
Психологиялық заңды еріксіз арқылы заңды жағдайда заңды
және әлеуметтік
бұзатын бұзатын индивид бұзатын индивид
Аытқулар
пайда болады индивид
Қылмыс
Қылмыс
керлік
керлік

Жәбірлену
Жәбірлену
шісіз
шісіз Маскүнем
Маскүнем
қылмыскер
қылмыскер дік
дік
лік Девиатты
Девиатты
лік Мінез
Мінез
құлықтың
құлықтың
түрлері
түрлері

Ақылынан
Ақылынан Өзін
Өзінөзі
өзі
адасқан
адасқан өлтіру
өлтіру
Э.Дюркгейм бойынша өзін - өзі
өлтірудің түрлері

Альтруис
Эгоистік
тік

Аномия
лық
Р.Мертон
бойынша
девиация-
ның
түрлері

Ретреат-
Конформист- Ритуалист –
Инноватор – заңдылықтар
көрсетілген салт – мен құндылық
қоғамдық Бунт-
девиациялар дәстүрлерді тарды
құндылықтарды әлеуметтік
қатарына негізге ала Мойындамай
мойындайтын, идеалдан
жатпайтын, отырып өз өз іс әрекетін
артта қалған,
бірақ өзіндік жүзеге
өзіндік нақты іс әрекеттерін төңкерісшіл
мақсатына асыру
алға қойған жүзеге адам
қол жеткізбеген арқылы
мақсаты бар асыратын
адам қылмыс
адам адам жасайтын адам
В.Шелдон
бойынша
девиациялық
қылмыстың
түрлері

Эктоморф – экто Эндоморф- ішкі Мезоморф-
Дегенді білдіреді орташа,
сырттай дегенді толық денелі, аралық дегенді
білдіреді, адамдармен
білдіреді.
арық денелі, тіл табыса
Шымыр денелі,
заңды бұзуға білетін тұлға,
бірақ кездейсоқ қылмысқа
негізделмеген қылмыскер бір табан
тұлға атануы мүмкін жақын тұлға
Глоссарий
• Девиация – көпшілік мойындаған ғадеттік
ережелерден ауытқу;
• Аномия – қоғамдық тәртіпті ретке келтіріп
тұрған ережелердің бұзылуы;
• Деликвенттілік – заң бұзушылық, қылмыс
жасау;
• Әлеуметтік бақылау - әлеуметтік
институттардың, мекемелердің, қоғамның
сан алуан салаларының қызметіне,
әлеуметтік топтар мен жеке адамдардың
іс-қимылына қоғамдық мүдделер мен
әлеуметтік ғұрыптар тұрғысынан баға беру
және тиым салу механизмі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. А.И.Икенов «Әлеуметтану
негіздері»
2. Кравченко А.И “Социология”, М.,
2000.
3. Тәжин М., Аяғанов Б “Әлеуметтану
негіздері” А., 1993
4. Павленок П.Д. “Социология”,
М.,2002
5. Булатова А., Исмағамбетов З. “Курс
лекции по социологии”, А., 2002

Ұқсас жұмыстар

Девиация түсінігі

Девиантты мінез құлық әлеуметтануы

Девиацияның формалары

ӘЛЕУМЕТТІК НОРМАЛАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ

Девиантты мінез - құлық әлеуметтенуі

Девиантты мінез - құлық

Девиантты мінез - құлықтың қалыптасу кезеңдері

Жалпы суицид туралы түсінік

Девиантты мінез - құлық ұғымы

Онтогенез эмбрионизациясы

Пәндер