Электромагниттік толқындардың әсері




Презентация қосу
Қожа Ахмет Ясауи атындағы
Халықаралық қазақ-түрік университеті

Тақырып: Тұрақты және айнымалы электр
өрістерінің тірі ағзаға әсері.

Орындаған: Куз
Қабылдаған: А
М
Тобы: ЖМ - 105
Жоспары:

Кіріспе
Негізгі бөлім
Айнымалы электр тогының тірі ұлпаға әрекеті.
Адам ағзасына электр тогімен әсер ету әдістері.
Магнит өрісі.
Организмге тигізетін әсері.
Айнымалы магнит өрісінің ұлпаға әрекеті.
Электромагниттік құралдар.
Электромагниттік толқындардың әсері.
Магнитотерапия.
Микротолқындық ДЦТ терапия.
УЖЖ-терапия. Жоғары жиілікті хирургия.
Қорытынды
Кіріспе
Материяның әртүрлігі электрлік өріс болып табылады.
Сонымен қатар осы өрісте орналасқан электрлік зарядтардың
әсерлесуінен туындайды. Электрлік өрістің мінездемесі
биологиялық құрлымның генерациялануы, ағзаның хал –
жағдайы туралы ақпарат көзі болып табылады.
Салыстырмалы тыныштықта тұрған зарядтың төңірегінде
электр өрісінің туатынын электростатикадан білеміз.
Егер зарядтар реттелген қозғалысқа келсе, яғни
өткізгіште электр тогы болса, оның төңірегінде
электромагниттік өріс туады. Электр өрісі негізінен
өткізгіштің ішіне шоғырланғандықтан, электр тогының
магнит өрісі өткізгіш төңірегіндегі кеңістікте туады.
Магнит өрісі туралы ілім 1820 жылы дат физигі Эрстедтің
магнит және электр құбылыстарының байланыстарын
анықтаудан басталады.
Айнымалы электр тогының тірі ұлпаға әрекеті

Адам ағзасының маңызды бөлігін биологиялық сұйықтықтар
құрайды, олар үлкен сандық иондарды құрайды, сондықтан
олар әртүрлі алмасу процесстерге қатысады.
Электр өрісінің әсерінен иондар әртүрлі жылдамдықта
қозғалады және клеткалық мембраналар маңында жиналады,
қарсы электрлік өріс құралады, ол поляризациаланған деп
аталады. Сонымен алғашқы тұрақты тоқ іс - әрекеті
иондардың қозғалысына байланысты, олардың бөлшектенген
және өзгертілген олардың концентрациясы әртүрлі
элементарлық ұлпалар.
Организмге әсер ететін тұрақты ток, ток күшіне байланысты,
сондықтан ұлпалардағы және терілердің электрлік
кедергісінің маңызы зор. Ылғал, тер кедергінің маңызын
кемитеді, кішкентай кернеудің өзі организм арқылы өтетін
ток байқалады.
Төменгі кернеуде 5 және 50 мА – ге тең аралықтағы
тұрақты электр тогымен емдеу мақсатында қолдану
гальванизациялау деп аталады. Гальванизация кезінде
60 – 80 Вольтқа тең кернеу және тығыздығы 0,05 0,1
электр тогы қолданылады. Гальваникалық токтың
организмга әсері, қабыршақтарына енетін иондар
концентрациясын өзгертуге әкеп соқтыратын күрделі
процестер тудырады.
Ағза ұлпасы ішінде орналасқан химиялық заттардан
электрлік зарядтары теріс немесе оң полюске қарай
орын ауыстырады, кейде диссоцианцияланған
бөлшектердің орын ауытыруын байқауға болады,
мысалы, май тамшыларының коллоидтарының теріс
полюске қарай орын ауыстыруын байқауға болады.
Мұндай құбылыс катафорез деп аталады.
Магнит өрісі
Магнит өрісінің организмге тигізетін әсері
мен тірі организм туғызатын магнит өрісін
зерттейтін биофизиканың бір саласын
магниттік биология деп атайды.
Магнит өрісінің адам организміне әсері

Магнит өрісінің адам организміне әсері өте
ерте заманнан-ақ зерттелген.Магнит өрісі
нерв жүйесіне жақсы әсер ететінін орыс
ғалымы С.П.Боткин ашқан. Тіпті магнит
өрісімен кез-келген ауруды емдеп жазуға
болады деп ғылымда дәлелденген. Магнит
өрісі нерв жүйесіне тежегіштік әсер етеді.
Ал қан айналым жүйесінде, қан
тамырларының кеңеюін байқауға болады.
Өте күшті магнит өрісінің әсерінен
микроорганизмдер өсу жылдамдығы және
оның өсу сипаты өзгеріске ұшырайды.
Диагностикалық және терапевтік құралдардың ішінде
табиғаты бойынша электромагниттік (ЭМ)
қолданылатын медициналық құралдар ең көп
таралған, әрі жиі қолданылатындар санатына
жатады.
Осындай ЭМ жататын электр өрісі мен оның
потенциялын, электр кедергісін, магнит өрісін және
ЭМ тербелістер мен толқындарды диагностикалық
және терапиялық мақсаттарда қолданады.
Адам ағзасына тұрақты немесе айнымалы электр
тогымен немесе магнит өрістерімен әсер ету әдістері
электро физикалық әдістер қатынасына жатады.
Жиілігіне сәйкес ол факторлар былай бөлінеді:
Айнымалы магнит өрісінің ұлпаға әрекеті

Магнит өрісінің организмге тигізетін әсері мен тірі
организм туғызатын магнит өрісін зерттейтін
биофизиканың бір саласын магниттік биология деп
атайды. Магнит өрісінің адам организміне әсері өте
ерте заманнан-ақ зерттелген.Магнит өрісі нерв
жүйесіне жақсы әсер ететінін орыс ғалымы
С.П.Боткин ашқан. Тіпті магнит өрісімен кез-келген
ауруды емдеп жазуға болады деп ғылымда
дәлелденген. Магнит өрісі нерв жүйесіне
тежегіштік әсер етеді. Ал қан айналым жүйесінде,
қан тамырларының кеңеюін байқауға болады. Өте
күшті магнит өрісінің әсерінен микроорганизмдер
өсу жылдамдығы және оның өсу сипаты өзгеріске
ұшырайды
Электрокардиограмма
Жүректің бұлшықеттерінің жұмысы
жазылған қисық сызық
электрокардиограмма (ЭКГ) деп аталады.
Жүрекке қан басқа мүшелермен
салыстырғанда көбірек келеді, өйткені ол
өмір бойы жұмыс атқарып тұрады
жұмысының ерекшелігін анықтау үшін осы
әдісті қолданамыз.
ЭЛЕКТРОЭНЦЕФАЛОГРАФИЯ

ЭЭГ-
жүйке талшықтарындағы биологиялық ток
тарды тіркеуге мүмкіндік
туғызатын мидағы биоэлектрлік
құбылыстарды зерттеу тәсілі.
ГАЛЬВАНИЗАЦИЯ
Гальванизация – бұл пациеттің ағзасына
үнемі үздіксіз аз қуатты (50 мА) және
төменгі кернеумен электр тогының әсері.
ЭЛЕКТРОМАГНИТТІК ТОЛҚАНДАРДЫҢ ӘСЕРІ

Электромагниттік радиация магниттік энергиядан және
электромагниттік толқындар арқылы пайда болады. Барлық
электромагниттік энергия электромагниттік спектрге түседі,
олар өте төменгі радиацияның жиілігінен ренгендік және
гамма-сәулелеріне дейін өзгереді. Көп адамдар ұялы
телефонмен сөйлескенде оны тым қатты бастарына
тақалтады, осыдан адамның миына көп радиация әсер етеді.
Көп ғалымдар ұялы телефонның электромагниттік
толқындарының шынында да адам ағзасына қаншалықты
зияны бар екенін зерттеп қараған. Көп елдерде осыған
байланысты арнайы программалар құрылып, үш жылдың
көлемінде зерттеулер жүргізілген. Оған 12 елден келген 15
мың дәрігер мамандар қатысқан. Дәрігерлер зерттеу
нәтижесінде құлақтың маңайында орналасқан (ми, сілекей
безі, құлақ түйсіктері, көз)-дерге ұялы телефоннан
МАГНИТОТЕРАПИЯ

Магнитотерапия – белгілі бір дене бөлігіне
ауыспалы немесе соғатын магнит өрісінің
емдік әсер етуі, оның әсерінен зат
алмасудың, қан айналымы, тіндер
трофикасының күшеюі көрінеді.
Магнитотерапия мына жағдайда
қолданылады: сүйек бұлшықеті жүйесінің
ауруы, қабыну және нервтің
перифериялық жарақаты мен
вегетативтік-тамырлық дистонияны
емдеуде, аяқ қол қозғалысын қалпына
келтіру үшін; ішкі органдар ауруында,
аяқ қол мен ми тамырларын және т.б.
Микротолқындық ДЦТ терапиясы

Аса жоғары жиілікті диапозондағы
электромагниттік толқынмен әсер —
микротолқындық терапия және
дециметрлік толқынды (ДЦТ) терапия.
УЖЖ - терапия
Ультрадыбысты, жоғары және ульрадыбыстық жиілік
диапазонында медициналық аппараттардың үлкен топтары
жұмыс істейді (электромагниттік тербелістер және
толқындар генераторы).
Электромагниттік тербелістер биологиялық денеге әсер
еткенде ағзада жылу бөлініп шығады. Айнымалы электр
өрісіндегі биологиялық ұлпаларда ығысу және өткізу
токтары пайда болып, зат алмасу үрдісі жақсарады. Осы
мақсатта медицинада ультражоғары жиілікті аппарат
көптеген ауруларды емдеу үшін қолданылады.
Физиотерапевтік бұл әдіс - УЖЖ-терапия әдісі деп аталады.
УЖЖ-терапия сүйек және қан тамырларындағы қабыну
процесстерін, невралгияны, бронхиальды астманы және
басқа да ауруларды емдеуде қолданылады.
УЖЖ-терапия –ультра жоғары жиілікті (30-300 МГц)
айнымалы электр өрісімен ұлпалар мен мүшелерге әсер
ететін,кең тараған физиотерапевтік әдіс.
УЖЖ - терапия
Қорытынды
Қорыта келгенде ағзаға электромагниттік өрістің және токтың
бірінші механикалық әсерін – физикалық деп, сонымен қатар оны
медицинада емдеу әдісі ретінде қарастырады.
Организмге әсер ететін тұрақты ток, ток күшіне байланысты,
сондықтан ұлпалардағы және терілердің электрлік кедергісінің
маңызы зор. Ылғал, тер кедергінің маңызын кемитеді, кішкентай
кернеудің өзіде организм арқылы өтетін ток байқалады.
Шипалы заттар диссоциацялану негізінде қабылдайтын
зарядтардың таңбасына сәйкес енгізіледі. Анод арқылы кейбір
органикалық қосылыстардың иондары беріледі, мысалы, сульфидин,
пенциллин және басқалар. Катафорез, электрлік осмос, иондық
гальванизация құбылыстарының жиынтығы электрофорез деп
аталады. Ертіндіден, электрондық төсеніш және электролиттерден
құралатын ток өткізетін тізбегінен тұратын күрделі тізбек иондық
гальванизация кезінде пайда болады.
Жалпы айтқанда электр-магниттік өрістің классикалық теориясын
1873 жылы Дж.Максвелл жасаған болатын. Міне осыдан бастап 1
ғасыр шамасы болса әлі күнге дейін осы теория жүзінде түрлі
медициналық аппараттар, құрылғылар жарық көріп адамзат баласы
үшін үлкен емдік және басқада түрлі қызметтер атқарып келеді.

Ұқсас жұмыстар
Электромагниттік толқындар
Электрдің, электромагниттік толқындардың, иондаушы және ультрадыбыстық сәулелердің адам денсаулығына әсері
Электромагниттік толқындардың қолданылуы
Рентген сәулелері
Электромагниттік толқындар туралы
Электромагниттік толқын
Магнит өрісі. Магнит өрісінің тірі организмге әсері
Жоғары қарқындылықты лазер сәулесі шығаруының биологиялық ұлпаға әсері
Адам ағзасына электр тогымен әсер ету әдістері
Көлденең және қума толқындар
Пәндер