Бұйратау мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің геоэкологиялық сипаттамасы мен биологиялық әртүрлілігі

қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті “су, жер және орман ресурстары” факультеті

Тақырыбы: “бұйратау ұлттық табиғи паркі”

Тобы : Орындаған: Сейдахметова томирис Тексерген:

Мемлекеттiк ұлттық табиғи парк - ерекше экологиялық, ғылыми, тарихи-мәдени және рекреациялық құндылығы бар мемлекеттiк табиғи-қорық қорының бiрегей табиғи кешендерi мен объектiлерiнiң биологиялық және ландшафтық саналуандығын сақтауға, оларды табиғат қорғау, экологиялық-ағартушылық, ғылыми, туристiк және рекреациялық мақсаттарда пайдалануға арналған табиғат қорғау және ғылыми мекеме мәртебесi бар ерекше қорғалатын табиғи аумақ.

Қазақстанда қазіргі уақытта 12 ұлттық парк ұйымдастырылған.

«Бұйратау» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі

«Бұйратау» бағы Ақмола облысы Ерейментау ауданы (60814 га) мен Қарағанды облысы Осакаров ауданы (28154 га) аумағында орналасқан. Оның жалпы ауданы 88 968 га.

Жалпы мағлұмат

Ауданы

88 968 га

Құрылған уақыты

11 наурыз 2011 жыл

Басқаратын ұйым

ҚР АШМ Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті

Сайты

http://gnpp-buiratau. kz/kk

Орналасуы

(G) (O) (Я) (T)

Ел

Қазақстан

Аймақтар

Ақмола облысы, Қарағанды облысы

Аудандар

Ерейментау ауданы, Осакаров ауданы

Парк туралы

Мемлекеттік ұлттық табиғи паркі «Бұйратау» Біріккен Ұлттар Ұйымының Жаһандық экологиялық қор (БҰҰДБ/ҒЭҚ) бағдарламасы«Далалық экожүйелерді сақтау мен тұрақты басқару» жобаның қолдауымен, «2011-2014 жылдарға арналған Жасыл Даму» салалық бағдарламасы жүзеге асыру аясында 2011 жылдың 11 наурыз ҚР АШМ Орман және аңшылық шаруашылығы комитетімен құрылды.

«Бұйратау» ұлттық паркі (қазақшадан - «Кудрявые горы») орманды дала экожүйелерінің (қайың тоғайлары, қандыағаш) бірлесе отырып аумағында бірегейлігі әкеледі, қоңыржай құрғақ және құрғақ дала зона арасындағы өтпелі аймағында орналасқан.

Ұлттық табиғи паркінің аумағы Республикалық маңызы табиғат қорғау және ғылыми мекеме мәртебесімен бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, екінші санатына жатады, ерекше экологиялық, ғылыми, тарихи-мәдени және рекреациялық құндылығы бар Мемлекеттік табиғи-қорық қорының объектілер, биологиялық және ландшафттық әртүрлілікті сақтау, табиғат қорғау, экологиялық білім беру, ғылымдық, туристтік және рекреациялық мақсаттарда бірегей табиғи кешендерді пайдалану үшін арналған.

Жер бедері. «Бұйратау» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің жер бедерінің негізгі түрлері төмен таулар (төбелі), жоғары (жотасы) ұсақ шоқылықтар, төмен (төбелі және адырлы-бөктерлі), сондай-ақ тауаралық пен төбеаралықтар жазықтардың әртүрлі түрлері - көлбеу, толқынды, кедір-бұдырлы, жалпақ болып табылады. Бедерінің тән элементтері уақытша су ағысының алқаптар, кішкентай өзендердің өзен аңғары және көл қазан шұңқыры болып табылады. Биік жоталы ұсақ шоқылар негізінен дара, оқшауланған тік құламалы жоталар, биіктігі 100 - ден 130 м-ге дейін, ең жоғарғы абсолюттік биіктігі-698 м (қалмақ қ. - Қожа) . Жоталар меридионалды және салыстырмалы түрде қатаң солтүстіктен оңтүстікке бағытталған (Мыңшұңқыр, Бозашқыртау, Қалмаққожа) .

Климат. «Бұйратау» ұлттық паркі Азия құрлығының ортасында орналасқан. Сондықтан, климаты күрт құбылмалы. Олардың жазғы өте зормен атмосфералық жауын-шашынның мөлшері жеткіліксіз және тұрақсыз жылдар бойынша және жыл бойы айтарлықтай желден қызметі, жоғары жазғы және төмен қысқы температуралар, арктика, қалыпты және оңтүстік ендіктерден ауа массаларының әсері көктем-жаз кезеңнің құрғақшылықты қамтамасыз етеді.

Ішкі сулары. Ұлттық парк алып жатқан жер телімінде негізінен суы кермек көптеген тұйық қазанщұңқыр кездеседі. Басты көлдері Әжбай және Бозайғыр . Көлдің тереңдігі үлкен емес және орта есеппен 1-1, 5 м аспайды. Көлдер су жануарлар суару үшін ғана жарамды. Су жетістіруінің басты және ең сенімді көзі жер асты сулары болып табылады, тұщы сулардың артезиандық бассейндар карбонды мен мезозой ойпатында қалыптасқан. Қарабұлақ сияқты шағын өзені бар. Судың жылдық ағысының басым бөлігі (70-90%) көктемнің 1, 5-2, 5 аптасының үлесіне тиеді. Әулие Бұлақ атты бұлағы бар, суы жыл бойы, тіпті қыста да қатпайды. Бұлақ жартастар арасымен қарағайлы орман арқылы ағады, жағалауы тасты, биік өткелді болып келеді. Кварциттарда жарықшақты суы кең таратылған. Жер асты су арынсыз және 1, 1-17 м. тереңдіктерде астам көлбей жатады. Аңғар баурайын етегінде, 0, 1- 4 с/л дейін дебитпен бұлақтардың шығу жыра-сай бойынша байқалайды. Сапасы бойынша суы тұщы болады. Тұтас алғанда аймақтың сумен қамтамасыз етуы жақсы.

Топырақ. Топырақ-географиялық аудандастыруға сәйкес зоналық қара қоныр топырқтары басым, орташа-құрғақ дала зона ішінде парктің аумағы орналасқан. Ол топырақтың қиыстыру және топырақ жамылғысының күрделі құрылымымен ерекшеленеді. Бұйратау аумағы аса бай фауна және флорасымен ерекшеленеді.

Флора. «Бұйратау» ұлттық бағының флористикалық құрамында 450 түрден астам жоғарғы тамыр өсiмдiктерi бар. Мұнда ботаникалық географиялық тұрғыдан маңызы бар Орталық Қазақстан Үстіртінің ерекше флорасының бестен бір бөлігі сақталады. Флораның құрамында қандыағаш, қырыққұлақ, қалампыршөп, көктем жанаргүлі, жаушымылдық, жабысқақ мысықот, Геснер қызғалдағы сияқты сирек кездесетін және ареалы шектеліп жатқан 30-н астам түрлер кіреді.

Ұқсас жұмыстар

Марқакөл мемлекеттік табиғи қорығы: тарихы, табиғи жағдайы және биологиялық әртүрлілігі

Іле Алатауы (Алматы) мемлекеттік табиғи қорығы: тарихы, экожүйелері және биологиялық әртүрлілігі

Экосфераның табиғи факторлары және геоэкологиялық қызмет: табиғи ресурстарды кешенді пайдалану мен техногендік әсерлер

Катонқарағай және Көкшетау мемлекеттік ұлттық табиғи парктері: география, биоәртүрлілік және қорғаныс режимі

Қазақстанның мемлекеттік табиғи қорықтары: негізгі қорықтардың сипаттамасы

Алтынемел ұлттық табиғи паркі: географиясы, геологиясы және биологиялық алуантүрлілігі

Алтын Емел және Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи парктері: география, флора мен фауна және тарихи-археологиялық мұра

Қазақстан Республикасының мемлекеттік және ұлттық мерекелері: сипаттамасы мен маңызы

Марқакөл мемлекеттік табиғи қорығы: аумақтық құрылымы және физико-географиялық сипаттамасы

Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорығының экожүйелері, биологиялық алуантүрлігі және сақтау шаралары

Пәндер