МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ СЮЖЕТТІК - РОЛЬДІК

Презентация қосу

ТАҚЫРЫБЫ: «МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ
БАЛАЛАРДЫҢ СЮЖЕТТІК-РОЛЬДІК
ОЙЫНДАРЫ.»
ЖОСПАРЫ:

1.МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ СЮЖЕТТІК-РОЛЬДІК
ОЙЫНЫНА СИПАТТАМА.
2.СЮЖЕТТІК ОЙЫНҒА ТӘРБИЕШІНІҢ ЖЕТЕКШІЛІГІ ЖӘНЕ
ҰЙЫМДАСТЫРУ ӘДІСТЕМЕСІ.
3.ОЙЫН БАРЫСЫНДА БАЛАЛАРДЫҢ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫ.
1.Мектепке дейінгі балалардың
сюжеттік-рольдік ойынына
сипаттама.
Сюжетті-рольді ойындар мектепке дейінгі балаларға тән
ең сипатты ойындар болып табылады және олардың
өміріне елеулі орын алады.
Сюжетті-рольді ойынның ерекшелігі сол, оны балалардың
өздері жасайды, ал ойын қызметі айқын өнерпаздық және
творчестволық сипатта болады Бұл ойындар қысқа да,
ұзақ та болуы мүмкін.
Балалардың өз ынтасынан туатын сюжетті-рольді
ойындарды жоғары бағалай келіп, Н.К.Крупская
былай деп жазды: «Балаларға ең сүйікті, ең қажетті
ойындар – ойынның мақсатын балалардың өздері
белгілейтін ойындар. Ойын процесі – сол мақсатты
жүзеге асыру: бала жоспар жасайды, соны жүзеге
асырудың құралын таңдап алады. Бұл жерде
жоспар құру процесінің өзі маңызды».

Психолог Д.Б.Эльконин творчестволық сюжетті-
рольді ойынға мынадай анықтама береді: «Мектепке
дейінгі балалардың рольді немесе творчестволық
деп аталатын, ойыны дамыған түрінде балалар
өзіне ересектердің ролін алатын және жинақталған
формада ойын жағдайында ересектердің қызметі
мен олардың арасындағы қарым-қатынасты қайта
жасайтын іс-әрекет болып табылады. Бұл жағдайға
тән нәрсе – ересектер қызметінің шын құралдарын
алмастыратын алуан түрлі ойын құралдарының
пайдаланылуы».
Сюжетті-рольді ойында оптимистік, өмір
сүйгіш сипат айқын көрінеді, оларда ең қиын
істердің өзі абыроймен сәтті аяқталып
отырады: капитандар корабльдерді теңіз
дауылы мен бұрқасынан аман алып өтеді,
шекарашылар шекара бұзушыларды ұстайды,
Балалардың өнерпаздығын, қоршаған
доктор ауруларды емдеп жазады.
өмір фактілері мен құбылыстарын
Творчестволық сюжетті-рольді ойында бала творчестволықпен қайталап жасауды
өмір құбылыстарын белсенді түрде қайталап және бейнелеуді дамытуда және
жасайды, солардан тебірене әсерленеді, осының байытуда қиял орасан роль атқарады.
бәрі оның өмірін бай мазмұнмен толтырады. Нақ осы қиялдың күшімен ойын
ситуациялары, ондағы бейнелейтін
кейіпкерлер, шын, кәдімгі нәрсені
ойдан шығарылған нәрсемен
ұштастыру мүмкіндігі жасалады,
мұның өзі балалар ойынын тек соған
ғана тән қызыққа айналдырады.
2.Сюжеттік ойынға тәрбиешінің
жетекшілігі және ұйымдастыру
әдістемесі. Мысалы, ол «дүкен»
ойынында меңгеруші
Ойындардың бұл түріне басшылық үлкен шеберлік пен педогтық ролін атқарушы баладан
әдептілікті талап етеді. Тәрбиеші ойынды бұзбай, бағыттап отыруға, касса қайда, кассир кім,
балалардың ойын әрекетінің өнерпаздық және творчестволық дүкенде ана зат неге
сипатын, қиналудың шынайлығын, ойын шындығына деген сенімді жоқ, мына зат неге жоқ,
сақтауға тиіс. сатып алушының өзіне
Педагог ойынның түпкі ниеті мен дамуына ықпал жасайды, керекті затты таңдап
алуына қолайлы жағдай
балалар өмірінің мазмұнын байытады: олардың ересектер еңбегі мен
жасалған ба, сатып
тұрмысы туралы, адамдардың өзара қарым-қатынасы туралы ұғымын алынған затты кім орап
кеңейтеді, сол арқылы қандай да бір ойын ролінің мазмұнын береді деп сұрайды,
нақтылайды. Осы тәсілдердің бәрі ойынға тікелей ықпал жасамайды, сатып алушылар алғыс
олар балалар ойын мазмұнын алатын қайнар бұлақты неғұрлым айтады, ал сатушы
тереңірек ашуға, олардың рухани дүниесін байытуға бағытталған. дүкеннен зат сатып алу
Педагог балалар орындайтын рольдер арқылы тәрбиелік ықпал үшін тағы да келіңіз деп
жасайды. сыпайы ізет білдіреді деп
ойнаушылардың есіне
салады.
Басшылық етудің ең тиімді тәсілі
ойынға педагогтың өзінің
қатысуы болып табылады. Өзі
орындайтын роль, ойын Ойын аяқталған соң
әрекеттері арқылы ол ойынның тәрбиеші балалардың
мазмұннын дамытуға ықпал ынтымақты тату
жасайды, оған барлық қимылдарын атап өтеді,
ересектерін ойынды
балалардың әсіресе жасқаншақ,
талқылауға тартады,
ұялшақ балалардың қатысуына ойынға қатысушылардың
көмектеседі, олардың өз күшіне жағымды қарым-
сенімін оятады, оларға басқа қатынастарын тап
балалар тарапынан ықылас көрсетеді. Осының бәрі
сезімін туғызады. Сонымен бірге балалардың келесі
ойынға ересек адамның қатысуы ойындарға деген ынтасын
кейде құрдастарының дамытады.
Педагог өткізілген
инициативасын басып
ойынға талдау жасап, оның
тастайтын, коллективке өзінің балаларға тигізген
ойын, жоспарын, өз қалауын тәрбиелік ықпалын
таңатын бастаушы балаларды бағалауға, өз тобындағы
тежеуге мүмкіндік береді. балалардың сюжетті-рольді
ойындарына одан әрі
басшылық ету тәсілдерін
ойластыруға тиіс.
3.Ойын барысында
балалардың
қарым-қатынасы.
Ойында қарым-қатынастың ойындық және нақтылы деп аталатын екі түрі болады.
Ойындағы өзара қарым-қатынас мазмұн мен рольдің қарым-қатынасын бейнелейді.
Шынайы қарым-қатынас – ортақ істі орындау кезіндегі балалардың серіктестік,
жолдастық ретіндегі бір-бірімен қарым-қатынасы. Балалар өзара сюжет туралы
және рольдерді бөлісу жөнінде келіседі, ойын барысында пайда болатын мәселелер
мен түсініспеушіліктерді талқылайды. Ойын кезінде балалар арасында
ынтымақтастықтың белгілі бір түрлері пайда болады. Ойын баладан
инициативашыл, көпшіл болуды, қарым-қатынастарының қылығымен үйлестіре
білу қабілеті сиқты қасиеттерді талап етеді.
Қарым-қатынастың алғашқы
түрлері баланың қасындағы
балаға жақын келіп, онымен
қатар ойнауға тырысуынан, өзі
ойнап отырған ойнының біраз
бөлігін оған бергісі
келетіндіктен, балалар бір-
Қарым-қатынас
біріне көз тіге қарағанда
элементтері балаларда
екеуінің же жүрексіне
тым ерте, олар әлі
күлімсіреу сәттерінен
кеңейтілген сюжетті
байқалады.
ойынды ойнай
білмейтін, әрқайсысы
дербес ойнайтын
кезде пайда болады.
Балалар арасындағы шынайы өзара қарым-қатынас сюжетті
байланыстардың мүмкін болатын логикасына сәйкес келуі
мүмкін. Мысалы, самолет және жол жүрісі тәртібін реттеушісі
ойынын бастаушы осы ойынды ұсына отырып, өзі жол жүрісі
тәртібін реттеуші болады. Бұл жағдайда ойын бастаушы өзіне
тиісті роль бойынша басқа балаларға жетекеші болу мүмкіндігіне
ие болады.
Егер бастаушы өзіне бағыныңқы рольді алса, бірақ ойынға
нақтылы түрде жетекшілік етіп отырса, онда ойындағы өзара
қарым-қатынастар шынайы қарым-қатынастар болып күрделенуі
мүмкін.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Сюжеттік-рольдік ойындар

Балалардың дәрігер мамандығы жайлы білімдерін кеңейту

Педагог - балалар ойынын ұйымдастырушысы

Қазақ халық ойындарының жіктемесі балалардың жас

Мектеп жасына дейінгі балалардың құрылыс ойындары. Режиссерлік ойын

Мамандығым – мақтанышым (балабақшадағы тәрбиешілер сайысы)

Ойынның педагогикалық мәні МЖД балалардың драммалау ойыны

Балалардың сөздік қорларын молайту, ойынға деген қызығушылығын арттыру

ОЙЫН АРҚЫЛЫ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ТАНЫМДЫҚ ӘРЕКЕТІН ДАМЫТУ

Ойын - бала әрекетінің негізгі бір түрі

Пәндер