НЕГЕ БЕЛОКТАР ТІРШІЛІКТІҢ МАҢЫЗДЫ ҚҰРАМБӨЛІГІ




Презентация қосу
БЕЛОКТАР
ТІРШІЛІК БҰЛ БЕЛОК МОЛЕКУЛАЛАРЫНЫҢ ӨМІР СҮРУ ЖОЛЫ
НЕГЕ БЕЛОКТАР ТІРШІЛІКТІҢ МАҢЫЗДЫ ҚҰРАМБӨЛІГІ

Белоктар биохимияның ең маңызды бөлімі және зерттеу нышаны.Ол ең маңызды тіршілік процесстерін жүргізіп
белсенді қатысады.Себебі олардың бойында басқа органикалық қосылыстарға тән емес қасиеттерге ие.
Олар өздерінің құрамындағы шексіз әртүрлі әрі қатаң тәртіппен сақталатын аминқышқышдармен ерекшеленеді

Олар молекулаішілік реакцияларға тұсу арқылы динамикалық,майысу,пішін өзгерті және глобулярлы түрден
фибрилярлы тұрге ауысады.
Белоктардың пептидтік тізбегіндегі аминқышқыл қалдықтарының радикалдары түрлі физикалық және химиялық
реакцияларға түсу арқасында күрделі комплекстерді құрайды.Бұл тірі жасуша құрылымының негізі болып
табылады.
Пайда болатын комплекстердің ең маңызды қасиеті олардың автоматты принципі бойынша
құралуы.Яғни,қосылысқа қатысатын элементтер бірін бірі танып өзара әрекеттесіп комплекс пайда болады.
Белоктар өзінің құрылымын сыртқы ортаның әсерінен өзгертіп, оның әсері аяқталғанда кері қалпына келе
алады(термо әсер)
Көп деген белоктар тірі организм ішінде жүретін химиялық реакциялардың катализаторы болып табылады.

Сонымен қатар олар реттеуші рецепторлық қорғаушы морфогендік және тағы да басқа функцияларды атқарады
АМИНҚЫШҚЫЛДАР
Белоктардың химиялық құрамын анықтау үшін гидролиз
әдісін пайдаланады.Алғаш рет 1820 жылы А.Браконно
қышқылдық гидролиз әдісі бойынша желатин белогынан
глицин аминқышқылын бөліп алды.1871 жылы
Н.Любавин ферменттік гидролиз кезінде белоктар
аминқышқылдарға дейін ыдырайтынын анықтаған.Кейін
осы зерттеулер бойынша белоктың гидролизі
нәтижесінде тек аминқышқылдар түзілетіні
дәлелденді.Ең алғаш аминқышқы 1806 жылы спаржа
шырынынан алынған болатын.
Сол уақыттан бері тірі организмдерден жүздеген
аминқышқылдар алынып зерттелген.Олардың 30 ғана
белоктардың құрамында болады,ал қалғыны бос
күйінде кездеседі
Аминқышқылдарды 2 категорияға бөледі:Жиі және Жиі
емес кездесетін аминқышқылдар.
Жиі кездесетіндерге 18 аминқышқыл және 2 амид,
Аспарагин мен Глутамин жатады
10/14/2021
АМИНҚЫШҚЫЛДАРДЫҢ ЖАЛПЫ ҚҰРЫЛЫСЫ 10/14/2021
АМИНҚЫШҚЫЛДАРДЫҢ ҚҰРАМЫ

Адам ағзасында және басқа жануарларда Протездік топты металдар
аминқышқылдарын синтездеуге болатындығына (металлопротеидтер), көмірсулар
байланысты мыналар бар: маңызды емес амин (гликопротеидтер), липидтер
қышқылдары - синтезделуі мүмкін; (липопротеидтер), нуклеин қышқылдары
алмастырылмайтын амин қышқылдары -
синтезделмейді. Маңызды амин қышқылдары
(нуклеопротеидтер) ұсынуы мүмкін. Барлық
тамақпен бірге жұтылуы керек. Өсімдіктер амин қышқылдарының құрамында: 1)
аминқышқылдарының барлық түрлерін синтездейді. карбоксил тобы (–COOH), 2) амин тобы (–NH2),
3) радикал немесе R-тобы (молекуланың қалған
Аминқышқылдарының құрамына байланысты бөлігі). Әр түрлі аминқышқылдары үшін
ақуыздар: толық - амин қышқылдарының барлық радикалдың құрылымы әр түрлі.
жиынтығын қамтиды; ақаулы - кейбір Аминқышқылдарды құрайтын амин топтары
аминқышқылдары олардың құрамында жоқ. Егер мен карбоксил тобының санына байланысты:
ақуыздар тек амин қышқылдарынан тұрса, оларды
қарапайым деп атайды. Егер белоктардың
бір карбоксил тобы мен бір амин тобы бар
құрамында аминқышқылдарынан басқа бейтарап амин қышқылдары; бірнеше амин
аминқышқылдық емес компонент (протездік топ) тобы бар негізгі амин қышқылдары; құрамында
болса, оларды комплекс деп атайды. бірнеше карбоксил тобы бар қышқыл амин
қышқылдары. Аминқышқылдары амфотерлік
10/14/2021
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

ФИЛИППОВИЧ Ю.Б. ОСНОВЫ
БИОХИМИИ,1985

https://licey.net/free/6-biologiya/21-lekcii_po_ob
schei_biologii/stages/257-lekciya_%203_stro

https://xumuk.ru/organika/419.html

10/14/2021

Ұқсас жұмыстар
Алмаспайтын аминқышқылдары
Белоктың құрамы
Жай ақуыздар
Белоктар. Белоктардың кеңістіктік құрылымы. Химиялық байланыстар. Блоктардың физико- химиялық қасиеттері
Гомеостаздың физиологиялық механизмдері
Альфа аминқышқылдары
Жай және күрделі ақуыздар. Гликопротеиндердің, нуклеопротеиндердің құрылысы мен функциялары
Электронды микроскоппен зерттеу
Эндоплазмалық тор
Клетка және органоидтардың құрылысы
Пәндер