Европа философиясы




Презентация қосу
XVIII ғ. соңы –XIX
ғ.басындағы Батыс
Европа
философиясы
Жоспар:
1. Карл Маркстің ілімі – Фейербахтың гуманизмін әлеуметтік
сараптаумен ұштастыру.
2. Фридрих Энгельс диалектиканың негізгі заңдары және материя
қозғалысының формалары туралы.
3. Позитивизм: ғылымның үстемдігін және философияның пәні мен
рөлін өзгертуді жариялау. Огюст Конт, Джон Стюарт Милль, Герберт
Спенсер.
4. Позитивизмнің екінші кезеңі – махизмнің негізгі мәселелері. Эрнест
Мах пен Рихард Авенариустің эмпириокритицзмі және субъективті
идеализмі.
5. Герменевтика – түсінудің жалпы теориясы.
6. Логикалық позитивизм, постпозитивизм,экзистенциализм.
7. Психоаналитикалық философия.
8. Постмодернизм, структурализм, прагматизм философиясы.
9. Философиялық мистицизм.
10. Орыс философиясы, негізгі бағыттары.
Карл Маркс Фейербахтың
«адам ‒ толығынан
биологиялық табиғи туынды»
деген пікірін қатты сынға
алғанмен, оған қарама-қарсы
бір жақты «әлеуметтік»
тұжырымға өтіп кеткенінен
аңғара алмай қалған болатын.
Сол себепті Маркстің ойынша,
болашақ коммунистік қоғамда
жаңарған әлеуметтік ахуалға
сай «жаңа адам» дүниеге
келіп,, қылмыстық, озбырлық,
дүниеге қызығушылық т.с.с
адамдардың кемшіліктері
толығымен жойылып
құқықтық мекемелер, тіпті
мемлекеттің өзі керек болмай
қалады» деген ойларын да
қиялға жатқызуымызға
болады.
Фридрих Энгельстың табиғат
диалектикасында «Тіршілік
дегеніміз нәруыздық
денелердің өмір сүру жолы...», -
деп ұсынған. Ғылымда күні
бүгінге дейін бірде-
бір «бейнәруызды тіршілік»
формасы табылған жоқ.
Тек қиялшыл
жазушылар шығармасынан ғана
«плазмалы адамдар» немесе
«кремнийлі кұбыжық» кейпінде
кездестіруге болады.
Огюст Конт адамзат бірлігі концепциясының 3
формасын айтты:

Қалыптасу Адамзат тарихы − Адамзат тарихы
үрдісінде тұрған позитивтік ойлау − адам
Батыс қоғамы қалыптасуы табиғатының
үлгі тұтарлық, түріндегі рух гүлденуі және
онымен тарихы және оның
даму тарихы.
батыстық үстіне барлық
авангард келе адамзатты
позитивизмге
жатқан жолға
оқыту тарихы.
барша адамзат
баласы түседі.
Джон Стюарт Милль Англияда Конт
позитивизмінің методологиялық
идеясын насихаттап, оны сынады,
қайтадан ой елегінен өткізді. Милльдің
эмпирикалық психологизмі −
социологияның да, логиканың да басты
мәселелерінің бірі, психологияның ойлау
техникасын зерттейтін тармағы болып
табылады. Милль адамның ақыл-ойы
әлеуметтік даму негізінде жетілетінін, ал
“пікір мен наным-сенім” − оның
шешуші факторлары болып
табылатындығын мойындайды.
Сонымен қатар, ол қоғамдық өмірде адамдар адамзат табиғатының
заңдарынан туындайтын қасиеттерге ие болады деп көрсетеді. Ол жеке-
даралықтың басымдығы, тарихтағы тұлғаның орны позицияларын
ұстанып, тарихи процестің дамуында халық бұқарасының рөлін
мойындамады, сондықтан да Конт сияқты, марксшілдердің қатаң
сынына ұшырады, олар оны реакционер деп санап, социологияны −
буржуазиялық ғылымдар санатына қосты.
Герберт Спенсер дің философиялық көзқарасы
О.Конттың, Д.Юмның, Дж.Милльдің әсерімен
қалыптасты. Спенсер дүниедегі
құбылыстарды білгенімізбен олардың мәнін
танып, жете алмаймыз деді. Оның
дәлелдеуінше кез келген ғылым ұғым қарама-
қайшылыққа толы, сондықтан да түсініксіз.
Ғылым жеке тұлғаның тәжірибесіне немесе
жалған негізге сүйенгендіктен құбылыстардың
ішкі мәніне бойлай алмайды деп білді.
Объективті дүниені танып-білуге болмайды
деген ұйғарым діни көзқараспен сабақтасып
жатуынан, Спенсер дің ғылым мен дінді
ұштастыратыны көрінеді. Спенсер дің ілімінде
агностицизм объективті идеализм
элементтерімен ұштасып жатады. Спенсер дің
эволюц. тұжырымдамасы оның әлеум.
көзқарасымен қоғамның органик. теориясы
деп аталатын іліміне негіз болды. Спенсер
социалдық құрылымға қарсы болып,
төңкерісшілдікті қоғамдық организмнің індеті
деп білді.
Позитивизм – қазіргі заманғы таным теориясынын бағыты. Оның негізін
қалаушы – француз философы Огюст Конт.

Позитивизм өзі дамуында
үш кезеңнен өтті:

1-позитивизм жоғарыда Махизм – дүниені түйсіктер Неопозитивизм – ғылыми
аталған мәселелерді жиынтығы ретінде бейнелеп, теориялардың
алғашқы болып қойып, философия адам ақиқаттылығын,
философияның міндеті – тәжірибесінің сезімдік
салтырмалы құндылығын
объективті өмір сүруші негізін, психифизиологиялық
материалдық дүние туралы формаларын сараптауы тиіс анықтау тәсілдерін
нақты ғылымдар жинаған деп есептеді, яғни зерттеумен айналыс
білімдерді қорыту және субъективтік идеализмге Өкілдері: К.Поппер,
жүйелеу деп ымдады. Бұл көбірек бет бұрды. Негізгі И.Лакатос, Т.Кун және
кезеңнің екілдері – О.Конт, өкілі – австриялық физик т.б.
Г.Спенсер, Дж.Милль. Э.Мах.
Постмодернизм – монизм философиясын терістеп, плюрализм фи-лософиясын,
табиғат пен қоғамдағы көптік, сантүрлілік идеясын жария еткен, қазіргі
заманғы мәдениеттің мазмұны, ойлаудың және ізденістің жаңа стилі көрініс
тапқан философия.

Постмодернизмнің
негізгі тұжырымдары:

Объективтілік реалдылық Онтологиялық плюрализм Адамдардың араласуындағы
көпөлшемді, оның мәні мен мен гносеологиялык монологиялық текст-
формаларының арасындағы плюрализм бірлігі. мәтіндердің орнын сұхбаттасу,
байланыс-қатынастарының Мәдени өмірдің үйренушілер мен
сипаты сан түрлі қаситерге салаларының арасындағы үйретушілердің бір- біріне
ие. Объективтік реалдылық шекаралар жойы керек, өзара әсері, оқыту процесін
идеалдық немесе
таным теориясындағы белсенді ететін әр түрлі
материалдық қана емес,
бірін-бірі тәсілдердің көптігі басуы тиіс.
сонымен қатар мистикалық,
эзотерикалық бола алады. толықтырушылық, Өмір философиясы – Батыс
Дүние ұйымдастырылған көптеген көзқарастардың философиясының белгілі,
ғана емес, ретсіз, хаостық әр түрлілігі дінде де орын өкілдері өте көп бағыттарының
сипатқа да ие. алуы тиіс. бірі сөп бағыттарының бірі.

Ұқсас жұмыстар
Тіл философиясы
Христиандық философия:
Православие философиясы
Фома Авгинскидің философиясының пайда болуының әлеуметтік және идеологияның алғы шарттары
Чаадаевтің орыс тарихи либералдық материализмі
Француз энциклопедияшылары
Неотомизм және персонализм бағыттары
Канттың таным
ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ДӘСТҮРЛЕРДІҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ
Неотомизмнің негізгі өкілдері
Пәндер