Мысыр пирамидалары - Мысыр жерінде орналасқан ежелгі пирамидалар кешені

ШАҒЫН ЖОБА 1

Ежелгі мәдениеттердің адамның әлемге қатынасы және ғылыми білімдердің қолданбалы сипаты (Ежелгі Мысыр)

Орындағандар: Түгелбай Оразгүл

Тілекбергенқызы Айнамкөз

Куватбаева Жүрсін

МНКЯЛ-21

Тексерген: Табылдиева О. Д.

Ақтау, 2021

Мысыр пирамидалары - Мысыр жерінде орналасқан ежелгі пирамидалар кешені. Ежелгі грек тарихшысы Геродоттың жазбасында пирамиданы 100 мың адам 20 жыл бойы салғандығы айтылады.

Бұл пирамидаларда атақты адамдар мен патшалардың денесі көмілген. Сондықтан да бұл жерді «некрополь» (өлілер қаласы) деп атайды.

Ежелгі Мысырда ұзақ жылғы жер өлшеу тәжірибесінің арқасында геометрия пайда болған. (гео-жер, метро-өлшеу) . Орасан зор пирамидалар мен ғимараттарды салу үшін, фигуралардың ұзындығын, ауданын, көлемін есептей алу үшін арифметиканы білу қажет болды. Ежелгі Мысырда бұдан 4 мың жылдай бұрын сандарды белгілеу үшін таңбалар мен иероглифтерді қолданған. - 1-лік қазықпен - 10-дық қос қол тәрізденіп - 100-дік бүктелген пальма жапырағымен - 1000-дық молшылық символы ретінде лотос гүлімен - 100 000 бақамен белгіленген.

Мысыр математикасы

Мысырдағы иероглиф цифрлар

Мазмұны жағынан аса маңызды папирус - Ахмес папирусы. Мұнда 85 есеп келтірілген. 4 мың жылдай бұрынғы мысырлықтар жер өлшеу, құрылыс және әскери істерінің әр түрлі есептерін теңдеулер құрып шығарған. Белгісізді «үймек» деп атаған. Мысалы, үймек және онымен 7-ні бірге алғанда 15 болады. Ол дегеніміз х+7=15

Көне мысырлықтар ондық санау жүйесін білсе де, оның әрбір орындағы сандардың жазылу ережесін білмеген. 111-ді жазу үшін әр орындағы 1-ді әр түрлі белгілермен белгілеген.

«Мәскеу папирусында» шеңбердің ауданын есептеуді де көрсеткен. Диаметрінің 2/1-ін алып тастағаннан кейін квадраттаған. Есептеу нәтижесінде π=3, 1605 болып шыққан.

Дұрыс төртжақтың көлемін есептеуді білген.

Арифметикалық, геометриялық прогрессияның қарапайым есептерін шеше алған.

Ахмес папирусы

Ежелгі Мысыр әдебиеті, ол әлемдегі ең ежелгі дәуірдің бірі,

Ежелгі Египеттің ұлы өркениетінің маңызды құрамдас бөлігі және

халықтардың өмірі, мәдениеті мен наным-сенімдерінің көрінісі болып табылады.

Ежелгі Египетте ұзақ өлеңдер немесе гимндер Атеннің Құдайына жазылған және оларды Ахатон патшаға жатқызған. Бұл патша көптеген құдайларға табынатын Египет діндерінің дәстүрлі түрлерін өзгертіп, оны атенизммен алмастырды. Бұл қыздық перде дәуірдің жарықтығы мен шеберлігін көрсетеді. Ағылшын египтологы Тоби Уилкинсонның айтуынша, перделер «Гомерге дейінгі әлемнен аман қалуға мүмкіндік беретін ең маңызды және керемет поэзия туындыларының бірі» болды. Сондай-ақ, оны американдық композитор Филипп Гласс өзінің «Ахнатен» операсында мюзиклге айналдырды.

Атенге керемет перде

Ежелгі Мысырдың діни түсінігі

Елде Аkhenaten тудырған діни төңкеріс болды. Бұл кезде мысырлықтар жалғыз құдайдың бар екеніне сене бастады. Танылған құдай Адон болды, бірақ бұл сенім өзінің ұлы кейіпкері болғандықтан тамыр жаймады.

Ежелгі Мысыр күнтізбесі

Египет - Нілдің сыйы. Ніл өзені - Египет өмірінде шешуші

роль атқарған. Егіншілік кәсібі Нілға тәуелді болды.

Соған байланысты жыл үш маусымға бөлінеді.

Егін оратын кез

Ніл таситын кез

Ыстық болатынн кез

Ежелгі Мысырда б. з. б. 4 - 3-мыңжылдықтарда аспан құбылыстарын бақылап жүретін бірен-саран сауатты сопы-абыздар болған. Абыздар діни мейрамдарды басқарып, уақыт есебін жүргізіп, шежірелер жазып отырған.

Египет абыздары әрдайым су тасырдың алдында күн шығардан сәл ертерек сүмбіле жұлдызы көрінетінін бағамдайды. Олар бірталай жұлдыздарды, зодиактың 12 үйірін, 5 үлкен планетаны, т. б. білген.

Сөйтіп алғаш аспан денелерінің қозғалысына сәйкес күнтізбе жасалады7

Бұл бөліністі жасаушы кімдер?

Аспан денелерінің қозғалыстарына сәйкестендіріліп жасалған ең алғашқы күнтізбе сотистік күнтізбе деп аталады. Сотис -сүмбілені жұлдызының ежелгі египеттік атауы (грекше «Сириос», латынша «Сириус») . «Сотис», «Сириос», «Сириус» сөздерінің үшеуінің де мағынасы - «жарқыраған жұлдыз» немесе «жарық жұлдыз» дегенді білдіреді. Қазіргі күнтізбелердің көпшілігі осы мысыр күнтізбесі негізінде жасалған.