Үсік шалу

Презентация қосу

Үсік шалу
ЖОСПАРЫ

І. Кіріспе
Үсік туралы жалпы түсінік
ІІ.Негізгі бөлім
• Үсудің пайда болу себептері
• Үсудің кезеңдері
• Үсудің дәрежесі
• Үсу кезіндегі алғашқы
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер
Үсік шалу – төмен температураның әсерінен
ағзаның кез –келген жерінің бүлінуі.
Әдетте үсік шалу суық қыс мерзімінде
қоршаған ортаның температурасы 100С-200С
төмендеген жағдайда туындайды.
ҮСУДІҢ ПАЙДА БОЛУ СЕБЕПТЕРІ
*суықтың;
*желдің;
*жоғары ылғалдылықтың;
*тар және дымқыл аяқ киімнің;
*науқастың жалпы жағдайының нашар болуы
(қандай да бір ауруға шалдығу, алкогольдік масаю,
көп қан жоғалту) және т.б. себептер әсер етеді.

Жиі үсуге бейім бөлімдер – аяқ жақтың дисталды
бөліктері, құлақ және мұрын. Яғни дененің шеткі,
қанмен нашар қамтамассыз етілетін ағзалар.
КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ.
ҮСУДІҢ ТӨРТ КЕЗЕҢІ БАР

1 – ШІ КЕЗЕҢ. 4 – ШІ КЕЗЕҢ.
2 – ШІ КЕЗЕҢ. 3 – ШІ КЕЗЕҢ.
Тіндердің барлық қабаттарының, сүйектің
Тері бетінде қайтымды Тері беттерінің жансыздануымен, Үсіген аймақтың канайналымы сезімталдығы толығымен жойылған.мұндай
қанайналым бұзылыстары мөлдір бұзылған, терең
анықталады. Үсікке шалдықан сұйықтыққа толы көпіршіктердің терінең барлық қабаттарының зақымдануда жылыту ешбір нәтиже
тері беттері бозарған, біраз пайда болуымен сезімталдығы мүлдем бермейді. Тері лезде іші
ісінген, сезімталдығы төмендеген сипаталады.Зақымдалған жердің жойылған, бірақ науқаста қара түсті сұйықтыққа толы көпіршікпен
қанайналымы баяу қалпына жабылады. 10-17
немесе мүлдем жойылған. қатты ауырсыну сезімі болады.
келеді. Науқастың жалпы күннен кейін некрозданған ошақ айқын
Теріні жылытқаннан кейін терінің 3-5
жағдайы нашарлайды, дене көріне бастайды және
түсі көк-қызыл түске күннен кейін үсіген аймақта қарайып, кебе бастайды(муфицирлену). Бұл
температурасы жоғарылайды,
айналып, ісіну және ауырсыну дымқыл гангрена дами кезеңде
тәбеті нашарлайды, ұйқысы
сезімі пайда болады. Үсіген бастайды. науқастың жалпы жағдайы күрт төмендеген,
бұзылады. Зақымдалған аймақ 15-
органдарда
жердің қабынуы бірнеше күнге 30 күнде жазыла бастайды.
дистрофиялық өзгерістер байқалады. Науқас
созылады және бұл аймақтар Тері сезімталдығы өте төмен
кез келген ауруға
болады.
суыққа өте сезімтал болып сезімтал және бейім болады.
келеді.
Үсік шалудың белгілері:

Темературалық, тактильдік (қолмен
Тері реңі ақшыл-көк; ұстағанды сезу) және ауырсыну сезімі
болмайды;

Жылынғанда қатты ауыру, қызару және Аса терең зақымданғанда 12-14
сағаттан кейін қанға толы көпіршіктер
жұмсақ бұлшық еттерінің ісінуі пайда
пайда болуы мүмкін.
болады;
ҮСІК ШАЛУ ДӘРЕЖЕСІ:
І дәрежелі үсік шалу (ең жеңіл түрі), әдетте,
суықтың қысқа уақытта әсер етуінен
туындайды. Зақымдалған тері учаскесі ақшыл
болып, жылынғаннан кейін қызарады, кей-кезде
реңі бозғылт-қызыл болады, ісік туындайды. Тері
жансызданбайды. Үсік шалғаннан кейін бір апта
соңында тері қабаты түсе бастайды. Науқас үсік
шалғаннан кейін 5-7 күннен кейін жазылып
шығады. Бұндай үсік шалудың негізгі белгілері –
күю сезімі, зақымдалған тері учаскесінің
шаншып соңынан ұйып қалуы. Содан кейін тері
қышуы мен ауырсыну пайда болады, олар әлсін-
әлсін бірақ анық болады. І дәрежелі үсік
шалғанда үсіген тері қабатын қызарғанша жылы
алақанмен жылытып, уқалау қажет, жүн
матамен, демнің жылуымен жылытып, соңынан
мақта-дәкемен таңады
ІІ дәрежелі үсік шалу, әдетте, суықтың
ұзақ уақытта әсер етуінен туындайды.
Алғашқы уақытта тері ағарады, тоңады,
жансызданады. Бірақ, бұл белгілер үсік
шалудың барлық дәрежелерінде
байқалады. Сондықтан, бұл үсік шалу
дәрежесінің ерекшелігі, алғаш күннен
бастап зақымдалған тері орнында іші
түссіз сұйыққа толған көпіршіктердің
пайда болуы. Тері қабатының толық
жазылып шығуы 1-2 аптаға созылады,
зақымдалған жерде тыртықтар
қалмайды. ІІ дәрежелі үсік шалғанда
жылытқаннан кейін ауырсыну І
дәрежелі үсік шалғаннан ұзағырақ
және қарқынды болады, тері күйіп,
қышу мазалайды.
ІІІ дәрежелі үсік шалу- суықтың әсер ету
уақыты ұзарады және төмен температураның
жұмсақ етті терең зақымдайды. Алғашқы
уақытта пайда болған көпіршіктердің іші қан
аралас сұйыққа толады, түбі қызғылт-көк,
түршігу сезінбейді. Терінің барлық элементтері
өле бастайды және соңында үсіген жер
түйіршектеліп тыртық пайда болады. Түскен
тырнақтар өспейді, ал өскен жағдайда
деформацияға ұшырайды. Өліп қалған тері
қабаты 2-3 аптада түседі, ал соңынан
тыртықтану 1 айға дейін созылады. ІІІ
дәрежелі үсік шалғанда ауырсыну ІІ дәрежелі
үсік шалғаннан ұзағырақ және қарқынды
болады.
ІV дәрежелі үсік шалу- суықтың әсер ету
уақыты өте ұзақ және төмен жұмсақ етті
өте терең зақымдайды. Бұл дәрежеде үсік
шалудың ІІ және ІІІ дәрежесі қатар жүреді.
Жұмсақ еттің барлық қабаттары өледі және
сүйек пен буындардың зақымдануы жиі
кездеседі. Зақымдалған қол-аяқтар ерекше
көк түсті, кей-кезде мрамор сияқты сұр түсті
болады. Жылытқаннан кейін ісік пайда
болып өте тез ұлғая бастайды. Тері
температурасы зақымдалмаған жерден
әлдеқайда төмен. ІІ және ІІІ дәрежелі үсік
шалған орындарда көпіршіктер пайда
болады. Үсік шалған жерде көпіршіктердің
жоқ болуы және ісіктің үлкен болуы – үсік
шалудың төртінші дәрежесін көрсетеді.
Ауаның төмен температурасында ұзақ болу
үсікке шалдырып қоймай, ағзаның толық
сууына әкелуі мүмкін.
Үсік шалудың алдын алу мақсатында:

АЯЗДА КӨП ЖҮРМЕУ;
АЛКОГОЛЬ
ҚОЛДАНБАУ;

ТАР КИІМ КИМЕУ;

БЕТ ПЕН ҚОЛҒА ДЫМҚЫЛДАНДЫРАТЫН КРЕМ
жақпау қажет!
Үсік шалған кездегі алғашқы көмек
Алғашқы көмек дегеніміз- тоңуды тоқтату, қол-аяқтарды жылыту, суықтан
зақымдалған учаскелерде қан айналуды қалпына келтіру және ифекцияның
дамуына жол бермеу. Ең алдымен, үсік шалу белгілері бар науқасты жылы
жайға жеткізіп, аяқ киімін, шұлығын және қолғабын шешу керек. Дереу
жедел жәрдем шақырту қажет. І дәрежелі үсік шалғанда үсіген тері қабатын
қызарғанша жылы алақанмен жылытып, уқалау қажет, жүн матамен, демнің
жылуымен жылытып, соңынан мақта-дәкемен таңады. ІІ-ІV дәрежелі үсік
шалғанда тез жылыту, массаж немесе уқалау жасаудың қажеті жоқ.
Зақымдалған жерге жылу шығармайтын дәке таңу қажет (қабатталған мата,
қалың мақта қабаты, тағы да мата, үстінен клеенка немесе резеңке мата).
Зардап шеккендерге ыстық тамақ, ыстық шай, 1-аспирин,1- анальгин және 2
таблекта но-шпа дәрісі беріледі.
ІV. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР
• HTTP://KAZMEDIC.KZ/ARCHIVES/1539
• HTTPS://YANDEX.RU/SEARCH/SITE/?SEARCHID=2195897
• HTTPS://WWW.GOOGLE.KZ/SEARCH?Q

Ұқсас жұмыстар

Үсік - дене ұлпаларында жергілікті мұздаудың арқасында қалыптасатын шіру мен кері әсерлерден қабынулар арқылы бейнелетін зақымдалу

Жарақаттардың түрлері

Пәндер