Органолептикалық бақылау




Презентация қосу
КАЗАХСКИЙ
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ НАЦИОНАЛЬНЫЙ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА МЕДИЦИНСКИЙ
УНИВЕРСИТЕТІ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

СОӨЖ .

Орындаған: Ергеш Н.Қ.
Тобы: ФӨТ 19-013-1К
Тексерген: Даулбаева А.Ө.

Алматы 2021 жыл.
Кіріспе
GMP стандарттарыңың негізі 1963
жылы АҚШ-та қаланды. Бұл
ережелер 1992 жылға дейін бірнеше
рет қайта өңдеуден өтіп ,
толықтырылып отырды. GMP
стандарттарына халықаралық
статусы 1968 жылы БДСҰ қатысында
құрастылғаны үшін берілді. GMP
ережелері бүкіл әлемде қолданылады.
2014 жылы барлық отандық
фармацевтикалық өндіріс орындары
GMP стандарттарына өтуі қажет.
Қазіргі кезде GMP ДЗ өндірушілердің
дамыған елдер нарығына шығуының
шарты болып отыр.
Бұл стандарт өндірістің бастапқы
заттарынан бастап, құрал-жабдықтар,
ғимараттар және персоналдың жеке
бас тазалығы сияқты барлық
аспекттерін қамтиды.
Тиісті өндірістік тәжірибе - GMP (Good Manufacturing Practice).

Бұл халықаралық сапа
GMP негізгі мақсаты-
стандарттарына сәйкес
өндірілген өнімнің сапасының
фармацевтикалық өнімдер
жоғары екендігіне кепіл болу.
өндірісін үнемі қолдау
Соңғы өнімнің сапасына әсерін
және бақылауды
тигізетін әр үрдіс үшін арнайы
қамтамасыз ету жүйесі
нұсқаулар мен жүйелер,
болып табылады. Сонымен
өндірістің әр кезеңінде
бірге, фармацевтикалық
орындалатын барлық тиісті
өнім сапасын шикізат пен
рәсімдерді растайтын
материалдардан бастап
құжаттар жасалған. GMP
дайын өнімді шығарғанға
стандарты фармацевтикалық
дейінгі, оның ішіне
өндірістің барлық кезеңдерінде
тасымалдау мен сақтауды
сапасыз өнім алу тәуекелін
да ескере отырып, бақылау
азайтуға шақырады.
да кіреді.
.
GMP стандартына сай өндіріс орындарының
құрылысы ең басты мақсат – өнімнің таза болуына
бағынуы тиіс.
Мұндай өндіріс орындарында шаң-тозаң
жиналатын жерлердің аз болуы қолға алынады,
тазалығы бақыланып отыратын ауа жіберу
қамтамасыз етіледі, жоғары қысым, белгілі
температура мен ылғалдылық әрдайым бір қалыпта
ұсталып отырады. Мұндай өндіріс орындары «таза»
деп аталады.
Біздің елімізде «таза» өндіріс орындарында ауа
қысымы айырмашылығы 4мм.сын.бағ., температура
23+20С, салыстырмалы ылғалдылығы 30-40%болуы
қамтамасыз етіледі.
Қызметкерлерге қойылатын GMP
талаптары
Өндіруші қарамағында қажетті
біліктілігі мен практикалық
тәжірибесі бар тиісті
қызметкерлер болуы.
Өндірушіде әрбір қызметкер сәйкес
жұмыс орнында белгілі міндеттерін
орындайтын схема болуы тиіс.

Басшы қызметкерлер: өндіріс және
бөлім жетекшілері, олар бір-біріне
бағынбайтын уәкілетті тұлғалар.
Уәкілетті тұлғалардың міндеттері

1. дайындалған 2. ДЗ әрбір импортталған 3. Барлық операциялар
сериясының Украинадан жүргізіліп болған соң,
әрбір ДЗ сериясы
тыс жасалған, бірақ реестрде немесе
НҚ және тіркеу Украинадан толық эквивалентті құжатта
досьесі талаптарына сандық және сапалық тіркелуі қажет, сонымен
сәйкес жасалып, бірге босатуға рұқсат беру
талдаудан міндетті түрде
алдында ДЗ әр сериясының
сыналған болуын өткендігін растау барлық нормаларға сай
растау екендігін куәландыру
Өндірістік бөлім жетекшісінің міндеттері

2. өндірістік
1. өндірісті қамтамасыз операцияларға
ету және қажетті сапаға қатысты нұсқауларды
жету барысында бекіту және олардың
бекітілген құжаттарға орындалуын
сәйкес өнімді сақтау қамтамасыз ету
4. құжатқа
сәйкес
жүргізілуін
қамтамасыз ету

3. өз бөлімінің 5. бөлімдегі
жағдайын, қызмет қызметкерлердің
көрсетуін және біріншілік және ары
ғимараттар мен қарай оқуын
құрал-жабдықтарды қамтамасыз ету
бақылау
Қызметкерге қойылатын талаптар

жұмысқа қабылданар алдында медициналық
тексеруден өтуі тиіс

жұқпалы аурулармен немесе ашық жаралармен Ғимараттар мен
өндіріске кіруге тиым салынады қондырғыларға қойылатын
орындалатын жұмыс түріне байланысты қорғаныш талаптар
киімін кию қажет 1. ғимараттар мен
қондырғылардың орналасуы,
жобалануы, лайықты
өндіріс аймағында тамақтануға, сусын ішуге жіне жабдықталуы, пайдаланылуы
тағам, сусындар, табак өнімдерін сақтауға тиым жүргізілетін операциялар
салынады түрлеріне байланысты
талапқа жауап беруі тиіс;
ашық өнім мен оператор қолының тікелей 2. олардың орналасуы мен
конструкциясы өте аз
жанасуынан абай болған жөн. тәуекелга әкелуі қажет;
3. қиыстырылған
контаминацияны болдырмау
мақсатында тиімді тазалау
және қызмет көрсету
мүмкіндігін қамтамасыз ету
қажет.
Қорытынды

Қорытынды:
GМP термині ағылшын тілінен аударғанда, фармацевтикалық индустрияға қатысты реттеуші актілер
топтарын «Good ... Practice» анықтайды. GMP стандартының идеологиясы «сапа дәрілік өнімге сынау жолымен
енгізілмеуі тиіс: ол өндіріс үрдісінде өздігінен жасалынуы қажет» ұғымын бекітуге негізделген. GMP
стандарттар жиынтығының негізгі идеясы барлық бизнес-үрдістер тізбегінің мөлдір жүйесін және өндірушіден
пациентке жеткенге дейінгі дәрілік заттардың жүру кезеңдерін құру болып табылады. Сондықтан аталған жүйе
дәрілік заттардың барлық кезеңдерінде оның сапасын, қауіпсіздігін, эффективтілігін қамтамасыз ететін
талаптарға жауап беруі және нарықта бәсекелестік артықшылыққа жетуде шығын/пайда критерийіне сәйкес
болуы тиіс.
GМP серияларында тауар сапасын жасалғаннан бастап сатылғанға дейін басқару талаптары жинақталған:
Good Manufacturing Practice (GMP) - «Тиісті өндірістік іс-тәжірибе»;
Good Engineering Practice (GEP) - «Тиісті инженерлік іс-тәжірибе»;
Good Laboratory Practice (GLP) - «Тиісті зертханалық іс-тәжірибе»;
Good Clinical Practice (GCP) - «Тиісті клиникалық іс-тәжірибе»;
Good Storage Practice (GSP) - «Тиісті қоймалық іс-тәжірибе»;
Good Distribution Practice (GDP) - « Тиісті дистрибьюторлық іс-тәжірибе »;
Good Pharmacy Practice (GPP), «Тиісті дәріханалық іс-тәжірибе».
Дәрілік заттар айналымы саласында келесі стандарттар жұмыс жасайды:
Sterility Assurance Level (SAL), «Стерильдікті кепілдеу деңгейі »;
Quality Assurance Plan (QAP), «Сапаны қаматамасыз ету жоспары »;
Quality Managment System (QMS), «Сапаны басқару жүйесі »;
Quality Policy Documents (QPD), «Сапа саясаты »;
Hazard Analysis of Critical Control Points (HACCP), «Қиын бақылау нүктелеріндегі тәуекелдік талдау жүйесі ».
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Арыстанова Т.А. Общая фармацевтическая химия/Учебное пособие.-
Шымкент.-2008.-157 б.
2. Арзамасцев А.П.. Фармацевтическая химия: учебное пособие, 3-е изд.,
испр.-М.:ГЭОТАР-Медиа.-2006.-640 б.
3. Анализ лекарственных смесей / Арзамасцев А.П., Печенников В.М.,
Родионова Г.М. и др.-М.: Компания Спутник +.-2000.-275 б.
4. Беликов В.Г. Фармацевтическая химия. В 2-х ч: учебное пособие, 4-е изд.,
перераб. и доп.-М.: МЕДпресс-информ.-2007.-624 б.
5. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік фармакопеясы.-Алматы: «Жібек
жолы» баспа үйі.-2008.-1 Т.-592 б.
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ КАЗАХСКИЙ
АТЫНДАҒЫ НАЦИОНАЛЬНЫЙ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА МЕДИЦИНСКИЙ
УНИВЕРСИТЕТІ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ
С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

СӨЖ .

Орындаған: Ергеш Н.Қ.
Тобы: ФӨТ 19-013-1К
Тексерген: Даулбаева А.Ө.

Алматы 2021 жыл.
Жоспары:
1. Дайындалған дәрілік препараттарға дәріханаішілік бақылау
жүргізу
2. Алдын ала (ескерту) іс-шаралар;
3. Дәрілік препараттарды дайындау үшін пайдаланылатын
бастапқы материалдарды (дәрілік субстанция, қосалқы зат)
қабылдау кезінде бақылау;
4. Жазбаша бақылау;
5. Іріктелген сауал алу бақылауы;
6. Органолептикалық бақылау;
7. Іріктелген физикалық бақылау;
8. Химиялық бақылау;
9. Босату кезіндегі бақылау
10. Қорытынды
11. Пайдаланылған әдебиеттер
Дайындалған дәрілік препараттарға
дәріханаішілік бақылау жүргізу қағидаларын
бекіту туралы Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму
министрінің 2015 жылғы 28 мамырдағы №
405 бұйрығымен бекітілген.
Дәрілік препарат мына көрсеткіштерге сәйкес келмеген
жағдайда қанағаттанарлықсыз деп танылады:
1) сипаттамасы (сыртқы түрі, түсі, иісі);
2) мөлдірлігі және түсі;
3) ыдырауы;
4) біртектілігі (ұнтақтардың, жақпамайлардың,
суппозиторийлердің, гомеопатиялық тритурациялардың
ұсақтталуы немесе араласуы бойынша);
5) сұйық дәрілік препараттарда көзге көрінетін
механикалық қоспалардың болмауы;
6) түпнұсқалығы;
7) көлемі немесе салмағы бойынша жазылуынан, жалпы
салмағы (көлемі) бойынша, жекелеген дозалардың
жалпы салмағы мен олардың мөлшері бойынша,
жекелеген дәрілік заттардың жазылған дозаларының
салмағы бойынша (немесе концентрациясы бойынша)
ауытқулары;
8) қышқылды-сілтілі теңгерім шамасы;
9) тығыздығы;
10) стерильдігі;
11) микробиологиялық тазалығы;
12) тығынының тұмшалануы (стерильді дәрілік
препараттар үшін);
13) босатуға арналған дәрілік препараттың ресімделуі.
Қанағаттандырмайды (жарамсыз) деп танылған
дайындалған дәрілік препараттар алынуға және
жойылуға тиіс.
Алдын ала (ескерту) іс-шаралары:

1) Дәрілік препараттардың асептикалық жағдайда дайындау
шарттарын сақтау;
2) таразы-өлшеу аспаптарының жарамдылығы мен дәлдігін
қамтамасыз ету, оларға жыл сайын тексеру жүргізуден;
3) тазартылған суды, инъекцияларға арналған суды алу, жинау,
сақтау үшін тиісті жағдайларды, биркасында: алынған күнін,
талдау нөмірі мен талдау жүргізген адамның қолын көрсету
түріндегі ыдысты таңбалаудың дұрыстығын қамтамасыз етуден;
4) реактивтерді, эталондық және титрленген ерітінділерді сақтау
мерзімін, шарттарын сақтау және оларды дұрыс ресімдеуден
(заттаңбасында атауынан басқа: концентрациясы, молярлығы,
алынған күні, жарамдылық мерзімінің аяқталатын күні, сақтау
шарттары, кім дайындағаны көрсетіледі);
5) тексерілетін дәрілік препараттардағы ауытқуларды оларды
дәріханаларда дайындау кезінде пайдаланылатын сол типті өлшеу
құралдарын қолдану арқылы (бірдей метрологиялық сипаттамасы
бар) анықтаудан;
6) бюреттік қондырғылар мен штангластарды тиісінше өңдеу,
толтыру, рәсімдеуден тұрады.
Дәрілік препараттарды дайындау үшін
пайдаланылатын бастапқы
материалдарды (дәрілік субстанция,
қосалқы зат) қабылдау кезіндегі
бақылауды
жүргізу
Дәрілік заттарды дайындауға пайдаланылатын бастапқы
материалдарды (дәрілік субстанция, қосалқы зат) қабылдауды
бақылау өнім партиясын сипаттайтын құжаттарды (тауарлық
жүкқұжат, өндіруші зауыттың сапа сертификаты), ілеспе құжаттарда
көрсетілген сериялармен дәрілік субстанция және қосалқы
материалдардың үлгілеріндегі серияның сәйкестігін, сондай-ақ
"Қаптама", "Таңбалау" және "Сипаттама" көрсеткіштері бойынша
дәрілік субстанцияларды және қосалқы материалдарды
сәйкестендіруді тексеруден тұрады".
"Қаптама" көрсеткіші бойынша дәрілік субстанциялар мен
қосалқы заттардың тұтастығы мен физикалық-химиялық
қасиеттеріне сәйкестігі тексеріледі;
"Таңбалау" көрсеткіші бойынша заттаңбасында өндірушінің соңғы
өлшеп-салуды жасаған кәсіпорынның атауы, дәрілік субстанцияның,
қосалқы заттың атауы, оның салмағы (көлемі) көрсетіліп, олардың
саны, салмақ немесе көлемінің бірлігіне құрамы, сериялық нөмірі,
жарамдылық мерзімі, өлшеп-орау күні көрсетіліп, тексеріледі.
"Сипаттама" көрсеткіші бойынша сыртқы түрі, түсі, иісі,
біртектілігі, ерітінділердегі көрінетін механикалық қоспалардың
болмауына тексеріледі.
Жазбаша бақылау:
Жазбаша бақылау дәрілік препарат дайындалғаннан кейін бірден
ерікті нысандағы бақылау парағын толтыруды білдіреді.
Бақылау парағында:
1) дайындалған күні;
2) рецептінің нөмірі немесе бөлімше атауы көрсетілген
медициналық ұйым талабы;
3) алынған дәрілік заттардың атаулары, олардың саны, жалпы
көлемі немесе салмағы, доза саны;
4) дәрілік препаратты дайындаушының, өлшеп салушының және
тексерушінің қолдары көрсетіледі.
Бақылау парағында есірткі құралдардың, улы, психотроптық
заттардың, прекурсорлар атауы қызыл қарындашпен сызылады,
балаларға арналған дәрілік препараттарға - "Б" әрпі қойылады.
Бақылау парағы дайындау технологиясының тәртібіне сәйкес
латын тілінде толтырылады. Гомеопатиялық дәрілік препараттарға
бақылау парағын толтыру кезінде реттілікпен алынған
гомеопатиялық ингредиенттердің атаулары көрсетіледі.
Ішінара сауал жүргізуді
бақылау
Іріктеп сауал жүргізу бақылауы фармацевт кемінде
бес дәрілік препаратты дайындағаннан кейін
жүргізіледі.
Іріктеп сауал бақылауын жүргізген кезде
провизор технолог дәрілік препараттың құрамына
кіретін алғашқы затты атайды, ал құрамы күрделі
дәрілік препараттарда оның санында да көрсетеді,
осыдан кейін оны дайындаған адам барлық алынған
дәрілік заттарды және олардың санын атайды.
Жартылай фабрикаттарды (концентраттарды)
қолданған кезде фармацевт олардың құрамы мен
концентрациясын да атайды.
Егер сауал жүргізуді арқылы бақылау барысында
дәрілік препаратты дайындау кезінде қателік
жіберілгені анықталса, онда ол физикалық және
химиялық бақылауға жатады.
Органолептикалық
бақылау
Органолептикалық бақылау дәрілік препаратты,
оның ішінде гомеопатикалық препаратты: сыртқы
түрі, түсі, иісі, біртектілігі, ерітінділердегі көзге
көрінетін механикалық қосылулардың болмауы
көрсеткіштері бойынша тексеруді білдіреді.
Ішуге арналған дәрілік препараттар дәміне
қарай: ересектер үшін – іріктеліп және балалар
үшін - міндетті түрде тексеріледі.
Ұнтақтардың, гомеопатиялық
тритурациялардың, жақпамайлардың,
пилюльдердің, суппозиторийлердің біртектілігі ҚР
МФ талаптарына сәйкес біртекті салмағын дозаға
бөлгенге дейін тексеріледі.
Әр фармацевт жұмыс күні ішінде дәрілік
препараттардың әртүрлерін іріктей отырып
тексеруді жүзеге асырады.
Ішінара физикалық
бақылау
1) дәріханада дәрілік препараттарды (оның ішінде
гомеопатиялық) дайындау кезінде жіберілетін ауытқу
нормаларын және өнеркәсіптік өнімдерді өлшеп-орау
кезінде жіберілетін ауытқу нормаларын сақтау үшін
өнеркәсіптік өнім мен дәріханаішілік дайындаудың үш-бес
қаптамасы көлемінде өлшеп-орамның әрбір сериясы, оның
ішінде гомеопатиялық дәрілік препараттар өлшеп-орамы;
2) бір жұмыс күні ішінде рецептілер бойынша
дайындалған, дәрілік препараттардың кемінде үш пайызы;
3) белгілі бір салмақтағы гомеопатиялық түйіршіктердің
саны;
4) механикалық қоспаларға арналған (ерітінділерде
кездейсоқ болатын газ көпіршіктерінен басқа
қозғалыстағы ерімейтін заттар) кемінде бес құты
(бөтелкеден) көлемінде оларды стерильдеуге дейінгі
өлшеп-салудан кейін стерильдеуді талап ететін дәрілік
препараттардың әрбір сериясы ұшырайды.
Химиялық бақылау
1) қышқылдық-сілітілік баланс мөлшерін (рН), изотоникалайтын және
тұрақтандыратын заттарды қоса алғанда, стерильдеуге дейінгі инъекциялар
мен инфузияға арналған ерітінділер.
Стерильдеуден кейінгі бақылау үшін әрбір сериядан бір сауыт алынады
және қышқылдық-сілітілік баланс өлшемі, әсер етуші заттардың түпнұсқалығы
мен сандық құрамы тексеріледі;
2) сыртқа қолдануға арналған стерильді ерітінділер (шаюға арналған
офтальмологиялық ерітінділер, дененің күйген беттері мен ашық жараларды
емдеуге арналған ерітінділер, қынап ішіне енгізуге арналған және басқа да
ерітінділер);
3) көзге арналған тамшыдәрілер мен жақпамайлар, олардың құрамындағы
изотоникалайтын және тұрақтандыратын заттар стерильдеуге дейін
анықталады;
4) жаңа туған нәрестелерге арналған дәрілік препараттар (сандық талдау
әдісі болмаған кезде осы дәрілік препараттар сапалық талдауға ұшырайды).
Жаңа туған нәрестелерге арналған, сапалық және сандық талдау
әдістемелері жоқ, құрамы жағынан күрделі дәрілік препараттарды дайындау;
5) атропин сульфаты мен хлорлы сутегі қышқылы ерітінділері (ішуге
арналған), сынап дихлориді мен күміс нитраты ерітінділері
6) концентраттар, жартылай фабрикаттар, тритурациялар, оның
ішінде органикалық және органикалық емес дәрілік заттардың сұйық
гомеопатиялық араласуы және олардың оннан үшке дейінгі бөлігіне
араластырылған тритурациялары.
Сандық және сапалық талдау әдістемелері жоқ гомеопатиялық
дәрілік препараттарды дайындау провизор талдаушының
бақылауымен жүргізіледі;
7) дәрілік препараттардың дәріханаішілік дайындау (әрбір
сериясы);
8) инъекцияларға арналған ерітінділерді дайындау кезінде
қолданылатын стабилизаторлар мен көзге арналған тамшыдәрілерін
дайындаған кезде қолданылатын буферлі ерітінділер;
9) дәріханада араластыру кезінде, ал қажет болған жағдайда
жеткізушінің қоймасынан қабылдау кезінде тығыздығын анықтау
жолымен этил спиртінің концентрациясы;
10) сулы-спиртті гомеопатиялық ерітінділерде, араласуда мен
тамшыдәрілердегі этил спиртінің концентрациясы (әрбір сериясы);
11) ыдырауы бақыланатын гомеопатиялық түйіршіктер (әрбір
сериясы) ұшырайды.
Босату кезіндегі
бақылау
1) дәрілік препараттардың қаптамасының оның
құрамына кіретін дәрілік заттардың физикалық-
химиялық қасиеттерінің;
2) рецептіде көрсетілген дозаларының, оның ішінде
жоғары бір реттік дозаның, науқас жасына қарай
дәрілік препараттарының жоғары тәуліктік дозаның;
3) рецептідегі нөмірлеріне және заттаңбадағы
нөмірлерінің;
4) түбіртектегі науқастың аты-жөнінің,
заттаңбадағы және рецептідегі аты-жөнінің;
5) Дәрілік заттардың, медициналық мақсаттағы
бұйымдар мен медициналық техниканың айналасы
саласындағы Қазақстан Республикасының
заңнамасында белгіленген талаптарға дәрілік
заттарды ресімдеудің сәйкестігін тексеру
Дәріханаларда талдау жұмыстарын жүргізу кезінде қолданатын
үлгілік өлшем құралдар жиынының, сынақ жабдықтарының,
зертханалық ыдыстардың, қосымша материалдардың тізбесі

1. Екі басы теңестірілген таразылар, өлшеу шегі грамдармен:
0,02 грамнан 1 грамға дейін;
0,1 грамнан 5 грамға дейін;
1 грамнан 20 грамға дейін;
5 грамнан 100 грамға дейін.
2. Дәріханалық ВА-4 техникалық таразылары.
3. 10 мг-нан 1 кг-ға дейінгі төртінші класты техникалық
гірлер.
4. Миллиграмдық (түрлі салмақтағы) екінші класты
техникалық гірлер.
5. РН-метр (немесе ион өлшегіш).
6. Рефрактометр.
7. Аралығы 10С 00С-дан 1000С-ға дейінгі зертханалық шыны сынап
термометрі.
8. Кептіргіш шкафқа арналған 00С-дан 2000С-ға дейінгі техникалық
термометр.
9. Ареометрлер (немесе денсиметрлер).
10. Шыны спиртометрлер (жиынтық).
11. Механикалық қосындылардың болмауын анықтайтын стерильді
ерітінділерді бақылауға арналған қондырғы (УК-2).
12. Отпен немесе электрмен қыздырылатын зертханалық су
моншасы.
13. Зертханалық электр пеші.
14. Спиртовка.
15. Он есе үлкейтетін қол лупасы.
16. Электр кептіргіш шкаф.
17. Үстелге қойылатын 1, 2, 3, 5 минуттік құм сағаттар немесе сигнал
сағаттары.
18. Индикаторлар мен реактивтер
Қорытынды:

Дәріханада дайындалған дәрілік заттар
дәріхана ішілік бақылаудан өтуге тиіс.
Дәріхана ішілік бақылау нәтижелерін тіркеу
журналында тіркеледі. Журнал парақтары
нөмірленеді, тігіледі, дәріхана басшысының
қолымен куәландырылады және дәріхана
мөрімен бекітіледі.
Пайдаланылған
әдебиеттер:
Zakon.kz
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1500011480

Ұқсас жұмыстар
Дайындалған дәрілік препараттарға дәріханаішілік бақылау жүргізу қағидалары
Кәмпит сапасының органолептикалық көрсеткіштері
Өндірістік және зертханалық бақылау – тағам өнімдерін өндірудің маңызды факторы ретінде
Дәрілердің сапасын дәріханаішілік бақылауды ұйымдастыру
Кеден одағы
Бақылау парағында
Бұқтырылған жылқы еті
БАЛДЫҢ ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ - САНИТАРИЯЛЫҚ САРАПТАМАСЫ
Сүт экспертизасы
НАН ЖӘНЕ НАНБӨЛІШКЕ ӨНІМДЕРІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Пәндер