ЭКОДИЗАЙН БАҒЫТЫНДАҒЫ КИІЗ БАСУ




Презентация қосу
«ЭКОДИЗАЙН
БАҒЫТЫНДАҒЫ КИІЗ БАСУ
ӨНЕРІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
ЖӘНЕ ОНЫҢ ОРЫНДАЛУ
ТӘСІЛДЕРІ»
ЗЕРТТЕУДІҢ ӨЗЕКТІЛІГІ:
Халқымыз ғасырлар бойы туған жердің табиғатын көздің
қарашығындай сақтап, оның байлығын үнемді, әрі орынды
жұмсайтын теңдесі жоқ экологиялық өмір салтын ұстанып келді.
Төл тарихымызға, бабаларымыздың өмір салтына бір сәт үңіліп
көрсек, шынайы прагматизмнің талай жарқын үлгілерін табуға
болады. Ұлттық код, ұлттық мәдениет сақталмаса ешқандай
жаңғыру болмайды деп, Елбасы Н.Назарбаевтың Рухани жаңғыру
бағдарламасы мақаласында атап көрсетілді .
Әр азаматтың кәсіби қызметінде экологиялық зардаптардың
салдарынан табиғи құндылықтарымызды жойып алмау мақсатында
тәрбиелі, жан-жақты біліммен қаруланған, өз ұлтының мәдениеті
мен салт-дәстүрін, кәсіби ойлау көзқарасы дамыған қоғам болу
керектігімізге жеке тоқталады.
ЗЕРТТЕУДІҢ МАҚСАТЫ:

Киіз басу технологияларының орындалу тәсілдерін қарастырып,
экодизайн бағытындағы қалыптасуын теориялық тұрғыда негіздеу
ЗЕРТТЕУДІҢ ТАҚЫРЫБЫ:

Қазақтың ежелгі қолөнері – киіз басу
1 өнерінің тарих беттеріндегі орнын
сипаттау

Экодизайн технологияларының бағыты
2 ретіндегі – киіз басу өнерін сипаттау

Киіз басудың, бояудың орындалу
3 технологиясын сипаттау
Қазақ қолөнерінде пайдаланылған негізгі шикізаттың бірі және ең бастысы –
жүн болды. Материалды терең зерттеп, оның бар сырын, бар мүмкіндіктерін аша
білу – қолөнері үшін маңызды жәйт.

Халық шеберлері материалдың табиғи қасиетіне зер салып, оны өңдеуде
техникалық тәсілінің барынша тиімді және күнделікті тұрмысқа ең қолайлы
жақтарын қарастыра отырып, әсемдік, әдемілік дүниесіне көңіл бөле білді. Күні
бүгінге дейін өз маңызын жоғалтпай келген сондай дәстүрлі қолөнер үлгілерінің
бірі – киіз басу.
Киіз үй, оның ішкі және сыртқы жабдықтары,
ішкі әшекейлері мен төсеніштері,
күнделікті тұтыну бұйымдары
– аяққап, қоржын, дорба,
кесеқап, тұтқыш т.б.
толып жатқан дүниелер
жүннен жасалды.

Археологиялық қазба
Байлықтарда кесек киіз текемет,
киіз ішпек, киіз тоқыма, т.б. киіз
бұйымдары кезігеді.
Қолөнер туындылары табиғи
таза материалдардан өру, тігу, тоқу,
мүсіндеу, құрастыру, бейнелеу сияқты
әдістерін қолдану арқылы
түрлі бұйымдар жасалған.
ЭКОДИЗАЙН:

Экодизайнның негізгі элементтері:
негізгі материалдар - ағаш, тас, балшық, шыны, табиғи материалдан
жасалған бұйымдар.
Негізгі түстер: ашық қоңыр, қоңыр, ақ
(қара немесе қарақошқыл ағаш), нәзік түрлі-түсті.
Көбінесе табиғи түстер қолданылады: ақшыл-жасыл,
ақшыл-көкшіл, шөптің, судың, тастың, ағаштың түсі.
Экодизайн материалдары жағымды тазалық күшін сыйлайды.
Мәселен, жүннен жасалған кілем, алаша, жапқыштар,
мақта маталарынан дайындалған тоқыма бұйымдары,
жиһазды қаптайтын мата,
экодизайнның бір бөлігі болып табылады.
ЭКОДИЗАЙННЫҢ БІРНЕШЕ НЕГІЗГІ
ҚАҒИДАЛАРЫН АТАП ӨТУГЕ БОЛАДЫ:

ТАБИҒИ ЗАТТАРДЫ
ҚОЛДАНУ
ПРОЦЕСІНІҢ
ҚАУІПСІЗДІГІ

ТАБИҒИ ЗАТТАРДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ҚОЛДАНУ
ЗАТТАРДЫ ЭКОДИЗАЙ ЭКОЛОГИЯҒА
ҚАЙТА ӨҢДЕП Н ЗИЯН
ҚОЛДАНУ КЕЛТІРМЕЙДІ
МҮМКІНДІГІ

ЭТНИКАЛЫҚ
СТИЛЬДІ, САЛТ-
ДӘСТҮРДІ САҚТАП
ЗАМАНАУИ
ТУЫНДЫ ЖАСАУ
КИІЗ БАСУ:
ЫЛҒАЛДЫ КИІЗ БАСУ:

Киіз дайындау тәсілі, жүннің су мен сабынның
өзара әрекеттесуі арқылы дәстүрлі қол әдісімен орындалады.
Ыстық судың немесе будың әсерінен жүн талшықтары
бір-бірімен байланысып, пісіру процессі орын алады.
Бұл техника жалпақ сәнді паннолар мен көлемді
бұйымдарды атап айтқанда: сөмкелерді, бас киімдерді,
ойыншықтарды жасауға мүмкіндік береді
НУНОФЕЛТИНГ:

(Нуно басу яғни нуноваляние) өріс алуда – жібек не тоқыма
маталарында киіз басу – бұл техникада жеңіл шәлілер (шарфтар) мен
палантиндерді жасауға болады.
Нуно басу(нуноваляние) ылғалды киіз басу техникасында орындалса,
ал Нунофелтинг - құрғақ киіз басу техникасында орындалады.
Аталмыш Нунокиізді пайдалану, яғни жүнге мата не болмаса
сәнді торлы матаны (кружева), тоқыма маталарды сіңдірту арқылы
жасалып жатқан бұйымның бетін байыта түседі.
Киіздің ең бір жақсы
Киіз басу
қасиеттерінің бірі –
технологиясына:
төзімді, әрі жылы,
кептіру, қарпу,
табиғи
ұзындау,
талшықтардан
білектеу, тебу,
жасалған адам
ыстық су себу,
денесіне
шиге жүнді
жұмсақ,
төсеу жатады.
ауа өткізгіш
материал.
ҚҰРҒАҚ КИІЗ БАСУ:

Фелтинг немесе фильцнадель - бұл жүннен жасалатын
арнайы инелердің көмегімен жасалатын өнімдерді не болмаса
бұйымдарды айтады.
Инені жүнге тықылдатқан кезде, төмендежәне астында
жатқан талшықтарбір-бірімен араласып,
шатасу процессі орын алады.
Осылай құрғақ киіз басу процессі өз шыңына жетеді.
Бұл техникада каркасты қолдану арқылы жәнекаркассыз
да көлемді мүсіндер мен ойыншықтарды жасауға болады.
Киіз басу Киіздің ең бір жақсы
технологиясына: қасиеттерінің бірі –
кептіру, қарпу, төзімді, әрі жылы,
ұзындау, табиғи
білектеу, тебу, талшықтардан
ыстық су себу, жасалған адам
шиге жүнді денесіне
төсеу жатады. жұмсақ,
ауа өткізгіш
материал.
Қазіргі заманға суретшілер дәстүрлі технологиялардан басқа инновациялық тәсілдерді
де:
киіз дайындаудың құрғақ және ылғалды әдісі,

нано-илеу, «үстемелеу» деп аталатын жүнді
алақанда аунату техникасын қолданады.
Киіздің тағы
бір жақсы
қасиеттерінің
бірі –
пластикалық
ерекшелігі
Киіз жасаудың заманауи
Адам қолданысында түрлі техникасы дәстүрлі тәсілдің
континентте пайда болған негізгі кезеңдерін
материалдар мен қайталайтын,
технологиялар өз дамуында бірақ одан айтарлықтай
жаңаша бағытта өрістей ерекшеленеді.
бастады.

Киізден жасалған бұйымдар
интерьерді безендіретін нағыз
сәндік, әртүрлі тақырыптық Әрі адам тұрпатына
мазмұндардың басын қосқан ерекше сән беретін
қондырғылы немесе киім ретінде де кең
тұрмыстық жанр болып қолданыс алуда.
көрініс табуда.
ҚОРЫТЫНДЫ:
Айта кетсек, киіз жасаудың заманауи техникасы
дәстүрлі тәсілдің негізгі кезеңдерін қайталайтын,
бірақ одан айтарлықтай ерекшеленетін бірыңғай нұсқа
болып табылады. Осылайша экодизайнда жаңа технологиялар
енгізіп, киіз бұйымдарының төзімділік, ыңғайлылық,
әсемдік және де тағы басқа қасиеттерін одан бетер жақсартатын
техникаларойлап табуды зерттеп, интерьер, сән, жарнама
салаларында киіз бұйымдарын кеңінен қолданылуына
жағдай жасалса деймін.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Киіз басуға қажетті материалдар мен құралдарды таңдап жұмысты орындау жолдары
Киіз өндіру технологиясы
Қолөнер мен кәсіптер
ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ РУХАНИ ЖӘНЕ МАТЕРИАЛДЫҚ
Қолданбалы өнер
Жүн талшығының құрылымы
Мектеп жасына дейінгі балалардың қимыл - қозғалыс ойындары
Қазақстандағы мал шаруашылығы
Батыс Қазақстанның экономикалық және экологиялық проблемалары
Жаһандық мәселелер
Пәндер