Психология негіздері: анықтамасы, міндеттері, қызметтері және жіктелуі

Психология негіздері

Дайындағандар: Рашева Асылай

Туралы Шұғыла

Омар Сания

Оразханова Мөлдір

Досыбай Бибісара

Тобы: БТ 20-12

Тексерген: Ж. Кажибаевна

Жоспары:

Психология - жан ілімі

Психология ғылым ба?

Психологияның жіктелуі

Психология міндеттері

Психологияның қызметтері

"Психология зерттейтін құбылыстардың арнайы шеңбері анық әрі айқынкөрінеді. Бұған біздің өміріміздің ішкі мазмұнын құрайтын және бізге тікелей тән уайымдар сияқты сезімдер, ойлар, ұмтылыстар, тілектер, ниеттер, қабылдаулар және т. б. жатады . . . ".

С. Л. Рубинштейн

Психология

«Псюхе» - жан

“логос” - сөз, ілім

Психология - жан туралы ілім.

Психологияның негізгі мақсаты - психиканы cубьективттік структураның, сыртқы ортаныбайымдаумен, елестетумен жұптасқан айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу.

Психиканың алғашқы сипаттамалық ерекшелігі - жеке адамда тікелей өзіндік уайымдарының болуы - тікелей сезімнің негізінде ғана білініп, басқа ешқандай тәсілдермен қабылданбайды.

Психологияның күрделi мiндеттердiң бiрi - заңдылықты сипатқа ие байланыстар мен қатынастарды көре бiлу. Ғылымдық қатал талап объективтк заңдардыашып қана қоймастан, олардың әрекеттiк аймағы мен қолдану жағдайларын көрсете алу. Сондықтан дапсихология зерттеулерiнiң объектiсi психологиялық деректер мен қатар психологиялық заң, заңдылықтар.

Психологияның міндеттері

Психиканың негізгі қызметтері

Психология ғылым ба?

Екі бір-біріне қарама-қайшы пікірлер:

Психологиялық лабораторияларды жарату бұл методологияға сүйенген адамдарға психологиялық ғылым расында бар нәрсе екендігін тұжырымдайды. Бұл көзқарас мына зерттеу методологиясына сүйенеді:

«Психология - ғылым» деушілер

«Психология - ғылым емес» деушілер

Қазақстан үшін "психология" дегеннің не мағына беретіні де бұлыңғыр. Бізде, "псюхе" сөзін "рух" депсанамайды, "жан" дейді; ал "психология" дегенді "руханият" деу орнына "жантану" деп қателеседі. Батыселдері "рухани даму", "рухани азық", дегендей мәселелерді қарастырып жатса, біздікілер олардың атауын ғана алып, "психикалық даму", "психикалық азық", -деп ішкі мәнін дұрыс ұқпай шала түсінікті сөздерге айналдырады, сосын оның түпкі мәнін жеткізе алмай сандырақтап кетеді. Осы сияқты кемшіліктер, дәлірек айтқанда "былықтар" бізде толып жатыр.

Сондықтан да Қазақстандағы "психология" ғылымы - ғылым емес. Әлбетте, оның ашқан жаңалығы да атымен жоқ. Мәселен, шет елдерде жасалып жатқандай кісітануға қажетті сын-сұрақтамалардың бірін де біздің"психологтар" жасай алған жоқ. Біздегілер Батыс елдеріндегі рухани жарамсыз қоқысқа саналған ескі тесттерін аударумен, көшірумен ғана айналысады. Мысалға, Батыс елдеріндегі ғалымдар, төрттемперамент түрін анықтау тесті түгілі, сол темпераменттің төрт түрі бар дегеннің өзін қате деп жоққа шығарған.

Психология өз алдына ғылым ретінде ХІХ хасырдың 60 ж. бөлініп шықты. Оған себеп болған ғылыми-зерттеу мекемелері-психологиялық лабораториялар және институттар, жоғары оқуорындарындағы кафедралар сонымен қатар пихикалыққұбылыстарды оқып-білуге байланысты экспериментті насихаттау жұмыстары.