Өсімдік географиясы

М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Жаратылыстану-география факультеті

Биология-экология кафедрасы

Тексерген: Б. ғ. к доцент Бимағамбетова Г. А.

Орындаған: Ислямова С. Б. МБ-11

Орал-2021

Тақырыбы: Биогеографияның шығуы

Геологиядағы тарихи әдіс

Биогеография - организмнің географиялық таралу заңдылықтарын зерттейді. Биоценоз-өсімдіктер мен жануарлардың майда ағзалардың бірлестігі. Географиялық қабық- жекелеген табиғат кешенінен тұрады. Табиғат кешені-табиғат компоненттерінің ұштасуы. Табиғат компоненттеріне топырақ, өсімдік, жануар т. б жатады. Ең ірі табиғат кешені-географиялық қабық немесе материктер мен мұхиттар.

Әр түрлі өсімдіктер мен жануарлар планетамызда әр жерде тарап жатыр. Болған және болып жатқан эволюциялық өзгерістердің жарқын куәсі ретінде әр түрді жан- жануарлардың және өсімдіктердің бүкіл жер шарының түкпір түкпіріне таралуын айтуға болады.

Планетаны әр түрлі болжамдар ойынша бірнеше облысқа бөлуге болады.

А. Уоллес 6 биогеографиялық аймақтарға бөлді:

Палеарктикалық аймағы

Неоарктикалық аймағы

Эфиоптық аймақ

Индо - малай аймағы

Австралиялық аймағы

Неотропикалық аймағы

Биогеография

Өсімдік географиясы

Жануарлар географиясы

Өсімдік географиясы

Өсімдік географиясы - өсімдіктердің таралуы ареалын зерттейтін бөлімі. Өсімдік географияның өсімдіктің түрін, туысын тағы басқа таксономиялық котегорияларының табиғатта таралу аймағын- ареалын зерттейтін саласын фитохорология дейді. Өсімдік географияның флористикасы бір аймақта таралған өсімдік түрлерін, флорасын, ал өсімдік географияның экологиясы өсімдіктің тіршілік ортасына бейімделуін зерттейді.

Өсімдіктің таралуы туралы мағлұматтарды ертедегі дүние ғалымдары (Теофраст) еңбектерінен де көруге болады. Ал нақты мағлұматтар 18 ғасыр натуралистері француз ботанигі Ж. П. де Турнефор, швед ғалымы К. Линней, орыс академигі П. С. Паллас тағы басқа еңбектерінде өсімдік география жөнінде көптеген нақты мәліметтер келтірген, 18-19 ғасырда өсімдік география ғылымның жеке саласы болып қалыптасуына неміс натуралистері К. Вильденов, А. Гумбольд көп еңбек сіңірді.

А. Гумбольд

К. Вильденов

Зоогеография

Жануарлар географиясы, зоогеография- жер шарындағы жануарлардың белгілі бір аймақта таралуын, олардың тіршілік жағдайларын, тұр құрамын, дамуын зерттейтін биогеографиялық ғылымының бір саласы. Жануарлар географияның ерте кезде тіршілік еткен жануарлардың таралуын зерттейтін бөлімін палеозоогеография деп атайды. Жануарлар географиясы- биологиялық ғылым, бірақ жануарлар тіршілік мекендері (ареал, стация), тараған жерлеріне (өзен- көлде, теңіде, құрлықта) байланысты зерттелетіндіктен география ғылымымен байланысты.

Бұл ғылымның дамуына Ч. Дарвиннің «Табиғи сұрыптау жолымен түрлердің шығу тегі» еңбегінің және орыс ғалымдары К. Ф. Рулье, Г. С. Карелин, М. Н. Богданов тағы басқа еңбектерінің үлкен әсері болды, жануарлар географиясы жер шарын және оның әр түрлі бөліктерін жауарлар құрамы мен таралу ерекшелігіне байланысты бірнеше зоогеографиялық аймаққа бөледі.

Палеарктика (Европа, Орталық және Солтүстік Азия, Африканың солтүстік бөлігі)

Неарктика (Солтүстік Америка, Грендландия)

Неотропика (Орталық және Оңтүстік Америка, Вест- Индия)

Эфиопия (Орта және Оңтүстік Африка, Мадагаскар)

Үнді- Малайя (Үнді, Үнді- Қытай және Малайя архпелагы, аралдар)

Австралия (Австралия, Тасмания, Жаңа Зеландия, Жаңа Гвинея)

Антарктида (Антарктида құрылығы және Оңтүстік Американың ең оңтүстік бөлігі)

Геологиялық процестердің тарихи сабақтастығын зерттейтін геологиялық пәндер жиынтығы әдетте тарихи геология деген атау төңірегінде топтастырылады.

Стратиграфиялық

Петрографиялық

Палеонтологиялық

Палеогеографиялық

Стратиграфиялық әдіс-шөгінді тау жыныстарының, сонымен қатар эффузивті және интрузивті жыныстардың қабаттары мен қабаттары арасындағы байланыс пен пайда болу ретін зерттеуге негізделген. Бұл белгілі бір бөлімді құрайтын қабаттарды салыстырмалы жасына қарай бөлу және бір-бірімен салыстыру (корреляция) арқылы қол жеткізіледі.

Петрографиялық әдіс-көршілес кесінділердегі тау жыныстарының құрамын зерттеу мен салыстырудан тұрады. Магмалық жыныстарды салыстыру кезінде петрографиялық әдістің құндылығы басқаларының құнынан басым болады. Бұл әдіс сонымен қатар магмалық жыныстардың салыстырмалы жасын бағалауға мүмкіндік береді.

Палеонтологиялық әдіс бір кездері өмір сүрген жануарлардың (қазбалы фауна) және өсімдіктердің (қазбалы флора) қазба қалдықтарын зерттеумен айналысады. Органикалық қалдықтар шөгінді жыныстардың салыстырмалы жасын анықтау критерийі болып табылады, сондықтан палеонтологиялық әдіс шөгінді қабаттарды стратиграфиялық зерттеудің негізі болып табылады. Әрбір шөгінді кешен өзінің бірегей қазба фаунасымен және флорасымен сипатталады.

Палеогеография дегеніміз - өткен геологиялық кезеңдермен дәуірлердің географиялық ландшафтылары және олардың даму жайлы ғылым. Бұл ғылымның ең басты зерттеу әдісі көне және бүгінгі физикалық-географиялық процестер мен жағдайларда ұдайы салыстыра тексеру тәсіліне негізделген.

Ұқсас жұмыстар

ГЕОБОТАНИКА

Фитоценоз структурасы

Топырақтардың жер бетінде таралу заңдылықтары жəне оның қоршаған ортаның экологиялық факторлармен əсері

Жануарлар экологиясы

Топырақтың органикалық бөлшегі

Алматы қаласындағы Бас ботаникалық бақ

Шымды топырақтар Шымды - күлгінді

Аймақтық өнеркәсіп географиясы

РЕКРЕАЦИЯЛЫҚ ТУРИЗМ ТҮРІ

Тұрғын халықтың ұдайы өсіп - өну географиясы

Пәндер