Күйдіргі бациллалары




Презентация қосу
СОӨЖ №10
Зоонозды инфекция қоздырғыштары:
бруцеллез, оба, сібір жарасы, туляремия.

Орындаған:Мүзарап Шұғыла
Тобы:205Б
Қабылдаған:Адетова Жібек
Жоспар:
• I.Кіріспе
• II.Негізгі бөлім
• А)бруцеллез
• Б)күйдіргі бациллалары;
• В)туляремия –табиғи ошақты ауру;
• III.Қорытынды
• IV.Пайдаланылған әдебиеттер
Бруцеллалар (Brucella туыстастығы)
• Бруцеллалар-сарып ауруының қоздырғыштары болып
табылады.Бруцеллез(сарып)жедел немесе созылмалы
антропонозды жұқпалы ауру.Ол интоксикация
дамуымен ,көбінесе тірек-қозғалыс
аппаратының ,жүйке,жүрек-қан тамыр,несеп-жыныс
жүйелерінің және басқа органдарының
зақымдануымен ,организмнің аллергиялануымен ,кеселдің
созылмалы өтуімен ,әдетте мүгедектікке әкелумен
сипатталады.
• Бруцеллез қоздырғыштарының жүйелік жағдайы толық
анықталмаған ,олар Brucella туыстастығына жатады,бірнеше
түрлері бар:
• B.melitensis, B.abortus,B.suis ,B.ovis, B.canis,B.neotomae.
• Табиғи жағдайда қоздырғыштардың
резервуары –ауылшаруашылық және
үй жануарлары болып табылады-
мүйізді ірі және ұсақ мал,шошқа,сирек
жағдайда
бұғылар ,жылқылар,иттер,мысықтар.
• Бруцелла континенттердің бәрінде
кең таралған,әсіресе мал
шаруашылығы дамыған елдерде.
• Инфекция көзі –ауыл шаруашылығы
және үй жануарларының ауруы.Ауру
адамнан жұқпайды, ол биологиялық
тұйық болып табылады.Ауру малдар
бруцеллаларды
сүтімен,несебімен,нәжісімен, жатыр
суымен және басқаларымен бөліп
шығарады.
• Адамдарға негізінен алиментарлық
жолмен немесе жанасу арқылы
жұғады.
• Патогенезі
• Бруцеллалар организмге тері
немесе шырышты қабаттар арқылы
енеді және лимфалық жолдармен
таралады.Туляремия және күйдіргі
ауруынан ерекшелігі сол –
бруцеллез кезінде қоздырғыш
енген жерде біріншілік аффект
дамымайды.

• Жасырын кезеңі 1-3 аптадай
болады,дегенмен бірнеше айға
созылуы да мүмкін.Ауру кезінде дене
қызбасы,қалтырау,
терлегіштік,буындарының,бұлшықетт
ің ауыруы,қозғалыс тірек
аппаратының зақымдалу
симптомдары
байқалады.Бруцеллездың
клиникалық көрінісі үлкен
полиморфизммен сипатталады.
• Иммунитеті-бруцелез кезінде жасушалық –гуморальдық,
көбінесе стериьсыз және салыстырмалы.Науқас айыққаннан
кейін иммунитеті әлсірейді,реинфекция болуы ықтимал.
• Диагноз қою үшін
бактериологиялық,серологиялық,биологиялық,аллергологиял
ық әдістерді пайдаланады.Серологиялық әдіс және
аллергиялық сынамаларды базалық зертханаларда жүргізеді.
• Жедел және айқын белсенділік белгілері бар созылмалы
бруцеллез кезінде кең спектрі антибиотиктер тағайындау
қажет.
• Спецификалық алдын алу мақсатында бруцелездік тірі
вакцинан қолданады.Ондай вакцинаны П.А.Вершилова
ұсынған, бұл вакцина бруцеллалардың басқа басқа түрлеріне
де қарсы айқас иммунитетті қалыптастырады.
Күйдіргі бациллалары
• Күйдіргі-Bacillus anthracis қоздыратын антропонозды жұқпалы
ауру,о аур интоксикация дамуымен,терінің,лимфа
түйіндерінің және басқа ағзалардың зақымдануымен,жоғары
өлім-жітімділігімен сипатталады.
• Күйдіргі ауруы өте ерте заманнан бері белгілі Гиппократ,
Гален және Цельс кезінен «қасиетті от » немесе «парсы оты»
деген атпен белгіі болған.Алғашқы рет Оралда орыс дәрігері
С.С.Андриевский бұл індеттің эпидемиясын толық сипаттап
жазған,сондықтан «Сібір жарасы» деп аталып кеткен.
• Күйдіргі қоздырғышы 1876жылы Р.Кох бөліп алған.
• Қоздырғыш Firmucutes бөліміне, Bacillus
туыстастығына,патогенділігі бойынша II топқа жатады.
• Күйдіргі бацилласы өте ірі,екі шеті
кесінді тәріздес грамм-оң
таяқшалар,таза дақылынан
дайындалған жағынан да ұзынша
тізбек түрінде
орналасады.Талшықтары
жоқ,капсуласы организмнен бөлінген
материалдарда немесе жануарлар
нәруызы қосылған орталарда ғана
өсірілгенде пайда болады.

• Аэробтар.Қарапайым қоректік
орталарда жақсы өседі,биохимиялық
белсенділігі жеткілікті деңгейде
жоғары:
сахаролиттік,протеолиттік,липоиттік
белсенділігі бар.Құрамында
туыстастық полисахаридтік салалық
антиген,түрлік капсулалық антиген
бар.Антигендік қасиетке ие
нәруыздық экзотоксин өндіреді.
• Күйдіргі қоздырғышы адамдарға және көптеген жанарларға жануарларға
патогенді.Экологиялық қуысы :ірі мүйізді малдар,қойлар,ешкілер,жылқы,бұғы,
түйелер және шошқалар.Вегетативтік түрі қоршаған орта факторларына төзімді
емес, споралары ерекше төзімді,қоршаған ортада ондаған жылдар бойы
сақталады,қайнатуға және автоклавтауға шыдайды.

• Күйдіргі бациллалары пеницилинге және антибиотиктерге сезімтал.
• Күйдіргі ауруы барлық жерлерде ,әсіресе мал шаруашылығы дамыған
аймақтарда таралған.Инфекция көзі-ауру малдар.Күйдіргі қоздырғышының ену
қақпасы көбінесе зақымданған тері,сирек жағдайда-тыныс алу жолдарының
және асқазан-ішек арнасының шырышты қабаттары болып табылады.
• Клиникалық көрінісі .
• Күйдіргі кезінде жасырын кезеңі –бірнеше сағаттан 12 күнге
дейін ,орташа 2-3күн.Күйдіргі ауруының терілік,өкпелік және
ішектік түрлерін ажыратады,олар сепсиспен аяқталуы мүмкін.
• Зертханалық диагноз қою:зерттеу үшін :карбанкула ,күлдіреуік
бөлінділері,қақырық,нәжіс,қан және несеп.Паталогоанатомиялық
зерттеу кезінде ағзалардың кесінділерін немесе бүтін ағзаларды
алады.
• Эпидемиологиялық көрсеткіштері бойынша сыртқы ортаның
әртүрлі нысандарын зерттейді және жануарлардың
жүнін,қылшықтарын зерттейді.Серологиялық диагноз қою
материалдарда қою материалдарда қоздырғыш табылмаған
жағдайларда жүргізіледі.
• Емдеу үшін антибиотиктерді және күйдіргілік иммундыглобинды
қолданады.Антибактериалдық емдеу үшін пенициллин
таңдамалы препарат,ал оған реакция беретін жағдайда –
тетрациклин қолданылады.
Францисселалар (Francisella туыстастығы)

• Francisella tularensis- туляремия ауруының
қоздырғышы.Туляремия-адамдар мен жануарлардың
жануардың жедел немесе созылмалы жүйелі түрде өтетінт
табиғи-ошақты ауруы,дене қызбасының
көтерілуімен ,интоксикациялануымен және лимфа түйіндерінің
зақымдануымен сипатталады.
• Қоздырғыш- Francisella tularensis АҚШ-ң Калифорния штатының
Туляре штатында табылған.Төрт түршесі
ажыратады:Holarctica,Tularensis,Mediaasiatica,Novicida,оларды
тарату ареалы бойынша ,адам мен жануар бойынша ,антигенді
құрылым бойынша ,антигенді құрылым мен биохимиялық
қасиеті бойынша айырады.
• Туляремия қоздырғышы-өте майда,полиморфты грам-теріс
таяқшалар ,спора түзбейді,талшығы жоқ.
• Francisella tularensis-факультативтік
жасуша ішілік паразит,фагоцитте
көбеюге мүмкіншілігі
бар,қорытылудан
қашқақтап,фагоцитте көбеюге
мүмкіншілігі бар,қорытылудан
қашқақтап ,патогенез негізін құрайды.
• Табиғи жағдайда қоздырғыштың
резервуары жабайы жануарлар болып
табылады,әсіресе майда кеміргіштер
және қояндар ,үй жануарлары
арасында-қойлар,шошқалар,мүйізді
ірі қара мал. Сыртқы ортада төменгі
температура жағдайында
франциселлалар ұзақ сақтала
алады,әсіресе дәндер.Олар УКС және
жоғарғы температураның әсеріне
төзімді емес.
• Туляремия-табиғи ошақты ауру.Табиғи жағдайда инфекция көзі-
негізінде майда кеміргіштер және қояндар.Адамдарға жанасу
арқылы ,алиментарлық,аэрозольдық,трансмиссивті жолмен
жұғады.Адамда қабылдаушылық өте жоғары.Адам организміне
туляремия қоздырғышы тері,көздің,тыныс алу жолдары,асқазан-
ішек жолдарының шырышты қабаттары арқылы енеді.
• Диагноз қою үшін
микробиологиялық әдістердің
бәрін қолданады.Зерттеу арнайы
зертханаларда атқарылады.
• Зерттеуге алынатын материал-
қан,бубон пунктаты,жара
сүртіндісі,коньюктива
бөліндісі,көмей
жағындасы,қақырық және т.б.
• Адамдарда туляремия диагнозын
қою үшін бактериологиялық әдіс
сирек жағдайда оң нәтиже
береді.Емдеу үшін
антибиотиктерді қолданады.Ауру
ұзаққа созылған жағдайда
комбинирленген ем
қолданылады.
Қорытынды:
• Микроорганизмдердiң адам үшiн маңызы зор: бiрiншiден, олар
биосферада үлкен рөл атқарады және екiншiден, оларды әртүрлi
әдiстер арқылы қажеттi мақсатта қолдануға болады.
• Адам барған сайын бактерияларды кеңiнен қолдануда. Бұл
қазiргi өндiрiстiң қайта қурылуы және биотехнологияның
пайда болуының алғы шарттары. Осыған қарамастан, бiз
күнделiктi қолданыс заттарының, соның iшiнде қоректi заттар
мен энергия көзiнiң алыну әдiсiнiң түбiрiмен өзгертетiнiне
сенiмдiмiз. Биотехнологияның өркендеуi көп жағынан
генетикамен байланысты. Генетикалық бiлiмнiң жиналуынан,
кез-келген организм генiмен, соның нәтижесiнде, айналымға
қатысуға еркiн мүмкiндiк алдық. Осылай гендiк инженерия
пайда болды.
Пайдаланылған әдебиеттер:

• 1.Медициналық микробиология,вирусология
және иммунология.2019жыл,2том, Б.А.
РАмазанова, Қ.Құдайбергенұлы;
• 2. Әл-Моханна, М.Т., Квин, М.Х. (2016 ж.)
«Морфология және бактериялардың жіктелуі».
Микробиология.
• 3. https://kk.warbletoncouncil.org/bacterias-2213

Ұқсас жұмыстар
Патогенділігі бойынша микроорганизмдердің жалпы сипаттамасы
Туберкулезді лимфаденит
ТОПАЛАҢ ОНЫ БАЛАУ ӘДІСТЕРІ
Жұқпалы ауру кезіндегі ветеринариялық шараларды ұйымдастыру және олардың экономикалық тиімділігі
Тағам өнеркәсіптерінде қолданылатын микроорганизмдер
«Ірі қара қарасаны кезінде сойыс өнімін ВСС және санитарлық бағалау»
ҚАРАСАН АУРУЫ
Сібір жарасы,Туберкулез
Шартты патогенді микроорганизмдер тудыратын токсикоинфекциялар
Қосқанаттылар
Пәндер