Тоқыма материалдарын бояу технологиясы

Презентация қосу

Мирас Университеті

Тақырып: Тоқыма материалдарын
бояу технологиясы

Орындаған: Анарметова М.Б.
Группа: 112-81
Қабылдаған: Хасанходжаева Б.Ш.
Бояу-бояғыштың талшықпен өзара әрекеттесуіне байланысты
әртүрлі әсерлерге жеткілікті қарсылыққа ие тоқыма
материалдарына біркелкі түс берудің технологиялық процесі.
Бояудың 4 кезеңі

бояғыш ерітіндідегі бояғыштың талшық бетіне диффузиясы (сыртқы
диффузия)

бояғыштың талшықтың сыртқы бетіне адсорбциясы

бояғыштың талшық қалыңдығына диффузиясы (ішкі диффузия);

бояғышты талшыққа бекіту.
Тоқыма бұйымдарын
талшық, мата немесе
тоқылған мата және жеке
трикотаж түрінде бояуға
болады
мерзімді және үздіксіз
әдістерге сәйкес.

Бояудың үздіксіз әдістерімен
Мерзімді бояу әдістерімен
тоқыма материалы бірнеше
бояу ваннасының көлемі
секунд немесе минут ішінде
оның модуліне және
ерітіндімен немесе жоғары
талшықтың массасына
дисперсті ерітіндімен
байланысты анықталады.
сіңдіріледі
ТҮСТЕРДІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫН
СЫНАУ ӘДІСТЕРІ
Ол әр түрлі контрастты бес жұп сұр
үлгілерден тұрады, әр жұпта қара
Бояудың физика-химиялық әсерлерге түсті үлгі (барлық жұптарда бірдей)
тұрақтылығы үлгілердің бастапқы және әлсіз түс үлгісі бар. Бағалау бес
түсінің өзгеруімен де, бірге өңделетін балдық жүйе бойынша жүргізіледі.
ақ материалдардың бояу Ең үлкен контрасты бар үлгілер
дәрежесімен де анықталады. жұпына 1 балл, 0 ‒ ге тең контрасты
бар үлгілер жұпына-5 балл сәйкес
келеді.

Бастапқы бояудың өзгеру дәрежесі оған әр түрлі Контрасттың бес жұп
және ақ материалдардың сырлану үлгілері кіреді, олардың әрқайсысы
дәрежесі сұр эталондардың екі ақ түсті және әртүрлі
шәкілінің көмегімен баллмен қарқындылықтағы сұр өрнектен
бағаланады тұрады.
ТАБИҒИ ЦЕЛЛЮЛОЗА ЖӘНЕ ГИДРАТЦЕЛЛЮЛОЗА
ТАЛШЫҚТАРЫНАН ЖАСАЛҒАН ТОҚЫМА МАТЕРИАЛДАРЫН БОЯУ
Табиғи целлюлоза және гидрат целлюлоза талшықтарынан тоқыма материалдарын бояу
кезінде бояғыштардың келесі топтары кеңінен қолданылады: суда еритін ‒ тікелей және
белсенді; суда ерімейтін ‒ текше және күкірт; талшықта пайда болатын бояғыштар ‒
ерімейтін Азо бояғыштар (азоид).
Тікелей бояғыштар суда жақсы ериді • Ерімейтін Азо бояғыштары екі
және химиялық құрылымның химиялық қосылыстардың өзара
ерекшелігіне байланысты өздігінен әрекеттесуі нәтижесінде тікелей
сулы ортадан целлюлоза талшығына талшықта түзіледі: азо - және
ауыса алады. Оларды қолдану оңай, бір- диазоқұрамдауыштар. Осы
бірімен жақсы үйлеседі, олардың компоненттердің үйлесімімен
көпшілігі жақсы деңгейге ие. талшықта қызыл-қызғылт түстердің
барлық гаммасын қамтитын ашық
1. Тікелей бояғыштардың кемшіліктері- түстер пайда болады.
бұл көптеген бояғыштарды қолдану
• Азоқұрамдаушылар ретінде азотолдар,
кезінде пайда болатын өте ашық ал диазоқұрамдаушылар ретінде
емес түс, түс тұрақтылығының диазолдар қолданылады. Диазолин-бұл
төмен көрсеткіштері диазотацияланған ааминдердің
2. Түстердің жарыққа төзімділігін тұрақты тұздары, Азотолдар суда
арттыру үшін құрамында мыс бар ерімейді, алайда сілтілер болған кезде
олар ерітіндіге өтіп, азотоляттар деп
ДЦМ препараты қолданылады. аталады.
Белсенді бояғыштар.
• Белсенді бояғыштардың ерекшелігі-реактивті атомдардың немесе
топтардың болуы, соның арқасында олар талшықпен химиялық
реакцияға түсіп, коваленттік байланыс түзе алады, бұл түстердің ылғал
өңдеуге және құрғақ тазартуда қолданылатын органикалық
еріткіштердің әсеріне жоғары қарсылықты қамтамасыз етеді.
Гидролизденген бояғыш талшықпен химиялық әрекеттесуге қабілетті
емес және әлсіз молекулааралық және сутегі байланыстарымен ұсталады
Отандық өнеркәсіп белсенді бояғыштардың
төрт түрін шығарады:

25 ‒ 30 °С температурада бояйтын дихлортриазинді реакциялық топтауы бар
бояғыштар (x индексі бар бояғыштар);

монохлортиазинді реакциялық топтауы бар, 60 ‒ 80 °С температурада бояйтын
бояғыштар (бұл бояғыштардың атауында арнайы индекс жоқ);

40 ‒ 60 °С температурада бояйтын винилсульфонды реакциялық топтауы бар
бояғыштар (т индексі бар бояғыштар);

әр түрлі сипаттағы екі белсенді топтан тұратын бифункционалды бояғыштар
(монохлортиазинді және винилсульфонды) 60 ‒ 85 °С температурада боялады.
Белсенді бояғыштармен бояуды мерзімді және үздіксіз тәсілдермен
жүргізуге болады.

Мерзімді бояу әдісі екі
кезеңнен тұрады: Белсенді бояғыштармен
электролиттердің қатысуымен бояудың үздіксіз әдістерін
бейтарап ортада бояу және келесі схемаларға сәйкес
сілтілі ортада бояуды жүргізуге болады:
талшықпен бекіту
Плюс-кептіру - жуу немесе плюс-буландыру-жуу x индексі және т индексі бар бояғыштар үшін
жарамды.

Плюс-кептіру-бумен пісіру-жуу-бұл ең әмбебап әдіс, өйткені ол барлық маркалардың
бояғыштарына және кез-келген қарқындылықтағы түстерді алуға жарамды.

Артықшылығы (сілтілік агентсіз) ‒ кептіру ‒ қосу (электролиттің сілтілі ерітіндісімен) ‒ буландыру-
жуу барлық бояғыштарға және кез-келген қарқындылықтағы түстерді алуға жарамды. Бұл әдіс оң
ерітіндінің жоғары тұрақтылығымен және бояғыштарды бекітудің жоғары жылдамдығымен
сипатталады.

Плюс-кептіру-термоөңдеу-жуу барлық маркалардың бояғыштарына жарамды. Бекіту ортасы
ретінде ыстық ауа қолданылады (140-200 °C). Бұл әдістің артықшылығы-бояғыштардың жоғары
тиімділігі (ковалентті бекіту дәрежесі 90 ‒ 95 %).

Жартылай үздіксіз бояу әдісі: плюс ‒ қартаю-жуу. Матаның жылу камерасында сақталатын уақыты
мен температурасы бояғыштың реактивтілігіне байланысты.

Ұқсас жұмыстар

Былғары шикізатының тағайындалуы

АБСОРБЦИЯ ПРОЦЕСІ МАЗМҰНЫ

АБСОРБЦИЯ ПРОЦЕСІ

Кілем тоқу өнері

Германияның көмір өндірісі электр энергиясы, мұнай және газ өнеркәсібі

Металды көркемдеп өңдеу

Талшықты дақылдар

Тоқыма сапасының сертификаты

Жүннің стандарты. Жүннің классификациясы. Жүн талшықтары, түрлеріне мінездемелер. Қойдың, ешкі жүндерінің түрлері

Жібек мата

Пәндер