БЕРІКТІК ТЕОРИЯСЫ

Беріктік теориясы

Орындаған: Амангелдиева Ж

Қабылдаған:Тұрсынқожа Н

Тобы: ИСС 19-1

Беріктік - материалдардың белгілі бір жағдайлар (күйлер) мен шектерде қандай да бір әсерлерді (салмақ түсу, температураның өзгерісі, магнит, электр, т. б. өрістері, кебу немесе ісіну, т. б. ) қабылдай отырып, бүлінбей сақталу қасиеті; сыртқы күштердің әсерінен қалпының өзгеруіне және бұзылуына қарсыласатын қатты дененің касиеті. [1]

Беріктіктің әр түрлі жағдайдағы өлшемдеріне пропорционалдық шегі, аққыштық шегі, сырғымалық шегі, беріктік шегі, т. б. жатады.

Беріктіктің мынадай түрлері бар:

Теориялық беріктік - атом аралық ілінісу күштері арқылы есептелінетін беріктік (ол шамамен бойлық серпімділік модулінің 1/6-іне тең) ;

Техникалық беріктік - нақты материалдарда байқалатын беріктік (мысалы, болатта ол шамамен теориялық беріктіктің 1/10-іне, ал көптеген қатты денелерде теориялық беріктіктің жүздік және мыңдық үлесіне тең) ;

Құралымдық беріктік - балқытып біріктірілген тораптардың, иінді біліктердің, турбина қалақшаларының, т. б. құралымдық элементтердің беріктікгі. Құралымдық элементтердің беріктікгі оларда беттік ақаулардың, ішкі кернеулердің, т. б. болуына байланысты техникалық беріктіктен төмен болады;

Динамикалық беріктік - материалдардың динамикалық жүктемелерді қабылдай отырып, бүлінбеу қасиеті;

Ұзаққа созылатын беріктік - ұзақ уақыт бойы сырғымалы қалыпта болған материалдардың беріктікгі. Жіптердің, сымдардың, талшықтардың, т. б. материалдардың беріктікгі оларға түскен ажырату (үзіп жіберу) күшінің олардың (жіптің, талшықтың, сымның, т. б. ) сызықтық тығыздығына қатынасына тең. Беріктік Бірліктердің халықаралық жүйесінде (СИ) НҺм/кг арқылы өрнектеледі.

- сырық материалының мүмкін кернеуі

Материалдар кедергісінің негізгі есебі - әртүрлі жүктемелердің әсерінен конструкция және оның элементтерінің сенімді өлшемдерін қамтамасыз ету. Созылу-сығылудағы беріктік шарт :

Созылу-сығылудағы беріктік шарт