ОҚЫТУҒА ҚАБІЛЕТСІЗ БАЛАЛАРДЫ АНЫҚТАУ




Презентация қосу
Студенттің өзіндік
жұмысының тақырыбы:

ОҚЫТУҒА ҚАБІЛЕТСІЗ
БАЛАЛАРДЫ АНЫҚТАУ
ЖОЛДАРЫ
Алимжанов Абылай ҚБ-35
Дабыс Несібелі ҚБ-35
Арабай Айдана ҚБ-35
Алипшова Мафтуна ҚБ-35
Студенттің өзіндік
жұмысының жоспары:
2011-2021 білім бөлімінің қабылдаған заңы. Оқытуға қабілетсіз балалар
санаттары. Білім алу ерекшелігі мен білім бағдарламасының деңгейі. Ерекше

1 білім алушыларға арналған ақпараттық технологиялардың түрлері. Оқытуда
ерекше қажеттілікті талап ететін білім алушылармен ақпараттық
комуникациялық технологиялардың қай түрлерімен жұмыс жасаған
ыңғайлы?

2 Түзету-педагогикалық жұмыс принциптері
психикалық дамуы тежелген оқушылармен жұмыс жасау принциптері

ЗПР бар балаларды оқытуды ұйымдастырудың ерекшеліктері Зияткерлік
3 даму мүмкіндіктері сақталған ЗДҚ бар балалар үшін тиімді интеграцияланған
оқыту

Педагогика жүйесіндегі балаларды оқыту мен дамытудың маңызды құрамдас
4 бөлігіні
2 0 1 1
Соңғы жылдары арнаулы білім жүйесінде
мүмкіндігі шектеулі балаларды сапалы біліммен
қамту өзекті мәселенің біріне айналды. Мәселелерді
тұңғыш рет мемлекеттік деңгейде көтеріліп, ҚР
білім беруді дамытудың 2011-2021 жылдарға
арналған бағдарламасында инклюзивті білім беру
жүйесін дамыту жан-жақты қарастырылған.

2 0 2 1
ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ АЛУДЫ ҚАЖЕТ ЕТЕТІН
БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ САНАТТАРЫ:

Көру және есту қабілеті нашар
Дене мүкістіктері бар балалар
балалар

Психологиялық мүкістіктері бар
Даму деңгейі баяу балалар
балалар
Оқыту құралдары ретінде компьютермен жұмыс істеу тәсілдері әртүрлі:
топпен, жеке, сыныппен. Психологиялық сипаттамаға сай беріліп отырған бағдарлама оқуға
деген ынталандыруға қалай әсер етуін, қызығушылығын жоғарлату немесе төмендету
оқушыларға өзіндік күшіне сенімсіздік тудырмау қажет.

А К Т
Жоғарыда атап өткендей мүмкіндігі шектеулі балаларды түзете-дамыта оқытудың негізігі
жүйесі инклюзивті білім берудің практикалық адымы неғұрлым ерте ғылыми теориямен
өзіндік үндестігін тапса, онда еліміздегі мүмкіндігі шектеулі тұлғаларға деген оң көзқарас
оңалар еді. Сондай-ақ, инклюзивті білім берудің инновациялық жолдарын оның ішінде
компютерлік технология, интерактивті тақта сияқты білім беруге қажетті жаңа ақпараттық
технологиямен қаматамсыз етілсе, келешекте мүмкіндігі шектеулі балаларға білім беру
жүйесінде ешқандай кедергілер болмақ емес.
Белгілі ғалымдар Ж. Пиаже («Психогенездік білім» 1961) және Л.С.Выготский («Оқыту
үрдісінде балалардың ақыл-есінің дамуы» 1935) ұйымдастырылған жаңа білімге немесе жаңа
әрекетпен оқыту бойынша қызмет жағдайында ғана педагогтар оқыту үрдісін тиімді
дамытуына үміт артатындығын өзінің жұмыстарында жазды. Демек кез-келген оқыту , тек
білім беруден басқа түзете-дамыту жұмыстары болатын көрнекті - тәжірибелік сиқырлы іс-
әркет, ол виртуалыдық іс-әрекет деңгейіндегі компьютермен жұмыс істеу.
Түзету-педагогикалық жұмыс принциптері
(психикалық дамуы тежелген оқушылармен)

1.Оқу процесінің жан-жақты 2. Оқу мен өмір
бағытталу принципі арасындағы 3. Ғылыми принциптер мен
психикалық дамуы тежелген байланыс оқытудың қол жетімділігі
баланың жеке басын дамыту принципі үйлесімі
жеке тұлғаның биологиялық жоспарлау мен бір жағынан, оның мазмұнының
бірлік ретінде дамуын оқыту сәйкестігін болжайды
қамтамасыз етеді, мазмұнын тиісті ғылыми білім саласының
психикалық, әлеуметтік және таңдау кезінде қазіргі жағдайы мен
рухани. Ерекшелігі бұл оң және сол екінші жағынан, оның даму
психикалық дамуы тежелген сияқты тенденциялары мен
оқушыларды оқыту принципі қоғамның теріс перспективаларын ескеру –
бұл баланың жеке дамуымен әсері, микро нақты және әлеуетті деректерді
қатар анықталған танымдық орта, бұл ретте барынша есепке алу қажеттілігі
және танымдық бұзылыстарды азайту қабілеттерін жеңімпаздан
түзету қажеттілігінен тұрады мұндай әсердің дамыту.
эмоционалды-еріктік сала. теріс салдары.
4. Оқытудағы 5. Жұмыс істеуі
6. Принципі оңтайлы ұштастыру
жүйелілік пен үшін оңтайлы
ауызша, көрнекі және
дәйектілік жағдайлар жасау
Практикалық оқыту әдістері бұл
принципі принципі
туралы мәлімдемеге негізделген
психикалық дамуы санитарлық- 7. Оқытудағы іс-
білімді, дағдыларды игеру процесінің
тежелген мектеп гигиеналық әрекеттік тәсіл
тиімділігі барлық сезімдердің осы
оқушылары білім талаптарды қағидасы
процеске барынша қатысуына
алуды талап етеді, сақтауға оқушыларды
байланысты
дағдылар белгілі қойылатын оқытудағы пәндік-
адам: есту, көру, жоспарлауға қатысты
бір тәртіппен, жалпы практикалық
оқушылардың категориялары бұл
жүйеде талаптардан оның барысында
принцип ауызша қолдануды қамтиды,
қалыптасты, онда басқа- қабылдау, зейін, есте
оқу мақсаттарында да, оқу
оқу материалының гигиеналық сақтау, ойлау
мақсаттарында да көрнекі және
әр элементі нормаларды, дамиды
практикалық
басқалармен дидактикалық және сөйлеу.
түзету және дамыту, барлығына сүйене
логикалық түрде Арнайы
отырып, оқу процесін құру
байланысады, ал шарттардың
дененің анализаторлары, функциялары
келесі алдыңғы орындалуын
және жүйелері.
сүйенеді. көздейді.
8. Сана, белсенділік принципін
іске асырудың ерекшелігі
9. Жедел бақылау және өзін-
ЗПР бар балаларды оқытудағы
өзі бақылау қағидаты
оқушылардың дербестігі
мыналарды қамтамасыз етеді
дамыту бойынша мұғалімнің
білім, білік және дағды
мақсатты жұмысының
деңгейі туралы ақпаратты
қажеттілігі
уақтылы алу
жалпы зияткерлік дағдылар
оқу процесінде оқушылардың
(талдау, салыстыру, жалпылау,
алған дағдыларын
топтастыру, жіктеу), біліктері
оқу процесінің барысын
мен дағдыларын қалыптастыру
түзету және түзету,
оқытудың жаңа мақсаттарын
оқушылардың өзіндік оқу-
жобалау.
танымдық іс-әрекеті.
10. Білім, білік және
дағдылардың беріктігін
қамтамасыз ету принципі
11. Арнайы бөлінген
мектеп оқушыларын оқыту
педагогикалық
процесінде психологиялық
оптимизм принципі
қалыптастыру үшін
қазіргі гуманистік
жоспарланбауды талап етеді.
дүниетанымға
білім, білік және дағдылардың
негізделген білім,
осы оқу пәнімен бірлікте
ерекшеліктеріне
оқу іс-әрекетін жоспарлау; оқу
қарамастан, әрбір
әдебиетімен жұмыс істей білу;
адамның құқығын
оқу іс-әрекетін жоспарлау
танитын
сияқты жалпы оқу біліктері мен
мүмкін енгізілген білім
дағдылары;
беру процесі.
өзін-өзі бақылауды жүзеге
асыру; белгілі бір қарқынмен
жұмыс істей білу.
ЗПР бар балаларды оқытуды ұйымдастырудың ерекшеліктері Зияткерлік даму мүмкіндіктері
сақталған ЗДҚ бар балалар үшін тиімді интеграцияланған оқыту

Оқытудың түзету бағыттылығы базалық оқу пәндерінің жиынтығымен қамтамасыз етіледі Белсенді
сөйлеу ортасына баланы барынша батыру Оқытудың ерекше әдістерін (көрнекілік және
практикалық әдістерге баса назар аудару); Сүйемелдеу қызметі (психолог, логопед, әлеум. педагог)
Міндетті түзету-дамыту сабақтарыИнклюзивті мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқыту арнайы
білім берудің алуан түрлілігін ескере отырып, барлық студенттер үшін білімге тең қол жетімділікті
қамтамасыз етуді қамтиды қажеттіліктер мен жеке мүмкіндіктер. Мұндай оқыту балалар қарапайым
мектептерде болған кезде тиімді. Инклюзивті оқытуда бала емес, көзқарас, принцип өзгереді. Бұл
тәсіл балалардың әртүрлі қажеттіліктеріне, мүмкіндіктері мен даму қарқынына жауап берудің
әртүрлі әдістерін қолдануды қамтиды. Интеграцияланған және инклюзивті оқытуға мүмкіндігі
шектеулі балалар кіреді.

Интеграцияланған оқыту – бұл дене және (немесе) психикалық кемістігі бар адамдарды және
осындай кемістігі жоқ адамдарды арнайы құралдар мен әдістерді пайдалана отырып және педагог-
мамандардың қатысуымен бірлесіп оқыту.Интеграцияланатын бала-денсаулығы шектеулі және
жалпы білім беретін мектепте сабақ ала алатын, қосымша арнайы білім алатын бала түзету көмегі.
Психикалық дамуы тежелген балаларды оқытудың негізгі тәсілдері. Бұл
тәсілдердің айырмашылығы-сараланған оқыту студенттер тобына тән жеке
ерекшеліктерді ескереді және осы топтарда вариативті оқу процесін
ұйымдастыруды қамтиды.

1. Әр баланың жеке ерекшеліктерін ескеретін тұлғаға бағытталған тәсіл

2. Сараланған тәсіл оқушылардың әртүрлі топтары үшін оқу іс-әрекетін ұйымдастыру
нысанын қамтиды.

Даралау-бұл оқу процесі топтардың емес, әр оқушының ерекшеліктерін ескере
отырып құрылған кезде саралаудың шекті нұсқасы.
Педагогика жүйесіндегі балаларды оқыту мен дамытудың маңызды құрамдас
бөлігінің бірі – мүмкіндіктері шектеулі балаларды мінез-құлқындағы кемшіліктерді
ескере отырып оқыту, олардың ой-өрісін дамыту, қоршаған ортаға бейімділігін арттыру
болып табылады.
Жалпы, мүмкіндігі шектеулі балалардың жүріс-тұрысындағы кемшіліктер олардың
жеке тұлға болып қалыптасуына, оның жеке қасиеттеріне, яғни оқу, жазу, ортаға
бейімделу әрекеттерінің бұзылуын қалыптастырып, баланың үлкендермен,
құрдастарымен қарым-қатынасына кері әсер етеді. Оқушының оқуға қабілетсіздігі
әдетте балалардың мектепте сәтсіздікке ұшыраған кезде байқалады. Ата-аналар мен
мектепке дейінгі тәрбиешілер оқуға қабілетсіздігінің белгілерін алғаш көреді.
Балаларға оқудың немесе оқуды түсінудің негізгі дағдыларын меңгеру қиынға соғады.
Қиындықтарды жазу, математика немесе тіл мәселені де шығаруы мүмкін. Кейбір
оқушылар негізгі дағдыларды оңай меңгеруі мүмкін, бірақ проблемаларды шешуде
немесе жоғары деңгейдегі мектепте жұмыс істеуге дағдыланады.
Оқушының оқуға қабілетсіздігіні көрсететін негізгі белгілер: Бала бұрыннан
үйренген сияқты әріптерді тани алмайды; Оқығанда, әріптерді орындарындағы
сөздермен өзгертеді; Оқудан гөрі көбірек болжайды; Қайсысы сол жақ, қайсысы оң жақ
екенін айыра алмайды; Ережелерді үйренбейді және сөзде көптеген қателіктер
жібереді; Көшіру кезінде де қателіктер жібереді; Сыныпта бұлтта қалықтап,
мұғалімнің не айтып тұрғанын түсінбейді.Оқуға қабілетсіздік тестің нәтижесінен
көрінеді және мұндай жағдайда балалар арнайы көмек көрсететін бағдарламалар
бойынша оқиды. Оқуға қабілетсіздік анықталмаған жағдайда мектептегі үлгерімнің
нашарлауы, өзін-өзі бағалауының төмендеуі және бұзық қылықтарға
жетелейді.Баланың ақыл -ойының дамуы тек белгілі бір білім көлеміне емес,
танымдық іс-әрекет, яғни баланың жанына жақын заттарды еске сақтату, ойландыру,
елестету, бала бойындағы түрлі қабілеттерін дамытумен тығыз байланысты.
Мүмкіндігі шектеулі баланың дамуы үшін есте сақтауы мен ойлау қабілетінің мәні өте
зор. Бұлардың бәрі қоршаған орта мен білім, білік дағдысының қалыптасуы, еске
сақтау және ойлау қабілетімен тығыз байланысты.Қазіргі таңда еліміздегі мүмкіндігі
шектеулі балалар өзінің қадыр-қасиетін қамтамасыз ететін, өзіне деген сенімділігін
арттырып және қоғамдық өмірге белсене араласуына жәрдемдесуін толыққанды
жағдайлардалайықты өмір сүруге, яғни, мүмкіндігі шектеулі балаларға жан-жақты
педагогикалық қолдау көрсетіліп, әрбір бала шама — шарқына қарай білім көлемін
меңгеруде.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАҚМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Мүмкіндігі шектеулі балалардың білім алу құқықтары
Инклюзивті білім беру жағдайында ЕББҚ бар балаларды психологиялық - педагогикалық сүймелдеуді ұйымдастыру
Ата - анасының сырқаттылығы
Балаға мектептің көмегі
Психикалық дамуында ауытқуы бар балалар
ТІРЕК ҚИМЫЛ АППАРАТЫ БҰЗЫЛҒАН БАЛАЛАРҒА АРНАЙЫ БІЛІМ БЕРУ
ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ БЕРУ МӘСЕЛЕСІ
ИТАЛИЯДАҒЫ ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ
Мұғалімдермен әңгіме
Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс
Пәндер