Қылмыстық заң: ұғымы, құрылымы, қолданылу қағидалары және түсіндірілуі

Дәріс №2. Қылмыстық заң

1. Қылмыстық заңның ұғымы және мәні, оның негізгі мазмұны. Қылмыстық заңның құрылымы.

2. Қылмыстық-құқықтық норманың ұғымы және ерекшеліктері.

3. Қылмыстық заңның кеңістіктегі күші. Қылмыстық заңның уақыт бойынша қолданылуы. Қылмыстық заңның кері күші.

Қылмыстық заң - қылмыстық жауаптылықтың негіздері мен шарттарын белгілейтін, жеке тұлға, қоғам және мемлекет үшін қандай қауіпті әрекеттердің қылмыстық құқық бұзушылық екенін анықтайтын және олар үшін қандай жаза түрлері мен өзге де қылмыстық-құқықтық сипаттағы шаралар қолданатынын анықтайтын Қазақстан Республикасының Жоғарғы заң шығарушы органы қабылдаған нормативтік құқықтық акт.

Қылмыстық заңның белгілері:

Қылмыстық заңды Қазақстан Республикасының Жоғары мемлекеттік билік органдары Конституциямен қатаң регламенттелген рәсім бойынша қабылдайды.

Қылмыстық заң кодекстердің заңды күшіне ие.

Нормативтілік-қылмыстық заңның келесі белгісі.

Қылмыстық заңның құрылымы

Қылмыстық заңның кеңістікте қолданылуы

Қылмыстық заңның кеңістікте қолданылуы территориялыдық қағидаға негізделген.

Қазақстан Республикасының аумағында қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адам ҚК 7-бабы бойынша жауаптылыққа жатады.

ҚР территориясына:

Құрғақ жер

Су

Ресми линиямен белгіленген мемлекеттік шекара

Құрғақ жер және су асты қойнауы

Жер және су үстіндегі әуе кеңістігі

Қылмыстық заңның мезгілдегі күші

Қылмыстық кодекстің 4-бабында қылмыстық құқық бұзушылықтар жасау, яғни ҚК-те көзделген қылмыс не қылмыстық теріс қылық құрамының барлық белгiлерi бар іс-әрекеттер қылмыстық жауаптылықтың бiрден-бiр негiзi болып табылады. Дәл сол бiр қылмыстық құқық бұзушылық үшiн ешкiмді де қылмыстық жауаптылыққа қайталап тартуға болмайды. Қылмыстық заңды ұқсастығы бойынша қолдануға жол берiлмейдi.