Экономикалық көрсеткіштерді есептеу



Сабақ тақырыбы: Экономикалық көрсеткіштерді есептеу
Оқу мақсаты:
Жан басына шаққанда экономикалық көрсеткіштерді есептеу. Статистикалық деректерді талдау.

Жетістік критерийі
Білу және түсіну;
- Экономикалық, демографиялық және әлеуметтік көрсеткіштер арқылы экономикалық дамуды өлшеу әдістерін біледі
- Статистикалық мәліметтерді қолдану арқылы салыстырмалы диаграмма сала алады.
- Экономикалық, демографиялық және әлеуметтік көрсеткіштер арқылы экономикалық даму деңгейін талдай алады.

Өткенге шолу
1. Халықтардың қалыптасуына әсер етуші факторлар?
2. Әлемнің қай аймақтарында әйелдер үлесі жоғары?
3. Әлемдегі көші-қонның басты бағыттарын атаңыз, қандай факторла әсер етуде?
4. Урбандалудың жоғары болуы ел елдің экономикасының қаншалықты дамығандығын білдіре ала ма (дәлелдеңіз) ?
5. Оқшау тілдер дегеніміз не, оның қалыптасуына қандай факторлар әсер етеді?
6. Қазақстанның негізгі геосаяси ерекшеліктеріне баға беріңіз, артықшылығы мен кемшілігін атаңыз?
7. Қоныс аударушы капитализм елдерін атаңыз, олардың географиялық орналасуына талдау жасаңыз?
8. Үкіметтік емес халықаралық ұйымдар елдің саяси дамуы мени қалыптасуына қалай әсер етеді?

Экономикалық көрсеткіштер - экономикалық қызметтің барлық саласын талдауда, есептеуде, жоспарлауда қолданылатын сандық сипаттамалар жүйесі
Экономикалық көрсеткіштер мақсатына қарай:
- жоспарлық;
- қаржылық;
- бухгалтерлік;
- статистикалық көрсеткіштер.
Елдің жалпы ішкі өнімінің көрсеткіштері
Елдің жалпы ұлттық өнімінің көрсеткіштері
Жан басына шаққандағы табыс шөлшері
Экономикалық дамудың өлшеу әдістері

Елдердің даму деңгейін сипаттайтын негізгі көрсеткіштер:
1. Ел экономикасының типі;
2. Жерінің ауданы мен оның игерілу деңгейі;
3. Халқының саны мен еңбек ресурстарының құрылымы;
4. Жалпы жиынтық өнімнің көлемі мен құрылымы;
5. Халықтың өмір сүру деңгейі мен сапасы;
6. Елдің халықаралық еңбек бөлінісіндегі орны.
Аталған көрсеткіштердің біріне қарап, елдің типін анықтау жаңсақтық болады, сондықтан еларалық салыстырулар жүргізуде өте көп мөлшерде сандық деректер ескеріледі.

Ел экономикасының ауқымы, ең алдымен, жалпы жиынтық өнім көлемімен анықталады. Жиынтық өнімнің 2 түрі бар:
1) Жиынтық ішкі өнім;
2) Жиынтық ұлттық өнім;

ЖІӨ
ЖҰӨ

Жан басына шаққандағы ЖІӨ

Экономикалық дамудың жолдары

Экстенсивті даму
Станок санының көбеюі
Қосымша жұмысшылар немесе жұмыс орны
Өндіріс технологиясының өзгермеуі
Өңделген жердің ауданын арттыру
Жаңа кен орындарын игеру

Интенсивті даму
Ғылыми техникалық прогресс
Өндірісті ірілендіру
Жұмысшылардың біліктілігін арттыру
Ресурстарды тиімді пайдалану

Экономикалық дамудың типтері
Интенсивті
Экстенсивті
Аралас
Қазақстанның қазіргі экономикалық дамуы қандай сипатта?

Адам әлеуетінің даму индексі (АӘДИ)
мемлекеттердің кедейшілік, сауаттылық, білім беру, орташа өмір сүру ұзақтығы және тағы басқа көрсеткіштер бойынша салыстырмалы бағалау индексі.
АӘДИ өлшемдері:
- денсаулық, өмір сүру ұзақтығы;
- білім алу, ересек адамдардың сауаттылығы;
- өмір сүру деңгейі (ЖІӨ АҚШ долларымен есептегенде)

Адам даму индексі

Мировая карта ИРЧП членов ООН за 2014 год (данные 2013 года) . Очень высокий Высокий Средний Низкий Нет данных

ЭК - Экономика
ПИ - кәсіпкерлік және инновации
ПР - Басқару
ОБ - білім беру
ЗД - өмір ұзақтығы
БЕ - қауіпсіздік
СЛ - жеке бас еркіндігі
СК - әлеуметтік капитал
№
Елдер
ЭК
ПИ
ПР
ОБ
ЗД
БЕ
СЛ
СК
1
Норвегия
2
4
13
6
4
2
6
1
2
Дания
19
1
3
16
16
8
7
2
3
Швеция
5
2
4
12
14
6
5
9
4
Австралия
10
8
8
2
17
19
3
3
5
Жаңа Зеландия
27
13
2
1
20
13
2
4
6
Канада
8
16
6
3
15
9
1
8
7
Финляндия
16
3
5
8
12
3
19
5
8
Нидерланды
14
10
11
11
7
18
9
6
9
Швейцария
1
7
1
32
3
10
22
11
10
Ирландия
25
14
14
14
11
4
4
7
11
Люксембург
4
5
9
48
1
7
8
16
12
АҚШ
20
12
10
5
2
27
14
10
Елдердің өмір сүру деңгейі

41
Аргентина
48
52
75
42
41
46
26
70
42
Панама
42
39
62
58
54
48
35
61
43
Литва
82
42
43
18
46
34
93
49
44
Бразилия
33
47
56
79
57
87
25
64
45
Малайзия
15
44
35
40
45
62
111
100
46
Қазақстан
54
59
95
43
60
53
43
37
47
Латвия
80
36
44
28
50
50
112
86
48
Болгария
93
41
72
51
49
41
59
85
49
Грекия
85
51
48
35
23
38
121
97
50
Хорватия
59
48
52
56
37
35
100
110
61
Мексика
34
69
69
78
52
116
78
63
62
Ямайка
116
57
68
86
65
70
64
48
63
Индонезия
43
85
80
84
95
68
80
27
64
Өзбекстан
67
98
116
65
72
66
70
17
65
Белиз
64
72
74
96
63
72
65
50
66
Ресей
62
50
118
27
48
97
119
71

Елдер шаруашылығының даму сипаты
- аграрлы;
- индустрилды;
- аграрлы-индустриялды;
- индустриялы-аграрлы:
- аграрлы - Непал, Папуа Жаңа Гвинея, Эфиопия
- индустриалды - Сингапур, БАӘ, Катар
- аграрлы-индустриялды - Моңғолия, Тайланд
- индустриялы-аграрлы - Қазақстан, АҚШ, Ресей
Қазақстан ІІ дүние жүзілік соғысқа дейін аграрлы-индустриялы ел болып келді. Одан кейін индустриялы-аграрлы елге айналыды. Себебін түсіндіріңіз?

Үйге тапсырма:
№
Елдер
ЖҰӨ көлемі
Халық саны
Орта жасы
Сауаттылығы
Табиғи байлығы
Тамақтануы (ккал)
Экономикалық
даму типі
Мамандануы
1
Қытай
2
Ресей
3
АҚШ
4
Германия
5
Қазақстан

БАҒАЛАУ
КЕРІ БАЙЛАНЫС
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz