Эфферентті жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілер

Презентация қосу

Эфферентті жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілер
I. Кіріспе.
II. Негізгі бөлім
2. 1 Адренергиялық дәрілер
2. 2Холинергиялық дәрілер
2.3 Дофаминергиялық дәрілер
III.Қорытынды
VI.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе.
Эфференттік жүйке (лат. Efferens — жеткізетін)— ми және басқа
бөлімдердің импульстерін бұлшық етке, сезім мүшелеріне жеткізетін
жүйке талшықтары. Миға сырттан келген әсерлерді жеткізіп, сол
жерлерге мидың реакциясын іске асыратын бөлім — шеткі
(перифериялық) жүйке жүйесі.
Негізгі бөлім.
Холинергиялық дәрілер
Холинорецепторларды зерттеу барысында холинорецепторлар мускарин және никотин заттарына
таңдамалы белсенділік көрсеткен.

Холинорецепторларды сезімталдығына қарай ажыратады:

М– Н–
холинорецептор холинорецептор
лар лар
Мускаринге Никотинге
сезімтал сезімтал
холинорецепторла холинорецепторла
р. р.
Холинорецепторлардың медиаторы Ацетилхолин тез бұзылатын тұрақсыз зат болғандықтан дәрі
ретінде қолданылмайды. Ацетилхолин зерттеу жұмыстарына зертханада қолданысқа ие.

Холинергиялық дәрілер
М– Жүрек соғуын
холиномим баяулатады,артериялық
қысымды тӛмендетеді,
етиктер: бронхтарды тарылтып,
Пилокарпи асқазан бездерінің
секрециясын күшейтеді, ішек
н, пен қуықтың тонусын
жоғарылатады.
Ациклидин
Қолданылады: ішек және
. қуық атониясында және көз
ішіндегі сұйықтықтық бөлінуін
глаукомада (суқараң) көз
ішілік қысымды төмендетуге
қолданады
Қарсы көрсеткіштері: брох
демікпесі, миокардтың
өткізгіштігінің бұзылыстары,
Н–
холиномим Тыныс алу орталығын
рефлекторлы
етиктер: қуаттандыратын шектеулі
Цититон, қолданылатын
аналептиктер болып келеді.
Лобелин. Улануларда, асфиксияда,
тыныс бұзылыстарында
бұзылыстарында жедел
ккөмекке 1%- 0,2-0,5мл
ерітіндіні тамыр арқылы
енгізеді. Аналептиктері
жасанды дем беру тиімсіз
болған жағдайда ғана
Н-
қолдануға болады.
холиномиметиктер
тобына жататын
Табекс, Лобесил
таблетка және
шайнама сағыз
түрінде темекіден
арылуға (20-
25күн)
Антихолинэстеразды М- холиноблокаторлар (М-
дәрілер(Холинэстеразаға дәрілер холинолитиктер): Атропин,
қарсы):Прозерин, Физостигмин, Платифиллин, Скополамин
Галантамин, Оксазил.
Ацетилхолинді жоятын фермент
Көз қарашығын кеңейтеді, ккөз ішілік
холинэстеразаға тежегіш әсер етеді. Жүйке –
қысымды жоғарылатады, жүрек соғысын
бұлшықет Өткізгіштігін жақсартады
жиілетеді,артериялық қысымды
Қолданылады: глаукомада, ішек атониясында, жоғарылатып ,бронхтарды кеңейтеді. Асқазан
бұлшық ет әлсіздігінде (операциядан ішек секрециясы мен жиырылуы ттөмендеп,
кейін),миастенияда, полимиелит пен сілекей ббөлінуі азаяды. Сілекей бөлінуін
инсульттан кейін. төмендететін, бронхтарды кеңейтетін әсерін
Қарсы ккөрсеткіштері: бронх демікпесі, операция алдында премедикацияға қолданады.
миокардтың өткізгіштігінің бұзылыстары, Гипотензияда қан қысымын жоғарылатуға да
миокард инфарктысы. қолдануға болады.
• Артериялық қысымды тӛмендетіп, асқазан
ішек бездерінің секрециясы мен жиырылуын
тежейді. Ганглиоблокаторлардың әсерінен
бүйрек үсті безінің милы қабатындағы Н-
холинорецепторлар тежеліп, адреналиннің
бӛлінуі тӛмендейді және асқазандағы Н-
холинорецепторлар тежеліп сӛл бӛлу мен
жылжыту қызметі нашарлайды.
Ганглиоблокато Ганлиоблокаторлар артериялық қан
қысымын жедел тӛмендетеді.
рлар: • Жанама әсері: гипотония (систололық
Бензогексоний, қысым с.б. 60-70мм), жіп тәріздес пульс,
Пахикарпин ортостатикалық коллапс, талма (обморок),
емделуі қиын іш қату.
2.2 Адренергиялық дәрілер.
Адренорецепторлар- Норадреналинге сезімтал рецепторлар.

Кей адренорецепторлардың медиаторы Дофамин.

Адренорецепторлар α және β (β1 және β2 ) болып бӛлінеді.

• α- адренорецепторлар теріде, терінің қан тамырларында, асқазан ішек қан тамырларында,
шырышты қабықшаларда орналасқан.
•
• β1- адренорецепторлар жүректе, асқазан ішек бұлшық еттерінде орналасқан.
•
• β 2 адренорецепторлар қаңқа бұлшық еттерінің тамырларында, жатырда, бронхта
орналасқан.
Α- Β1- Β 1 және β2 – Β2- Α және β-
адреномиметиктер: адреномиметиктер: адреномиметиктер: адреномиметиктер: адреномиметиктер:
Мезатон, Добутамин. Изадрин, Сальбутамол, Адреналин,
Нафтизин, Орципреналин. Беротек, Норадреналин,
Галазолин. Астмопент. Дофамин.

Әсері: артериялық Миокардтың Жүрек жұмысын Бронх демікпесінде • Адреналин жүрек
қысымды жиырылуын күшейтеді,бронхтар аэрозоль түрінде тоқтағанда,
жоғарылатады, күшейтіп, ды, шеткері қолданылатын артериялық
сілемей гемодинамикалық тамырларды тиімді препарат. қысым
қабықшаларды әсер береді. Қан кеңейтеді, қан Жатыр тонусын тӛмендегенде,
тарылтады қысымы жоғары қысымын тӛмендететін әсері инсулиннің
(насморкта болып, тӛмендетеді. Бірақ түсік тастау мӛлшерін
қолданылады). тахикардиямен тахикардия қаупінде, кезексіз асырғанда, бронх
болған жүрек (минутына 120- болған толғақты демікпесінде
жеткіліксіздігінде 130рет соғу), басуға және жергілікті
қолданылады. аритмия дамиды. қолданылады.. анестетиктердің
Бронх демікпесінде әсерін ұзарту
қолданылады. үшін
қолданылады.
2.3 Дофаминергиялық дәрілер

Дофамин, Бромокриптин, Апоморфин, Мидантан.

Дофамин – орталық жүйке жүйесінің қызметінде маңызды роль атқарады, тікелей емес
адренорецепторларды қоздырады. Шоктарда қолданылады. 0,5%, 4%-5мл ампулада шығарылады.
Тамырға 0,9%-натрий хлориді ерітіндісімен немесе 5%- глюкозамен араластырып тамшылатып
жіберіледі.

Апоморфин гидрохлорид – сопақша мидағы құсық орталығына қуаттандырғыш әсер етеді.1%-1мл
ампулада шығарылады. Тері астына 0,2-0,5 мл –ден құстыру үшін тағайындалады.
Қорытынды
Эфферентті жүйке жүйесі адам ағзасында барлық ішкі мүшелердің және қаңқа бұлшық
еттерініҢ қызметін реттейді, сонымен қатар, негізгі биохимиялық үрдістерге әсер етеді.
Эфферентті иннервация – қозудың орталық жүйке жүйесінен мүшелер мен ұлпаларға жетуі.
Синапс – жүйке талшықтары мен мүшелердің түйіскен жері.
Медиатор – синапстарда қозуды жүзеге асыратын химиялық белсенді зат. Медиаторлар
жүйке түйіндерінде пайда болып, жасуша (клетка) рецепторына әсер етеді.
Рецептор-Ағзада ббөлінетін медиаторлар: Ацетилхолин және норадреналин, дофамин.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі :
1. Б. Д. АЙТЖАНОВ, Н. Д. ЗАМАНБЕКОВ, Ә. М. ӨТЕНОВ, М.
А. МОЛДАҒҰЛОВ. «Фармакология»
2. Уикипедия – ашық энциклопедиясы

Ұқсас жұмыстар

ПЕРИФЕРИЯЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ

Қан тамырларын кеңейтетін дәрілер

Асқазан бездерінің секрециясы бұзылуында қолданатын дәрілер

Жұлынның өткізгіш жолдары

Дәрілік заттардың әсер ету түрлері

Парасимпатикалық жүйке жүйесінің құрылымы және қызметі

Анальгетик заттар

Жүрек гликозидтерімен улану

Неврология аурулары, ауру симптомдары және жүйке жүйесінің диагностикасы

Жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілік заттар

Пәндер