Таблеткалардын өндірістік технологиясы

Презентация қосу

Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу Университеті
Ветеринария факультеті
«Биология қауіпсіздік» кафедрасы
«Ветеринариялық Препараттарды
стандарттау және
сертификаттау» пәні

Тақырып
Таблеткалардын өндірістік
технологиясы
Тексерген: Боранбаева Тоғжан
Тобы: 304
Дайындаған:Тұрысбек Данияр
Бекбауов Еркебұлан
Жоспары
• Кіріспе
• Таблеткаларға сипаттама
• Негізгі бөлім
• Таблеткалардың өндірістік технологиясы
• Қорытынды
Таблеткалар

Таблеткалар (лат. Tabulettae) — бір немесе бірнеше
ұсақталған затардан тұратын, сусымалы қасиетке ие, ішкі
және сыртқы қолдануға арналған қатты дәрілік форма.
ұрамына байланысты таблеткаларды бір ингредиенттен
тұратын қарапайым (Pulveres simplises) және бірнеше
ингредиенттерден тұратын күрделі (Pulveres composite)
түрлерге бөледі. Мөлшерлеу сипатына байланысты
ұнтақтарды жекелеген мөлшерлерге бөлінген (Pulveres
divisi) және жекелеген мөлшерлерге бөлінбеген (Pulveres
indivisi) түрлерге бөледі. Қолдану тәсіліне байланысты
ұнтақтар ішкі және сыртқы қолдануға арналған болып
бөлінеді. Сонымен қатар, ұнтақтарды електің ұнтақ
толығымен өте алатын тесіктерінің мөлшерімен
анықталатын ұсақталуы бойынша жіктейді.
Қолданылуы

Дәрілік форма ретінде ұнтақтар бірқатар оңды қасиеттерге ие: технологиясының
қарапайымдылығы; дисперсиялану деңгейін реттеп отыру мүмкіндігі; кейбір
жағдайларда заттардың кристалды құрылымының биологиялық қол жетерлікке оң әсерін
тигізуі; мөлшерлеу дәлдігі; ауру балалар мен егде тартқан ауралар үшін ерекше маңызды
болып табылатын қолдану ыңғайлылығы; құрамының әмбебаптығы; сақтау және
тасымалдау ыңғайлылығы – осылардың бәрі дәрілік заттардың терапиялық белсенділігін
барынша қолдануға мүмкіндік береді. Таблеткаларға кемшіліктер де тән – ұсақ
дисперсиялы заттар үлестік бетінің күрт артуының нәтижесінде сәуленің, ылғалдың
және ауаның оттегінің қолайсыз әсерлеріне оп-оңай ұшырайды. Гигроскопиялық заттар
оп-оңай дымқылданады, ал құрамында кристалданған су немесе ұшпалы құрамдас
бөліктері бар заттар жетілдірілмеген орамда оларды оп-оңай жоғалтып алады («ауамен
ұшып кетеді»). Ұнтақтар иісті заттардың буларын адсорбциялай отырып, бөгде иіс ала
алады. Онымен қоймай, осы дәрілік түрдің кемшіліктеріне мыналарды жатқызады:
сұйық дәрілік түрлермен салыстырғанда баяуырақ терапиялық әсер беруі; асқазан-ішек
жолының кілегейлі қабығына қоздырғыш әсері
Дәрілік түрді өндіру процесі келесі сатылардан тұрады:

1. Бастапқы материалдарды ұсақтау.

2. Ұнтақтың бөлшектерін мөлшерлері бойынша
айырып алу.

3. Жекелеген құрамдас бөліктерін араластыру.

4. Орау және ыдысқа салу.
Бастапқы материалдарды ұсақтау.

Ұсақтау кезеңінде
ұсақтайтын машиналарды
дұрыс таңдап алу маңызды
болып табылады:
материалдың физикалық-
химиялық қасиеттері,
бастапқы материалдың
және соңғы өнімнің өлшемі,
ұсақталуға тиісті
материалдың жалпы
мөлшері ескеріледі.
Ұнтақтың бөлшектерін мөлшерлері бойынша айырып алу.

Медициналық тағайындалуына және қолданылу тәсіліне байланысты
ұнтақтарға дисперсиялыққа қатысты әр түрлі талаптар қойылады. Аурулар
қолданар алдында ерітуге арналған кристалл ұнтақтарды (магний сульфаты,
бор қышқылы және басқалары) әдетте орташа ұсақ, орташа ірі және тіптен
ірі ұнтақтар (0,2-0,3 мм) түрінде шығарады, терінің немесе кілегейлі
қабықтардың алуан түрлі зақымдануын емдеуге арналған себілетін
ұнтақтардың дисперсиялық дәрежесі, осы заттардың бөлшектерінің
қосынды бетін үлкейту және жарақат әкелетін әсерін азайту мақсатында,
жоғары болуы керек (0,090-0,093 мм).
Күрделі ұнтақтарды завод жағдайында алған кезде қоспаның құрамына
кіретін әрбір затты жеке-жеке ұсақтап, тиісті елек арқылы елейді.
Қоспаларды електің тесіктері арқылы өткізген кезде ең алдымен ұсағырақ
және үлес салмағы көбірек бөлшектер өтеді. Одан соң жеңілірек және ірірек
бөлшектер електен өтеді. Осының нәтижесінде өткен заттар сапасы әртүрлі
қабаттардан тұратын масса болып табылады.
Жекелеген құрамдас бөліктерін араластыру.

Ұнтақтарды араластыруды араластырғыштарда жүргізеді. Араластырудың ең қарапайым және оңай тәсілі –
барлық компонеттерді араластырғышқа салып, біртекті қоспа алғанға дейін араластырады. Егер
көрсетілген тең жағдайларда араластырылатын ұнтақтардың үлес салмағы әр түрлі болып шықса,
араластыру ұзақтығы арттырылады.
Егер қоспаға аздаған мөлшердегі құрамдас бөлік кіретін болса, оның бөлінуінің бірқалыптылығын арттыру
үшін оның бөлшектерін қосымша ұсақтау қажет болады. Бұл ретте, оның қоспадағы концентрациясы
неғұрлым азырақ болған сайын, осы ингредиенттің бөлшектері де соғұрлым ұсағырақ болуы керек.
Жекелеген құрамдас бөліктердің бөлшектерінің мөлшеріндегі айырмашылықтар айтарлықтай болған кезде,
бірқалыптырақ қоспа алу мақсатында, ірі бөлшектерді ең кішкентай бөлшектердің мөлшеріне дейін
азайтқан жөн болады. Егер де заттардың көп мөлшеріне улы немесе күшті әсер ететін ингредиенттің
шамалы ғана мөлшерін қосу керек болса, онда ең алдымен соңғы затты ингредиенттердің біреуімен немесе
индифферентті ұнтақ тәрізді затпен мұқият араластырып шығу керек. Алдымен араластырғышқа ең көп
мөлшерде бар болатын затты салып, кейін оған улы немесе күшті әсер ететін зат бар дайындалған қоспаны
қосады да, мұқият араластырады.
Кейбір жағдайларда қоспа құрамына азғантай мөлшерде кіретін заттарды еріткен ұтымдырақ болады.
Алынған ерітіндіні қалған материалмен араластырады.
Азғантай мөлшердегі эфир майларын ұнтақтарға улы және күшті әсер ететін заттар секілді дерлік қосады,
яғни оларды ұнтақтың кішкентай мөлшерімен араластырады немесе спирт ерітіндісін дайындайды.
Таблеткаларды орау және ыдысқа салу.

Фармацевтика өндірісі қарапайым және күрделі
ұнтақтарды, әдетте, көп мөлшерлі (бөлінбеген)
орамдармен шығарады. Ұнтақтарды ыдысқа салып,
орау негізінен алғанда көлемдік принцип бойынша
жұмыс істейтін шнекті және вакуумды арнайы
мөлшерлегіштердің көмегімен жүзеге асырылады.
Көлемдік мөлшерлегіштер құрылысы бойынша
қарапайым, пайдалануда күрделі емес және 2-3%
салыстырмалы дәлсіздік кезінде минутына 300
мөлшерге дейінгі өнімділікті қамтамасыз етеді.
Препарат мөлшерінің азаюымен және мөлшерлеу
жылдамдығының артуымен бірге дәлсіздік өсе түседі.
Таблеткаларды орау ыдысқа салу

Ұнтақты бункерге 1 салады. Реттегіштің көмегімен ол бағыттаушы араластырғышпен 3
дроссельді қақпақ 4 арқылы төменге, тиеу шұңқырына 2 беріледі, мұнда ұнтақтың деңгейі
бір қалыпта ұсталып отырады. Мөлшерлеу процесі тік мөлшерлегіш шнектің 5 дайындалған
құтыға 6 бұрылысымен жүзеге асырылады.
Камералы вакуумды мөлшерлегіштің жұмыс істеу принципі 3-суретте көрсетілген. Ыдысқа
салынатын ұнтақ тиеу шұңқырына 1 беріледі. Тиісінше тік және көлденең өзектердің
айналасында айналатын 2 және 3 араластырғыштар ұнтақтардың толтыру камерасында 4
бірқалыпты бөлінуін қамтамасыз етеді. Толтыру камерасының төменгі жағын тұйықтап
тұрған роторда 5 сегіз мөлшерлегіш тесік 6 орналасқан. Дөңгелектің ортасынан осы
тесіктерге оймада толтырылу көлемін анықтайтын мөлшерлегіш поршеньдер 7 орнатылған.
Ротор мезгіл-мезгіл, әрбір циклден кейін, оның көлемінің 1/8 бөлігіне бұрылады,
мөлшерлегіш тесіктер толтыру камерасының астында орнатылады, бұл ретте ұнтақ вакуум
астында тұрған тесіктерге сорылады. Екі циклден кейін толтыру дөңгелегінің сыртқы бетін
ракель 8 тазартады, ал ұнтақтың шамадан тыс бөлігі сорылып алады. Одан кейінгі екі
циклде ротор дайындалған құтының 9 мойнының тесігімен сәйкес қалыпқа келтіріледі.
Ұнтақ сығылған ауаның қысқа импульсінің әсерімен құтыға құйылады.
Таблеткаларды орау ыдысқа салу
Таблетка қолдануға арналған нұсқаулыққа қойылатын ережелер

Дәрілік препараттарды тиімді қолдануды қамтамасыз ету үшін және тұтынушыларды мүмкін болатын теріс салдардан
қорғау мақсатында, нұсқаулықта оның бір мағыналы түсінігін беретін ең анық және жан-жақты ақпарат болуы тиіс.
8. Нұсқаулық дәрілік препараттардың қысқаша сипаттамасын ескере отырып, жасалуы тиіс.
9. Нұсқаулықта жарнамалық сипаттағы ақпарат болмауы тиіс.
10. Нұсқаулық мәтінінде мынадай мәліметтер болуы тиіс:
1) саудалық атауы;
2) халықаралық патенттелмеген атауы;
3) дәрілік түрі;
4) мыналар көрсетілген құрамы:
белсенді ингредиент (тер), олардың табиғатына және қолданылатын мөлшеріне қарамастан қосымша заттар
(бояғыштарды, консерванттарды, адъюванттарды, тұрақтандырғыштарды, қоюлағыштарды, эмульгаторларды,
корригенттерді және препарат қабығының құрамына кіретін басқа да заттарды қоса алғанда);
дәрілік түр бірлігінде бар белсенді ингредиенттер (пайыздар, салмағы немесе көлем бірлігі, немесе әсер бірлігі);
5) сипаттамасы - сыртқы түрі, иісі, дәмі;
6) фармакотерапиялық тобы;
АТЖ коды (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған дәрілік препараттардың анатомиялық-терапиялық-
химиялық жіктемесінің жатқызылған тобы);
7) фармакологиялық қасиеттері:
фармакокинетикасы - препараттың ағзаға, сіңуі, таралуы, метаболизмі және шығарылуы туралы деректер көрсетіледі;
фармакодинамикасы - әсер ету механизмі, негізгі фармакологиялық, химиотерапиялық және препараттың басқа да
биологиялық қасиеттері көрсетіледі (жануарлар мен адамдарға жасалған зерттеулердің қорытынды сипатын ұсынбастан );
9) қолдану тәсілі және дозалары:
бір реттік немесе тәуліктік дозалар, қолдану тәсілі, енгізу жолдары, қабылдау жиілігі және уақыты, тамақ қабылдаумен сәйкестендіру,
емдәм, емдеу курсының ұзақтығы, емдеу курсын қайталаудың орындылығы мен мүмкіндігі, курстар аралығындағы үзілістер ұзақтығы және
басқалары көрсетіледі;
дене салмағы және/немесе беті, жасы ескеріле отырып, балаларға арналған ең жоғарғы бір реттік және тәуліктік доза;
препаратты кезекті қабылдауды өткізіп алған жағдайдағы әсері;
10) жанама әсерлері:
емдеу процесінде болуы мүмкін, сондай-ақ препараттың фармакологиялық қасиеттерінің ерекшеліктерімен, енгізудің ұсынылған
әдістерінен ауытқумен байланысты сырқатта болатын жағымсыз әсерлер мен асқынулар көрсетіледі;
дәріні тоқтату кезінде туындайтын қауіптерді көрсету;
жанама әсерлердің алдын алу және емдеу бойынша негізгі іс-шараларды көрсету;
11) қолдануға қарсы көрсетімдер - препаратты тағайындауға қарсы көрсетімде болатын аурулар мен жағдайлар тізбесі келтіріледі
(дербес көтереалмаушылық, жоғары сезімталдық), оның ішінде жүктілік және лактация, балалар жасы;
12) дәрілік өзара әрекеттесуі:
фармацевтикалық - физикалық және химиялық сыйымсыз құрамдастырым көрсетіледі;
фармакокинетикалық - ағзада дәрі фармакокинетикасының өзгеруі көрсетіледі (сіңуі, таралуы, ақуыздармен байланысы, метаболизмі,
шығарылуы);
фармакодинамикалық - синергизм немесе антагонизм түрінде көрінетін, бір немесе бірнеше препаратты бір мезгілде қолданғанда
фармакологиялық әсерінің өзгеруі көрсетіледі;
13) ерекше нұсқаулар:
қарсы көрсетімдері болмаған жағдайда әртүрлі жастар тобындағы емделушілерге (балалар мен егде жастағы адамдарға), аурулары
айқын санаттағы емделушілерге препаратты қолдануына байланысты болатын тәуекел көрсетіледі;
жүктілік немесе лактация кезінде;
14) препаратпен артық дозалау (уыттану) - ауруханаға жатқызу кезеңіне дейінгі белгілері (белгілерінің қысқаша клиникалық
сипаттамалары) мен кезек күттірмейтін көмек шаралары көрсетіледі;
15) шығарылу нысаны және қаптамасы:
дәрілік нысаны көрсетіледі (таблетка, ерітінді, жақпа май және басқалары);
қаптамадағы дәрілік нысанның бірлік саны;
Назарларыңызға рахмееет!!!

Ұқсас жұмыстар

Таблеткалардың жағымды қасиеттері

Қазақстан Республикасында дәрілік заттарды өндіру

Таблеткалардың беріктігі

Таблеткаға анықтама

Дәрі - дәрмектер, олардың таблетка материалындағы маңызы

Дәрілік полимерлер

Хондропротекторлар туралы түсінік

Дәрілік препараттарды синтездеу әзірлеу

Дәрілер технологиясы ғылым ретінде

Машина жасау технологияларын дамыту туралы жалпы ережелер мен қысқаша ақпарат

Пәндер