Өлшеу қателіктерінің түрлері және метрологиялық сипаттамасы

Скачать

Өлшеу қателіктерінің

түрлері

Орындаған: Қапидолла Дидар

Тексерген: Акынбеков А. К

Өлшеу - адамның тәжірибелік әрекеттер теориясын

біріктіретін табиғаттың адамға тағайындалған

жолдарының бірі болып табылады. Ол ғылыми

бөлімдердің бірі болып саналады, материалдық

ресурстарды санау, өнімнің қажетті сапасын

қамтамасыз ету, технологияны толығымен

жетілдіру, өнімді автоматтандыру үшін және адам

қызметінің көптеген басқа салалары

үшін қызмет етеді.

Өлшеу құралдары мен нәтижелерінің сапасын,

қателіктерін көрсете отырып, сипаттау қажет.

“Қателік” деген ұғымды енгізу мыналар

сияқты үш ұғымдарды

анықтау және нақты шектеуді қажет етеді:

өлшенетін физикалық шаманың шын

және нақты мәні мен өлшеу нәтижесі.

Физикалақ шаманың шын мәні - берілген объектінің

мөлшерлі түрдегі және сапасы жағынан қасиетін

бейнелейтін идеалды мәні. Ол біздің сана

сезімімізге тәуелді емес, ол өзімізге сандық

мәнде керекті абсолютті нақты шама болып

табылады. Тәжірибеде бұл абстракталы ұғымды

“нақты шама” деген ұғыммен алмастырған жөн.

Физикалық шаманың нақты мәні - бұл тәжірибеден

алынған және мақсатқа сай сол бір керекті

шын мәнге жақын шама болып табылады.

Өлшеу нәтижесі - өлшеу жолымен алынған

шаманың шын мәнін өзінше жуықтап бағалау.

Қателік деп - өлшеу нәтижесінің өлшенетін

шаманың шын мәнінен ауытқуын айтамыз.

Қателік деген ұғым “өлшеу нәтижесінің қателігі”

және “өлшеу құралдарының қателігі” деген

түсініктемелерден тұратын метрологияның ең

маңызды мәселесі.

Өлшеу нәтижесінің қателігі - ол өлшеу нәтижесі

пен өлшенетін шаманың нақты мәні

арасындағы айырымы:

Өлшеу құралдарының қателіктері - ол ӨЖ

көрсеткіштері мен өлшенетін физикалық шаманың

айғақты немесе нақты мәндері арасындағы аралықты

көрсетеді. Ол берілген құралдар арқылы жүргізілген

өлшеу нәтижелерінің дәлділігін сипаттайды.

Кездейсоқ қателік - қандай да бір физикалық шаманы

бірдей жағдайларда ұқыпты түрде қайталап өлшеу

кезінде кездейсоқ түрде (таңбасы мен мәні бойынша)

өзгеретін өлшеу нәтижелерінің бір құрамы болып

табылады. Кездейсоқ қателіктерден біз құтыла да,

жоя да алмаймыз, олар әрқашан да өлшеу

нәтижелерінде болады.

Жүйелі қателік - бірдей физикалық шаманы қайталап

өлшеу кезінде тұрақты түрде қалатын немесе белгілі

бір заңдылықпен өзгеретін қателіктерді айтамыз.

Оның ерекшелігі - олар алдын ала болжанып,

табылады және осыған байланысты құраушы

түзетпелерді енгізе отырып, толығымен жоюға болады.

Назарларыңызға

рахмет!

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс