Ұлы жібек жолы бойында сауданың дамуының арқасында

Топқа біріктіру

«Лазурит жолы» тобы

«Нефрит жолы» тобы

«Дала жолы» тобы

Сабақ тақырыбы:

Ұлы Жібек жолы ортағасырлық Қазақстанның экономикалық және мәдени дамуына қалай әсер етті?

Ұлы Жібек жолының қолөнер, сауданың дамуына және қалалардың өсуіне әсерін анықтау;

Ұлы Жібек жолының халықаралық қатынастардағы маңызын ашу.

Проблемалық сұрақ:

«Қазіргі заманда Ұлы Жібек жолын зерттеудің маңызы неде?»

Сабақ мақсаттары:

Ұлы Жібек Жолы

шежірешілер

саудагерлер

қалалықтар

археологтар

тарихшылар

Видео

Жібек матасы басқа елдерге қалай таралған деп ойлайсыз?

Бұл жол неліктен Ұлы Жібек жолы деп аталған?

- Не көрдің?

- Не естідің?

- Не сезіңдің?

- Не ойлайсың?

“Ұлы Жібек Жолы” ұғымын 1877 жылы неміс ғалымы Фердинанд Фон Рихтгофен ойлап тапқан.

«Ұлы Жібек жолы бойынша саяхат»

Қытай елінен Ұлы Жібек жолы арқылы батысқа шыққан бір саяхатшыға ілесіп Қазақстанның ортағасырлық қалалары арқылы саяхат жасаймыз. Осы елшінің жүріп өткен жолын, басып өткен қалаларын картаға түсіріңдер.

Ұлы Жібек Жолының жеке бөліктері

Көктасты (лазурит) жол - Орталық Азия мен Орталық Шығысты Үрдістан және Жерорта теңізімен байланыстырды.

Нефритті жол - Шығыс Түркістан Қытаймен байланыстырды.

Дала жолы - Қара теңіз жағалауынан Дон жағалауына дейін, одан Сарматтар жеріне, одан Ертіс пен Зайсан жағалауына дейін.

Сауда да маңызды рөлді қытайлықтар атқарды: өз елінен алынған тауарларды көрші елдерге тасу арқылы.

Қытай жібегі, фарфор, нефриттен жасалған заттар мен әшекейлер Қазақстан қалаларынан табылған.

Саудагерлердің жолға дайындығы

Көрші елдерге саудаға саудагерге жалғыз өзі шығу қиынға соғатын, өйткені жолда қарақшылар кездесуі мүмкін және жол шығыны көбейе түседі.

Алыс жолға, негізінен, көктемде шығатын.

Қытайға сапар шегу 3 жылдай уақытты талап ететін.

Тақырыптың түйінді сөздері

Берілген қалалардың қайсысы қазақ жеріндегі Ұлы Жібек жолындағы қалаларға жатады?

Сөздер банкісі

Біздің тақырып

Самарқанд, Отырар, Қашқар, Суяб, Хиуа,

Тараз, Бұхара, Баласағұн, Испиджаб, Үзкент,

Сығанақ

Негізгі қалалар осы жерге

ауыстырылуы тиіс

Зерттеу бөлімі

«Тұлпар» тобы - Тараз

«Керуен» тобы - Отырар

Әр топ өз қаласы бойынша қосымша материалдарды, оқулықтардан алынған деректерді, таратпа сурет, иллюстрацияларды зерттеп:

1. Өз қалаңның архитектурасын суретте;

2. Сенің қалаңда сауданың қандай түрлері дамығанын анықта;

3. Жергілікті шеберханалар өнімдерінің тізімін жаса;

4. Ақша түрлерін анықта;

5. Сенің қалаңда қандай діни мекемелер барын зертте;

6. Сенің қалаңа шетелдік саяхатшылар, саудагерлер келеді ме?

7. Сенің қалаңда қандай атақты ғұламалар, білім ордалары барын білесің бе?

Осы сұрақтарға жауаптарыңды макет түрінде суреттеп, қаланның Ұлы Жібек жолындағы маңызын дәлелдеңдер.

Бағалау критерийлері:

Тақырыптың толық ашылуы

Постердің сапасы

Қорғау шеберлігі

Бүкіл топтың қатысуы

Өзін - өзі бағалау

1. Ұлы Жібек жолындағы Қазақстан территориясына орналасқан қалалар, олардың атқарған қызметі.

2. Жібек матасын өндіру технологиясы.

3. Шетелдік саяхатшылар.

4. Ұлы Жібек жолының қазақ елі үшін маңызы.

Тиісті орнына қой (тыңдалым)

1. Археологиялық қазба жұмысы кезінде атақты Византия шеберлерінің қолынан шыққан тамаша күміс құмыралар Тараз қаласынан табылған.

2. Қытайдың әдемі фарфордан жасаған, көздің жауын алатын ыдыстары Қазақстандағы Талғар, Исфиджаб, Отырар сияқты ортағасырлық қалалардан табылған.

3. Ұлы Жібек жолының Тараз, Баласағұн, Исфиджаб сияқты қалалардан әр түрлі діни нанымдарға байланысты мешіт-медреселердің орындары табылған.

Тиісті орнына қой

1. Археологиялық қазба жұмысы кезінде атақты Византия шеберлерінің қолынан шыққан тамаша күміс құмыралар . . . . . . . . . . . . . . . . . қаласынан табылған.

Талғар

Тараз

Түркістан

2. Қытайдың әдемі фарфордан жасаған, көздің жауын алатын ыдыстары Қазақстандағы . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . сияқты ортағасырлық қалалардан табылған.

Тараз, Испиджаб, Отырар

Талғар, Тараз, Отырар

Талғар, Испиджаб, Отырар

3. Ұлы Жібек жолының . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . сияқты қалалардан әр түрлі діни нанымдарға байланысты мешіт-медреселердің орындары табылған.

Тараз, Баласағұн, Испиджаб

Отырар, Тараз, Испиджаб

Тараз, Испиджаб, Талғар