Ұлы жібек жолы бойында сауданың дамуының арқасында

Презентация қосу

Топқа біріктіру

«Лазурит жолы» тобы

«Нефрит жолы» тобы

«Дала жолы» тобы
Сабақ тақырыбы:
Ұлы Жібек жолы ортағасырлық Қазақстанның
экономикалық және мәдени дамуына қалай әсер
етті?
Сабақ мақсаттары:
Ұлы Жібек жолының қолөнер, сауданың дамуына және қалалардың өсуіне
әсерін анықтау;
Ұлы Жібек жолының халықаралық қатынастардағы маңызын ашу.

Проблемалық сұрақ:
«Қазіргі заманда Ұлы Жібек жолын зерттеудің маңызы неде?»
Ұлы Жібек Жолы
шежірешілер

саудагерлер

қалалықтар

археологтар

тарихшылар
Видео
•Жібек матасы басқа елдерге қалай таралған деп ойлайсыз?
•Бұл жол неліктен Ұлы Жібек жолы деп аталған?

- Не көрдің?
- Не естідің?
- Не сезіңдің?
- Не ойлайсың?
“Ұлы Жібек Жолы” ұғымын
1877 жылы неміс ғалымы
Фердинанд Фон Рихтгофен
ойлап тапқан.
«Ұлы Жібек жолы бойынша саяхат»
Қытай елінен Ұлы Жібек жолы арқылы батысқа шыққан бір саяхатшыға ілесіп
Қазақстанның ортағасырлық қалалары арқылы саяхат жасаймыз. Осы елшінің
жүріп өткен жолын, басып өткен қалаларын картаға түсіріңдер.
Ұлы Жібек Жолының жеке бөліктері

1. Көктасты (лазурит) жол - Орталық Азия мен Орталық Шығысты Үрдістан және
Жерорта теңізімен байланыстырды.
2. Нефритті жол – Шығыс Түркістан Қытаймен байланыстырды.
3. Дала жолы – Қара теңіз жағалауынан Дон жағалауына дейін, одан Сарматтар жеріне,
одан Ертіс пен Зайсан жағалауына дейін.
• Сауда да маңызды рөлді қытайлықтар атқарды: өз елінен
алынған тауарларды көрші елдерге тасу арқылы.
• Қытай жібегі, фарфор, нефриттен жасалған заттар мен
әшекейлер Қазақстан қалаларынан табылған.
Саудагерлердің жолға дайындығы
• Көрші елдерге саудаға саудагерге
жалғыз өзі шығу қиынға соғатын, өйткені
жолда қарақшылар кездесуі мүмкін және
жол шығыны көбейе түседі.
• Алыс жолға, негізінен, көктемде
шығатын.
• Қытайға сапар шегу 3 жылдай уақытты
талап ететін.
Тақырыптың түйінді сөздері

Берілген қалалардың қайсысы қазақ жеріндегі Ұлы Жібек
жолындағы қалаларға жатады?

Сөздер банкісі Біздің тақырып

Самарқанд, Отырар, Қашқар, Суяб,
Хиуа,
Тараз, Бұхара, Баласағұн, Испиджаб, Негізгі қалалар осы жерге
Үзкент, ауыстырылуы тиіс
Сығанақ
Зерттеу бөлімі
•«Тұлпар» тобы - Тараз
•«Керуен» тобы – Отырар
Әр топ өз қаласы бойынша қосымша материалдарды, оқулықтардан алынған деректерді, таратпа сурет, иллюстрацияларды зерттеп:
1. Өз қалаңның архитектурасын суретте;
2. Сенің қалаңда сауданың қандай түрлері дамығанын анықта;
3. Жергілікті шеберханалар өнімдерінің тізімін жаса;
4. Ақша түрлерін анықта;
5. Сенің қалаңда қандай діни мекемелер барын зертте;
6. Сенің қалаңа шетелдік саяхатшылар, саудагерлер келеді ме?
7. Сенің қалаңда қандай атақты ғұламалар, білім ордалары барын білесің бе?
Осы сұрақтарға жауаптарыңды макет түрінде суреттеп, қаланның Ұлы Жібек жолындағы маңызын дәлелдеңдер.

Бағалау критерийлері:
1.Тақырыптың толық ашылуы
2.Постердің сапасы
3.Қорғау шеберлігі
4.Бүкіл топтың қатысуы
Өзін – өзі бағалау

3 1. Ұлы Жібек жолындағы Қазақстан
территориясына орналасқан қалалар,
2 олардың атқарған қызметі.
2. Жібек матасын өндіру
1 технологиясы.
3. Шетелдік саяхатшылар.
4. Ұлы Жібек жолының қазақ елі үшін
маңызы.
Тиісті орнына қой (тыңдалым)
1. Археологиялық қазба жұмысы кезінде атақты Византия шеберлерінің
қолынан шыққан тамаша күміс құмыралар Тараз қаласынан табылған.
2. Қытайдың әдемі фарфордан жасаған, көздің жауын алатын ыдыстары
Қазақстандағы Талғар, Исфиджаб, Отырар сияқты ортағасырлық
қалалардан табылған.
3. Ұлы Жібек жолының Тараз, Баласағұн, Исфиджаб сияқты қалалардан әр
түрлі діни нанымдарға байланысты мешіт–медреселердің орындары
табылған.
Тиісті орнына қой
1. Археологиялық қазба жұмысы кезінде атақты Византия шеберлерінің
қолынан шыққан тамаша күміс құмыралар .................қаласынан табылған.
----------------Талғар
----------------Тараз
----------------Түркістан
2. Қытайдың әдемі фарфордан жасаған, көздің жауын алатын ыдыстары
Қазақстандағы ............................сияқты ортағасырлық қалалардан табылған.
----------------Тараз, Испиджаб, Отырар
----------------Талғар, Тараз, Отырар
----------------Талғар, Испиджаб, Отырар
3. Ұлы Жібек жолының ........................................сияқты қалалардан әр түрлі
діни нанымдарға байланысты мешіт–медреселердің орындары табылған.
----------------Тараз, Баласағұн, Испиджаб
----------------Отырар, Тараз, Испиджаб
----------------Тараз, Испиджаб, Талғар
«Шежірешілерге» сұрақтар: 1) Ұлы Жібек жолы қандай мағына беретінін түсіндіріңдер.
2) Ұлы Жібек жолы қай жерден бастау алды?
3) Бүкіл Еуразияға жібек матасы қашан белгілі болды?
4) Ұлы Жібек жолы қашан пайда болды?
«Көпестерге» сұрақ: 1) Қытайдан қандай тауарлар тасылды?
2) Жібек жолы бойындағы Шығыс және Орта Азия елдері қандай тауарларды саудалады?
3) Қытайға қандай тауар тасылды?
4) Ұлы Жібек жолының гүлдену себебі?
«Археологтарға» сұрақ: 1) Жібек өндірісі неге құпия сақталды?
2) Жібек матасын өндіруде Қытаймен бәсекеге түскен ел.
3) Халықаралық сауда қолөнер мен шаруашылықтың дамуына қалай әсер етті?
4) Қандай археологиялық заттар сендердің шешімдеріңді дәлелдейді?
«Қалалықтарға» сұрақ: 1) Әдемі жасалған заттар мен киімдер сатып алушыларды неге тәрбиеледі?
2) Өнердің дамуына Ұлы Жібек жолы қалай әсер етті?
3) Ғибадатхана, мешіт, құрбандық орындарының табылуы нені айқындайды?
4) Ұлы Жібек жолының дамуы нәтижесінде Қазақстан территориясында қандай діндер таралды?
«Тарихшыларға» сұрақ: 1) Ұлы Жібек жолы қай елдерді байланыстырды?
2) Халықаралық қатынастардың дамуына Ұлы Жібек жолы қалай әсер етті?
3) Ұлы Жібек жолының дамуы адам тіршілігінің қай салаларына әсер етті?
Қорытынды:
жібек өндірісі, тоқымашылық, қолөнер түрлері дами
бастады,
жаңа қалалар пайда болды және дамыды,
әр түрлі діни ағымдар тарады,
өнер дамыды ,
экономикалық, мәдени, дипломатиялық қатынастар
нығайды.

Сөйлемді жалғастыр:

Ұлы жібек жолы бойында сауданың
дамуының арқасында …
Үйге тапсырма:

«Ұлы Жібек жолының қазақ елі үшін маңызы»
- тақырыбына ой – түйін жазу.
(60-70 сөз).
БББ кестесі

Білгенім Білдім Білгім келеді
Кері байланыс:
Қорытынды
Қазір Жібек жолының тарихын зерттеу, оны жаңғырту, осы
жол бойындағы елдердің саяси, экономикалық, мәдени
байланыстарын ұлғайту қайта колға алынып отыр. 1987 жылы
ЮНЕСКО-ның бас конференциясының XXIV сессиясы «Ұлы
Жібек жолын зерттеудің халықаралық жобасын» қабылдады. ЮНЕСКО-ның бас директоры
Оған Грекия, Португалия, Египет, Италия, Қытай, Индонезия, Федерико Майор
Монғолия,Оман, Шри Ланка, бұрынғы Кеңестер Одағы
қатысты. «Адамды қоршаған орта, жер мен теңіз қорлары»,
«Мәдениет және болашақ» атты бағдарламалар бекітілді. Осы
бағдарламаларды іске асыруға қатысты. 1991 жылы
Қазақстанда «Жібек жолы» атты Ұлттық комитет құрылды.
Ұлы Жібек жолы көне дәуірде де, қазір де Еуразия халқы үшін
мәдени байланыс, саяси рухани мәселелерді шешуде маңызы
үлкен

Ұқсас жұмыстар

Ұлы Жібек жолы. 7 сынып

Жібек жолымен араб

Ұлы Жібек жолының тарихи мен дамуы

Жібек жолы бағдарламасы

САБАҚ ТАРИХИ БИЗНЕС КЕЙСІ

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы жібек жолының рөлі

Жолының рөлі

Түркі мәдениеті мен өркениеті және олардың Ұлы Жібек жолы халықтарының мәдениеті дамуындағы мәдени - өркениеттік рөлін айқындау

Қорқыт ата ескерткіші

Батыс пен Шығыс мәдениетін байланыстырған жол

Пәндер