Азаматтық қоғам ұғымы, оның құрылымы мен функциялары

Презентация қосу

Д . А. Қонаев атындагы Еуразиялық Заң Академиясы

Тақырыбы :Қазақстандағы азаматтық қоғамның
қалыптасуы мен дауының мәселелерімен перспективалары

Орындаған :Орындаған:Кудабек Ерқуат
Тексерген : Ерлан Чермухамбетов
Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім
1. Азаматтық қоғам ұғымы, оның құрылымы мен функциялары
2.Азаматтық қоғамды дамытудың негiзгi принциптерi мен құқықтық
негiздерi
3. Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен
дамуы
4. .Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам институттарын дамыту

Қорытынды
Кіріспе

Адами әлеуеттi, азаматтардың iскерлiгiн жандандыру, азаматтық қоғамды одан әрi қалыптастыру
негiзiнде ғана Қазақстанды өмiр сүру сапасының стандарттары жоғары, қазiргi заманғы, серпiндi
мемлекет ретiнде дамытуға болады.
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамды дамытудың 2006-2011 жылдарға арналған
тұжырымдамасы (бұдан әрi - Тұжырымдама) Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 1
наурыздағы ел халқына Жолдауында белгiленген Демократиялық реформалардың жалпыұлттық
бағдарламасына және Қазақстанның әлемдегi бәсекеге барынша қабiлеттi елу елдiң қатарына
кiру стратегиясына сәйкес әзiрлендi.
Бұл Тұжырымдамада қазiргi кезеңде Қазақстанда азаматтық қоғамды дамытудың негiзгi үрдiстерi
талданады, сондай-ақ азаматтық қоғамды дамытудың алдағы жылдарға арналған жолдары мен нақты
тетiктерi баяндалған.
1. Азаматтық қоғам ұғымы, оның құрылымы мен функциялары

Тұжырымдаманың мақсаты мен мiндеттерiн iске асыру:

-адам құқықтары мен демократиялық бостандықтарды сақтауды;

-азаматтық қоғам институттарын тұрақты дамыту үшiн қолайлы құқықтары мен
бостандықтарын адамның қоғам алдындағы жауапкершілігiмен үйлестiрудi;

-қоғамның мемлекеттiк билiк қызметiн тиiмдi бақылауын жүзеге асыруды. Билiк
органдары мен азаматтық қоғам ұйымдары арасындағы серiктестiк принциптерi
негiзiнде ынтымақтастық мәдениетiн қалыптастыруды;

-әлеуметтiк қамсыздандырудың тиiмдi жүйесiн құруды;

-қоғам мен билiк мүдделерiн келiсiмi жүйесiн қалыптастыруды қамтамасыз ететiн
азаматтық қоғам моделiн өмiрге енгiзудi көздейдi.
Қабылданған шаралар нәтижесiнде елде демократиялық мемлекеттiң басты принципi -
азаматтық қоғамның басты құндылығы ретiнде адам құқықтарын қамтамасыз ету жан-
жақты iске асырылады.

Кәсiпкерлiк, шағын және орта бизнес азаматтық қоғамның экономикалық негiзiн, ал
ортаңғы сынып оның әлеуметтiк базасын құрайды.

Мемлекет және азаматтық қоғам институттары халықтың бай және кедей жiктерi
кiрiстерiнiң арасындағы айырмашылықты қысқарту, адам мен азаматтың құқықтарын қорғау
арқылы қоғамдық келiсiм мен саяси тұрақтылықты қамтамасыз етедi.

Мемлекеттiк билiк басты басымдықтан - қоғамға қызмет етуден шыға отырып,
азаматтық қоғам институттарымен бiрлесiп, сөз, дiни ұстаным, жиылыстар бостандығын,
азаматтардың бiрiгуге, әдiл сотқа, таза да ашық сайлауға құқығын мүлтiксiз қамтамасыз
ететiн болады.
Мемлекет азаматтық қоғам институттарының мақсаттары бойынша әртүрлi қызметiн құру және
дамыту үшiн жағдайды заңнамалық түрде қамтамасыз етедi. Кәсiби-бейiндi негiзде азаматтық қоғам
институттарымен ынтымақтастық жасау билiк үшiн мiндеттi шарт болады. Мемлекеттiк
бағдарламаларды, республикалық және жергiлiктi бюджеттердi қалыптастыру жеке адам мен қоғам
қажеттiлiктерi негiзiнде және оларды ескере отырып жүргiзiледi.

Елдегi еңбек қатынастары әлемдiк стандарттар деңгейiне жетедi. Экономикалық өсу
қызметкерлердiң еңбекақысын арттыруға ықпал етедi. Елде мемлекеттiң, жұмыс берушiлер мен
кәсiподақтардың әлеуметтiк серiктестiгi еңбек және әлеуметтiк-экономикалық салалардағы мүдделердi
келiсудiң тиiмдi тетiгiне айналады.

Азаматтық қоғамның экономикалық құрамдас бөлiгiндегi шағын және орта бизнесiнiң үлесi
айтарлықтай өседi.

Азаматтық қоғам институттары мемлекеттiк органдардың тапсырысы бойынша әлеуметтiк маңызы
бар жобаларды жүзеге асырады, мониторинг жүргiзiп, түрлi әлеуметтiк-экономикалық проблемалар
бойынша қоғамдық пiкiрдi зерделейдi.
2.Азаматтық қоғамды дамытудың негiзгi принциптерi мен құқықтық
негiздерi

2. Азаматтық қоғамды одан әрi дамыту мынадай принциптерге негiзделедi:

адам мен азаматтың iргелi құқықтары мен бостандықтарын сақтау;
эволюциялық және кезеңдiлiк;
қоғамдық өмiр салаларында, ең алдымен экономикалық салада, әлемдiк дамудың
жаһандық үрдiстерiн ескере отырып қайта құрулармен бiрге бағдарланушылық;
заңның үстемділігi, барлығының бөле жармастан заң алдында теңдiгi;
мемлекеттiң iстерiн басқаруға және басқа да қоғамдық пайдалы мiндеттердi шешуге
Қазақстан Республикасының азаматтары мен олардың өкiлеттi өкiлдерiнiң қатысуы;
елдегi демократиялық процестерге азаматтардың қатысуы үшiн тең мүмкiндiктердi
қамтамасыз ету;
азаматтарды демократиялық мәдениет мiнез-құлқына тарту;
билiк пен қоғамның үндесу мен ынтымақтастық мәдениетiне бейiндiгi.
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен
дамуы

1. 1980 жылдардың аяғы мен 1990 жылдардың басында басталған экономикалық,
әлеуметтiк және саяси салалардағы түбегейлi реформалар түрлi әлеуметтiк
топтардың құқықтары мен мүдделерiн қорғау үшiн қоғамдық бiрлестiктердiң
құрылуын ынталандырды.
Қазақстанда алғашқылардың бiрi болып экономиканың мемлекеттiк емес секторы
қызметкерлерiнiң мүдделерiн бiлдiрген тәуелсiз кәсiподақтар пайда бола бастады.
Бұқаралық ақпарат құралдары, қоғамдық және дiни бiрлестiктер, саяси партиялар
белсендi түрде институцияланды. "Невада - Семей" қоғамдық қозғалысы азаматтық
сана-сезiмнiң анағұрлым жарқын көрiнiсi болды, ол өз алдына ядролық полигондарды
жабу мiндетiн қойды.
Елдегi азаматтық қоғам мен оның институттарын белгiлi бiр дәрежеде дамытуға
мемлекеттiң осы процесс үшiн тиiстi саяси, құқықтық және өзге де жағдайлар жасау
жөнiндегi қызметi жәрдем етедi.
1991 жылғы 27 маусымда "Қазақ ССР-iндегi қоғамдық бiрлестiктер туралы" Қазақ
ССР-iнiң Заңы қабылданды.
Нәтижесiнде елде "Қазақстанның халық конгресi", "Алаш" партиялары,
Қазақстанның социал-демократиялық партиясы (ҚСДП), Қазақстанның социалистiк
партиясы, Қазақстанның республикалық партиясы, "Лад" республикалық славян
қозғалысы және "Азат" Қазақстанның азаматтық қозғалысы, "Мемориал" қоғамдық-
ағарту қоғамының филиалы, Алматы-Хельсин тобы, "Бiрлiк" қозғалысы, "Әдiлет"
тарихи-ағарту қоғамы, "Поколение" зейнеткерлер қозғалысы және басқалары пайда
болды
1990 жылдың аяғы азаматтық институттар қызметiнiң кәсiбиленуiмен ерекшелендi,
мұның өзi олардың қоғамдық проблемалардың, қажеттiлiктер мен мұқтаждықтардың
түрлi ауқымын шешу жөнiндегi жұмысының тиiмдiлiгiн көтеруге мүмкiндiк бердi.
Бұқаралық ақпарат құралдарының, (бұдан әрi - БАҚ) баспа кәсiпорындарының мемлекет
иелiгiнен шығу, сондай ақ БАҚ-тың мемлекеттiк қаржыландыру мен дотациялау жүйесiнен
мемлекеттiк ақпараттық саясатты жүргiзуге арналған мемлекеттiк тапсырысқа көшу
процесiне байланысты масс-медиа нарығында сапалық өзгерiстер болды.
1998 жылғы 7 қазанда ел Парламентiнiң Қазақстан Республикасының Конституциясына
елдiң сайлау жүйесiне партиялық тiзiмдер бойынша сайлау енгiзудi көздейтiн өзгерiстер мен
толықтырулар енгiзуi партиялық құрылыс процестерiн жеделдеттi. Сөйтiп, 1998 жылғы
желтоқсаннан бастап 1999 жылғы тамызды қоса алғанда, Қазақстанның азаматтық
партиясы (ҚАП), Қазақстанның Республикалық халықтық партиясы (ҚРХП), "Азамат"
демократиялық партиясы, Қазақстанның аграрлық партиясы (ҚАП), "Отан"
республикалық саяси партиясы, Қазақстан әйелдерiнiң демократиялық партиясы,
"Руханият" партиясы, "Алаш" Қазақстанның ұлттық партиясы құрылды. Парламентте
партиялық фракциялар пайда болды.
1999 жылы iс жүзiнде барлық өңiрлерде "YЕҰ ақпарат орталықтары" ашылды,
олардың басты мiндетi өңiрлiк үкiметтiк емес ұйымдармен өзара iс-қимыл
жасау, оларға консультативтiк көмек, ақпараттық және әдiстемелiк қолдау
көрсету болды.
2000 жылғы қазанда Қазақстан Республикасы Президентiнiң ("Epкін де еңселi
әрi қауiпсiз қоғамға" атты Қазақстан халқына жолдауында халықтың түрлi
топтарының мүдделерiн iске асырудағы рөлi күннен-күнге артып келе жатқан
үкiметтiк емес ұйымдарды дамыту үшiн жағдайлар жасау жөнiнде Үкiметке
алғашқы тапсырмалар берiлдi.
2000 жылы мемлекеттiк билiк органдарымен (бұдан әрi - билiк) өзара iс-қимыл
тетiктерiн жасау үшiн YEҰ күш-жiгерiн шоғырландыратын Қазақстанның
үкiметтiк емес ұйымдарының конфедерациясы құрылды.
2000 жылғы желтоқсанда қабылданған "Қазақстан Республикасындағы
әлеуметтiк әрiптестiк туралы" Қазақстан Республикасының Заңы атқарушы
билiк органдарының өкiлдерi, жұмыс берушiлер мен жұмыскерлердiң
бiрлестiктерi арасындағы мүдделердiң келiсiлуiн қамтамасыз етудi мемлекеттiк
саясат дәрежесiне көтердi.
2002 жылғы шiлдеде қабылданған және күшiне енген
"Саяси партиялар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы елдiң партиялық
жүйесiндегi одан арғы сапалық құрылымдық өзгерiстерге алып келд i.
2003-2005 жылдары бiрiн бiрi алмастыра отырып, азаматтық
қоғамды одан әрi демократияландыру және дамыту жөнiнде
ұсыныстар тұжырымдау жөнiндегi тұрақты жұмыс iстейтiн
кеңес пен Қазақстан Республикасы Президентiнiң жанындағы
Демократия мен азаматтық қоғам мәселелерi жөнiндегi ұлттық
комиссия жұмыс iстедi.
Екi құрылымның да жұмысы мемлекет пен азаматтық қоғам
институттары арасында Қазақстанның саяси дамуының аса
маңызды мәселелерi жөнiндегi жалпыұлттық үндесудi тереңдету
және саяси жүйенi жетiлдiру мен елде демократиялық қайта
құруды жүргiзуге бағытталған шараларды бiрлесiп тұжырымдау
үшiн жағдай жасауға мүмкiндiк бердi.
2006 жылғы наурызда Қазақстан Республикасында
демократиялық реформалар бағдарламасын әзiрлеу және
нақтылау жөнiндегi мемлекеттiк комиссия құрылды, оның
жұмысына саяси партиялар мен қоғамдық бiрлестiктердiң
өкiлдерi қатысады.
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам институттарын дамыту

Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам
институттарын дамыту

2001 жылға дейiнгi кезеңде азаматтық қоғамның саяси
партиялар, кәсiптiк одақтар, дiни бiрлестiктер, бұқаралық
ақпарат құралдары сияқты аса маңызды институттарын
одан әрi дамыту жөнiнде шаралар пысықталып, кезең-
кезеңiмен iске асырылатын болады. Қазақстанның тұрақты
экономикалық өсуге қол жеткiзуi осы жұмысты жүргiзу үшiн
қолайлы ұйымдастырушылық, институционалдық,
экономикалық және заңнамалық жағдайлар жасау мүмкiндiгiн
бередi.
Қорытынды

Азаматтық қоғамды дамыту демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтiк
мемлекет құрудың маңызды шарты болып табылады. Қоғамдық прогресс, демократиялық
даму, экономикалық өрлеу азаматтардың қоғам тыныс-тiршiлiгiнiң барлық маңызды
салаларына белсендi қатысқан жағдайда ғана мүмкiн болады.
Осы Азаматтық қоғамды дамыту тұжырымдасын iске асыру елдiң адами, зияткерлiк
әлеуетiн жандандыруға және жұмылдыруға, әр адамның өз тағдыры мен ел тағдырына
деген жеке жауапкершiлiгiн арттыруға, билiк қызметiнiң ашықтығын қамтамасыз етуге,
жемқорлық пен озбырлықты, мемлекеттiк бюрократияның билiктi асыра пайдалану
көрiнiстерiн түбiрiмен жою үшiн жағдай жасауға, елдiң әр азаматының өмiр сүруiнiң
жоғарғы деңгейiне жедел қол жеткiзуге, азаматтардың Қазақстан Республикасының
Конституциясымен кепiлдiк берiлген құқықтары мен бостандықтарын сақтауды
қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi.
Қоғам тарапынан билiкке деген сенiм мен құрмет әлеуметтiк татулық пен келiсiмнiң,
саяси тұрақтылықтың және, тиiсiнше, Отанымызды тұрақты дамытудың берiк iргетасы
болып табылады.
Өзiнiң күрделi де жарқын тарихымен, еркiндiк пен егемендiк үшiн бастан кешкен
мехнатымен, әлемдiк қоғамдастыққа лайықты кiруге ұмтылысымен Қазақстан азаматтық
қоғамның ұсынылып отырған моделiн iске асыруға әзiр.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !!!

Ұқсас жұмыстар

МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ТЕОРИЯСЫНЫҢ ТҮСІНІГІ

ҚҰҚЫҚ ЖҮЙЕСІ

Саяси тұрақтылық және тұрақсыздық

Азаматтық қоғамның қызметі

Бесінші саты

Әлеуметтану ғылым ретінде. Әлеуметтік білімнің құрылымы

Мәдениеттің атқаратын қызметтері

Саяси тәрібі

Мемлекеттің функциялары

Мәдениет тілі

Пәндер