Еңбек мотивациясы

АЗТ- 103

Еңбек іс-әрекетнің мотивациясы

Дайындаған: Аманкелді Г. М Тексерген: Сағиева А. А

Еңбек мотивациясы

бұл жұмысшылар мен жұмысшылар тобын олардың жеке қажеттіліктерін қанағаттандыру арқылы кәсіпорынның мақсаттарына қол жеткізу әрекетіне ынталандыру.

АЗЫҚ- ТҮЛІК ТЕХНОЛОГИЯСЫ 103 ТОП

Еңбектің тәртібі ( жөн-жосығы ) мынадай мотивтерді сипаттайды:

АЗЫҚ- ТҮЛІК ТЕХНОЛОГИЯСЫЫ 103 ТОП

қамтамасыз ету мотивтері - жұмысшының және оның отбасының жағдайының жақсы, жайлы болуы үшін қажетті материалдық жабдықтар жиынтығымен байланысты; материалдық қызығушылыққа негізделген, жалақыны бағытқа алған;

бейімділік мотиві - жұмысшының еңбек әрекеті процесіндегі ықтималды мүмкіндіктерін жүзеге асыруға ұмтылуы;

абырой мотиві - жұмысшылардың әлеуметтік мақсатын жүзеге асыруға, қоғамдық маңызды әрекеттерге қатысуға ұмтылуы.

Мотивация әдістері жіктеледі:

АЗТ- 103

экономикалық ( тура ) - уақытша және келісімді еңбекақы; еңбектің сапалы және сандық көрсеткіштері үшін сыйақы; кәсіпорын кірістеріне қатысы; оқу үшін төлемақы:

экономикалық (тура емес ) - кәсіпорында тамақтануға, траспорттық қызметке, тұрғын үй төлемдеріне жеңілдіктер беру;

материалдық емес - еңбек тартымдылығынкөтеру, қызмет бабымен ілгерілеу, ең жоғары деңгейде шешім қабылдауға қатысу, біліктілікті арттыру, жұмысқа шығудың еркінграфигі .

АЗТ- 103

Еңбек мотивациясы теориясының негізін қалаушы А. Маслоу, Д. МакКлеплавд және Ф. Герцбергтер болып табылады.

Еңбек мотивацияларының негізгі теориялары - бұл:

күту теориясы;

әділдік теориясы; .

АЗТ- 103

Күту теориясы 3 өзара байланысқа негізделеді:

еңбек шығыны - нәтижелері: жұмсалған күш пен алынған нәтижелердің қатынасы. Егер жұмысшы еңбек шығыны мен алыған нәтижелері арасында тікелей байланыстың жоқтығын сезінсе мотивация әлсірейді;

еңбек нәтижелері - сыйақы тағайындау: қол жеткізілген нәтиже арқылы тағайындалған мадақтау немесе сыйақыны күту. Егер алынған нәтиженің көлемі мен сыйақының арасында өзара байланыс болмаса онда әрекет мотивациясының салдары болмайды;

сыйақы - сыйақыға қанағаттану; сыйақының көлемі мен құндылығына салыстырмалы түрде қанағаттану немесе қанағаттанбау дәрежесі.

Әділдік теориясы алынған сыйақы мен жұмсалған күшті және ұқсас жұмыстарды атқарушы басқа да жұмысшылардың сыйақы көлеміменсубъективті салыстыруға негізделеді.

Әділдік теориясының негізгі қорытындысы:

Жұмыс нәтижесі сыйақы деңгейіне сәйкес теңбе-тең бағалануы тиіс, болмаса мотивацияның ынталандыру ролі төмендейді.

Портер-Лоулер моделі әділдік теориясы мен күту теориясының элементтерін өз ішіне алады.

Моделдің негізгі тезисі: адам өз қажеттілігін өзінің еңбек үлесі үшін тағайындалған лайықты сыйақы арқылы қанағаттандырады.