Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын

Сабақтың тақырыбы:

Оқу мақсаты:

9. 2. 3. 2 білім мен ғылым саласындағы мемлекеттік саясатқа баға беру

XX ғасырдың 40-80 жылдарындағы Қазақстандық ғалымдардың ғылымды дамытудағы жетістіктері.

Зерттеу сұрақтары.

XX ғасырдың екінші жартысында ғылымның қай салалары көбірек дамыды?

Жаратылыстану Гуманитар/ауылшаруашылық-медицина

«Кинометафора» әдісі

Дескрипторлар

1. Қандай қазақ ғалымдары бар екендігін анықтайды

2. Әлкей Марғұлан нені зерттегеннің табады

Қаныш Имантайұлы Сәтбаев (1899 - 1964)

- аса көрнекті қазақ геологы, қоғам қайраткері, Қазақ КСР Ғылым академиясын ұйымдастырушы және оның тұңғыш президенті, Қазақ КСР академиясының академигі, қазақстандық металлогения мектебінің негізін қалаушы. Туған жері бұрынғы Семей губерниясының Павлодар уезіндегі Ақкелін болысы(қазіргі Павлодар облысының Баянауыл ауданы) .

Қазақстандық ғалымдар

Ә. Х. Марғұлан - әдебиеттанушы, өнертанушы, шығыстанушы, Ұлттық археология мектебiнiң негiзiн қалаушы. Қазақстан ғылым академиясының академигі (1958), Қазақ КСР-iнiң еңбек сiңірген ғылым қайраткерi (1961) . Оның редакциясымен Шоқан Уәлихановтың шығармаларының 5-томдық толық академиялық жинағы жарық көрді. Тұңғыш рет халық педагогикасының біртумалары шоғырланған Қазақ халқының аңыздарын, ертегілерін, жырларын іргелі зерттеді.

Қазақстандық ғалымдар

М. Ә. Айтхожин- биология ғылымының докторы (1977), профессор (1980), Қазақстан ғылым академиясының корреспондент мүшесі (1979), академик (1983), Қазақстанда молекулалық биология мен биотехнологияның негізін қалаушылардың бірі, ғалым.

У. М. Ахмедсафин - көрнекті ғалым, қазақ кеңес гидрогеологы, геология - минералогия ғылымының докторы (1947), Қаз. КСР Ғылым Академиясының академигі (1954; корр. мүшесі 1951) . Қазақстан КСР-інің ғылымға еңбек сіңірген қайраткері (1961), Социалистік Еңбек Ері (1969) .

1 тапсырма. Оқулықпен жұмыс, «жылжымалы постерлер» әдісі

1- топ 1946-1985 ж ең маңызды ғылыми жетістіктерді жазыңдар

2-топ Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын?

3-топ Республика ғылымының көрнекті өкілдерін атап көрсетіңдер

4-топ Қазақстанда қандай ғылым салаларын дамыту қолға алынбады?

5-топ Қазақ КСР ғылымының дамуында орын алған кемшіліктерді атап

жазыңдар

Дескрипторлар

1. 1946-1985 ж ең маңызды ғылыми жетістіктерді жазады

2. Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығаның анықтайды.

3. Республикадағы ғылымының көрнекті өкілдерін атап көрсетеді.

4. Қазақстанда қандай ғылым салалары дамымағандығын анықтайды.

5. Қазақ КСР ғылымының дамуында орын алған кемшіліктерді атап жазады.

Қазақ КСР ғылымының дамуында орын алған кемшіліктер

Ғалымдар ғылыми еңбектерін әкімшілік сызып берген шеңбер көлемінде жасаған.

Ғылыми еңбектерді бағалау мен оның авторларына ғылыми дәреже беру тек Мәскеуде шешілетін.

Қазақ халқының өз жерінде ұлттық азшылыққа ұшырап, ұлттық дәстүрлердің тозуы мен құлдырауы ғылыми тұрғыдан талданбады.

Қазақстан тарихы қатты бұрмаланды.

2 тапсырма. Сөйлемдерді толықтыр. Академияның тұңғыш президенті болып көрнекті ғалым, Қазақ Кеңес ғылымының негізін қалаушы . . сайланды. Ол Павлодар облысының Баянауыл ауданында дүниеге келген. Қ. Сәтбаевқа . ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесі берілді.

2 тапсырма. Сөйлемдерді толықтыр. Академияның тұңғыш президенті болып көрнекті ғалым, Қазақ Кеңес ғылымының негізін қалаушы Қаныш Имантайұлы Сәтбаев сайланды. Ол Павлодар облысының Баянауыл ауданында дүниеге келген. Қ. Сәтбаевқа геология-минералогия ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесі берілді.

3 тапсырма. Хронологиялық кестені толтыр

Уақыты

Оқиғалар

1958 ж

1976 ж

1969 ж

Сабақты қорытындылау. Тест 1. А. Бараев қай ғылым саласында зерттеулер жүргізді? А) Топырақтану ғылымы Б) Микробиология С) Жер асты сулары 2. Қаныш Имантайұлы Сатбаев қандай қызмет атқарған? А) Заңгер Б) Микробиология зерттеушісі С) Академияның тұңғыш президенті

3. 50- жылдары қандай ғылымдар тез қарқынмен дамыды? А) Заң ғылымдары Б) Жаратылыстану ғылымы С) Жоғарғы технологиялар 4. Сталиннің билігі кезіндегі ғылымның дамуындағы теріс факторды тап А) Саяси себептермен ғалымдарды қудалау Б) Жаратылыстану ғылымын дамыту С) Жаңа кадрлар қалыптасты 5. Қазақ КСР ғылым академиясы қай жылы құрылды? А) 1946 жылы Б) 1949 жылы С) 1962 жылы