Хлордың қасиеттері

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:

Галогендер. Хлор.

9-сынып
Оқу мақсаты:

9.1.4.5. Галоген молекулаларының электрондық
формулаларын құрастыру және кристалдық тор түрі
мен байланыс типін анықтау;

9.2.1.8. Топта галогендер қасиеттерінің өзгеру
заңдылықтарын болжау;

9.2.1.9. Хлордың химиялық қасиеттерін сипаттау:
металдармен, сутекпен және галогенидтермен
әрекеттесуі.
Галогендердің ПЖ орны
Галегендердің кейбір қасиеттері
Элементте Түсі, Атом Элект Валенттіл Мүмкін Мүмкін Қосылыстары
рдің атауы агрегаттық радиус ртеріс ік болатын болатын
мен күйі ы тілікт электронд валенттіл тотығу
таңбасы ері а-рының ік-тері дәрежелері
формулас
ы
Фтор F Фтор 0,064 4,0 2s2 2p5 І -1; 0 OF2; F2
жасыл
түсті газ
Хлор Cl Сары- 0,099 2,8 3s2 І, ІІІ, V, -1, 0, +1, HCl, Cl2O,
жасыл 3p53d0 VII +3, +5, +7 Cl2O3, Cl2O5,
түсті газ Cl2O5
Бром Br Қызыл- 0,114 2,7 4s2 І, ІІІ, V, -1, 0, +1, HBr, Br2O,
қоңыр 4p54d0 VII +3, +5, +7 Br2O3, Br2O5,
сұйықтық Cl2O5
Йод I Күлгін 0,133 2,2 5s2 І, ІІІ, V, -1, 0, +1, HI, I2O, I2O3,
қатты 5p55d0 VII +3, +5, +7 I2O5, I2O5
Атом құрылысы, құрамы

Атом құрамы:
Cl (17 p ,18n 0 )17e
Галегендердің құрылысы

Галогендер кәдімгі жағдайда екі атомды КОВАЛЕНТТІ ПОЛЮССІЗ
қосылыстар түзеді. Кристалдық торлары – МОЛЕКУЛАЛЫҚ.
Оқу мақсаты:
Хлордың
Хлордыңтабиғатта
табиғаттатаралуы
таралуы

Тас тұзы, ас тұзы, Сильвинит
галит NaCl Сильвин KCl KCl∙NaCl

Карналлит Каинит
KCl∙MgCl2∙6H2O KCl∙MgSO4∙3H2O
Бишофит
MgCl2∙6H2O
Галогендер реакцияға түсу қабілеті жоғары болғандықтан қосылыстар күйінде
кездеседі. Жер қыртысында таралуы фтордан йодқа қарай төмендейді. Фтор,
хлор, бром және йод өндірістік масштабта өндіріледі, бірақ хлор қалғандарына
қарағанда өте көп көлемде алынады.
Хлордың алынуы
Хлорды екі түрлі жолмен
алады

Өндірісте Зертханада

Тұз қышқылына әртүрлі
Тұз қышқылы тұздарының
тотықтырғыштар қосу арқылы
балқымаларын немесе ерітінділерін
алуға болады:
электролиздеу арқылы:
Осы әдіспен жұмыс істейтін зауыт
MnO2 + 4HCl → MnCl2 + Cl2 +
Павлодарда орналсқан.
2H2O
2NaCl (балқ) → 2Na + Cl2 Бұл әдіспен 1774 ж К.Шееле алған

2KMnO4 + 16HCl → 2KCl +
2NaCl + H2O → H2 + Cl2 + NaOH
2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O
Хлордың қасиеттері
Хлор – сарғыш-жасыл түсті тұншықтырғыш газ. Онымен тек тартпа шкафтың
ішінде жұмыс жасау керек. Хлор ауадан 2,5 еседей ауыр. Сондықтан оны ауаны
ығыстыру арқылы жинайды, ыдыстың ауызын жоғары қаратып ұстауға болады.
Суды ығыстыру арқылы жинауға болмайды, себебі хлор сумен химиялық
әрекеттесіп, “хлор суын” түзеді.
Cl2 + H2O → HCl + HClO
H2 + Cl2 + 2HCl
Хлор оттегі, азот және бекзат газдардан басқа жай заттардың барлығымен дерлік
әрекеттеседі, ол үшін жылу немесе жарықтандыру қажет.

{kjh
Хлордың қасиеттері
Хлор қыздырылған металдармен әрекеттеседі, нәтижесінде
металл хлоридтері түзіледі:
Хлордың қасиеттері
Химиялық белсенді бейметалл болғандықтан өзінен төмен
орналасқан галогендерді олардың тұздарынан,
қышқылдарынан ығыстыра алады.
Бекіту тапсырмалары
Галогендер молекуласындағы химиялық
байланыстардың және кристалдық тордың түрлері:

Коваленттік полюстік, молекулалық

Коваленттік полюссіз, молекулалық

Металдық, металдық

Иондық, иондық

Атомдық, атомдық
Бекіту тапсырмалары
Галогендердің ішіндегі ең күшті тотықсыздандырғыш:

Фтор

Хлор

Бром

Йод

Оттегі
Бекіту тапсырмалары
Агрегаттық күйі газ болатын заттарды көрсетіңіз:
1 Фтор 2 Хлор
3 Бром 4 Йод

1, 3

1, 2

2, 4

2, 3

3, 4
Бекіту тапсырмалары
Фтор
Сәкестендіріңіз:
Галогендер Физикалық Фтор
Хлор-D
қасиеттері
Хлор
Бром-A
1 Фтор А Сары-жасыл
газ
Бром
Йод- B
2 Хлор В Қызыл-
қоңыр
сұйықтық ЙодА- C

3 Бром С Қою күлгін В
кристалл
4 Йод D Ашық жасыл С
газ
D

Ұқсас жұмыстар

Хлор – VIIA топ элементі

Хлордың ашылу тарихы

Дезинфекция туралы

Дезинфектанттардың сапасын саралау

Қолданыстағы хлор аймағы

Дезинфекция жүргізу тәртібі

ХЛОР

Көмірсутектердің галогентуындыларының қасиеттері

Политетрафторэтиленнің қасиеттері

Озон қабатының жұқаруы

Пәндер