МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІ

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ атындағы ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
УНИВЕРСИТЕТІ
«ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА» ФАКУЛЬТЕТІ
«АРНАЙЫ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯ»
КАФЕДРАСЫ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Жұмыс тақырыбы: Сурет салу арқылы
мектеп жасына дейінгі балаларды дамыту
жолдары

Орындаған: Бектасова Балнұр
ТП-18-2к1
Жетекші: п.ғ.д., психология доценті Кабылбекова Заурет Бердикуловна
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ............................................................................................................. 5
1 МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ
ҚАБІЛЕТІ ........................................................................................................... 8
1.1 Мектепке дейінгі жастағы балалардың шығармашылық қабілетін дамыту.. 8
1.2 Мектеп жасына дейінгі балалардың сурет салу әрекетінің жас
ерекшеліктері....................................................................................................... 9
1.3 Сурет салу іс-әрекетінде баланың шығармашылық қабілеттерін дамыту... 13
1.4 Көркемдік-шығармашылық қабілеттердің даму кезеңдері............................ 13
1.5 Көркемдік және шығармашылық қабілеттерін дамыту факторлары............ 14
2 МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖАСТАҒЫ БЕЙНЕЛЕУ ҚЫЗМЕТІ................. 18
2.1 Мектепке дейінгі жастағы бейнелеу қызметі.................................................. 18
2.2 Бейнелеу қызметінің қалыптасуы мектепке дейінгі жаста............................ 21
2.3 Балаларда бейнелеу іс-әрекетінің пайда болуы, оның дамуы....................... 24
2.4 Балада бейнелеу қызметінің даму кезеңдері .................................................. 25
ҚОРЫТЫНДЫ................................................................................................... 29
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ................................................. 30
Курстық жұмыс өзектілігі. Зерттеушілер Т. С.Комарова, Л.
В. Компанцева, Н. В. Подашуль мәжбүрлеудің болмауы,
таңдаудың үнемі жаңалығы мен өзгермелілігі студиядағы
балалардың шығармашылық іс – әрекеті үшін жағдай
жасайтындығын, студиядағы көркемдік іс-әрекетті тартымды
ететінін, сондай-ақ мектепалды жастағы балалардың көркемдік-
эстетикалық білімін жүзеге асырудағы ғылым мен практиканың
заманауи үрдістерін ескеруге мүмкіндік беретін балалар
өмірінің ерекше кеңістігі болып табылатынын дәлелдейді.
Осыған байланысты мектеп жасына дейінгі балаларда
бейнелеу шығармашылығын дамыту, шығармашылық
дағдыларды қалыптастыру, сұлулық сезімін сезіну ерекше
өзекті болып отыр. Зерттелетін мәселенің өзектілігі, ең
алдымен, жеке мәдениеттің негізгі компоненттерінің бірі
ретінде шығармашылықтың тұжырымдамалық
көзқарастарымен түсіндіріледі (Е .В. Бондаревская, А.В.
Запорожец, Т. С. Комарова, С. В. Кулневич және т. б.).
Осылайша, мәселенің өзектілігі, оны шешу қажеттілігі
зерттеудің мақсатын анықтады: мектеп жасына дейінгі
балаларда бейнелеу өнерін дамытудың тиімді
жағдайларын анықтау.
1. Мектеп жасына дейінгі
балалардың бейнелеу
өнерінің даму деңгейін
анықтау әдістерін
таңдаңыз.

2. Эксперименттің
Диагностикалық тексеру бастапқы кезеңінде сурет
барысында біз келесі салуда балалардағы
мәселелерді шештік: шығармашылықтың
көріну деңгейін анықтаңыз.

3. Эксперимент
нәтижелерін сапалық және
сандық талдау.
Мектеп жасына дейінгі балаларды тексеру туралы алынған
мәліметтерді талдау мен жалпылаудан біз балаларда бейнелеу
әрекеті мен шығармашылықтың даму деңгейі орташа деңгейден
төмен екендігі туралы қорытынды жасадық. Педагогикалық
жұмысты жоспарлауда осы жұмыс бойынша шешілетін
педагогикалық міндеттердің бірлігі жоқ, мақсаттар әрқашан
балалар іс-әрекетін ұйымдастырудың мазмұнына, формаларына
сәйкес келмейді, жас ерекшеліктері ескерілмейді.
Зерттеудің қалыптастырушы кезеңінде, оның мақсаты біз
мектеп жасына дейінгі балалардың бейнелеу шығармашылығын
дамыту тиімді болатын педагогикалық жағдайларды құруды
анықтадық. Эксперимент барысында біз келесі мәселелерді
шештік:
1. Бейнелеу іс-әрекетінің әртүрлі түрлері саласындағы білім
мен дағдыларды байыту.
2. Балалардың бейнелеу шығармашылығын дамыту
бойынша шығармашылық тапсырмалар мен жоспарлау жүйесін
әзірлеу.
3. Ересектермен және тәуелсіз питомниктермен бірлескен
әр түрлі өнімді іс-шараларды жандандыру.
Жұмыстың мақсаты:

• мектеп жасына дейінгі балаларда сурет салуды дамытудың
тиімді жағдайларын анықтау. Сурет салу арқылы мектеп
жасына дейінгі балаларды дамыту

Жұмыстың міндеттері:

• - зерттеу әдістемесін құру;
• - мектеп жасына дейінгі балаларда сурет салу арқылы түрлі
қабілеттеріндің дамуын қамтамасыз ететін әдіс тәсілдерді
пайдалану;
• мектеп жасына дейінгі балаларда сурет салуды дамытуда
тиімді әдістерді пайдалану;

Зерттеу нысаны:

• мектеп жасына дейінгі балалар

Зерттеу жұмысының құрамы:

• Жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытынды, пайдаланылған
әдебиеттер тізімдерден тұрады. Көлемі 30 бет
Сурет салу кезінде бала әртүрлі сезімде болады: қуанады,
ойынан шықпай қалса ренжиді және т.б. кейбірі табысқа қол
жеткізуге талпынады, кейбірінің қызығушылығы басым
болады. Осы кезде тәрбиешінің сезімталдықпен қарап көмекке
келуі қажет. Сурет салған кезде бала үйренеді, қоршаған орта
туралы түсінігі тереңдеп нығая түседі. Баланың психикалық
дамуында бұның маңызы зор. Яғни, бір затты бейнелей отырып
бала оның сюжетін жасайды, ол туралы өз сезімін көрсетеді.

«Сурет салу баланың
жан-жақты дамуына
жағдай жасайды».
Аристотель
Сурет – қоршаған ортаны зерттеудің ең маңызды
құралы. Ол график суретшіге де, кескіндемешіге
де, сәулетші және қолөнер шебіріне де қажет
Инженер мен дәрігер, географ, физика өзге де
техникалық мамандық иелері үшін де аса
маңызды.
Сурет салу барысында адам қоршаған ортаны
бақылауға, көргендерін ойша талдауға
дағдыланып, заттарды, құбылысты терең сезініп
қабылдай бастайды. Бейнелеу шеберлігін меңгеру,
көркемдік көру қабілеті мен оны өз суреттері
арқылы бере білу де суреттен басталады.
Мектепке дейінгі жастағы бала шығармашылығы дегеніміз
– сурет, жапсыру жұмысы, ойын, би, бейнелеу қимылдары,
дауыс ырғағын салу болып есептеледі. Осы өнер түрлерінде
баланың өз белсенділігін дамытуға аса назар аудару керек. Бала
шығармашылығын дамыту үшін оларға дағдыны қалыптастыру
қажет. Яғни сурет салу сабақтарында мектепке дейінгі жастағы
балалар көркем материалды ұқыпты пайдалануға үйренеді.
Еңбек қызметінің мәдени дағдыларын қалыптастырады.
Мысалы, болашақ суретті жоспарлау, жұмысты жасау
барысында өзінің іс-әрекеттерін бақылап отыру. Сапалы жұмыс
жасау талабы балалардың алға қойған мақсаттарға жете
алатындығын, яғни табандылығын, қандай да бір қиындықтарға
төтеп бере алатын ерік-күшін көрсете алады. Ал ұжымдық
сурет салу кезінде балалар өзара тіл табысу тәсілдерін
үйренеді. Сурет салу барысында олар өз бетімен екі-үш
бояудың ішінен бір түсті құрастырып шығара алады. Тәрбиеші
балалардың эмоционалдық күйін қалыптастырып, өз
жұмысында бейнені өз бетімен жеткізу тілегін оятады.
Мысалы, қыс мезгілінің көрінісінің суретін салар алдында
алдымен қыс мезгілі туралы суретке қарап әңгімелеп береді
және қыс мезгілі туралы тақпақ немесе өлең айтып беруге де
болады. 2-3 жастағы балалардың суреттерінде де алдын-ала
ойластырылған бейне суреттер шығып жатады.
Бірінші кезең – пайда Екінші кезең – Үшінші кезең – алдыңғы екі
болу, даму, ойына алған кезеңмен тығыз байланысты,
бейнелеу процесінің яғни жалғастыру және аяқтай
затты бейнелеуге ұмтылу пайда болуы. білу. Бала жұмысын талдау,
кезеңі. Бала жас болған
сайын оның Тапсырманың қарау, оған өздерін қатыстыра
отырып баға беру, олардың
орындаушылық ықыласы тақырыбын бергеннен бойында сенімділікті,
тұрақсыз болады. Үш соң баланың бейнелеу белсенділікті дамыту.
жастағы балалардың тек бағытын өзі табуына Мінекей осы үш кезең
30-40 пайызы ғана ойына ықпал жасау керек. арқылы балалардың
алғандарын алмастырып шығармашылық қабілетін
Бұл кезеңде бала өз дамыта отыру керек. Сурет
алады, айтқан затынан қабілетін өзі салу барысында балалардың
басқасын бейнелеп басқаруға, жұмыс ой-өрісін жетілдіре аламыз,
кетеді. Қолына қарындаш яғни дидактикалық ойындар
алған соң жасай құралдарын арқылы да дамытуға болады.
алмайтынын біліп бас (қылқалам, қарындаш, Балалардың танымын, зейінін
тартады. Бала есейген түрлі-түсті бояулар) және бейнелеу өнерінің
сайын оның мінезі пайдалана білуге мәнерлеу құралдарын жеңіл
меңгеріп, көркемдік талғамын
тұрақталып, тәжірибесі ұмтылады. арттыру.
молайып дағдылана
түседі.
Қорытынды.

Сурет -бейнелеу өнері шығарашылығының негізі . Мына
дамыған заманның бірден - бір талабы , жан –жақты үйлесімді
дамыған тұлға болып шығу . Ауызға тиек ете өтсек ,
шығармашыл тұлға болуда оңай емес . Амал жоқ, казіргі
заманның талабы солай . Сондай - ақ балаларымызды жан -
жақты білікті де білімді , сауатты да білгір , талғампазшыл да
шығармашыл тұлға етіп қалыптастыру қоғамдағы маңызды
мәселелердің бірі . « Балалардың мүмкіндігі мен
дарындылығының бастауы олардың қолдарының ұшында »
деген қанатты сөздер бекер айтылмаған . Яғни , баланың қолы
неғұрлым шебер болса , соғұрлым бала зерек болады . Қазіргі
таңда елiмiзде мектепке дейінгі жастағы балалардың
қылқаламга ( сурет салуга ) деген қызығушылықтары арту
үстінде . Балалар балабақшада сурет салу барысында түстердi
жақсы пайдаланады . Бұл олардың қызығушылықтары бар
екенін айқындайды.
Сурет салу өнері ең бірінші баланын жазуды дұрыс
жазуға үйретеді . Нашар жазатын 4 –5 жасар баланың
жазуын түзейді . Сонымен қатар балалардың қол
моторикасы мен таным қабілеттерін дамытуға орасан
зор пайдасы бар . Орнында отыра алмайтын
шыдамсыз балаларды , бір орынға отырып , жазуға,
салуға дағдыландырады . Әсемдікке , эстетикалық
тәрбиеге , түсті таңдап шешуге , көркемдікке ,
талғамға , өзіндік жұмыс жасай алуға тәрбиелейді .
Бейнелеу өнері жалпы балалар үшін орасан зор
пайдасы бар . Тіпті сурет сала алатын бала және сала
алмайтын бала үшінде . Эмоционалды көңіл -күйіне ,
психикалық жағдайына және өзіндік қорқынышын
( стресс ) шығаруға көмектеседі . Саусақтармен сурет
салу - ең қарапайым , әрі жеңіл жұмыс болып
табылады . Бұл балаларға өте қызықты болады .
Мектепке дейiнгi түрлі жастағы топтарда бейнелеу
өнерінің өткізілуі сабақтарда балалар шығармашылығын
дамыту үшін оқып үйретудің сан алуан әдістері және ең
алдымен балалар дербестiгiн , белсендiлiгiн , өмір
құбылысын көркемдік тұрғысынан қабылдау әрқашанда
дара , әрі таңдамалы . Бейнелеу жалпы баланың дамуына
өте бай мүмкіндік туғызады . Бұл тұрғыда әрине, сурет
салуды ерекше атап өтуге болады . Сурет салу заттардың
формасын талдауға және оны ұқыпты бақылауға үйретеді ,
қоршаған ортаны тануға жәрдемдеседi , ойлауға және
эстетикалык дамуға көмектеседі . Сурет өнері көру , есін ,
кеңістікті ойлауды дамытп, образды елестету қабілетін
арттырады . Ол нақты есептеуге , табиғат әсемдігін тануға
үйретеді , ойлау мен сезу икемділігін арттырады . Сурет
салумен айналысудың ең басты міндеті- балаларға
қоршаған өмір шындығын тануға көмектесу, олардың
байқағыштығын дамыту, оларды дұрыс көре білуге үйрету.
Сурет сабағында балалар қоршаған заттарды ,
олардың алуан түрлі формаларымен , түстерiмен ,
өлшемдерімен және баска да ерекшеліктерімен ,
танысуға тиіс . Бұл таныстық зат туралы елестетулерiнiн
нақты және толық болуына ықпал етіп , көру әсерін
кеңейте түседі . Бейнелеу процесі балаларға бұрын бірақ
рет шала көрген затты терең зерттеуге мүмкіндік
туғызады.

Ұқсас жұмыстар

МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ БЕЙНЕЛЕУ ЖӘНЕ ҚҰРАСТЫРУ ӘРЕКЕТТЕРІН ДАМЫТУ

Мектеп жасына дейінгі балалар шығармашылығы

Мектеп жасына дейінгі балалардың логикалық ойлау қабілетін дамытуды педагогикалық тұрғыдан негіздеу

Мектеп жасына дейінгі балалардың есте сақтау қабілеттерін зерттеу

Мектеп жасындағы балалардың сөйлеу тілін тексерудің негізгі бағыттары

Сәулет өнері туралы түсінік

Балалардың тамақтану жағдайы және тамақтану кезіндегі балалардың тәртібі

Ата физикалық мектепке және сурдопедагогикалық ұйымдастыру

Балалардың тілін дамыту жүйесіндегі лексикалық, синтаксистік, стилистикалық жаттығулардың маңызы туралы ақпарат

Дене тәрбиесі ерекшеліктері

Пәндер