Клебсиеллалар туралы түсінік

Презентация қосу

Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы:Клебсиелла мен протеиннің биологиялық
ерекшеліктері.

Тексерген:Құлымбетова Г.Б
Орындаған:Серикбай А.Ж.
Топ:ЖМҚБ-05-20
Шымкент 2022ж
Жоспар

I.Кіріспе
• Клебсиеллалар туралы түсінік
II. Негізгі бөлім
• Морфологиясы және дақылды өсіру
• Биологиялық белсенділігі және антигендік құрылымы
• Экологиясы мен эпидемиологиясы
• Патогенезі және клиникасы
• Иммунитеті
• Микробиологиялық диагностикасы
• Алдын алу және емдеу
• Протеялар
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе

Бактерияның аталуы і875 жылы алғаш рет ашқан Heміс бактериологы Э.Клебс
атымен байланысты.
Таксономиясы.
Тұқымдастығы:Enterobacteriaceae
Туыстығы:Klebsiella
Түрі:Klebsiella pneumoniae, K.oxytoca, K.mobilis, K.planticola, K.terrigena

Адамға патогенді Tүpi Klebsiella pneumoniae, үш түрастына бөледі. Klebsiella
pneumoniae subsp. pneumoniae, Klebsiella pneumoniae subsp. ozaenae, Klebsiella
pneumoniae subsp. rhinoscleromatis, Соңғы жылдары жаңа клебсиелла түрлері
анықталған (K.oxytocа mobilis, K.planticola, K.terrigena), олардың адам
патологиясындағы рөлі анықталуда. Клебсиеллалар адамның және
жануардың тepiciндe, кілегей қабығында барлық уақытта кездеседі. Klebsiella
pneumoniae -ауруханаішілік инфекциялардың маңызды қоздырғышы.
Морфологиясы.
Клебсиеллалар - грам тepic, uienepi жұмырланган, қысқа таяқшалар,
мөлшері өте құбылмалы. Ерекше морфологиялық белгісі- капсула.
Талшықтары, спорасы жоқ, кейбір штамдарда кірпікшелері бар.
Көбінесе калың полисахариде капсуласын көруге болады. Жағындыда
бip-бipeyдeн, жұптасып немесе қысқа тізбектеліп орналасады.
Дақылды өсіру.
• Клебсиеллалар қарапайым қоректік орталарда жақсы өceдi,
факультативті анаэробтар, хемоорганотрофтар.Оптимальді өсу
температурасы 35-37°С, рН 7.2-7.4. Симмонс қоректік ортасында
өседі, яғни цитрат натрийді көмipcyтeгi көзi ретінде қолданады. Тығыз
қоректік ортада күмбез тәрізді, бұлынғыр, кілейгелі колониялар
түзеді, сонымен қатар. Ет-пептонды сорпада клебсиеллалар органы
толығымен лайландырады, кейбір кезде бетінде кілейгейлі қабықша
пайда болады; жартылай сұйық ортаның бетінде жақсы көбейеді.
Биохимиялық белсенділігі.
Клебсиеллалар көмірсуларды ыдыратады, нитратты нитритке
айналдырады. Желатинді ыдыратпайды, индол, күкірт сутегін
түзбейді. Уреазалыық белсенділігі бар, сүтті ipiтпейді.
Антигендік құрылымы.
Клебсиеллаларды О- және К-Антигендері бар. О-антигендері
бойынша 11 серологиялық топтары шықталған, К-антигендері
бойынша - 82. Клебсиеллалардың серологиялық варианттарын
анықтауы К-антигендерін ажыратуымен шектеледі. Kейбip
клебсиеллалардың К-антигендері эшерихиялардың және
салмонеллалардың К-антигендеріне туыстас болып келеді.
Клебсиелла туыстығына жататын бактериялардың биохимиялық қacиeттepi

Kөрсеткiurrepi K.oxvtoca K.pneumoniae
ozaenae pneumoniae rhinoscleroniatis
Индол түзілуі + - - -
Метил рот реакциясы +/- + - -

Фогес-Проскауэр + - + -
реакциясы

Цитраттың + +/- + -
утилнзациясы

Малоиаттың + +/- + -
утилнзациясы

Мочевинаны ыдыратуы + +/- + -

Лизиндекарбоксилаза + +/- + -

Лактозаны ыдыратуы + +/- + -
Экологиясы мен эпидемиологиясы.

Ішек, жоғары тынық жолдары, қынаптың факултативті микрофлорасының
құрамына кіреді. Капсуласына байланысты қоршаған орта факторларына
тұрақты және топырақта, суда, бөлмелерде көп уақыт сакталуы мүмкін.
Клебсиеллалық инфекция - көбінесе ауруханаішілік ауру. Инфекция көзi –
науқас адам мен бактерия тасымалдаушы. Экзогенді және эндогенді
жұктырулар кездеседі. Жұғу жолдары - тағам, ауа-тамшы және тұрмыстық
қарым-қатынас арқылы. Негізгі жұқтыру факторлары - тағамдар (әcipece, ет
және сүт тағамдары), су, ауа. Соңғы жылдары өсуде қоздырғыштың патогендік
қасиеттерінің күшеюіне және адам ағзасының резистенттілігінің төмендеуіне
байланысты клебсиеллез саны көбейе бастады. Сонымен қатар, клебсиеллалар
антибиотиктерге сезімталдығының төмен болуымен сипатталады.
Клебсиеллалар түрлі дезинфектанттар әсеріне сезімтал, 65°С| қыздырғанда бip
сағат ішінде өледі қоршаған ортаға төзімді кілейгейлі капсула қоздырғышты
құрғаудан сақтайды, сондықтан клебсиеллалар топырақта, аурухана
бөлмелерінің шаңында, жиһаздарда көптеген апта және айлап сақталады.
Патогенезі және клиникасы.
Klebsiella pneumoniae көптеген жағдайда iшек инфекциясына ұқсас дамиды
және жылдам басталады, лоқсу, құсу, iштің ауырсынуы, диарея, қызба, жалпы
әлсіздік байқалады, Ауру ұзактығы -1-5 күн. Клебсиеллалар тыныс алу
мүшелерін буындарды, ми қабаттарын, коньюнктиваны, несеп шығару
мүшелерін зақымдайды, және сепсис пен ipiңдi аскынулар тудырады.
Аурудың ауыр түpi генерализацияланған септико-пнемиялық үpдic дамуы
өлімге .әкеледі.
Klebsiella pneumoniae subsp. pneumoniae кептеген факторларға (дәрілерге)
тұрақтылыққа ие, сондыктан қaзipгi уақытта ауруханаішілік инфекциялар
қоздырғыштары ішінде алдыңғы қатарында тұрады, тыныс және зәр шығару
жолдарын зақымдайды.
Klebsiella pneumoniae subsp. ozaenae мұрынның және мұрын қуыстарының
кілейгел қабықтарын зақымдайды, олардың атрофиясы дамиды, кабыну
ypдici барысында жағымсыз иіс беретін сұйықтық бөлінулерімен
сипатталады.
Klebsiella pneumoniae subsp. rhinoscleromatis мурынның кілегей қабатын
зақымдауымен бipre, көмей, бронх, жұтқыншақты да закымдайды, сонымен
бipгe зақымдалған тіндерде арнайы гранулемалар түзіледі, олар
склерозданып шеміршек тәpiздi инфильтратқа айналады. Ауру созылмалы
турде өтеді.
K.oxytoca урологиялық клиникада ауруханаішілік инфекциялар тудырады.
Иммунитеті.
Инфекциядан кейін дамитын иммунитет тұрақты емес, негізінде
жасушалық. Инфекцияға қарсы турудың нeгiзгi факторы фагоцитоз.
Созылмалы түрінде гиперсезімталдыктың баяу типі дамиды.
Микробиологиялық диагностикасы.
Heгiзгi диагностикалық әдіc - бактериологиялық. Тексеруге әртүрлі
материалдар алынады: ipiң, қан, экссудат, жұлын сұйықтығы,
нәжіс, зәр, жиһаздардан алынған жұгын т.б. Алынған материалды
дифференциалды-диагностикалық К-2 қоректік ортаға (құрамында
мочевина, рафиноза, бромтимол көгі бар), себеді бip тәулік
инкубациялайды. түcтi (сары, жасыл-көк сарғыш немесе көгілдір,
үлкен, жылтыр) кілегейлi колониялар түзеді Бактериялардың
қозғалысын және орнитиндекарбоксилазасын анықтайды. Бұл
қасиеттер клебсиеллаларға тән емес. Келесі идентификациясы
серологиялық әдіс қолданумен жүргізіледі, К-сары суларымен
агглютинация реакциясы қойылады, диагностикалық белгісі -
антиденелер титрі төрт есе жоғарлауы байкалғанда оң нәтижелі
деп есептеледі. Бөліп алынған таза дакылдың антибиотиктерге
сезімталдығын анықтайды.
Алдын алуы және емдеуі.

Арнайы сақтандыруы жоқ. Жалпы алдын алу шаралары:
тағамдарды сақтаудың санитарлы-гигиеналық ережелерін
қатал орындау, ауруханаларда асептика мен антисептика
ережелерін қадағалау.
Клебсиеллездің eмдеуі стационар жағдайында жүргізіледі.
Ішек зақымдалғанда антибиотиктерді қолдануға болмайды,
диарея кезінде тұзды ертінділер құю керек. Жайылған, әлсіз
созылмалы түрінде антибиотиктер және аутовакцина
тағайындалады. Иммунитетті жоғарылату үшін
аутогемотерапия, пирогемотерапия т.б. шаралар қолданылады.
Протеялар туралы түсінік.
Протеялар-шартты-патогенді микроорганизмдерге жатады. Зәр
бөлiнетiн жолдардың қабынуы мен iрiндi-жарақатты инфекция
тудырады, сонын iшiнде сепсисті. Аурулар эндоинфекция түрiнде
өту мүмкiн, сонымен катар, ауруханаішілік инфекция коздыруға да
катысуы мүмкін.
Таксономиясы.
Тұқымдастығы: Enterobacteriaceae
Туыстастығы: Proteus
Tүpі: Proteus mirabilis, Proteus vulgaris
Оларды алгашкы рет 1885 жылы Г.Хаузер белiп алган.
Морфологиясы.
Жұптасып немесе тiзбек тарiздi орналасатын такшалар. Спора, капсула
тузбейді.Козғалады.
Дакылды өсiру.
Карапайым коректiк орталарда жаксы өседi. Тығыз коректiк орталарда
екі түрлі колонналар түзеді. Н-пішінді (немісше, hauch-тыныс)
колониялары өршiп, тармакталып өседi, бұл өсудің қалыпты пiшiнi.
Колайсыз жагдайларда О пiшiндi (немісше, ohne hauch - тыныссыз)
колониялар түзеді,ipі,шеті тегіс емес.
Ферменттік белсенділігі.
Айкын белгіленеді. Биохимиялык касиеттері бойынша бөлiнедi
Enterobacteriaceae тукымдастыгына жататын өкiлдерiн мынадай
биохимиялык белгiлерiнiң негізгі айырмашылыктары бойынша
ажыратады:
- фенилаланиндезаминаза, уреаза, кукірт сутегiн тузуi;
- лактозаны ыдыратауы:
-желатиндi суйылтуы.
Антигендік кұрылымы. О және Н антигендерден.
Резистенттілігі.
Қоршаған ортаның әртүрлі факторларына
тұрақты.Дезинфекциялық ерітінділерінде өмір сүру қабілеті бар.
Экологиясы.
Протейлер тоқ ішек және әйелдер қынаптарының қалыпты
микрофлорасына кіреді.Олар іріңді қалдық суда да кездеседі.
Патогенезі.
Зәр бөліп шығару жолдарында инфекция дамуы протейдің уреаза
бөлуімен байланысты.Ол мочевинаны ыдыратып,аммиак
бөледі,pH көрсеткіші жоғарлауына әкеледі.Бұндай жағдай
құрамында кальций және магний бар тұздардың бүйректе
жинақталуына әкеледі (бүйректе тас пайда болады).
Иммунитеті.
Протективті немесе қорғайтын иммунитет қалыптаспайды.
Микробиологиялық диагноз қою үшін бактериологиялық әдіс
қолданылады.Зерттейтін материалды құрамында лактозасы бар
дифференциалды-диагностикалық қоректік орталарға және
Шукевич бойынша түтікшеге жаңа құйылған ет-пептонды қиғаш
агардың төменгі жағындағы тамшы суына себеді.Бөлінген
дақылды биохимиялық қасиеттері бойынша
идентификациялайды.
Алдын алу және емдеу.
Арнайы сақтандыруы жасалмаған.Емдеу үшін коли-протейлік
бактериофаг жіне антибиотиктерге сезімталдығы анықталғаннан
кейін антибиотиктер тағайындалады.
Пайдаланған Әдебиеттер:

• Б.А.Рамахзанова,Алматы,2010.

Ұқсас жұмыстар

ауруханаішілік инфекциялардың маңызды қоздырғышы

Клебсиаллалар. Патогенділігі. Этиологиялық және патогенділік орны. Экологиясы. Аурухана ішілік инфекция кезіндегі орны. Лаборторлы диагностикасы. Профилактикасы мен емі

Клебсиеллез және протоез

Тері микрофлорасы

Организмнің әрбір ағзаларының қалыпты микрофлорасы. Олардың маңыздылығы. Дисбактериоз туралы

Бүйрек аурулары кезінде жасалатын жаттығулар

Туылу кезіндегі жарақаттар

Организмнің әрбір ағзаларының қалыпты микрофлоралары. Олардың маңыздылығы.Дисбактериоз

Өкпенің жедел қабыну аурулары

Жалпы ұлпа туралы түсінік

Пәндер