Зере майының түрлері

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылық министрлігі
С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехнокалық университеті
«Тамақ және қайта өңдеу өндірісінің технологиясы» кафедрасы

ҚАРА ЗЕРЕ МАЙЫ

ОРЫНДАҒАНДАР: МАҚСОТ Н., САГАНДЫКОВА
М.

ТЕКСЕРГЕН: АҒА ОҚЫТУШЫ САТАЕВА Ж.И
Жоспар
К І Р І С П Е
Эфиопия, Сауд Арабиясы, Египет, Штаттар, Үндістан, Орта Азия,
Закавказье, Жерорта теңізі және Солтүстік Кавказда өсірілетін қара
зире тұқымдары ежелден дәмді және хош иісті дәмдеуіш ретінде
қолданылған. Әр түрлі елдерде кеңінен қолданылуына байланысты
бірқатар атауларға ие, олардың ішінде "үнді зире", "чернушка",
"зире", "Рим кориандры", "зира", "джира", "шабрей", "кмин". Бірақ
мұндай зире тұқымдары мен алынған май әртүрлі ауруларды кешенді
емдеуге арналған емдік күші бар ерекше құрал ретінде танымал.
Емдік майды зеренің піскен дәндерінен сығып алады. Дәмі аздап
қышқылдау, өзіне тән хош иісі бар. Қара зере майының зияны мен
пайдасы көптеген медициналық басылымдарда жарияланған.
Зере майының құрамы және оның ішкі ағзалардың жұмыс істеуіне
әсері ресми тұрғыда зерттелген. Қара зере майы оба вебрионы және
ішек таяқшасы сияқты қауіпті бактериялармен күресе алатыны
дәлелденген.
Зере майының түрлері
ЗЕРЕ МАЙЫНЫҢ БІРНЕШЕ СОРТТАРЫ БАР, ОЛАР БІР-БІРІНЕН ӨСУ ОРНЫ МЕН
ӨСІМДІК ТҮРІМЕН ЕРЕКШЕЛЕНЕДІ. ӨНІМНІҢ ҚҰРАМЫ ҚАРА ЗИРЕНІҢ ЖЕКЕ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНЕ ЖӘНЕ СЫҒУ ӘДІСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ.МАЙДЫҢ КЕЛЕСІ ТҮРЛЕРІ
БАР:
Эфиопиялық. Өнімдері жұмсақ ащы дәмге ие және косметика
1 ретінде қолданылады.

Сириялық. Дәмі жағынан Сириялық алынған зире сығындысы
Эфиопиялық шыққан өнімнен ерекшеленбейді. Оны жасартуға
2 арналған косметологияда дәстүрлі медицина ретінде қолдануға
болады.
Египеттік. Майдың тартпа дәмі органикалық қышқылдар мен
таниндердің көп болуына байланысты. Осы мүмкіндіктің арқасында
3 өнім артық салмақтан арылу үшін қолданылады.
Корольдік. Қара зере тұқымының майы корольдік деп аталған. Май
суық сығу технологиясының көмегімен алынады. Негізгі өнімдер
ретінде Сириялық пен Эфиопиялық алынған зире өнімі қолданылады.
Ол ең айқын дәрілік қасиеттерге ие. Арнайы өңдеу технологиясының
4 арқасында корольдік майдың құрамында микроэлементтер мен
дәрумендердің ең көп саны сақталады.
Зере майының құрамы
Зере сарғалдақ тұқымдас өсімдіктер тобына
жатады. Оның дәні мен жемісі қара түсті, әрі
ол жапырағына ораулы болады. Ал гүліне
келсек, ол ақ түсті, аздап жасыл түс байқалуы
мүмкін. Жемісін беретін кезі көктемнің соңы
мен жаз айларына таяу болады. Ол негізінен
Жерорта теңізі аумағында, Азияның батыс
тұстарында және Африканың солтүстігінде
өседі.
Зере майының құрамы дәрумендер мен минералдарға бай, олардың 85%-ы дене жасушалары синтезделмейді .
Өнімнің химиялық құрылымы келесі компоненттерден тұрады:
o Аминқышқылдарының 15 түрі;
o мультивитаминді кешен A, B, C, D, E;
o Полиқанықпаған және қаныққан май қышқылдарының 30 түрі , олардың ішінде олеин , линол , стеарин ,
пальмитин, линолен;
o моно - және полисахаридтер;
o органикалық қышқылдар;
o жүрек-тамыр және иммундық жүйелердің жұмысын ынталандыратын фитостеролдар , фосфолипидтер ;
o минералды компоненттер: кальций, фосфор, магний, темір;
o 100 грамм қара зеренің құрамында 16,67 г ақуыз, жалпы майы 33,33 г, көмірсу 50,50 г, темір 12,0 мг.
ҚАРА ЗЕРЕ МАЙЫНЫҢ ЕҢ ПАЙДАЛЫ
ӘСЕРЛЕРІНЕ МЫНАЛАР ЖАТАДЫ:
Иммунокүшейтуші: Құнарландырылған майлы сұйықтықта толық мөлшерде иммундық
жүйенің барлық бөлімдерінің жұмысын жақсартатын заттектер бар;
Тазартушы: Зере майы зиянды уыттарды жақсы бейтараптандыра алады, бауыр мен
бүйректің сүзгіштік қабілетін қалпына келтіреді;
Несеп айдағыш: Май несептің шығуын жақсартып қана қоймай, балмен қосып ішсе,
бүйректегі тас түйіршіктерінен құтылуға көмектеседі;
Тыныштандыратын және адаптогенді: Шығыс медицинасында ұйқысыздықтан және
ашушаңдықтан арылу үшін қолданылады. Ол бас ми жұмысын жақсартады және жайлап
әлдендіреді;
Тырыспа жоюшы және ауруды басатын: Бұлшықеттердің түйілуін жеңілдетеді және жеңіл
ауырсынуды басатын әсер береді;
Өт айдайтын: Зере майы өт жолдарын тазалайды, соның арқасында ас қорыту жақсарады;
Қалпына келтіретін: Қара зере тіндердің қалпына келуін жақсартатын заттектерден тұрады,
сондықтан зақымдалған терінің қалпына келуін жылдамдату үшін жиі қолданылады ;
Паразиттерге қарсы: Зере майы адамның ас қорыту мүшелерінде паразит жолмен тіршілік
ететін, ең көп таралған ішек құрттарынан жайлап құтылуға көмектеседі.
ҚОЛДАНУҒА КӨРСЕТІЛІМДЕРІ
Қара зере майының емдік қасиеттері көптеген ауруды емдеген кезде, сондай-ақ
профилактикалық препарат ретінде қабылдауға мүмкіндік береді. Алайда өнім келесі
жағдайларда айтарлықтай пайдалы:
Жиі респираторлық және вирустық аурулар, ісіп қызару сипатындағы қайталанатын
патологиялар тән болып келетін иммунитеттің әлсіруі кезінде;
Емдік-инфекциялық процестерді емдеу кезінде табиғи антибиотик ретінде;
Онкологияға тұқымқуалаушылық жағынан бейім тұлғалар. Қара зере майы мөлшерден
ауытқыған жасушалардың дамуына жол бермейді, сонымен бірге қатерлі процестердің
дамуына бөгет болады;
Ас қорыту мүшелерінің созылмалы аурулары кезінде. Қара зере майы шырышты
қабырғалардың өзгертілген құрылымын қалпына келтіреді , жиналған шлактарды
шығарады, тамақтың қорытылуын жақсартады;
Бүйрек және бауыр тіндерін тазарту үшін;
Семіздік кезінде. Қара зере алмасу процестерінің белсенді етуінің арқасында
арықтауға көмектеседі;
Паразиттермен күресу үшін;
Балалы бола алмай жүрген әйелдер мен ер адамдарға.
ҚАРСЫ КӨРСЕТІЛІМДЕРІ МЕН ЗИЯНЫ
Қолданар алдында егер оны қолдануға қарсы көрсетімді ескермесек ,
майдың денсаулыққа кері әсер етуі мүмкін. Қара зире майын
мынадай жағдайларда қолдануға болмайды:

Жүктілік кезінде. Зеренің құрамында жатыр тонусын күшейтуі
мүмкін фитогормондар бар. Оның салдарынан жүктілікті тоқтату
қауіпі туындайды;
Қысым төмендеген кезде;

Ағзаларды ауыстырған кезде. Дене мүшелері ауыстырылғаннан
кейін қара зеренің әсерімен ішкі ағзалар функцияларының күшеюі
есебінен донорлық тіндердің қабылдамауы орын алуы мүмкін.

Ойық жара, гастрит, панкреатит асқынған кезде маймен
емделудің уақытша тоқтатқан дұрыс. Ұсынылған мөлшерді
асыруға болмайды, өйткені ол бас ауруына, дәреттің бұзылуына,
күретамырлық қысымның төмендеуіне алып келуі мүмкін.
Аталмыш белгілер пайда болған кезде препараттың мөлшерін
азайтып, жалпы көңіл-күйді бақылау керек.
ҚАРА ЗЕРЕ МАЙЫН ҚАЛАЙ ҚАБЫЛДАУ
Профилактикалық дәрі-дәрмек ретінде және емделу үшін қара зере майын
КЕРЕК
күніне екі рет тамақ ішерден шамамен ? сағат бұрын бір шай қасықтан
жарты
ішу керек. Суға бал қосып майлы сұйықтықты артынан ішу керек, өйткені бал
өсімдіктің емдік қасиетін күшейтеді деп есептеледі. Майды қабылдаудың
орташа ұзақтығы – 3 аптадан 5 аптаға дейін.
Маймен емделу кезінде келесі ережелерді де сақтау керек:
Қолданудың алдында аллергияға тест жасау керек. Егер денеге
жағу арқылы емделуді жоспарласаңыз, онда қара зере
майының 1-2 тамшысын білекке жағып, әсерін 4-5 сағаттан
кейін бағалауға болады. Бөрту, қызару, қышу майды көтере
алмайтынын көрсетеді. Ішке қабылдаған кезде майды ең аз
мөлшерден бастап қабылдайды, содан соң көңіл-күйін бағалай
отырып қажет мөлшерге дейін жеткізеді:
Майды қабылдап емделу курстарының арасында 2-3 ай үзіліс
жасау керек;
Қара зере майын кешкі сағат алтыдан кейін ішуге болмайды,
өйткені дәріні кешкі уақытта ішу ұйқысыздықтың бірден-бір
себебі болуы мүмкін.
ҚОРЫТЫНДЫ

Өнімді емдік мақсатта пайдалану соматикалық аурулар
кезінде тезірек жазылуға, ағзаның жастығын ұзартуға,
созылмалы патологиялар кезінде ағзаның жұмысын
қалпына келтіруге көмектеседі. Бірақ қара зере майын
ішке және сыртқа қолданғанда міндетті түрде барлық
қарсы көрсетімді ескеру керек, әйтпесе мұндай емнің
пайдасынан гөрі зиянды жағы көбірек болады.
Қара зере майын пайдалану туралы пікірлер негізінен
жағымды. Алайда, терапияның тиімділігі дәрінің құрамы
мен дайындалу технологиясымен де анықталатынын
ұмытпаған жөн.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Эфир майлары

ӨСІМДІК МАЙЛАРЫ МЕН ЖАЛПЫ МАЙЛАРДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

МАЙ ЖӘНЕ МАЙ ӨНІМДЕРІ

Тағамдық өсімдік майлары

Абай Құнанбаев (1845-1904) жайлы

Абай Құнанбаев 1845-1904

Өсімдік майларына қойылатын талаптар

Сұйық май түрлері

Әртүрлі мал майының физико-химиялық, органолептикалық көрсеткіші

Қазы - жылқы етінің бөлігі

Пәндер