Жаңа ақпараттық технология

Ақпараттық-аналитикалық жүйенің компоненттері және құрылымы

Зертханалық сабақ №11

Ақпараттық инфрақұрылым - мемлекеттік ақпараттық қамтамасыз ету жүйесінің құрылымы. Оған ақпараттық-есептеу орталықтары, мәліметтер мен білім банктері, байланыстың бірыңғай автоматтандырылған жүйесінің жиынтығы жатады. Барлық тұтынушыларға сақталатын ақпаратқа жалпы қатынас құру шарттарын жасақтайды және оларға жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану мүмкіндігін ұсынады.

Ақпараттық жүйелер- үлкен көлемді ақпаратты сақтауға, реттеуге және талдауға арналған құралдар кешені. Ақпараттық жүйелер электронды және электрондық емес болады.

Ақпараттық-аналитикалық жүйелер

Ақпараттық-талдау жүйесінің (АТЖ) құрамына әдетте мынадай кіші жүйелер енгізіледі:

корпоративтік деректерді жинау және сақтаудың ішкі жүйесі, деректерді жинау және сүзу, ақпаратты жинақтау және индекстеу мәселелерін шешеді, ақпаратты аналитикалық мақсаттарда пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз етеді, сондай-ақ басқарудың әртүрлі деңгейлерінде шешімдер қабылдауды қолдайды;

деректерге қол жеткізу, талдау және корпоративтік есеп беру ішкі жүйесі, оның ішінде деректерге қол жеткізуді және құпия ақпаратты қорғауды қамтамасыз ететін Модульдер, шешімдерді қолдау және ақпаратты жедел талдау құралдары, корпоративтік есеп беру және деректерді визуализациялау құралдары.

Ақпараттық технологиялардың теориялық негізі.

Ақпараттық технология -ЭЕМ -нің көмегімен ақпаратты жинау, енгізу, тасымалдау, сұрыптау, іздеу, реттеу, өзгерту және өңдеу жұмыстарының тізбегі. Ақпараттық технологияның өндірістік технологиядан айырмашылығы оны адамның қатысуынсыз роботтар іске асыратын үздіксіз процеске айналдыруға болмайды.

Қоғамды ақпараттандыру. Дүние жүзінің өркендеген елдері куатты ақпараттық құрылымды күрды және бірыңғай ақпараттық кеңістікті қалыптастыруды жоғарғы қарқынмен іске асыруда.

Дербес компьютерді тетіктермен қамтамасыз етуде өрлеу(ілгерілеу) бағдарламаны қамтамасыз , ал ол өз кезегінде дербес компьютердің сааплы түгынуына елеулі ықпал етті.

Сонымен, дербес компьютердің жетістігі (табысы) өзара байланысты ғылым мен техниканың көптеген технологиялық жетістіктермен дайындалғаны заңдылық.

Жаңа ақпараттық технологияның қадамдары. ХХ ғасырдағы ғылым мен өндірістің жедел өркендеп дамуы адамға керекті ақпараттың тез артуына әкеледі.

Қазіргі кездегі ақпараттық технология ұғымын мәліметтер өңдеуге байланысты үш түрге жіктеуге болады, олар: есепке алу, талдау және шешім қабылдау.

Жаңа технологияның қажеттілігі ірі көлемдегі автоматтандырылған жүйелерді талдауда әдеттегі әдістердің ұзақтылығы оның өзіндік ескіргендігінен уақыт өте келе туындады.

- Ақпараттық технологияларды әлеуметтік өрісте қолдану есебінен халыққа көрсетілетін әлеуметтік қызметтің түрлері мен сапаларын жақсарту:

- Адам өміріндегі тіршілік әрекетінде және ойлауын дамытуға бос уақытын молайту:

оның ішінде білім сапасын арттыру, дәрігерлік қызмет деңгейін көтеру, әлеуметтік қорғау деңгейін бекіту, демократия мен жариялылықты дамыту және т. б.

- қалың жұртшылық үшін демократиялық еркіндікті жүзеге асыруды қамтамасыз ету,

Ақпараттандырудың әлеуметтік мақсаттары:

Халық шаруашылығы қорларының барлық түрлерін-еңбектік, материалдық, энергетикалық, қаржылық, өндірістік-тиімді тиімді пайдалануды арттыру үшін ақпараттық қорларды алу, пайдалану және өңдеу. Ақпараттандырудың әлеуметтік мақсаттары:

Ақпараттық технология және жаңа ақпараттық технология ұғымы.

Ақпараттандыру және ақпараттық ортаны құру үрдісі материалдық өндірісті, әлеуметтік өрісті және қызмет көрсетуді көрсетуді қамтиды және мыналарды атқарады:

Ақпараттық орта

2) аппараттар кешенінің қызмет етуін қолдап отыратын бағдарламалық қүралдарын;

3) ақпараттандыру құралдары мен мәліметтер жиынтығын;

4) осы технологияны тиімді пайдалануға қабілетті мамандарды дайындау жүйесін;

• Ақпараттандыру қүралы мен үдерісін дамытуды -және қолданьшуын

қамтамасыз ететін инфрақұрылымды талдауды:

1) ақпараттандыру обьектілері мен технологиялардың өзара бірлесе жұмыс істеуі үшін байланыс жолдары, есептеу құралдары мен желі торлары жүйесін;

Ақпараттың өзін, ақпараттандыру өнімдерін жөне қызмет көрсету өндірістерін: Ақпараттандырудың инфрақұрылымы мынаны иемденеді:

Өндірісті, өңдеуді және ақпаратты таратуды қамтитын ақпараттық техника мен технологияны қүру:

Жаңа ақпараттық технология.

Жаңа ақпараттық технология төмендегі мынадай мүмкіндіктерді орындауы тиіс:

- әрбір адам мәліметтерді дұрыс орналастыра білуі (программалау емес) керек;

- мәліметті өңдеу барысында оларды өрнектеу, сақтау, іздеу, бейнелеу және өзгерістен қорғаудың бірығай үлгісіне келтіріп жинақталған мәліметтер қоймасын пайдаланатын ақпараттық қолғабыс көрсеру;

- кез келген құжатты қағассыз өңдеу ісін ұйымдастыру, мұнда қағазға құжаттың ең соңғы нұсқасы ғана түсіріледі, ал басқалары электрондық машинаның мәлімет жинақтағыштарында (дискілер) сақталады да экранда көрсетіледі;

- адам үшін көптеген жеңілдіктері бар есепті шығарудың сұхбаттасу режимін (интерактивті режим) жүргізу;

- бір-бірімен байланысқан ЭЕМ-дерді пайдалана отырып, құжатты ұжымдық түрде даяарлау;

Жаңа ақпараттық технологиялар

Жаңа ақпараттық технологиялар қадамдары.

ЖАТ-қа бірінші қадам - компьютерлердің қолданылуы ғылыми есептерді шешу ғана емес, өндірісте практикалық есептерді шешу үшін керек: кәсіпорын мен оның салаларының жүмысын басқару, технологиялық үдерістерді басқару, жоспарлау, ақпараттық іздеу және т. б.

ЖАТ-қа екінші қадам - бағдарламалар қүруға мамандығы жоқ адамдарға арналған компьютердің пайда болуы. Мұнымен ақпаратты өндеу ісімен дамыған елдер халықтарының бәрі қамтьшды.

ЖАТ-қа үшінші қадам - компьютер адамдармен бақталастыққа шыққанда білімді өңдеу болып табылады. ЖАТ-ты үш түрлі көзқарас тұрғысынан топтайық:

компьютер еңбек өнімділігін арттыратын құралға айналды, ол көлемі өте үлкен ақдараттарды өңдеуді тез орындай алды, онымен адамдарды қиын есептерді шешуден босатты.

Ақпараттық-аналитикалық жүйелер құрылымы

Барлық ақпараттық ресурстарды әр түрлі критерийлер бойынша жіктеуге болады. Сондықтан олар:

Барлық ақпараттық ресурстардың құрылымы әртүрлі, яғни ақпараттық элементтерге бөліну және олардың нақты Ақпараттық ресурстағы Орнын белгілеу мүмкіндігі бар. Мысалы, кез-келген өнімді сатумен айналысатын компания ақпараттық кеңістіктің бір бөлігін қарастырыңыз

IP құрылымының бес дәрежесі бар:

Құрылымданбаған жеке кәсіпкер (ӘЖК) ; (мысал - адамның сөйлеуі)

Нашар құрылымдалған (SIPP) ; (мысалы, табиғи жазба тіл)

Құрылымдық (SIP) ; (мысал - ақпарат құрылымдық компоненттердің басымдығымен сипатталады, ақпараттық жүйеге жүктеуге дайындалған)

Ресми - құрылымдалған (FSIP) ; (мысалы - деректер элементтерінің кез-келген мәндерін алуға арналған алгоритмдер бар; деректерді басқару операциялары ұсынылған)

Машиналық құрылымдық (MSIP), (мысалы - барлық ақпараттық нысандар және олардың өзара байланыстары формальды түрде ұсынылған, ақпаратты түрлендіру процестері бағдарламалау тілдерінде сипатталған, қолданушы мен ЭАЖ табиғи тілде өзара әрекеттесуі қамтамасыз етілген) .

Қазақстан Республикасы ақпараттық нарығының қазіргі жай-күйі

БАҚ қызметінің және Қазақстан Республикасының ақпараттық нарығының жұмыс істеуінің негізі Қазақстан Республикасының Конституциясы болып табылады.

Бүгінде Қазақстанда ақпараттық нарықтың негізгі, маңызды элементтері қалыптасты. Мәселен, егер 1990 жылға дейін республикада барлығы 10 республикалық мемлекеттік газет пен журнал шығарылса, 21 теле - және радиоарна эфирге шықса, 2006 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасында 7 281 бұқаралық ақпарат құралы тіркелген. Мемлекеттік емес БАҚ үлесі шамамен 78 пайызды құрайды. Тіркелген БАҚ-тың жалпы санынан тұрақты негізде 2 479 БАҚ жұмыс істейді.

Қазақстан Республикасында 212 электрондық БАҚ жұмыс істейді. Қазақстан Республикасының аумағын ірі жалпыұлттық электрондық БАҚ - пен қамту 2006 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша: "Хабар" телеарналары - 95, 70 пайызды, "Қазақстан" - 96, 25 пайызды, "Ел арна"-75, 50 пайызды, "Бірінші арна - Еуразия" - 78, 60 пайызды, Қазақ радиосы-86, 99 пайызды құрайды. Орталық Азия, Орта Шығыс, Еуропа және Солтүстік Африка елдерінің аумағында хабар таратуды жүзеге асыратын "Caspionet" спутниктік арнасы жұмыс істейді.

Қазақстан Республикасының Конституциясы сөз бен шығармашылық еркіндігіне кепілдік береді, цензураға тыйым салады, әркімнің заң жүзінде тыйым салынбаған кез келген тәсілмен еркін ақпарат алу және тарату құқығын белгілейді, идеологиялық және саяси әралуандылықты таниды.