Әлеуметтік-педагогикалық жұмыста ойынның психологиялық-педагогикалық мәні

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Академик Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті Философия-психология факультеті әлеуметтік жұмыс жіне әлеуметтік педагогика кафедрасы

6В01801 «Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану» мамандығы «Әлеуметтік - педагогикалық жұмыстағы ойын технологиялары пәні бойынша»презентациялық жұмыс.

Орындаған:СПИС-11 тобының студенті,

Советова Н. М

Тексерген:Нұрланова С. С

Тақырып: «Ойынның мәні»

Е. А. Бөкетов Атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Жоспар:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Ойындарды оқу және тәрбие үрдісінде пайдаланудың өзектілігі

2. Ойынның психологиялық-педагогикалық мәні

3. Психологиялық-педагогикалық маңыхы бар ойын түрлері

III Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер.

Кіріспе

Сапалы ұрпақты өсіру әсіресе, психология ғылымының дамуына ерекше көңіл аударуды талап етеді. Психологияны дамыту арқылы өскелең ұрпақты өз дәріжесіне әлем елдеріне таныту бұл біздің әрбір азаматтың міндеті. Психология-педагогикалыққызметте негізгі әрекет түрлі баланың логикалық психикалық дамуы болып табылады. Мұнда баланы тәрбиелеу процесіндегі шығармашылық дамыту ойын іс-әрекетімен тығыз байланыста болуы тиіс. Тәжірибеде нақты әрекет баланың жеке психикалық және белгілі әлеуметтік-педагогикалық кеңістіктегі дамуына сүйенеді. Қоғамның болашақ азаматын өсіру үшін отбасы, қоғамдық орындар, қоршаған ортаның тигізер әсері ұшан-теңіз. Үлкендер өсіп келе жатқан балдырғандарға адамгершілік сезімдерін дер шағында дарыта беру үшін оны қоршаған ортасында көңілді қуанышты жайларды жасай білу шарт дейді Е. А. Аркин.

Тәжірибеде нақты әрекет баланың жеке психикалық және белгілі әлеуметтік-педагогикалық кеңістіктегі дамуына сүйенеді. Ойын мектеп жасына дейінгі балалардың ең басты іс-әрекеті болып табылады. Атап айтқанда ойын арқылы балалар өмірді таниды, ойын оларды үлкен өмірге дайындайды. Сонымен қатар баланың шығармашылық дамуында маңызы өте зор. Ойын мәнін балалық шақтан есейген шаққа өтетін көпір ретінде сипаттауға болады. Сонымен қатар мектепке дейінгі балалардың іс-әрекетінің дамуы үшін де ойынның мәні өте зор.

1. Ойындарды оқу және тәрбие үрдісінде пайдаланудың өзектілігі

Қоғамымыздың ірге тасын нағайту үшін бүгінгі жастарға үлгілі, өнегелі тәрбие беру қазіргі міндеттердің бірі .

Балада жалпы адамзаттық құндылықтар мен адамның айналадағы дүниемен жеке тұлғалық қатынасын (этикалық, эстетикалық, адамгершілік тұрғысынан ) тәрбиелеу мақсатын халқымыз мәдени рухани мұрасының, сал-дәстүрінің озық үлгілерін оның бойына дарыту арқылы жүзеге асыруға болады. Осымен байланысты бағдарлама халқымызға тән әдептілік, қонақжайлық, мейірімділік т. б қасиеттер табиғатқа деген қарым-қатынасындағы біздің халыққа тән ерекшеліктер. Жас ұрпақ өз халқының мәдениетімен асыл мұраларымен ұлттық әдебиеттер арқылы танысып келеді. Халық ойынды тәрбие құралы деп таныған. Ойынды сабақта қолдану оқушылардың ой өрісін жетілдірумен бірге, өз халқының асыл мұраларын бойына сіңіріп, кейіңгі ұрпаққа жеткізе білу құралы. Бірақ оны жүргізуге нақты әдістемелік құралдар жоқтың қасы.

Халықтық педагогиканың ең бір көне тиімді құралдарының біріне ойын жатады. Ойын арқылы бала қоршаған ортаны өз бетінше зерделейді. Сөйтіп өзінің өмірден байқағандарын іске асырып қоршаған адамдардың іс-әрекетіне еліктейді. Соның нітижесінде өзі көрген жағдайларды отбасылық тұрмыс пен қызмет түрлерін жаңғыртады. Мәселен қазақтың ұлттық ойындары: «Бәйге», «Көкпар», «Алтын сақа», «Хан талапай», «Қыз қуу», «Тоғызқұмалақ» т. б балалардың еңбекке деген қарым-қатынасы мен қабілеттерін арттырады. Одан кейінгі кезеңде қазақ халқының бай этнографиялық материалдарын жинақтаған және оның ішінде ұлт ойындарының тәрбиелік пікір аитқандар К. А. Покровский, А. И. Ивановский, Н. И. Гродеков, Е. А. Алекторов, Ә. Диваев, А. Левшин т. б болды делінген.

2. Ойынның психологиялық-педагогикалық мәні

Ерте кезден-ақ адам өзін қоршаған ортаның тылсым тіршілігін білудің іс-әрекеттің, алғашқы түрі заттық іс-әрекет болып табылады. Нәресте заттық іс-әрекеттен бірте бірте ойын әрекетіне ауысады. Барлық адам өзінің тұлға ретінде даму ерекшелігінде ойын іс-әрекетін бастан кешіреді. Сәбилік кезеңнен бастап бала өзін қоршаған ортаны, өмір сүріп отырған айналасындағы заттар мен құбылыстарды ойын арқылы түсініп ұғынады. Тек көру, сипап сезу, байқап тану арқылы емес тікелей араласып іс-әрекетке көшуін нақты қатынас барысында біледі. Осылайша ойын адамның өмір танымында шешуші мәнге те болады. Баланың таным түсінігі, іс-әрекеті ойынан басталып, оның негізгі болашақ өмірінде оқу, еңбек іс-әрекетімен жалғастырылады. Жеке тұлғаның дамуындағы ойының әсерін ерте заманның өзінде ақ атақты ғұлама ойшылдар, философтар, педагог, психолог ғалымдар көріп, байқап оны іске асыру жолдарын ұсынған.