Сүт безінің обыры

Презентация қосу

«Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы» АҚ
Хирургиялық пәндер кафедрасы

Презентация
Тақырыбы: Сүт безінің обыры

Орындаған: Бахауидин И.
Тобы: В-ЖМҚА-01-16
Тексерген: Якубова М.

Шымкент 2020
Жоспар
Кіріспе

Негізгі бөлім
1. Сүт безі обыры
2. Сүт безі рагының жіктелуі
3. Сүт безінің пайда болу себептері
4. Сүт безінің рагін диагностикалау және емдеу
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе

Сүт безі обыры – бұл май тіндерімен қоршалған 15-20 бөлікте жеке
орналасқан тіндерде пайда болатын обыр. Өз кезегінде әрбір бөлік сүт
өндіретін ондаған альвеолдан тұратын көптеген ұсақ бөліктерден
тұрады. Әрбір бөліктің сүт шығаратын түтігі бар, альвеолдан шығатын
каналшықтардың бірігу жолымен қалыптасады. Түтіктерден сүт безінің
орталық аумағына бағытталады, оның жоғары беті ареолды емізік деп
аталады. Түтіктің соңғы тарылған бөлігі емізікке түйіседі және
шұңғыма тәрізді кеңейген сүт тесігінің ұшында ашылады. 8-ден 15
дейінгі бөліктер санына қарағанда сүт тесіктерінің саны аз болады,
себебі түтіктердің бірқатары бір-бірімен бірігіп кетеді. Сүт безі тінінде
бұлшықет жоқ, бірақ ол сүт безі тінінің астында орналасып, қабырғаны
жауып тұрады.
СҮТ БЕЗІНІҢ ОБЫРЫ
• Сүт безінің обыры (емшек
обыры) – бездің өзектерінен және
үлестерінен түзілетін эпителий
ісігі. Бұл әйелдерде ең кең тараған
онкологиялық ауру.
• Ол қазіргі заманғы онкологияның
ең күрделі проблемалардың бірі
болып табылады. Сүт безі
ісіктерінің қандай да бір
формалары (ал олардың саны 30
түрден асады) әйел халқының
жартысында кездесуі мүмкін.
• Қатерлі ісіктер (обыр және
саркома) он шақты есе кем рет
кездеседі, алайда олар әйелдердің
арасында жетекші онкологиялық
патологиялар болып табылады.
СҮТ БЕЗІ ОБЫРЫНЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ :
3А сатысы ісік, оның көлемі 5 см-ден -10
1 сатысы: ісік , сүт безінің ішінде ,көлемі см-ге барады. Терісінен таралған немесе
3 см-ден кем, айналасындағы көрші сау терісі ойық жаралы, бұлшық ет пен сіңір
тін мен терісіне тарамаған, метастаз жоқ. қабатына өткен, бірақ аймағында бөгелме
ісік жоқ.

3В сатысы: ісік кез келген көлемде ,
2А сатысы: ісіктің көлемі көлденең бұғана үстінде немесе төсасты
қимасы 5 см аспайды,без тіндеріне, аймағында көптеген бөгелме ісіктер
айналасындағы май қабатына өтіп, бар.мөлшері үлкен, метастаз теріге,
терісімен байланыста ,бөгелме ісік жоқ. кеуде қабырғасына және сүт безінің
ішінде орналасқан лимфа түйіндеріне
таралған.

2Б сатысы: ісік көлденең қимасында 5 3С сатысы: ісік мөлшері үлкен, көптеген
смден артық, лимфа түйіндері лимфа түйіндеріне таралған.
қатысады.ісік жоғарыдай көлемі мен 4 сатысы:сүт безінің мөлшері өте үлкен,
түріндей,бірақ қолтықасты лимфа метастаз кеудеден алыс орналасқан
бездерінің алғашқы деңгейіндегі мүшелерге (сүйектерг, өкпеге, бауырға,
біреуінғана зақымдаған. миға, және алыс орналасқан лимфа
түйіндеріне) таралады.
Сүт безі рагының жіктелуі

І - өсу дәрежесі түйіннің 2см-ге жететіндей, ісік без ұлпасынан
аспайды, ешқандай лимфа бездері ауруға шалдықпаған
ІІ - өсу дәрежесі ісіктің көлемі 2-5 см-дей болып, ол теріге
көшкен (ІІА) не қолтық асты лимфа бездерінің біреуін ғана
жарақаттаған
ІІІ - өсу дәрежесі ісік көлемінің 5см-ден асып, теріге не
бұлшықетке тараған кезі, бірақ қолтық асты бездері сау(ІІІа).
Егер кез келген көлемдегі ісік көзі қолтық, бұғана, жауырын
асты лимфа бездерін жарақаттаса онда өсу дәрежесі ІІІб, ал
егер бұғана үсті не төс асты лимфа бездері жарақаттаса ІІІв.
ІV - өсу сатысына мүшенің жаралануы, кеудеге жабысып
қалуы не бөгелме ісік көзінің пайда болуы жатады
CҮТ БЕЗІ ҚАТЕРЛІ ІСІГІ АУРУЫН
ТУДЫРАТЫН ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫ:

Ерте менархе (11-12 жас);
Кеш алғаш босану (28-30 жас);
Плацентаның көлемі мен салмағының үлкен
болуы туылған қыз нәрестеге қауіптілік
туғызады.
Аборттар, әсіресе алғаш босануға дейін,
жатыр түтіктерінің созылмалы қабыну аурулары.
Эндометриоз, аналық без кисталар және т.б.
65 жастан асқаннан кейін бүйрекүсті безі
эсторгендері мен салмақтың көбеюіне
байланысты қауіптіліктің екінші шыңы пайда
болады.
СҮТ БЕЗІ ОБЫРЫНЫҢ ПАЙДА БОЛУ
СЕБЕПТЕРІ
Обыр жасушаларының пайда болуына сүт бездерінің қалыпты
жасушаларының мутациясының әсерінен пайда болады.

Жасуша жиі –жиі бөлінген сайын канцерогендердің әсерінен обыр
жасушаларына айналу қаупі өсе түседі.

Канцерогендердің әсерінен жасушалардағы генетикалық материал
өзгереді. Нәтижесінде қалыпты жасушалар обыр жасушаларына
айналады.

Эстроген гормонының мөлшерінің артуы немесе оның басқа
гормондармен салыстарғанда мөлшерінің көбірек болуы,
менструалды циклдың әртүрлі бұзылыстары, түсіктер және
лактацияның болмауы, қалқанша безінің қызметінің бұзылыстары,
бүйрекүсті бездерінің жұмысының ауытқушылықтары, және т.б
СҮТ БЕЗІ ҚАТЕРЛІ ІСІГІНІҢ
КЛИНИКАСЫ
Сүт безі терісінің, соның ішінде емшек
Өзін-өзі тексергенде табылған әдетте
ұшының немесе ареоланың түсінің
ауырмайтын, қатайған, шеттері
өзгеруі, терінің беті апельсин қабығына
қисық түйін немесе кішкене тығыз
ұқсауы;
түйінше
Қолтық асты шұңқырында пайда Сүт безінің бетінде көктамырлардың
болған түйін немесе кішкене айқын көрінуі;
құрылым
Теріде ойық жараның пайда болуы мүмкін
Сүт безі мөлшерінің және пішінінің
(ауру қарқынды даму кезінде);
өзгеруі;

Емшек ұшынан әдетте қанды немесе Емшекұшы түрінің немесе
сезімталдығының өзгеруі, емшекұшының
мөлдір сары сұйықтықтардың тартылуы (сүт безінің ретракциясы), оның
шығуы, іріңге ұқсауы мүмкін; үлкеюі немесе қышуы;

Сүт безіндегі барлық өзгерістердің
Қызаруы
симметриялы болмауы;
СҮТ БЕЗІ ОБЫРЫН АНЫҚТАУ

Сүт безінің кез келген ауруларында
кеңінен қолданылады және бұл әдіс басқа
әдістерге қарағанда жас әйелдерге
қолдануда қауіпсіз болып табылады. Бірақ
микрокальцификаттарды (ісіктің
микроскопиялық бастамаларын)
ультрадыбысыты зерттеу арқылы
анықтау мүмкін емес.
Пролактин

Глюкокортикоидтар

өсу гормон

Инсулин
Инсулиноподобные
факторы роста I, II
Прогестерон
Эстрогендер
Сүт безі рагының пайда болу, даму себептері

- бала тумаған не 30-дан кейін жүкті болғандар
- етеккірі ерте келгендер(12-13-ке дейін)
- етеккірі кеш тоқтағандар(50 жастан асқандар)
- пролиферативті мастопатиясы бар адамдар
- жыныс мүшесінде созылмалы ауруы бар әйелдер, бірінші, екінші
бедеулік
- жыныс, сүт бездерінде, жатыр эндометрийнде, тоқ ішекте жіне сілекей
бездерінде рак ауруы болған
- BRCA гендері өзгерген адамдар. Ол супрессор ген; жасушаның өсіп-
өнуін реттейді
- жануар майы мен көміртегіге бай тағамдарды көп қолдану
- эстроген,прогестин препараттарын ұзақ уақыт пайдалану
- қан қысымы жоғары, қант диабетімен ауыратындар,қалқанша безі мен
бауыр қызметінің төмендеуі
Ісік алды аурулары:

• - Мастопатия не фиброзды-кистозды
мастопатия
• - Фиброаденоматоз
Мастопатия –данекер және кілегей
қабыршықтағы жасушалардың
пролиферациясы, гиперплазиясы,
дисплазиясы. Үш сатыдан тұрады:
1-дәрежелік гиперплазия
2-дәрежелік гиперплазия
3-дәрежелік гиперплазия
мастопатия бірнеше көлемді болып
келетін сары сулы өзгерістерден не данекер
ұлпасының жайылуынан тұрады
• Кистозды мастопатия (аденоз, аденоматоз, Реклю
ауруы) кезінде емшекте көп түйіндер табылады,
олардың көлемі сан алуан.
• Фиброзды мастопатияда
емшектен бірнеше түйіндер
анықталады, олардың
шекаралары көмескіл келеді.
Егер осы түйіндерге алақанды
тигізсе, онда түйіндер жоғалып
кеткен сияқты болады.
• Гинекомастия – еркектерде
кеуде бездерінде кездесетін ісік
алды аурулар. Түрлері: шынайы
және өтірік гинекомастия
Клиникалық көрінісі

Сүт безі рагында алғашқы өсу кезінде ешқандай шағым
болмайды. Тіпті кездейсоқ табылған түйінде ешқандай
ауру сезімінсіз.Түйін біртіндеп өсе бастайды, пішіні, көлемі
өзгереді, емшектің бір жері домбығып ісінуі не ішке қарай
кіріп кетуі мүмкін. Ал кейбір жағдайларда емшекте ауру
сезімі туады. Ең алғаш тері алаң сияқты тегістеледі, содан
кейін әжімденеді, ішке қарай кіріп “кіндік” сияқты көрінеді.
Біртіндеп тері қалыңдап ісінеді, ал емшек ұшы тартылып
қолға ұстауға келмей қалады. Жараның шекарасы көмескіл
келіп, түбі іріңдейді. Терідегі жара тереңделіп тез қанағыш
келеді. Түйіннің беті “одыр-бұдыр” болып, шекарасы әр
уақытта көмескіленеді
Диагностикалық әдістер:

1. Ультрадыбысты зерттеу
2. Пункциялық биопсия
3. Маммография
4. Дуктография
5. Секторальды резекция
6. Иммуногистохимиялык зерттеу.
7. Гистологиялык зерттеу.
Дуктография
Сүт жолдарын жасанды конрастирлеу. Бұл әдіс өзекішілік
өзгерістерді диагностикалауда қолданады. Сонымен қатар
емізіктен қанды бөліністер бөлінген жағдайда жасалынады.
Бұл процедураларды қабыну аурулары болған кезде, сүт
безінің айқын қатерлі ісігі болған кезде жасауға болмайды.
УДЗ
Сүт безінің кез келген ауруларында кеңінен
қолданылады және бұл әдіс басқа әдістерге қарағанда
жас әйелдерге қолдануда қауіпсіз болып табылады.
Бірақ микрокальцификаттарды (ісіктің
микроскопиялық бастамаларын) ультрадыбысыты
зерттеу арқылы анықтау мүмкін емес.
Компьютерлік және магнитті-
резонансты томография.

Бұл екі әдіс көбінесе сүт безінің жергілікті
метастаздарын анықтау (өкпедегі, бас миындағы,
сүйектердегі, бауырдағы), сонымен қатар
операциядан кейін рецидивтерді диагностикалауда
қолданады. Биопсия. Негізінде қорытынды диагноз
қоюға мүмкіндік береді. Ол арнайы инемен жүзеге
асырылады және 40 жасқа дейінгі әйелдерге
қолдануға болады, бірақ процедура нәтижесі
әрқашан сенімді бола бермейді
СҮТ БЕЗІ ОБЫРЫН АЛДЫН АЛУ
Тұрақты жыныстық қатынас және ерте жаста
бала туу (28 жасқа дейін);
• Бала емізу;
• Темекі шегуден бас тарту және ішімдік
ішуден тартыну;
• Гормональді контрацептивтерді және
жоғары қауіпті топқа кіретін
горомонотерапиялардың орнынбасарларын
пайдаланудан бас тарту;
• Семіздікпен күресі, қант диабетін, бауыр
мен қалқанша без ауруларын емдеу;
• Қоршаған ортадағы жағымсыз
факторлардың әсер етуін жою, күйзеліспен
күресу.
Маммография
• Сүт безіндегі түйінді және жайылмалы
ауруларда
• Скрининг шараларында
• Егер қолтық асты лимфа бездерінде метастаз
табылса және дерттің негізгі орналасқан жері
белгісіз болса
• Рак ауруымен ауырғандарды бақылау
кездерінде

Маммография рентген сәулесін тіке және
жанынан түсіргенде қолданады.
Пункция және секторальды резекция

Пункция - инемен ісік түйінін тесу және одан ағынды
не сығынды алу. Пункцияны дұрыс жүргізу үшін:
1. ол шприцтің құрғақтығы және сорғыштық қасиетінің
жоғары болуы
2. тесілетін жердің терісі құрғақ екі рет спиртпен
жуылады да ісік түйінін екі саусақпен ұстап тұрады
3. инемен тері, ісік түйіні тесіледі. Шприцті инеге қосып
бірнеше рет сору үрдісі қайталанады
4. егер үш рет жасалған пункция ешнарсе көрсетпесе,
диагнозды дәл анықтау мақсатында опереция
секторальды резекция орындалады
УДЗ зерттеу
УДЗ арқылы емшектегі жайылмалы не
түйінді өзгерістерді, қуысқа не қатты ісік
түйініне айналғаны тіркеледі. Сүт безі рак
ауруында ультрадыбыстық көрініс әр түрлі
болып келеді, көбінесе біркелкі емес
көлеңкелі келіп, шекарасы көмескіл
суреттелінеді.
Сәулемен емдеу

Сүт безі рагында:
- операцияға қосымша ем ретінде
- дерттің өсу кезеңінде радикалды резекциядан кейін
- метастаздар болған кезде паллиативті ем
ретінде қолданылады
Ем гаммотерапиялық не бетатрондық қондырғыларда
жүргізіледі. Сәуле шоқтарына мүшені, қолтық, бұғана
үсті лимфа бездері түседі. Сәуле күніне 2-2,5 грейден
40-60 грейге дейін береді
Гормон дәрілерінен қазір жиі қолданатындар:
• эстрогенге қарсы препареттар
(тамоксифен, ралоксифен, торемифен)
• рилизинг, агонист гормондар
(золодекс, гозерелин, бусерелин)
• ароматоза реакциясын тежейтін
дәрілер (аримидекс, ривизор, фемара)
Химиотерапия
Сүт безінің рак ауруында егер ол инфильтративті және асқынған
кезінде анықталса міндетті түрде химиотерапия әдісі
қолданылады.
• таксандар
• доксорубицин
• навельбин
• 5-фторурацил
• капецитабин
• гемзар
Дәрілердің қосарланып пайдалануы бүлардың шипалы қасиетін
ұлғайтады:
*СМҒ(циклофосфан, метотрексат, 5-фторурацил)
*АС(адриамицин, циклофосфан)
*САҒ(циклофосфан, адриамицин,5-фторурацил)
Рак және екіқабаттылық

Жүкті кезде рак ауруы кеш анықталады,
себебі физиологиялық реациялар( мүшенің
ісініп, сүт шығару үрдісіне даярлығы, көлемінің
ұлғаюы) дерттің негізгі клиникалық көріністерін
әлсіретеді. Барлық диагностикалық шаралар
толық көлемде пайдаланады тек
маммографиядан басқа. Бірінші үш айлық
екіқабаттылықта міндетті түрде түсік жасауға
рұқсат беріледі. Еңбекке жарамдылықты
онкология медициналық, санитарлық эксперт
комиссиясы шешеді.
Қорытыды

Қазақстанда сүт безінің ісік аурулары жыл сайын
өсуде. 2006 жылдың көрсеткіші бойынша әр
100000 адамға шаққанда барлық ісік ауруларының
ішінде 19,5-і осы дерт болып саналады. Жылдық
өсім 0,2% құрайды. Алматы қаласында- 32,7%,
Шығыс Қазақстан облысы-28,9%, Павлодар-
28,8%, Солтүстік Қазақстанда-25,5%,
Қарағандыда -25,4% құрайды.
Пайдаланған әдебиеттер

1. Л.З. Вельшер и др. ; Рец.: И.В. Решетов, И.В. Поддубная: Онкология. - М.:
ГЭОТАР-Медиа, 2009
2. Рец.: И.В. Поддубная, И.В. Решетов: Онкология: модульный практикум. - М.:
ГЭОТАР-Медиа, 2009
3. Семиглазов В.В., Топузов Э.Э. Рак молочной железы / Под ред. Семиглазова
В.Ф. - М.: Медпрессинформ. 2011.
4. https://nii-onco.ru/organy/rak-molochnoj-zhelezy/rmzh/
5. https://medknsltant.com/rak-molochnyj-zhelezy-simptomy-lechenie-stadii/
6. https://www.krasotaimedicina.ru/diseases/zabolevanija_mammology/breast_cancer

Ұқсас жұмыстар

Жатыр мойнының ісік алды аурулары

Ұйқы безінің басы

Қатерлі ісік аурулары ішінде бірінші орында өкпе обыры

Жатыр мойны ісігі

Ойық жара дамуында Hp(хелико-бактер) ролі

Ісік клеткаларын зерттеу әдістері

ОНКОГЕНДІ ВИРУСТАР

Эргономиканың анықтамасы

Простата аденомасы

Жуан инелі биопсия

Пәндер