Саяси жүйенің құрылымы

Саяси жүйе

Орындаған: АНК-214, Сахи Ғалия

Жоспар

Саяси жүйе туралы ұғым

2. Саяси жүйенің құрылымы

3. Саяси жүйенің жіктелуі

Қоғамның саяси жүйесі деп билік жүргізіп, қоғамда тұрақтылық пен тәртіпті қамтамасыз ететін, әлеуметтік топтар, таптар, ұлттар, мемлекеттер арасындағы саяси өзара қатынастарды реттейтін ұйымдар мен мекемелердің жиынтығын айтады.

Саяси жүйе теориясын ХХ ғасырдың 50 жылдарында Американың саясаттанушысы Давид Истон (1917-2014 ж. ж. ) ойлап тапты. Ол саяси жүйе сыртқы ортамен «кіріс», «шығыс» принциптері арқылы байланысады деп сипаттайды.

Д. Истон мен Г. Алмонд саяси жүйенің өзіндік төрт мүмкіндігін көрсетті

Үндістан саясатшысы П. Шарон бесіншісін қосты

Саяси жүйенің атқаратын қызметтері

Саяси жүйенің құрылымы

Саяси институттар

Саяси қатынастар

Саяси ережелер

Саяси мәдениет

(ұйымдар, мекемелер) мемлекет, саяси партиялар, кәсіподақтар, кооперативтік, жастар, әйелдер т. б. ұйымдар мен бірлестіктер жатады

Таптардың, этникалық бірлестіктердің, тұлғалар мен қоғамның, азамат пен мемлекеттің арасындағы қатынастар

Саяси институттардың өзара бірлесіп әрекет етуін қамтамасыз етеді және саяси жүйенің ережелік негізін құрайды

Саяси сана мен іс-әрекетте, саяси көзқарастарда, идеяларда, теорияларда, саяси бағдарламаларда, шешімдерде, саяси ережелерге қатынаста көрініс табады

У. Ростоу «экономикалық өсу сатысы» тұжырымдамасына сүйене отырып, адамзаттың даму тарихын мынадай сатыларға бөлді:

1. Дәстүрлі қоғам

2. Өтпелі қоғам

3. Алға басу (жылжу) қоғамы

4. Индустриалдық қоғам

5. Постиндустриалдық қоғам

Саяси жүйенің жіктелуі

Қазіргі саясаттануда ең кең тараған жіктеудің түрі қоғамдағы қалыптасқан саяси тәртіптің ерекшеліктеріне негізделеді.

Саяси тәртіп деп саяси билік, қоғамдағы басқарудың әдіс-тәсілдер жиынтығын, азаматтардың құқықтары мен еркіндіктерінің демократиялық дәрежесін айтады.

Демократиялық тәртіпке халықты биліктің қайнар көзі деп санап, оған мемлекеттік істерді шешуге құқық берілген және ол үшін қажетті жағдайлар жасалған биліктің түрі, қоғамның мемлекеттік-саяси құрылысы жатады.

1. Адал, шынайы сайыс арқылы, жүйелі түрде өткізілетін сайлау

2. Үкіметтің сайлау арқылы дүниеге келуі

3. Демократия жеке тұлғалар мен аз ғана адамдардың да құқығын қорғайды

Демократиялық тәртіптің белгілері

Тоталитарлық тәртіп

Авторитарлық тәртіп

Антидемократиялық тәртіп

Саяси жүйе қоғамның күрделі, сан қырлы құрылымы болып табылады. Ол орасан зор үлестіру және жинақтау қызметін атқарады. Жалпы қоғамның және оның әлеуметтік топтары мен жеке адамдарының өміршең, тұрақты дамуы саяси жүйенің қаншалықты орнықты, жақсы жұмыс істеуіне байланысты.

Ұқсас жұмыстар

Қоғамның саяси жүйесінің элементтері

Саяси жүйе түсінігі

БӨЖ ЖҮЙЕ

Саяси билік инстуттары

Саяси жүйені жіктеу

САЯСИ МӘДЕНИЕТ ҚҰРЫЛЫМЫ

Саяси тұрақтылық

САЯСИ МӘДЕНИЕТТІҢ МӘНІ, ФУНКЦИЯЛАРЫ

Саяси мәдениет және саяси идеология

САЯСИ МӘДЕНИЕТ ПЕН САЯСИ САНА

Пәндер