Басқару ғылымының негізгі мектептері




Презентация қосу
БАСҚАРУ
ПСИХОЛОГИЯСЫНЫҢ
ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ
Басқару психологиясы әлеуметтік психологияның қазіргі кездегі
негізгі тарауларының бірі, ол әртүрлі әлеуметтік құрылымдардағы
адамдардың бір-бірімен қарым-қатынас мәселесін зерттейді.

Басқару мәселесін құрумен ғылымның әртүрлі салалары
айналысады: информатика, юристпруденция, философия,
психология, педагогика, эргономика, социология т.б. Жалпы
басқару теориясы кибернетика мен теория жүесінде
құрастырылады. Кибернетика Kibernetika (грек тілінде) басқару
өнері. Manedgment – (латын. manus - қол) – ағылшын термині
«басқару» терминінің синонимі.
Адам іс-әрекетінің практикасында басқару ғылыми зерттеу пәні
болмас бұрын өте көп уақыт ілгері пайда болған.
Басқару теориясы жеке ғылыми пән ретінде ХХ
ғасыр басында беки бастады. Басқару үрдісі
белгілі бір нәтижеге жету жолындағы
адамдардың жалпы іс-әрекеті атқарылатын
жерде жүргізіледі. Басқару дегеніміз- топқа,
қоғамға немесе оның жеке бөліктеріне
тәртіптендіру үшін немесе сапалық
спецификасын дамыту үшін әсер ететін
шаралар комплексі түрінде анықтама. б)
басқару барлық динамикалық жүйелерде
жалпы заңдылықтар бойынша жүргізіледі де
информацияны алуға өңдеуге және беруге
негізделген. (әлеуметтік, психологиялық,
биологиялық, техникалық экономикалық,
административтік). Әлеуметтік жүйеде
басқарудың негізгі белгісі болып субъектінің
(басқарушы)Басқарудың
мәліметтіәлеуметтік
бағалап анализдеу
психологиялық
негізінде теориясының
күрделі жүйелердегі объекті
тура жәнебокері
лып адамдардың
байланысты іске асыруықұқықтық
есептеледі.
экономикалық, саясаттық өндірістік
міндеттерді іске асыруда
құрылымдарда, топтарда,
ұжымдардағы қарым-қатынас формасы
есептеледі.
Басқару ғылымының негізгі мектептері.
Басқару теориясында 4 негізгі жолы бар.

1. Басқарудың негізгі мектептер
көзқарасы тұрғысынан.
2. Процестік (үрдістік)
3. Жүйелік
4. Ситуациялық
1.
1885-1920 ж. басқарудың ғылыми мектебі негізін салушылар Ф.Тэйлор,
Ф.Гилбрет, Л.Гилбрет, Г. Эмерсон, Генири, Кант. Олардың пікірінше басқару - бұл
ерекше мамандық ал ол туралы ілім өзбетінше пән. Негізгі ерекшеліктері: ғылыми
басқару мектебін ұстанушылар логикалық талдау мен бақылауды қолдана
отырып, жұмысты тиімді орындау үшін жекелеген операцияларды ғылыми
жетілдіруді ұсынады. Ғылыми басқару методының 1-ші фазасы – жұмыстың
мазмұнын талдау ж/е оның негізгі компонентін анықтау. Негізгі ғылымға қосқан
үлесі өндірістің өнімімен көлемін үлкейте отырып, жұмысшыларды белсендіру
мақсатымен стимуляциялауды жүйелі қолдануды ұсынды. Бұл басшылардың
өндірістік нормаларды қалыптастыруға мүмкіндік беруі.

1920-1950 ж. Басқарудағы административтік классикалық мектеп. Негізін
салушы А.Файоль- француздың ірі компаниясын басқарушы. Оның жолын
қуушылар Л. Урвик, Д.Мунк, Э. Реймс, О.Шелдон, Джеймс Мони. Ерекшелігі –
басқарудың әлеуметтік аспектілеріне көп көңіл бөлген жоқ. Осы мектептің
жасауымен басқарудың универсалды принціпі құрылды. Бұл екі негізгі аспектіні
қамтиды:

-- ұйымды басқарудың рационалды жүйесі.

-- жұмысшыларды басқарумен ұйымның құрылымын жасау.
3.
Адамдар арасындағы қарым-қатынас мектеп 1930-1950; мінез құлық туралы ілім
тұрғысынан (1950 – осы кезеңге дейін). Негізін салушылар М.П. Фоллет,
Г.Мюнстерберг, М.Вебер, Э. Дюрнгейм. Гелтон Мейо. Одан кейін жүріс-тұрыс,
адамның мінез-құлқын зерттейтін ғылым болып есептелді. Адамзат қатынасы үшін
қозғалыс ұйымдарының эфективтік негізгі элементі ретінде адамзат факторын
қарастыру нәтижесі ретінде дамыды. Менеджмент – басқа адамның көмегімен
жұмысты орындауды қамтамасыз ету. Ғылымға қосқан үлесі – адамзат
ресурстарының эффективтілігін өсіру арқылы ұйымның, басқарудың нәтижелігін
арттыру фактілерін тұжырымдады. Бұл мектеп кең тараған мектеп болып
саналады.
Басқарудағы сандық әдістер мектебі (1950 – осы кезге дейін)№ Бұл мектептің
сіңірген еңбек негізгі операцияларды зерттеу әдістемесінен тұрады. Бұл әдістің
дамуына компьютерлік технология дамуы түрткі болды. Өз принциптерін жасауда
математикалық, статистикалық мәліметтерді қолдады. Негізгі есімі: Фрейдрих
Гейлор. Бұл мектептің жұмыстарының нәтижесі де басқару моделі жасалды. Осы
моделді қолдану нәтижесінде күрделі басқару мәселесі терең зерттелді. Конфликт
жағдайда ұйымдағы кризистік кезеңдерде шешім қабылданған басшыларға көмек
ретінде сандық әдістерді басқару моделін қолданды.
Жалпы 4 мектептің басқару формасы қосқан үлесі:

- Ғылыми басқару мектебі –
1.міндеттерді орындауда тиімді тәсілді анықтау үшін ғылыми
талдауды қолданды.
2.міндетті орындауға сай келетін жұмысшыларды таңдау ж/е
оларды оқытумен қамтамасыз ету.
3.еңбек өнімділігін көтеру үшін материалды жүйешлі қолдану
принциптерін анықтады.
4.жұмысты жоспар бойынша орындау тәсілі.

- Б.к мектебі – басқару принциптерін ж/е функцияларын жасады.

- А.қ. мектебі – еңбек өнімділігі мне қанағаттану деңгейін көтеру үшін тұлға аралық
қатынастарда басқару тәсілін қолдады.

- Б.с.т. мектебі – дайын модельдер ұсынған.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Менеджмент мектептері
Ғылымит менеджмент мектептері
Менеджмент ғылымы
Ғылыми менеджмент мектептері
Жоғары мектеп педагогикасының жалпы негіздері
Ғылыми менеджмет мектептері
Менеджмент туралы ғылымды қалыптастыру және дамыту
Басқарудың классикалық әкімшілік мектебі
Ежелгі Қытай философиясының ерекшеліктері
Жалпы тіл білімі тіл ғылымының зерттеу нысаны
Пәндер