Ламинарлық және Турбуленттік ағыны




Презентация қосу
Ламинарлық және
Турбуленттік ағыны

ОРЫНДАҒАН: ЕСКЕНДІРОВА АРАЙЛЫМ
ТЕКСЕРГЕН:РЫСКУЛБЕКОВА ЛАУРА
• СҰЙЫҚТЫҚТЫҢ ТУРБУЛЕНТТІ АҒЫСЫ ТЕХНИКА САЛАСЫНДА КӨП ТАРАҒАН, БІРАҚ КҮРДЕЛІ
ГИДРАВЛИКАЛЫҚ ПРОЦЕССТІҢ БІРІ. ҒЫЛЫМДАРДЫҢ КӨПТЕГЕН ЗЕРТТЕУЛЕРІ ТУРБУЛЕНТТІ
РЕЖИМ ТЕОРИЯСЫН ҚҰРУ МҮМКІН ЕМЕСТІГІН КӨРСЕТТІ, СОНДЫҚТАН ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ
ИНЖЕНЕРЛІК ЕСЕПТЕРДІ ШЫҒАРҒАН КЕЗДЕ ЭКСПЕРИМЕНТТІ СЫНАУДАН АЛЫНҒАН ШАМАНЫ,
ГРАФИКАЛЫҚ ТӘУЕЛДІЛІКТІ ЖӘНЕ ИМПЕРИЯЛЫҚ ФОРМУЛАНЫ ҚОЛДАНАДЫ. АРЫННЫҢ
ЖЫЛДАМДЫҒЫ КӨБЕЙІП, РЕЙНОЛЬДСА САНЫ АЗАЙҒАН САЙЫН ЛАМИНАРЛЫҚ РЕЖИМНІҢ
ОРНЫҚТЫЛЫҒЫ ДА АЗАЯ БЕРЕДІ, ЭЛЕМЕНТАРЛЫ АҒЫСТЫҢ ТЕРБЕЛМЕЛІ ҚОЗҒАЛЫСЫ
БАСТАЛАДЫ. ЖЫЛДАМДЫҚ АРТҚАН САЙЫН, СҰЙЫҚТЫҚТЫҢ ТӘРТІПСІЗ ҚОЗҒАЛЫСЫ
БАСТАЛЫП, СҰЙЫҚТЫҚ ҚАБАТТАРЫНЫҢ АРАЛАСУЫ БАСТАЛАДЫ, ЯҒНИ СҰЙЫҚТЫҚ
ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ РЕЖИМІ ТУРБУЛЕНТТІ БОЛАДЫ. ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫННЫҢ БҰЗЫЛУЫ АҒЫН
ОСІНЕН БАСТАЛЫП, БІРТІНДЕП ТУРБУЛЕТТІ АҒЫН ЯДРОСЫ ПАЙДА БОЛАДЫ. АЛ, ҚҰБЫР
ҚАБЫРҒАСЫНДА ЛАМИНАРЛЫҚ ЖӘНЕ ӨТПЕЛІ ҚАБАТТАН ТҰРАТЫН ШЕКАРАЛЫҚ ҚАБАТ
ҚАЛАДЫ. ҚҰБЫР ҚАБЫРҒАСЫНДАҒЫ ЛАМИНАРЛЫҚ ҚАБАТТА ЖЫЛДАМДЫҚ 0-ДЕН БЕЛГІЛІ БІР
ШАМАҒА ШЕЙІН ӨЗГЕРЕДІ. ТҰТҚЫРЛЫҒЫ БАР ҚАБАТТАҒЫ СҰЙЫҚТЫҚ ЖЫЛДАМДЫҒЫ
СЫЗЫҚТЫҚ ЗАҢМЕН ӨЗГЕРЕДІ.
РЕЙНОЛЬДС САНЫ: ФОРМУЛАСЫ

• ЛАМИНАРЛЫҚ КӨШУ ДЕП АТАЛАТЫН РЕЙНОЛЬДС САНЫ СИПАТТАЛАДЫ:
• CR RE = (ΡUL / Μ) CR,
• ОНДА Ρ - ТЫҒЫЗДЫҚ АҒЫНЫ, U - АҒЫНЫНЫҢ ЖЫЛДАМДЫҒЫ СИПАТТАМАСЫ; L -
АҒЫНЫ ТӘН МӨЛШЕРІ, М - КОЭФФИЦИЕНТІ ДИНАМИКАЛЫҚ ТҰТҚЫРЛЫҚ, CR -
ДӨҢГЕЛЕК ҚИМАСЫ БАР ТҮТІКТІ АРҚЫЛЫ.
• МЫСАЛЫ, ҚҰБЫР L ЖЫЛЫ ЖЫЛДАМДЫҒЫ U БАР АҒЫНЫНЫҢ РЕТІНДЕ
ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ ҚҰБЫР ДИАМЕТРІ. ОСБОРН РЕЙНОЛЬДС БҰЛ ЖАҒДАЙДА, 2300
CR <20000 КӨРСЕТТІ. СПРЭД, МАГНИТУДАСЫ ДЕРЛІК ТӘРТІБІ ӨТЕ ҮЛКЕН.
• ОСЫНДАЙ НӘТИЖЕ ПЛАСТИНАЛАР ШЕКАРАЛЫҚ ҚАБАТТАҒЫ АЛЫНҒАН. ТӘН
МӨЛШЕРІ МАМЫР СӘУІР CR <4 × 10 НӨМІРДІҢ АЛДЫҢҒЫ ЖИЕГІНЕН
ҚАШЫҚТЫҚТА РЕТІНДЕ АЛЫНАДЫ, СОДАН КЕЙІН 3 × 10 БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. L
ШЕКАРАЛЫҚ ҚАБАТТАҒЫ, 2700 CR <9000 ҚАЛЫҢДЫҒЫ РЕТІНДЕ АНЫҚТАЛАТЫН
БОЛСА, ҚАЙТА CR ҚҰНЫ ОДАН ДА КӨП БОЛУЫ МҮМКІН ЕКЕНІН КӨРСЕТЕТІН
ЭКСПЕРИМЕНТТІК ЗЕРТТЕУЛЕР БАР.
• ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫС ӨТЕ ТҰТҚЫР СҰЙЫҚТЫҚТА, ЕДӘУІР АЗ ЖЫЛДАМДЫҚПЕН
ҚОЗҒАЛАТЫН СҰЙЫҚТЫҚ АҒЫСЫНДА, ШАҒЫН МӨЛШЕРДЕГІ ДЕНЕЛЕРДІ
СҰЙЫҚТЫҚ БАЯУ ЖЫЛДАМДЫҚПЕН ОРАЙ АҚҚАНДА ПАЙДА БОЛАДЫ. СОНДАЙ-АҚ,
ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫС ЖІҢІШКЕ ТҮТІКТЕРДЕ, МОЙЫНТІРЕКТЕРДЕ , МАЙЛАУ КЕЗІНДЕ
ПАЙДА БОЛҒАН ҚАБАТТАРДА, СҰЙЫҚТЫҚ НЕ ГАЗ ДЕНЕНІ ОРАЙ АҚҚАНДА, ДЕНЕ
БЕТІ МАҢЫНДА ПАЙДА БОЛАТЫН ЖҰҚА ШЕКАРАЛЫҚ ҚАБАТТАРДА, Т.Б.
БАЙҚАЛАДЫ. СҰЙЫҚТЫҚ ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ ЖЫЛДАМДЫҒЫ АРТҚАН САЙЫН,
ОНЫҢ ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫСТЫ БЕЛГІЛІ БІР КЕЗЕҢДЕ СҰЙЫҚТЫҚ БӨЛШЕКТЕРІ
РЕТСІЗ ҚОЗҒАЛАТЫН ТУРБУЛЕНТТІК АҒЫСҚА АЙНАЛАДЫ. СҰЙЫҚТЫҚ АҒЫСЫНЫҢ
РЕЖИМІ РЕЙНОЛЬДС САНЫМЕН (RE) СИПАТТАЛАДЫ. RE-НІҢ ШАМАСЫ, БЕЛГІЛІ БІР
КРИЗИСТІК МӘНІНЕН (REКP) КІШІ (RE АҒЫСЫНЫҢ ТӘРТІБІ (РЕЖИМІ) ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫСҚА, АЛ RE>REKP БОЛСА, ОНДА
СҰЙЫҚТЫҚ АҒЫСЫНЫҢ ТӘРТІБІ (РЕЖИМІ) ТУРБУЛЕНТТІК АҒЫСҚА ЖАТАДЫ.
СОНДЫҚТАН RE<2300 БОЛҒАНДА ҚҰБЫРДАҒЫ АҒЫС ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫС БОЛЫП
ЕСЕПТЕЛЕДІ. ТҰТҚЫР ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫС КЕЗІНДЕ ҚҰБЫРДАҒЫ СҰЙЫҚТЫҚ
ШЫҒЫНЫ ПУАЗӘЙЛЬ ЗАҢЫ БОЙЫНША АНЫҚТАЛАДЫ.
ПУАЗЕЙЛЬ ЗАҢЫ

• ПУАЗЕЙЛЬ ЗАҢЫ БОЙЫНША СҰЙЫҚ СТАЦИОНАР АҚҚАНДА
ҚҰБЫРДАН АҒЫП ӨТЕТІН СҰЙЫҚ КӨЛЕМІ ОНЫҢ ТҰТҚЫРЛЫҒЫ
НЕҒҰРЛЫМ АЗ БОЛСА, АЛ РАДИУСЫ СОҒҰРЛЫМ КӨП БОЛАДЫ
ЖӘНЕ ҚЫСЫМ ГРАДИЕНТІНЕ ПРОПОРЦИОНАЛ. ГАЗДАРДЫҢ
АҒЫСЫН СҰЙЫҚТЫҢ АҒЫСЫ ДЕП ҚАРАСТЫРУҒА БОЛАДЫ, БІРАҚ
ГАЗДАРДЫҢ ТҰТҚЫРЛЫҚ КОЭФФИЦИЕНТІ ЕДӘУІР АЗ ЖӘНЕ
ОЛАРДЫҢ СЫҒЫЛҒЫШТЫҒЫ ЕСЕПКЕ АЛЫНУҒА ТИІС.
ТЕМПЕРАТУРА ЖОҒАРЫЛАҒАНДА, СҰЙЫҚТАРДАҒЫДАЙ
ГАЗДАРДЫҢ ТҰТҚЫРЛЫҒЫ КЕМІМЕЙДІ, КЕРІСІНШЕ АЗДАП
АРТАДЫ. МЫСАЛЫ, СУ БУЫ ҮШІН ТЕМПЕРАТУРА 00 С-ТАН 1500 С-
ҚА КӨТЕРІЛГЕНДЕ ТҰТҚЫРЛЫҚ КОЭФФИЦИЕНТІ 86*10-6 ПУАЗДАН
89*10-6 ПУАЗҒА ДЕЙІН КЕМИДІ.
• ЛАМИНАРЛЫ АҒЫН ( ЛАТ. LAMINA — ЖОЛАҚ, ҚАТПАР ) — ГАЗ
НЕМЕСЕ ТҰТҚЫРЛЫ СҰЙЫҚТЫҚТЫҢ ҚАТПАРЛЫ АҒЫНЫ.
ЛАМИНАРЛЫ АҒЫН САРАПТАМАДА РЕЙНОЛЬДС САНЫ
МӘНІМЕН ӨРНЕКТЕЛЕДІ: RC=VL/A,< RC МҰНДАҒЫ V ЖӘНЕ L
— БЕРІЛГЕН АҒЫННЫҢ ЖЫЛДАМДЫҒЫ (М/С), Λ —
КИНЕМАТИКАЛЫҚ СҮЙЫҚТЫҚТЫҢ ТҰТҚЫРЛЫҒЫ (М2/С),
МЫСАЛЫ, АҒЫН ДӨҢГЕЛЕК ҚҰБЫРДА БОЛСА, L=D
ПУАЗЕЛЛЯ ЗАҢДЫЛЫҒЫМЕН АНЫҚТАЛАДЫ.ЛАМИНАРЛЫҚ
АҒЫС - СҰЙЫҚТЫҚТЫҢ НЕМЕСЕ ГАЗДЫҢ КӨРШІ ҚАБАТТАРЫ
БІР-БІРІМЕН АРАЛАСПАЙ, ПАРАЛЛЕЛЬ АҒАТЫН ТӘРТІПТЕЛГЕН
АҒЫСЫ.
• ЛАМИНАРЛЫҚ АҒЫС. БІР-
БІРІМЕН АРАЛАСПАЙТЫН,
БЕЛГІЛІ БІР ЖЫЛДАМДЫҚҚА
ДЕЙІН ҒАНА ЖҮЗЕГЕ
АСАТЫН СҰЙЫҚТЫҢ
ЖЕКЕЛЕГЕН ӨТЕ ЖҰҚА
ҚАБАТШАЛАРЫНЫҢ НЕМЕСЕ
БІР-БІРІНЕ БОЙЛАС ӨРІЛГЕН
СОРҒАЛАМАЛАРЫНЫҢ
ЛАМИНАРЛЫҚ (A) ЖӘНЕ АҒЫСЫ.
ТУРБУЛЕНТТІК (B) АҒЫСТАРДЫҢ
СЫЗБАНҰСҚАСЫ
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ !

Ұқсас жұмыстар
Қанайналым шеңберлері
СҰЙЫҚТАР МЕН ГАЗДАР МЕХАНИКАСЫ
Ішкі үйкеліс күштері
Қан айналым иннервациясы Жыныстық гормондар және олардың қызметі
НЬЮТОНДЫҚ СҰЙЫҚТЫҚТАР
ЖҮРЕК - ҚАН ТАМЫРЛАР
НЬЮТОНДЫҚ СҰЙЫҚТАР
Гидродинамикалық ұқсастық. Сұйықтың қозғалыс режимдері
Тұрақты ағын сулардың бедер құру əрекеті
ТЕКСЕ ГЕМОДИНАМИКА
Пәндер