Асқыну емі

Презентация қосу

Клиникаға кіріспе кафедрасы

Презентация
Тақырыбы: Дәрілік заттарды парентеральді
жолмен енгізгенде болатын асқынулар

• Орындаған: Алишер М.Қ
• Тобы: В-ЖМҚБ-03-20
• Қабылдаған: Ыбрақ Н.С

Шымкент 2021-2022
Жоспар
I. Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1. Асқыну себептері
2. Инфильтрат
Абсцесс
4. Иненің сынуы
5. Майлы эмболия
6. Ауа
эмболиясы
7. Жүйке сабының зақымдануы
8. Тромбофлебит
Аллергиялық реакция
Кіріспе
Дәрілік заттарды ас қорыту жүйесіне түспей
енгізу жолын - парентеральдық деп атайды.
Парентеральдық енгізу жолдарының бірнеше
түрлері бар:
1.Тіндерге - тері, тері астындағы май
қабатына, бұлшық етке, сүйекке.
2.Тамырларға - көктамыр, артерия, лимфа
тамырларына.
3.Қуыстарға - іш қуысына, плевра, жүрек,
буын қуыстарына.
4.Субарахноидалдық кеңістікке.
Парентеральдық енгізу жолы
басқаша «инъекция» деп
аталады, латын сөзінен «inectio»
- енгізу деген мағына береді.
Егулердің басқа енгізу
жолдарынан артықшылықтары
болғандықтан, медициналық
тәжірибеде кеңінен
қолданылады, себебі:
1.енгізген дәрі тез әсер етеді;
2.дәрінің нақты мөлшерде
есептелуі, яғни дәріге ас қорыту
ферменттерінің әсері
болмайды;
3.бауырдың кедергі ролі
жойылады;
Асқыну себептері
Асептика
Инфильтрат, абсцесс,
ережелерінің
сепсис, гепатит, ВИЧ
бұзылуы

Инъекция Нашар сіңетін инфильтрат,
орнын периостит, некроз, эмболия,
дұрыс жүйкенің зақымдануы
таңдамау (паралич, неврит)

Егу жасау Иненің сынуы, ауа немесе
техникасын майлы эмболия, аллергиялық
ың дұрыс реакция,ұлпалар некрозы,
сақталмауы гематомалар
Инфильтрат
Тері астына және бұлшықетке жасалған
инъекциялардан кейін жиі кездесетін асқынулар.

Инфильтрат пайда болуының негізгі себептері:
а) инъекция үшін өткір емес инені қолдану;
б) Бұлшықет ішілік инъекция үшін тері асты
немесе тері ішіне инъекцияларын орындауға
арналған қысқа инемен егу жасау нәтижесінде
в) Инъекция орнын дұрыс анықтамау және
егулерді әрдайым бір жерге орындау, сонымен
қатар асептика ережелерін сақтамау инфильтрат
пайда болуын тудырады.

Асқыну емі: Инфильтрат болған жерге қыздыру
компресі, жылытқыш қою
Абсцесс
Жұмсақ ұлпалардың іріңді қабынуы, қуыс пайда
болып,оның ішінде іріңнің жиналуы. Абсцесс пайда
болуының негізгі себептері инфильтрат туғызушы
себептерге ұқсас. Бірақ бұл кезде асептика
ережелерін бұзу себебінен жұмсақ ұлпалардың
инфекциялануы.

Асқыну емі: хирургиялық ем
Иненің сынуы
а)Инъекция жасауға ескі қалданыстан шыққан
инелерді қолданылуы;
б)Егер инъекция жасар алдында науқаспен
психопрофилактикалық кеңес
жүргізілмей,науқастың егу кезінде жамбас
бұлшықеттерінің қатты жиырылуы
в)Инені конюлясына дейін енгізген жағдайда
Асқыну емі: Иненің сынығын емделушіден
шығарып алу немесе хирургиялық ем
Майлы эмболия
Тері ішіне және бұлшықетке егу жасаған кезде
иненің кездейсоқ тамырға түсуі нәтижесінде
немесе майлы ерітінділерді қателікпен
көктамырға енгізгендн пайда болатын асқыну.
май артерияға түскен жағдайда оны бітеп тіннің
қоректенуін бұзады,некрозға соқтырады. Некроз
белгілері : егус жасалған жердің ауырсынуы,ісік,
терінің қызаруы немесе көгеруі,денесінің немесе
егу орнының қызуының жоғарылауы.Егер май
ерітіндісі көктамырға енгізілсе ол өкпе
тамырларына түсіп,кенеттен тыныс тарылу
ұстамасынжөтел, цианоз(кеуденің жоғарғы
бөлігінің көгеруі)
Асқыну емі: дәрігер нұсқауымен
Ауа эмболиясы
Дәрі-дәрімектерді көктамырға енгізгенде шприц
ішіне ауа түскенде және оны ине арқылы тамыр
ішіне жібергенде болатын ҚАУІПТІ
асқыну.Белгілері эмболияға ұқсас,бірақ тез: бір
минут ішінде білінеді.

Асқыну емі: дәрігер нұсқауымен.
Жүйке сабының
зақымдануы
Бұлшық етке немесе
көктамыр ішіне егу
жасаған кезде егу жерді
дұрыс анықтамай инемен
механикалық зақымдау.
Дәрілік депоның жүйке
сабының қасында
орналасуы нәтижесіндегі
химиялық зақымдану.
Жүйкені қоректендіруші
тамырдың бітелуі . Асқыну
зардаптары невриттен аяқ-
қол параличіне дейінгі
қауіпте болуы мүмкін.
Тромбофлебит
Көктамырдға егулерді бір
жерге қайталап жасау
немесе өткір емес инелерді
қолдану салдарынан онда
тромбтың пайда болуы.
Тромбофлебит белгілері
тамырдың жүрісімен
ауырсыну,тері қанкернеуі
(гиперимия), инфильтраттың
вена бойымен пайда
болуы.Дене қызуы
субфебрильді болуы мүмкін.
Ұлпа некрозы
Қателікпен венаға қатты тітіркендіретін дәрі
енгізгенде болады. Көктамырға пунцкия кезінде
тамырға иненің түспеуі немесе оны тесі өтіп шығуы
кезінде препараттың теріастына енгізілуі. Көбіне
10% кальции хлорид ерітіндісін венопункция
жасауды жетік білмегендіктен болады.
Асқыну емі: егуді тоқтату, егу жасалған жерден
жоғарырақ жгут салу және препараттың
концентрациясын азайту мен ауырсынуды басу
үшін инъекция орны мен оның айналасына 0,5 %
новокайн немесе 0,9 % натрий хлориді ерітіндісін
(максималді дозасы 50-80 мл) енгізуге болады.
Гематома
Венопункцияны дұрыс орындамау салдарынан тері
асты қызаруы мен қан ұйылуы байқалады,бұл
көктамырдың екі жақ қабырғасы зақымданып қаннық
тері астына тіндеріне кетуі.
Асқыну емі: Препаратты енгізуді тоқтату, тамырдың
үстінен спирттелген мақтаны бірнеше минут бойы
қысып ұстау,гематома жеріне жартылаы спиртті
компресс қоюға болады. Қажетті көктамыр ішілік
егуді басқа венаға жасайды.
Аллергиялық реакция
Ағзаның дәріге жеке кері әсері ететін сезімталдығы.
Қышыну бөрітпелер, жедел тұмау,өткір конъюктевит
Квинке ісінуі түріндегі белгілері көбіне егуден 20-30
минуттан кейін байқала бастайды. Аллергиялық
реакцияның ең қауіпті формасы АНАФИЛАКТИКАЛЫҚ
ШОК.

Асқыну алдын-алу: 1)Инъекция жасар алдында
емделушімен дәрілерге сезімталдығын сұрастырып
анықтау
2)Ауру тарихының бірінші бетінде қандай дәрілерді көтере
алмайтындығы жөнінде мәлімет болуы мүмкін.
3)НАЗАР АУДАРЫҢЫЗ! Антибиотиктерді алғаш рет егі
алдында сезімталдықты анықтау үшін тері ішіне сынама
Асқынуды емдеу:
жасау керек.(тері емделушіні жалғыз генше ақалдырмау,
ішіне)
дәрігерді шақырту, дәрігер келлғашқы көмек көмек
корсету.
Анафилактикалық шоктың негізгі белгілері:
Терінің жалпы қызару,бөрітпелер
Бас айналу, бас ауру
Кенет әлсіздік
Ентігу, жөтел ұстамасы
АҚ төмендеу, пульс аритмиясы
Құсу
Ауыр жағдайларда бұл белгілерге коллапс
симптомдары қосылады,науқас өлімге
анафилактикалық шоктың алғаш белгілері пайда
болғаннан бірнеше минут ішінде ұшырауы
мүмкін. Анафилактикалық шок кезінде емдік
шаралар дененің жалпы қызаруы байқалғаннан
бастап жедел түрде өткізілуі қажет.
Дәрілік препаратты енгізген сәттен бірнеше
секунд немесе минут ішінде дамиды. Шоктың
неғұрлым тез басталуы, нәтижелердің соғұрлым
ауыр болуын түсіндіреді.
Қорытынды
Иъекция алдында мейірбике қолын сабындап жуып,
спиртпен сүртіп алуы тиіс. Содан соң шприцті
жинайды. Теріастына, етке, көк тамырға енгізетін
дәрілік заттарды ампуладан сорғызып алмас бұрын,
оның не дәрі екендігін ыдысының бүтіндігін, оның
ішіндегі сұйықтықтың тұнықтығын, дәрінің
сапалылығына, көз жеткізіп алуы керек. Ампуланың
мойнын спиртпен сүртіп, кескішпен кесіп,
шприцтің инесімен сорып алады. Ішіндегі ауасын
шығару үшін шприцті тік ұстап, поршенін
ақырындап жылжытады. Соңғы кездері ел
арасында аса қауіпті жұқпалы аурулардың шприц
арқылы тарай бастауына байланысты (жүре пайда
болған иммунды жетіспеушілік нышандары бар
Пайдаланылған әдебиет
1. Каркабаева, А. Д. Клиникаға кіріспе-2. 1 -бөлім :оқу
құралы / А. Д. Каркабаева, Н. Н. Теляева. - Астана : [б.
и.], 2017. - 152 бет.
2. Каркабаева, А. Д. Клиникаға кіріспе-2. II-бөлім :оқу
құралы / А. Д. Каркабаева, Н. Н. Теляева. - [Б. м.] :
Астана, 2017. - 208 бет. С
3. Теляева, Н. Н. Введение в клинику -2. Ч. 1. : учеб.
пособие / Н. Н. Теляева, А. Д. Каркабаева. - Астана : [б.
и.], 2017. - 214 с.
4. Теляева, Н. Н. Введение в клинику -2. Ч. II.: учеб.
пособие / Н. Н. Теляева, А. Д. Каркабаева. - Астана : [б.
и.], 2017. - 210 с.
5. Kabiyeva, S. Introduction in clinic. Volume 1. : textbook / S.
Kabiyeva. - Almaty : "Evero" , 2016. - 263 p.
6. Кабиева, С. М. Введение в клинику. Т. 1. : учебник / С.
М. Кабиева -Алматы: Эверо, 2016.-304 с.

Ұқсас жұмыстар

Босану жарақаты

Еркек жыныс мүшелерінің аурулары

Іш жарығының асқынулары, қысылған жарықтар, емі алдын-алу шаралары

Өңештің зақымдануы және аурулары

Тілменің сипаттамасы

Метостазды пневмония

Босанғаннан кейінгі септикалык аурулардың III кезеңі

Жатыр жарақаты

Протей

Шашыранды склероз

Пәндер