Периодтық кесте




Презентация қосу
Артқы жақпен тақтаға
Тақтаға бір адам шығады, тақтада жазылған сөзді барлық сынып осы адамға
түсіндіреді. Тақтадағы оқушыға бұрылуға және тақтаға қарауға болмайды. Сыныптағы
оқушыларға сөздің аудармасын, түбірлес сөздерді және іс-қимыл арқылы мағынасын
көрсетуге болмайды. Анықтаманы және синоним сөздерді айтуға болады.

Периодтық кесте
Триадалар заңы
Октавалар заңы
Элемент
Металл
Бейметалл
Атом
Ядро
Протон
Периодтық кестенің құрылымы
Сабақтын мақсаты:
• Периодтық кестенің әртүрлі құрылымдарын қарастыру
• Атомдық нөмірге негізделіп Периодтық кестені құрастыру
принципің түсіну
• Периодтық кестені құрастыру принципің түсіндіру
Оқыту мақсаты:
• 7.2.1.2 атомдық нөмірдің өсу ретімен Периодтық кестенің
құрылымын түсіндіру
Студент мақсатқа жетті, егер:
• Периодтық кестені құрастыру принципің түсіндіре алады
• Периодтық кестенің топтар, периодтар, блоктар бойынша
бөлінуің атап өтеді және түсінеді
Осы кестелерді топпен талдандар
Кестелердің күшті/әлсіз
жақтарың салыстыру
критерийлері
Критерий + -
Қолданудағы Бірінші көргеннен кейің түсінікті, Бірінші көзқарастан түсіну
ыңғайлығы құрылымды және қиын, классификация абрактті.
классификацияны түсіну жеңіл. Элементтерді табу қиын. Нақты
Элементтерді табу жеңіл. бөліну жоқ.
Элементтер нақты бөлінген және
құрастырылған.

Мәліметтілік Пайдалы ақпарат мол. Ақпарат Ақпарат аз. Кейбір мәлімен
дұрыс. дұрыс емес.
Карточкаларды протон саны
артуымен орналастыр

Атомдық нөмір
Элементтің таңбасы
Элементтің аты
Атомдық масса
Атомдық нөмір (синонимдер: атомдық сан, химиялық
элементтің реттік нөмірі) — атом ядросында протон саны.
Период
химиялық элементтердің периодтық кестесінің жолы, сыртқы
энергетикалық деңгейдегі электрон саның артуымен атомдық
нөмірінің артуының көрсетеді.
Топ
бірдей электрондық құрылымға ие атомдық нөмірінің өсуі ретімен
атомдар қатары.
Блок
валенттік электрондардың ұқсас орналасуымен топтасатын
химиялық элементтер.
Элементтер тобы
Периодтық кестедегі вертикаль қатарлар топтар деп аталады

1 2 группы 3 4 5 6 7 8

H He

Li Be B C N O F Ne

Na Mg Al Si P S Cl Ar

K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr

Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe

Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn

Fr Ra Ac Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg ? ? ? ? ? ? ?
Элементтер периоды
Периодтық кестедегі горизонталь қатарлар периодтар деп аталады
периоды

1 H He

2 Li Be B C N O F Ne

3 Na Mg Al Si P S Cl Ar

4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr

5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe

6 Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn

7 Fr Ra Ac Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg ? ? ? ? ? ? ?
Қысқа периодты жүйедегі периодтар
Металдар және бейметалдар

Менделеев кестесінде элементтердің орналасуы

Металдар Сол жақ және ортасы

Бейметалдар Оң жақта (сутектен басқа)

Амфотерлі элементтер Металдар мен бейметалдар арасында
S, P, D элементтердің орналасуы
1 тапсырма
Келесі сөйлемдерді дәптерге жазып толықтырыңыздар!!!!

Периодтық жүйедегі барлық
элементтер ____________ артуы бойынша
орналасқан. Элементтердің горизонталь
қатарлары __________ деп аталады. Тік
қатарлар __________ деп аталады.
Төменгі сол жағында ________
орналасқан, ал жоғары оң жағында
_______ орналасқан. Элементтердің
көпшілігі - __________.
2 тапсырма. Кестені
пайдаланып келесі сұрақтарға
жауап беріңіз.
а) ең жеңіл элемент;
ә) рет нөмірі 12-элемент;
б) 3 - периодтағы металдарды;
в) 2 - периодтағы бейметалдар;
г) атомдық массасы 80 – ге тең элемент;
ғ) 4 - период, 1 - топтың қосымша топшасында орналасқан элемент.
3 тапсырма. Атомдық
массасын, топ және период
нөмерін көрсетіңіз
1. Натрий
2. Аргон
3. Мырыш
4. Бром
5. Рутений
6. Платина
Шеңбердегі жұмыс
Оқушылар екі шеңберге отырады (сыртқы
және ішкі) бір біріне бетімен (сыртқы
шеңбердің оқушысы қарама қарсы ішкі
шеңбердің оқушысы).
Оқушыларға жұп жұппен берілген сұрақтарды
талдау керек. Әр сұрақтан кейің сыртқы
шеңбердің (ішкі шеңбердің) оқушыларын сол
жақ бағытта жылжуды керек, жұпты ауыстыру
үшін. Барлық сұрақтар талдаулы болғаннан
кейің оқушыларға индивидуалды жазбазша
түрде сұрақтарға жауап беру керек.
Шеңбердегі жұмыс
Сұрақтар:
• Периодтық кесте деген не?
• Топ деген не?
• Период деген не?
• Периодтың топтан айырмашылығы қандай?
• Блок деген не?
• Блоктарды қарай құрастырады?
• Периодтық кестеде элементтер қандай принцип бойынша
орналасқан?
Үй жұмысы
• 4 тапсырма 81 бет орындау

Ұқсас жұмыстар
Периодтық кестенің құрылымы
Атом бүтіндей алғанда зарядсыз, бейтарап бөлшек
Элементтерді жүйеге келтіру мәселесін орыстың ұлы
Автомобильдердің техникалық қызмет көрсетуді өткізу мерзімі
Химиялық элементтердің периодтық жүйесіні құрылымы
Химиялық элементтердің периодтық жүйесін ұсынған ғалым
Периодтық жүйе
Химиялық байланыс
Атомның кванты - механикалық моделі. Квант сандары. ПЖ құрылысы: периодтар, топшалар, s, p, d - элементтер
Дмитрий Иванович Менделеев
Пәндер