Жөтел және тыныс алудың қиындауы

Презентация қосу

ИӨЖ
Тақырыбы: Жөтел және тыныс алудың қиындауы.
Пневмония. Науқаста астмоидтық тыныс және стридор.
Коклюш. Туберкулез.

Орындаған:Мамадалиева Н.
Тобы: ЖТД-720
Тексерген: Калменова П.Е.
Шымкент-2020
БАБЖ жоспарын құрастыру(жөтел және
қиындаған тыныс)

Балалар ауруларын бірлестіріп жургізу,бұл
балалар ауруларын және өлімін төмендетуге
бағытталған кең спектрлі стратегия.Аталған
стратегияда ауруларының диагноздары жоқ
аурудың ауырлық дәрежесін анықтайтын
категориялар және классификациялар бар.
Баланы қарап жалпы қауіп
белшілерін анықтаймыз
Бала өз бетінше сұйықтық іше ала немесе емшек еме
алама?

Сұйықтық ішкеннен кейін немесе емгеннен кейін
құсама жоқпа?

Балада тырысулар болама жоқпа?

Естен тану немесе летаргиялық жағдай барма жоқпа?
БАБЖ бағдарламасындағы жедел
тынысты инфекциялар.

БАБЖ дәрігері өз көңілін жөтелдің ауырлығына немесе
температураның бар болуына емес,бала тыныс алуына көңіл
бөлуі керек.
Ерте жастағы балаларда пневмонияның этиологиясын
анықтау қиын.
Тыныс алу жиілігі – пневмонияның көрсеткіші.
Тыныс алу жиілігін санау керек.
Балалардағы пневмонияның диагностикалық критерийі

Егер бала Тыныс жиілігі

2 айға дейін 60дейін

2 – 12ай арасы 50 дейін

12 ай – 5 жас 40 дейін
*Пневмонияның үдеуінің көрсеткіштері - өкпенің
серпімділігі бірте бірте төмендейді және кеуде
қуысының тартылуы.

*Кеуде қуысының төменгі бөлігініңтартылуы
балада ауыр пневмонияның болуын көрсетеді.

*Кеуде қуысының тартылуы астма, бронхиолит,
респираторлы инфекция кезінде байқалатын
ысқырықты астмалық тыныс алумен жүретін
бронхиалды кедергілермен де негізделуі мүмкін.
Негізгі шағымдарын сұраймыз:
балада жөтел немесе тыныс тарылуы бар ма?
Бар болса: қашаннан бері?
Қарайсыз,тыңдайсыз:
Минутына тынысы қанша рет?
Кеуде торы төмен түскен бе?
Астмалық тыныс бар ма көріп,тыңдаңыз.
Астмалық тыныс бар болса бұл қайталамалы түрде
ме?
Бала тыныштық жағдайда болуы керек
Бағалаймыз :жөтел мен тыныс жетіспеуін.
Белгілері Жіктелуі Емі

-Кез келген жалпы қауіпті Ауыр пневмония немесе өте Тез арада ауруханаға жолдау
белгілер болады ауыр ауру Сәйкес келетін
- Кеуде қуысының тартылуы антибактериалды препараттың
алғашқы дозасын беру

Тыныстың жиілеуі Пневмония 3 күн сәйкес антибиотик беру
Тамағын жұмсарту және
жөтелін жеңілдететін заттарды
қолдану
Анасына қайта келетін
уақытын түсіндіру
Келесі келу уақыты 2күн

Пневмония немесе өте ауыр Пневмония жоқ. Егер жөтел 30 күннен көп
ауру белгілері жоқ жөтел немесе суықтау болса тексеруге жіберу
Тамағын жұмсарту және
жөтелін жеңілдететін заттарды
қолдану
Анасына қайта келетін
уақытын түсіндіру
Келесі келу уақыты 5 күн егер
жеңілдену болмаса
-Кез келген жалпы Ауыр Тез арада ауруханаға жолдау
қауіпті белгілер пневмония Сәйкес келетін антибактериалды препараттың
болады немесе өте алғашқы дозасын беру. Пневмонияны
-Кеуде қуысының ауыр ауру классификациялау алдында тез әсер ететін
тартылуы бронхиолитиктің сынамасын жасау.
- тыныштық
жағадайда стридор
-Тыныстың жиілеуі Пневмония Сәйкес келетін антибиотикті 3 күн тағайындау.
немесе демікпесіз Ингаляциялық және оральдаы бронхиолитикті
тыныс (тез әсер 5 күн тағайындау, егер демікппелік тыныс
ететәін болса. Тамағын жұмсарту және жөтелін
бронхолитикпен 3 жеңілдететін заттарды қолдану
цикл ингаляция Анасына қайта келетін уақытын
жасағаннан кейін) түсіндіру.Демікпелік тыныс қайталанса
-температура 37,5 С тексеруге жіберу. Егер ол алдын жасалынбаса.
немесе одан жоғары Келесі келу уақыты 2күн

Демікпелік тыныс Пневмония жоқ. Егер жөтел 30 күннен көп болса тексеруге
(тез әсер ететәін демікпелік жіберу.
бронхолитикпен 3 тыныс Ингаляциялық және оральдаы бронхиолитикті
цикл ингаляция 5 күн тағайындау, егер демікппелік тыныс
жасағаннан кейін) болса. Демікпелік тыныс қайталанса тексеруге
жіберу. Егер ол алдын жасалынбаса. Келесі
келу уақыты 2күн.
Сәйкес антибактериалды препарат беру
Пневмонияда:АНТИБАКТЕРИАЛДЫ ПРЕПАРАТ АМОКСОЦИЛЛИН

АМОКСОЦИЛЛИН
Мөлшері 25мг/кг.Пневмонияда күніне
2 реттен 3 күн

Жасы немесе салмағы ТАБЛЕТКА СИРОП
250мг 125мг 5мл де

2 айдан 12айға дейін(4-9кг)
½ 5мл

12 айдан 3жасқа дейін(10-14кг)
1½ 15мл

3 жастан 5 жасқа дейін(15-20кг)
2 20мл
Көкжөтел (лат. pertussіs) – жедел таралатын,
көбінесе, 8 жасқа дейінгі балаларда болатын
жұқпалы ауру. Аурудың қоздырғышы қысқа таяқша
тәрізді бактерия (Bordetella pertussіs). Қоздырғыш
бактериялар науқас бала жөтелгенде оның демі мен
қақырығы арқылы тарап, сау балаға жұғады.
Бактериялар баланың тыныс органдарында өсіп-
өнеді.
Бұл сырқат кезінде көбіне жүйке жүйесі, тыныс
жолдары зақымданады, жөтел ұстамалары
байқалады.
Микроағзалар
Микроағзалар ауа
ауа арқылы
арқылы таралады.
таралады. Көкжөтелмен
Көкжөтелмен ауыратын
ауыратын
науқастың немесе инфекцияны тасымалдаушының сілекейінде
бактерия өте көп мөлшерде болады. Жөтелгенде және түшкіргенде
бордетелла
бордетелла қоршаған
қоршаған кеңістікте
кеңістікте бір
бір жарым-екі
жарым-екі метр
метр арақашықтыққа
арақашықтыққа
таралады.
Бордетелла қоршаған ортаға өте төзімсіз, ол зарарсыздандырғыш
дәрі-дәрмектер мен күн сәулесі әсерімен төмен температурада тез
жойылады. Осындай ерекшелігінің себебінен инфекцияның таралуы
бойынша таралудың анаэробты (ауа арқылы) жолы ерекше мәнге ие.
Жанасу жағдайында инфекцияның берілуі тіркелмеген, өйткені
жеке қолданылатын заттарда, ойыншықтарда, ыдыс-аяқтарда
бактерия өзінің белсенділігін және жұғу белсенділігін жоғалтады.
Балаларда көкжөтел 10 жасқа дейін айрықша жақсы дамиды.
Сонымен бірге көкжөтел таяқшаларына қарым-қатынасы бойынша
осалдық танытатын жас – балалар өмірінің алғашқы 2-3 жасы.
Көкжөтелге
Көкжөтелге қарсы
қарсы екпе
екпе егілмеген
егілмеген балалар
балалар науқаспен
науқаспен жақын
жақын қарым-
қарым-
қатынаста болса, 90-100 пайыз жағдайда ауруды жұқтырады.
Көкжөтелден жазылғаннан кейін ағзада тұрақты иммунитет пайда
болады.
болады.
Балалардағы көкжөтелдің белгілері аурудың
Көкжөтелдің кезеңі
сатысына байланысты
Сипатты белгілері Ұзақтығы
5 күннен 2-3 аптаға
Инкубациялық Көңіл күйінде ешқандай өзгеріс жоқ.
дейін

Инфекцияның болар-болмас белгілері, бұл көбінесе ауыз
Қабыну қуыратын ринит болады. Біртіндеп жөтел құрғақ бола 7-10 күн
бастайды, бала ашуланшақ және мазасыз болады.

Жөтелдің ұстауы қатты, бірақ қысқа жөтелдің пайда
болуымен сипатталады. Көбінесе кешкі уақытта немесе
түнде жөтел ұстайды, ауыр жағдайларда лоқсуға,
Булығып жөтелу
мойындағы тамырлардың ісінуіне, шелдердің қызаруына, 3-4 апта
кезеңі
беттің ісінуіне, көзден жас ағуға алып келеді. Көкжөтел
кезінде жөтел ұстағанда тіл барынша жоғары бүгіледі, ол
тіл жүгеншігінің зақымдануына алып келеді.

Жөтелдің ұстауы ақырындап өзінің күшін жоғалтады.
Стадия разрешения Ауырып жазылған балада әлсіздік, селқостық, мазасыздық 2 аптадан 2 айға дейін
сақталады.

Баладағы көкжөтелдің қалпына келу кезеңіндегі белгілері
Қалпына келу кезеңі – мазасыздық, тез шаршағыштық, инфекциялық ауруларға 6 айға дейін
тез шалдыққыш.
БАЛА КӨКЖӨТЕЛМЕН АУЫРҒАН КЕЗДЕ ҚАНДАЙ ЖӨТЕЛ
АУРУДЫҢ АУЫРЛЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ БОЛАДЫ:

●
● Инфекцияның жеңіл формасында жөтелдің ұстауы
жеңіл тәулігіне 10-нан 15 ретке дейін, ал жөтелу саны 5-
тен аспайды;

●
● Көкжөтелдің орташа-ауыр формасы кезінде
жөтелдің ұстауы күніне 25 ретке дейін мазалауы,
ал жөтелу саны 10-ға дейін жетуі мүмкін.
орташа
Жөтелдің соңында лоқсиды. Әлсіздік синдромы
тән: әлсіздік, көңілсіздік, мазасыздық, тәбеттің
нашарлауы, терінің қуқылдығы және беттің ісуі;
●
● Күніне 50 ретке дейін жөтел ұстаса, көкжөтелдің
ауыр деңгейге жеткені туралы сөз қозғауға болады.
Олар тым ұзақтығымен, цианоздың (мұрын-ерін
ауыр
үшбұрышының көгеруімен) пайда болуымен,
тырысумен, тыныс алудың бұзылуымен
ерекшеленеді.
Балалардағы көкжөтелді емдеу принциптері

Көкжөтелмен
Көкжөтелмен ауырып
ауырып жатқан
жатқан бір
бір жасқа
жасқа дейінгі
дейінгі сәбилер
сәбилер мен
мен жағдайы
жағдайы ауыр,
ауыр, ауруы
ауруы асқынған
асқынған
балалар
балалар аурухананың
аурухананың жұқпалы
жұқпалы аурулар
аурулар бөліміне
бөліміне жатқызылады.
жатқызылады. Қалған
Қалған жағдайларда
жағдайларда үйде
үйде
емделеді.
емделеді. Оған
Оған мыналар
мыналар кіреді:
кіреді:
Режим
Режим сақтау.
сақтау. Көкжөтелмен
Көкжөтелмен ауыратын
ауыратын балаға
балаға үнемі
үнемі таза
таза ауа
ауа келіп
келіп тұруы
тұруы және
және тыныштық
тыныштық
керек,
керек, өйткені
өйткені белсенді
белсенді ойындар
ойындар ауруды
ауруды қоздыруы
қоздыруы мүмкін.
мүмкін. Күн
Күн сайын
сайын далада
далада жалғыз
жалғыз
серуендеуі
серуендеуі керек,
керек, себебі
себебі көкжөтелмен
көкжөтелмен ауыратын
ауыратын бала
бала өзгелерге
өзгелерге де
де жұқтырады;
жұқтырады;
Емдәм
Емдәм терапиясы.
терапиясы. Жұтқыншақтың
Жұтқыншақтың шырыштышырышты қабығын
қабығын тітіркендірмейтін
тітіркендірмейтін тағамдар
тағамдар ішуі
ішуі
керек.
керек. Сондықтан
Сондықтан ащыащы және
және тұзды
тұзды тағамдар,
тағамдар, газдалған
газдалған сусындар,
сусындар, сүрленген,
сүрленген, ысталған
ысталған етет
тағамдары,
тағамдары, жаңғақтар,
жаңғақтар, цитрустар,
цитрустар, кептірілген
кептірілген нан
нан рационнан
рационнан алып
алып тасталады;
тасталады;
Дәрі-дәрмектер.
Дәрі-дәрмектер. Көкжөтел
Көкжөтел таяқшалары
таяқшалары антибиотиктердің
антибиотиктердің әсерімен
әсерімен өледі.
өледі. Алайда
Алайда олар
олар тек
тек
қана
қана қабыну
қабыну кезеңінде
кезеңінде ғана
ғана тиімді,
тиімді, оларды
оларды ары
ары қарай
қарай жұқтыру
жұқтыру мүмкіндігін
мүмкіндігін азайту
азайту
мақсатында
мақсатында қолданған
қолданған жөн.
жөн. Жөтелге
Жөтелге қарсы
қарсы дәрілер
дәрілер көкжөтелдің
көкжөтелдің ұстауын
ұстауын аздап
аздап қана
қана
басады,
басады, дәрігерлер
дәрігерлер көбінесе
көбінесе Бромгексин,
Бромгексин, Коделак,
Коделак, Мукалтин
Мукалтин сияқты
сияқты қақырық
қақырық түсіретін
түсіретін
дәрі-дәрмектерді
дәрі-дәрмектерді қабылдауды
қабылдауды ұсынады.
ұсынады. Олардың
Олардың әсерімен
әсерімен қақырықтың
қақырықтың жабысқақтығы
жабысқақтығы
азайып,
азайып, оның
оның тыныс
тыныс алу
алу жолдарынан
жолдарынан шығарылуы
шығарылуы жеңілдейді.
жеңілдейді. Көкжөтел
Көкжөтел кезінде
кезінде жөтелге
жөтелге
қарсы
қарсы дәрілерді
дәрілерді 1-2
1-2 апта
апта сайын
сайын ауыстырып
ауыстырып тұрутұру керек.
керек.
Балаларға
Балаларға қосымша
қосымша гистаминге
гистаминге қарсы
қарсы препараттар
препараттар мен
мен тыныштандырғыш
тыныштандырғыш заттар заттар
белгіленеді.
белгіленеді. Оларды
Оларды қабылдау
қабылдау арқылы
арқылы ашуланшақтығы
ашуланшақтығы азайып,
азайып, ұйқысы
ұйқысы
жақсарады.
жақсарады. Дәрумендер
Дәрумендер кешенін
кешенін қабылдаған
қабылдаған кезде
кезде балада
балада ауру
ауру жеңілірек
жеңілірек өтеді,
өтеді, ал
ал азға
азға
тезірек
тезірек қалпына
қалпына келеді.
келеді. Әлсіреген
Әлсіреген ағзаға
ағзаға әсіресе,
әсіресе, аскорбин
аскорбин қышқылы
қышқылы ,, В В
тобының
тобының дәрумендері
дәрумендері қажет.
қажет.
Туберкулез – микобактериялармен шақырылатын жалпы жұқпалы ауру.
Туберкулез қоздырғышы – туберкулез микобактериясы (ТМБ) , бактерия
мен саңырауқұлақ арасында аралық орын алатын микроорганизм.

oЖұғу көздері : негізгі жұғу көзі – туберкулезбен науқас адам,
яғни, оның табиғи бөліністері, соның ішінде қақырығы
маңызды.
oТуберкулез жұғуының негізгі механизмі – ауа-тамшылы
жол, ол шаң арқылы және аэрозольді жолмен іске асырылады.
oТуберкулездік инфекцияның кіру қақпаларына тері,
шырышты қабат, альвеолярлы –өкпелік эпителий жатады.
Туберкулез қоздырғышы кейде қатынастық, тағамдық
(асқорыту жолдары арқылы-ауру малдың сүтін қайнатпай
ішкен кезде), трансплацентарлық (ана ағзасынан ТМБ
плацента арқылы ұрыққа өтетін құрсақішілік жұқтыру)
жолмен жұғады.
Балаларда жиі біріншілік туберкулезді
инфекция кездеседі.
Біріншілік кезеңге туберкулез қоздырғышына
барлық мүшелер мен тіндердің жоғары
сезімталдығы, ағзаның жалпы жоғары
реактивтілігі тән.Сонымен қатар, лимфа
жүйесінің зақымдалуы тән, бұл кезде
зақымдалған түйіндер казеозға бейім болып
келеді.Бірінішілік туберкулездік инфекцияға
екінші тән сипат – жайылуға бейімділігі,
гематогенді және лимфогенді жолмен таралуға
(диссеминацияға) бейімділігі.
Туберкулез
Туберкулез ағымы
ағымы әр
әр жас
жас кезеңінде
кезеңінде өзіндік
өзіндік
сипатпен
сипатпен бейнеленеді:
бейнеленеді:
Нәрестелік кезеңде балаларда ересек
балаларға
балаларға қарағанда
қарағанда туберкулез
туберкулез ағымы
ағымы ауыр
ауыр
болып келеді.Бұл кезеңде туберкулездің
жайылмалы түрлері жиі кездеседі.(оларға
туберкулездік менингит, милиарлы
туберкулез жатады).Бұл жастағы балаларда
ауру ағымының жағымсыз соңы жиі болуы
мүмкін.

Мектеп жасына дейінгі балаларда
біріншілік туберкулездік инфекцияның
ағымы едәуір жеңіл өтеді.Оларда жиі
туберкулездің сүйек-буындық және
бездік түрлері , сонымен бірге, өкпелік
туберкулездің қатерсіз түрлері кездеседі.
Мектеп жасындағы балаларда туберкулездің тән
түрі – анық локализациясы жоқ, қатерсіз ағым және
жағымды болжамымен ерекшеленетін созылмалы
туберкулезді улану.
12-14 жастағы және одан да үлкен балаларда
туберкулез ағымы ересектердегі туберкулезге өте
ұқсас.Көп жағдайда бұл жастағы балаларда ертеректе
біріншілік инфекция болған, бітпеген бастапқы
туберкулездік кешен негізінде жаңа ауру пайда
болды.Бұл жаста ыдырауға, каверна түзуге,
микобактерия бөлуге бейім өкпелік түрлері басым
келеді және оның соңы жағымсыз болады.
I.
А) Шашыраң
Туберкуле қы
зді Б)
(шоғырла Балалард
жұқтыру нбаған)
немесе ың
түрі. туберкуле
вираж
(қоздырғы збен
ш адам улануыны
ағзасында ң
болады, созылмал
бірақ ы түрі.
аурудың ( интоксик
клиникал ация
ық симптомд
белгілері арының
жоқ) пайда
болуымен,
жүйке
жүйесінің
қозуымен,
шеткері
лимфа
түйідеріні
II. Туберкулездің шоғырланған түрі:
1.Тыныс алу жүйесінің туберкулезі:
А) Туберкулез бронхоадениті.
Б) Бірінші туберкулез комплексі.
В) Өкпенің ошақты туберкулезі
Г) Өкпенің фиброзды, инфильтративті, кавернозды (қуыс)т.б.
туберкулезі.

2. Басқа мүшелер мен жүйелердің туберкулезі:
А) Сүйек туберкулезі.
Б) Буын туберкулезі (тізе-гонит, жамбас- коксит, омыртқа –
спондиллит т.б.)
В) Зәр шығару және жыныс мүшелерінің туберкулезі.
Г) Туберкулезді менингит.
Д) Тері, лимфа түйіндерінің т.б. туберкулезі.
Назар аударғаныңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Астмоидты тыныс

Өкпеден қан ағу

ОТТЕГІ ЖАСТЫҚШАСЫНАН ЫЛҒАЛДАТЫЛҒАН ОТТЕГІН БЕРУ

СӨЖ РЕАКЦИЯЛАР

Анафилаксияны емдеу

Түскен кезіндегі шағымдары

Интоксикацияның айқын белгілері

ҚОРҒАСЫНМЕН УЛАНУ КЛИНИКАСЫ

Дисфагия синдромы

Бронхиттің кездесетін белгісі - жөтел

Пәндер