Қаржылық жоспарлау процесттері

Қаржылық жоспарлау және болжау, оның мәні мен рөлі.

- Жоспарлау мен болжау - бұл, Экономиканың обьективті тәуелділігі мен себеп-салдар нәтежиесінде, әлеуметтік және ғылыми-техникалық прогрессте, қоғамдық өнімділіктің дамуы мен нәтежиесін алдын-ала ғылыми тұрғыдан көре білу.

Қаржылық жоспарлау экономиканы және оның буындарын басқарудың аса маңызды функциясы болып табылады. Оны мемлекеттік билік пен басқарудың органдары, мекемелері және олардың жоғарғы құрылымдары жүзеге асырады.

Алға қойған мақсаттың орындалуында жоспарлау мен болжау келесідей жолдармен жүзеге асырылады:

Экономиканың даму бағытын анықтау;

Мақсатқа жету үшін ұтымды жолдар мен шешімдер табу;

Нәтежиеге қажетті ресурстарды анықтау.

Зерттелетін процеске қарамастан болжаудың үш сатысы болады:

Бүгінгі таңда ғалымдардың есептеуі бойынша жоспарлау мен болжау жасаудың 150-ден астам әдісі бар. Бірақ тәжерибе зінде негізінен соның ішінде 15-20әдісі қолданылып келеді.

Сонымен қатар, болжалдау мен жоспарлауда келесідей әдістер қолданылады:

1. Экономикалық-статистикалық әдістер

экономикалық салыстыру әдісі

орташа шамалар әдісі

динамикалық қатарлар

тотау әдісі

2. Математикалық-статистикалық әдістер

корреляциялық әдіс

регрессиялық әдіс

Баланстық әдіс

Нормативтік әдіс

Монографиялық әдіс

Эксперттік бағалау әдісі

Болжау және жоспарлау жүйесі

Қаржылық жоспарлаудың нақтылы міндеттері қаржылық саясатпен айқындалады. Бұл:

қаржылық ресурстарды қалыптастыру көздерін және олардың мөлшерін анықтау;

орталықтандырылған және орталықтандырылмаған қорлар, ұлттық шаруашылықтың салалары және әкімшілік-аумақтық бөлімшелер арасында қаражаттарды бөлудің оңтайлы үйлесімдерін белгілеу;

ресурстарды пайдаланудың нақтылы бағыттарын анықтау және қажетті резервтер жасау.

- жоспарлау - өзіне мақсаттар мен міндеттерді қалыптастыруды және баяндауды кіріктіреді ; - бағдарламалау деп - мақсаттарға жету үшін пацдаланылатын құралдардың қолда барын іріктеуді және жаңаларын табуды түсіндіреді; - бюджет жасау - жалпы көпжылдық бағдарламаларды қаржы жылдары бойынша жылдық бюджеттік цифрлар тіліне аудару процесі. Бұл дәстүрлі бюджеттік топтастыру бойынша сан жағынан тұлғаланған операциялардың бүкіл жиынтығын бөлу процесі.

Жоспарлау;

Бағдарламалау ;

Бюджет жасау.

Жоспарлаудың жүйелік түрлеріне мыналар жатады:

Қаржылық жоспарлауда тарихи мына ұйымдық қағидаттар қалыптасты:

Ведомстволық, ;

Салалық, ;

Аумақтық және предметтік мақсатты.

Қаржы жоспарларының барлық түрлері өзара байланысты: мәселен, салалық жоспарлар ведомстволар қарасты ұйымдардың жоспарларын біріктіреді; аумақтық, әдеттегідей, жалпымемлекеттік немесе салалық жоспарлардың бөлігі болып келеді. Мезгіліне қарай қаржылық жоспарлау жылдық, ортамерзімді (үшжылдық, бесжылдық) және перспективалық болып бөлінеді. Қазіргі кезде жоспарлардың жоғарыда аталған барлық түрлері бір және бесжылдық мерзімге жасалынады