Қой терісіне түсіру

Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу университеті

Технология және биоресурстар факультеті

Қойдың шығу тегі, эволюциясы және даму тарихы

Қой шаруашылығы

Жеңіл өнеркәсіп үшін шикізат (жүн, тері, елтірі), бағалы азық-түлік (ет, май, сүт) өнімдерін береді. Қой өсіру адамзат тарихында неолит дәуірінен басталады. Қола дәуірінде Орталық Азия тайпалары қылшық жүнді қой өсірген. Биязы және биязылау жүнді қой тұқымдары осы кезеңде Кіші Азияда шығып, дүние жүзіне тараған.

Қой өсіру қазақ халқының ата кәсібінің бірі болып табылады. Төрт түлік малдың ішінде жылқы мен қойға ерекше мән берген қазақ халқы қой жаюдың, оны көбейту мен тұқымын асылдандырудың өзіндік әдіс-тәсілдерін қалыптастырған. Мал шаруашылығына қолайлы табиғи ортаның мол болуы, соған орай қыстау, көктеу, жайлау, күзеумен байланысты көшпелі өмір салтының орнығуы қазақ халқының дәстүрлі қой шаруашылығын берік қалыптастырғандығының айғағы. Қазақстанда негізінен қылшық жүнді қазақы қой өсірілді.

Тарихы

Қой қолтұқымдары

Халық емі. Қой терісіне түсіру

Көшпенді қазақ өмірі табиғаттың әр алуан құбылыстарын басынан өткізген. Жатын орынның ылғал болуынан, қысқы суықтың ызғарынан және осы табиғи ортаның қысымынан қорғану жабдықтарының аз болуынан жасы егде тартқан адамдар жел-құз, құяң сынды ауруларға душар болып жатады. Қазақ емшілері осы науқастарды ауруынан айықтыру үшін түрлі ем жасаған. Солардың бірі - қойдың терісіне түсіру. Ем жасау барысында семірген еркек қойды немесе ту қойды таңдап алып, терісін бітеу сояды. Сосын, күзде піскен ерменді бүрімен қоса қайнатып, оның нілін терінің ішіне құятын болған. Кезегімен науқас адамды шешіндіріп, мойнынан бастап, аяғына дейін қой терісімен орап, жылы жауып, 2-3 сағат жатқызады. Уақыты болған соң адамды тазалап жуындырады. Қой терісіне түскен адам өзін жылы ұстап, сорпаланып, бірнеше күн күтінуі керек болған. Бұл қара емнің адам денесіндегі, буындардағы желді, сарсуды алуда, буындардың қақсауы мен сырқырап ауруын емдеп жазудағы өнімі айрықша болған.

Жоба сипаттамасы:

Инвестициялық жоба мақсаты: фермерлік шаруашылық.

Өнім: қойдың "Еділбай" нәсілі

Өнімділігі: жылына 150 бас

Жоба құны: 6 млн. теңге

Өтелу мерзімі: 1 жыл

Жоба анкетасы:

Жоба тұжырымдамасы

Бизнесті ұйымдастыруға ұсынылған инвестициялық жобаны жүзеге асыру арқылы қол жеткізуге болады. Ет шаруашылығы Қазақстанның аграрлық шаруашылығының негізгі секторының бірі болып табылады.

Тамақтандырудың түрі тәулігіне тамақ құрамы, кг

Атауы:

Саны:

Бағасы, тг

Сомасы, тг

Пішен

1, 33

2, 66

Сабан

0, 5

Сүрлем

Түбірлі жем

Топта жемшөптер

0, 3

100

Тұз

0, 07

4, 9

Барлығы:

Шығындар жемшөптерге (4 ай. ) :

Пішен 36 тонн - 1 333 тенге = 47 990 тг

Сабан 9 тонн - 8000 тенге = 72 000 тг

Сүрлем 126 тонн - 10 000 тенге = 1 260 000 тг

Түбірлі жем 30 тонн * 12 066 тенге = 362 000 тг

Топта жемшөптер 10 тонн * 110 000 тенге = 1 100 000 тг

Тұз 1, 2 тонн * 70 000 тенге = 84 000 тг

БАРЛЫҒЫ: 2 923 988 тенге

Бап атауы:

Барлығы жыл, тг

Қойды сатудан кіріс:

7 500 000

Мем-тік жәрдемақы:

1 125 000

Тікелей шығын-р

6 076 080

Жалпы табыс:

2 548 920

Барлық опе-қ шығын-р:

1 262 096

Еңбек ақы 2шабан

960 000

Еңбекақы қорынан аударымдар:

132 096

Ком-дық шығын-р 12000 айына

Электроэнергия, су, қоқысты шығаруға

120 000

Өзге шығын-р:

50 000

Операциялық табыс:

1 286 824

Корпоративтік табыс салығы:

225 000

Таза табыс:

1 061 824

Қойды сатудан кіріс:

Бір данасының бағасы салмағы 80 кг орташа 50 000 тенге құрайды. Мынадай шартта жалпы табыс 100% сатылым: 150 бас * 50 000 тенге = 7, 5 млн. тенге жылына.

Мемлекеттік жәрдемақы: жәрдемақылар қойды сатып алуына: 150 бас бірлігіне 7 500 тенге = 1 125 000 тенге. Сонымен қатар барлық препараттар вакцинацияға ветеринарлық қызметпен ақы-пұлсыз беріледі.