ОҚИҒА КЕЙІПКЕР

Презентация қосу

ЖАЗЫЛЫМ ДАҒДЫСЫН
ҚАЛЫПТАСТЫРУ
ЖАЗЫЛЫМ ҮРДІСІНІҢ МОДЕЛІ
1-қадам
• Жоспарлау

2-қадам
• Алғашқы нұсқасын ұсыну

3-қадам
• Қайта қарастыру

4-қадам
• Түзету және редакциялау

5-қадам ын
Дай н
• Соңғы нұсқа мәті
Жазуға дейінгі
дағдылар
Ойлау, ішкі үн, логикалық бірліктерге
ажырату, сыртқы тіл.

Жазу кезіндегі
Жазылым кезеңдері
дағдылар
Талапқа сай алғашқы нұсқаны ұсыну,
өңдеу және редакциялау жұмыстарын
жүргізу, соңғы нұсқаны ұсыну.

Жазудан кейінгі
дағдылар
Ой бөлісу, артық-кемшілігін анықтау,
рефлексия.
МӘТІННІҢ ЛОГИКАЛЫҚ
СЫЗБАСЫ

Негізгі тезис

Дәлел 1 Дәлел 2 Дәлел ...

Иллюстрация (мысалдар)

Қорытынды (резюме)
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖАЗБА
ЖҰМЫСТЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ
Шығармашылық
жазба жұмыстың
кезеңдері

Түзету және
Дайындық Жазу
редакциялау

Дайындық
1. Мәтіннің мақсаты мен көзделген аудиториясы кім?

2. Жазба жұмыс не туралы болады? Тақырыбы қандай? Негізгі идеясы қандай?

3. Мәтіннің негізгі кейіпкері кім болады?
Жазу

Түзету және редакциялау

Назар аударыңыз!
Әртүрлі стильде жазылатын мәтін жанрлары сынып өскен сайын күрделеніп отырады.
МӘТІНГЕ ТАҚЫРЫП ҚОЮ

Тірек сөздерді анықтау арқылы тақырып қою Суреттер желісі арқылы тақырып қою

Мәтін тақырыпаттары (тақырып) толымсыз сөйлем
болғаны дұрыс.
Детальді ақпарат болмағаны жөн.
Оқырман назарын тез аудару үшін рифма, аллитерация,
каламбур әдістерін қолдануға болады. Мысалы:
НҰСҚАУЛЫҚ ЖАЗУ
Өткен аптада сен өзіңнің отбасыңмен шомылатын жерге барып, демалып келдің. Енді өзіңнің құрбы-
құрдастарыңа телефон хабарламасы арқылы нұсқаулық мәтінін жаз. Автобус аялдамасынан бастап шомылатын
жерге дейін баратын жолды түсіндір. Мәтінді жазу барысында жіктік жалғауы мен бұйрық рай категориясын
орынды қолдан.

Шомылатын
жер

Дүкен

Автобус
аялдамасы
ӘҢГІМЕ ЖАЗУ
«Флешбэк» әдісі арқылы кейіпкердің басынан
өткен оқиғаны естелік ретінде көрсету.
СЮЖЕТТІ СУРЕТТЕР БОЙЫНША ӘҢГІМЕ
ЖАЗУ
(ГРАФИКАЛЫҚ ӘҢГІМЕ)
ӘҢГІМЕНІҢ БАСТАЛУЫ

Әңгіменің неден бастауға болады?

Оқиға өтетін жерді сипаттау
Диалог

Негізгі кейіпкердің сыртқы келбетін

сипаттау
Жұмбақ оқиға
ОҚИҒА ӨТЕТІН ЖЕРДІ СИПАТТАУ

Сиқырлы орман
Ғарыш айлағы

Болашақтағы біздің планетамыз

Кішкентай бір қалашық

Елсіз арал

Ежелгі адамның үңгірі
КЕЙІПКЕРДІ СИПАТТАУ

Оқиға кейіпкері кім?
Кейіпкердің есімі Оның аты кім?
Кейіпкердің бет әлпеті қандай?
Оның даусы қандай?
Сөйлеу мәнері қандай?
Мінезі қандай?
Кейіпкердің жағымды жақтары
Кейіпкердің қандай?
мақсаты Жағымсыз жақтары бар ма?
Кейіпкердің туған жері қай
жер?
Ол қандай іспен айналысады?
Кейіпкердің
басына төнген
оқиға (конфликт)
Есімі Мақсаты
Жасы
Сыртық келбеті

Мінезі
ОҚИҒА
КЕЙІПКЕР
Жағымды
жақтары
Жағымсыз
жақтары
І ТУРАЛЫ
ЖАЛПЫ
МӘЛІМЕТ
Достары

Жаулар
ы
СЫНИ ПІКІР ЖАЗУ
Еріншек екенімізді мойындағымыз келмейді. Мақсатымыз жоқ. Жеңіл жолмен
пайда көргіміз келеді. "Ей, қойшы, бірдеме бастау үшін ақша керек, әке-көке
керек" деп адвокат бола қаламыз. Мықтысың ба, алдымен өзіңді жең,
ойыңды өзгерт.
Әр қазақтың жігіті-Қуаныш мырзадай болса, аз уақытта дамыған 50 елдің
қатарына қосылар едік!
"Екінші болма!" кітабын әр қазақ бірінші болып оқуы тиіс!

Күндердің күнінде үш лондондық азамат қаланың өмірінен шаршап,
Темза өзенінің бойымен қайықпен саяхат жасауға бел буады. Кітап осы
үшеудің және Монморанси деген әдемі аты бар иттің сол екі апталық
саяхаты жайында. Кітаптың ерекшелігі – сол саяхат жайында баяндай
отырып, автор бұрын басынан өткен, қазіргі жағдайына ұқсайтын
қызықты әңгімелерін айтып отырады. Қазіргі кино және телевидение
саласында флешбек деген жақсы зат бар. Яғни, кейіпкердің басынан
өткен оқиғаны естелік ретінде көрсету. Кітаптың жарты бөлігі, міне, сол
флешбектерден тұрады. Кітапты оқи отыра, мен көпті көрген, салиқалы
азаматпен әңгіме-дүкен құрғандай әсерде болдым.

Сыни пікір жазу үшін оқушы әр таңдаудың оң
және теріс жақтарын саралап алуы тиіс.
- Мәтін мазмұны оқырманды көндіре алды ма?
- Мәтінде ұсынылған ақпарат сенімді болды ма?
ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖАЗБА ЖҰМЫСТАРЫН
ЖАЗУ КЕЗІНДЕ МЫНА МӘСЕЛЕЛЕРДІ ЕСКЕРУ
ҰСЫНЫЛАДЫ:
кейіпкерлерді сипаттау (кейіпкер
карточкалары, менталды карталар, кейіпкерді
сипаттау амалдары);
ұсынылған композицияға сәйкес мәтін

құрастыру;
сөздік қорын дамыту (тірек сөздер, қажетті

клишелер ұсыну);
мәтінді трансформациялау (кейіпкер атын

өзгертіп баяндау);
сюжет құрастыру (буктрейлер, сахналау).
ЭССЕ ЖАЗУ

Эссе түрлері: сипаттау эссесі, келісу-келіспеу эссесі,
дискуссивті эссе, аргументативті эссе.
Эссе құрылымы: кіріспе бөлім, негізгі бөлім және
қорытынды бөлім.
Кіріспе бөлім: оқырман назарын аудару сөйлемдері және
тезистік сөйлемнен тұрады.
Негізгі бөлім: Абзацтардан құралады. Әр абзац аңдату,
мазмұндау және қорыту сөйлемдерінен тұрады.
Қорытынды бөлім: негізгі бөлімде айтылған ой қорытылып
жазылады.
АБЗАЦ ҮЛГІСІ:

Сүт — адам организміне өте пайдалы сусындардың бірі.
Құрамындағы калций сүйектер мен тістердің дұрыс
дамуына әсер етеді. Магний, калий, фосфор және натрий
мөлшері басқа сусындармен салыстырғанда біршама
жоғары. Цинк жыныс жолдарының ауруларының алдын
алуға септігін тигізсе, йод қалқанша безінің жұмысын
жақсартып, иммундық жүйеге әсер етеді. Сонымен қатар,
майсыздандырылған сүт бірнеше диета түрінің негізі
болып саналады. Себебі ол белоктар бай және аппетитті
болдырмайтын қасиетке ие. Қорыта келе, сүт - адам
денсаулығын нығайтатын бірден-бір қажетті тағам.

Аңдату - абзацтың негізгі идеясын көрсетеді
Мазмұндау – аңдатпа сөйлемдегі ойды ашатын сөйлемдер
Қорыту – абзацтағы ойды қорытындылайтын сөйлем
ТАПСЫРМА:

Аңдату: Аңдату:
1. Жемістер мен көкіністердің пайдасы 1. Жемістерді сақтаудың түрлі әдістері
өте көп бар
Мазмұндау: Мазмұндау:
2. 2.
3. 3.
4. 4.
Қорытынды сөйлем: Қорытынды сөйлем:
5. 5.

Аңдату: Аңдату:
1. Темекі шегу денсаулыққа зиян. 1. Денсаулықты нығайтудың бірнеше
Мазмұндау: жолдары бар
2. Мазмұндау:
3. 2.
4. 3.
Қорытынды сөйлем: 4.
5. Қорытынды сөйлем:
ДИАГРАММАНЫ СИПАТТАУ

Үлгі:
Диаграммада әлеумметтік
сала бойынша бюджеттік
шығыстар динамикасының 2013
жылғы көрсеткіштері берілген.
Бюджеттік шығыстардың
басым білім беру саласы
қамтиды. яғни барлық шығыстың
77,1 пайызы осы саланың
үлесінде.
Келесі орында денсаулық
сақтау саласы. Ол 54 пайызды
құрайды. Ең аз шығын мәдениет,
спорт, ақпараттық кеңістік және
әлеуметтік көмек салаларына
тиесілі. Олар бюджеттік
шығыстың 20 пайызын қамтиды.

Қорыта келе, білім беру
және денсаулық сақтау саласына
бюджеттік шығыстардың көп
мөлшерде жұмсалуы халық үшін
маңызы зор деп есептеймін.

Ұқсас жұмыстар

Оқиғаның шешімі

Негізгі оқиғалар

Парасат майданы - жазушының адамзатқа бағытталған жанайқайы

Әдеби тек

Сайын Мұратбековтың “Жусан иісі” повесіндегі Аян бейнесі

Сұрақтарға Суретке Бес жолды

Жусан иісі

БАЛА ТҰРАРҒА МІНЕЗДЕМЕ

Қазақ мифологиясы

Совет үкіметінің адал қызметшісі

Пәндер