Геоморфология

Презентация қосу

С
З В
Ю
Геоморфология

Орындаған; Тұрсынбек Жанбота,
Беспалинов Нұралы, Ибадуллаев Амангелді
Геоморфолония:
Геоморфология — рельефтің құрылысын, жаралуын, даму тарихын және қазіргі
динамикалық жағдайын зерттейтін ғылым.

Образец текста Четвертый уровень
Геоморфология зерттеуіңің негізгі нысаны – рельеф – құрлық беті және мұхит түбі
Второй уровень
пішіндерінің жиынтығы.
Пятый уровень
Третий
Рельефтің уровень
пайда болуына ішкі және сыртқы процестер әсер етеді.

Геоморфология жердің пайда болуын, жасын, құрылымдық ерекшелігін, дамуы мен
элементтерінің жер бетінде таралуын, сыртқы және ішкі процестердің, сонымен қатар,
жер бетінің қалыптасуындағы антропогендік факторларды зерттейді.
Геоморфология бөлінеді :
жалпы геоморфология жəне аймақтық геоморфология
болып екіге бөлінеді.
Геоморфология
ғылымының даму
тарихына үлес
қосқан ТМД
ғалымдары
Ең алғаш бедердің даму заңдылықтары XVІІІ Михаил Васильевич Ломоносов (1711-1765)
ғасырдың орта шенінде белгілі орыс ғалымы
М.В.Ломоносовтың еңбектерінде қаралған.
1763 жылы жарық көрген «Жер қабаттары» деген еңбегінде
ол геологиялық құрылымдар жəне жер қыртысы мен бедердің
дамуы туралы өз тұжырымдарын келтірген
М.В.Ломоносов бедердің дамуы ішкі жəне сыртқы күштердің
əсерінен болатындығын атап көрсетті, бұл анықтама бүгінге
шейін басты ұстанымдардың бірі ретінде түсіндіріледі.
М.В.Ломоносов тербелмелі қозғалыстардан теңіздердің
трансгрессиясы мен регрессиясы жəне теңіз жағаларының
бедер пішіндерінің пайда болуын, ал көтерілу мен иіліп төмен
түсуі нəтижесінде таулар мен ойыстардың пайда болғанын
түсіндірді. Сыртқы күштерге, жоғарыда аталғандай, жел,
жаңбыр, өзен сулары, теңіз толқындары, мұздық т.б.
əрекеттер енгізілді. Мұнда ағын судың эрозиялық жəне
аккумуляциялық əрекеті бедердің өзгеруіне үлкен əсерін
тигізетіндігі айтылған. Сонымен, М.В.Ломоносовтың
еңбектеріне қарап оны геоморфологияның негізін қалаушы
деп толығымен айтуға болады
Бедер түзілуінде Нақтылы ғылыми мəліметтер
эндогендік факторлардың жиналғаннан соң
рөлі А.П.Карпинскийдің, геоморфологияда жаңа бағыттар
А.П.Павловтың, пайда бола бастады. 1948 жылы
И.В.Мушкетовтың жəне белгілі орыс ғалымы геолог
А.Д.Архангельскийдің В.А.Обручев «жаңатектоника»
еңбектерінде атап (неотектоника) деген ұғымды
ұсынды. Автордың айтуынша,
көрсетілген.
қазіргі жер беті бедерінің
Я.С.Эдельштейннің қалыптасуы жер қыртысы
«Геоморфология Яков Самойлович Владимир тарихының ең соңғы кезеңінде,
Эдельштейн Афанасьевич Обручев яғни неоген-төрттік кезеңінде
негіздері» атты
(1863-1956 жж.) жүзеге асты. Осылайша,
монографиялық еңбектері
геотектониканың арнайы жаңа
бұрынғы Кеңес Одағында саласы «неотектоника» деген
геоморфологиялық К.К.Марковтың 1948 ж. шыққан ұғым қалыптасты.
көзқарастардың «Геоморфологияның негізгі проблемалары»
қалыптасуына əсерін деген еңбегінде бедердің пайда болуына
тигізді. эндогендік жəне экзогендік процестер
өзара əсер етті деген ұстаным негізделген.
И.П.Герасимов 1946-1967 жылдары
жазған еңбектерінде морфоструктура
(морфоқұрылым) деген ұғымды
алғашқы рет қолданды.

Морфоқұрылым деп ол геологиялық
құрылымның бір түріне сəйкес келген,
негізінде эндогендік əрекеттерден түзілген
бедер пішіндерін атайды (жоталар,
ойпаттар). Басқаша айтқанда, жер бетіндегі
эндогендік жəне экзогендік процестердің
қарымқатынас нəтижесінде басты рөлді
эндогендік процестердің əсерінен құрылған
пішіндерді морфоқұрылым деп аталады. Ал
экзогендік əрекеттен қалыптасқан бедер
пішіндерін «морфоскульптура» (морфомүсін)
деп атаған (өзеннің арнасы, шағыл құмдар,
карст шұңқырлары жəне т.б.).

Иннокентий Петрович
Герасимов
Кейінгі кездердегі іздестіру жұмыстары
геоморфологияның жаңа бағыттарын белгіледі,
оларға жататындар: құрылымдық-
геоморфологиялық зерттеу арқылы мұнай мен
газды іздестіру (Ю.А.Мещеряков,
Л.Б.Аристархова)
Мұнайгаз құрылымдарын іздестіру барысында Ю́рий Алекса́ ндрович
морфометрия əдістерін қолдану (В.П.Философов) Мещеряко́ в

Кең іздеу жəне шашылымдарды іздестіру
Виктор Павлович
мақсатында бедерге талдау жұмыстарын жасау Философов
(М.В.Пиотровский, О.В.Кашменская )
Геоморфологиялық қарталар жасау
(Н.В.Башенина,Г.С.Ганешин, А.И.Спиридонов)
Эрозиялық заңдылықтардың дамуын зерттеу
(Н.И.Маккавеев)
Бедердің карстық пішіндерін зерттеу
(И.А.Гвоздецкий)
Шөл аймақтарын зерттеу (Б.Федорович) Михаи́ л Бори́ сович
Пиотро́ вский

Виктор Андреевич
Башенин
Назарларыңызға
рахмет !

Ұқсас жұмыстар

Геоморфологиялық карталар

Рельеф туралы ілім эволюциясы

Жер бедері және оны пландар мен карталарда бейнелеу

Ландшафт туралы түсінік

Көл және қазаншұңқырларының қалыптасуы

Арал теңізі жайлы

Мұздық денудациясының басым аймағы

Рельефтен және фотосуреттің еңісінен шыққан нүктелер бұрмалануын анықтау

Топырақтың түзілуіне аймақтың геологиялық жасының әсері

Арал теңізі туралы

Пәндер