Қарым қатынас құрылымы




Презентация қосу
ҚАРЫМ ҚАТЫНАС ЖАҚТАРЫ Орындаған: Аймагамбетов Ғ
Молдабеков М
Тобы: УСЗ-ТТ-21
Қабылдаған: Айжарыков Г
1.Қарым қатынас құрылымы

Жоспары: 2.Қарым қатынас түрлері
Психологияда қарым-қатынастың негізгі үш типі:
манипуляциялық, императивті және диалогтық
Қарым-қатынас – адамдар арасында бірлескен іс-әрекет қажеттілігін
туғызып, байланыс орнататын күрделі процесс; екі немесе одан да көп
адамдардың арасындағы танымдық немесе эмоционалды ақпарат, тәжірибе,
білімдер, біліктер, дағдылар алмасу. Қарым-қатынас тұлғалар мен топтар
дамуының және қалыптасуының қажетті шарты болып табылады.
Қарым қатынас
құрылымы Қарым қатынас барысында адамдардың танымдық хабарлармен, ақпаратпен,
тәжірибемен, біліммен, дағдылармен алмасуы және өзара түсінісуі, бірін-бірі
қабылдауы жүзеге асады. Қарым қатынастың интерактивті, коммуникативті,
перцептивті деген үш жағы және мезо, макро, микро, рухани, іскер, т.б.
деңгейлері болады. Негізгі қызметі:

1) ақпараттық-коммуникативтік (ақпарат алмасу және адамдардың бірін-
бірі тануымен байланысты);

2) реттеуші-коммуникативтік (адамдардың іс-әрекетін реттеу және біріккен
әрекетті ұйымдастыру);

3) аффективті-коммуникативтік (адамның эмоционалдық аясымен
байланысты).
Адамдар арасындағы қарым-қатынастың басты мақсаты – өзара
түсіністікке қол жеткізу. Қарым-қатынас жасауда қатынасқа түскен
адамды тыңдап, түсіне білудің маңызы зор. Бұл басқа адамның ішкі
жан дүниесін түсініп, оған өз ойын дұрыс жеткізуге мүмкіндік береді.
Адамдар басқаларға өз ойлары мен көзқарастарын түсіндіре
отырып, түсініспеушілік, ұрыс-керіс пен дау-жанжал секілді
жағымсыз құбылыстарды болдырмауға әрекет жасайды.
Адамдармен жақсы қарым-қатынас орнатуға мынадай ережелердің
орындалуы көмектеседі: барлық адамдармен тең дәрежеде,
дөрекілік пен жағымпаздықсыз қарым-қатынас жасау;
сұхбаттасушының жеке пікірін сыйлау; бұйрық емес, өтініш
деңгейінде қарым-қатынас жасау; басқа адамның пікірін сыйлау
және тәжірибесін қабылдай білу. Қарым-қатынас мәдениетін
меңгерген тұлға өзімен қатынас жасайтын адамға құрметпен қарап,
сыйластық білдіреді. Адамға сыйластықпен қарау жақсы қарым-
қатынас жасаудың негізгі өлшемі болып табылады.
Қарым-қатынастың құрылымы мен атқаратын функциясының
күрделілігі қарым-қатынастың өзара байланысты үш жағынан
байқалады. Олар:

– ақпараттық (немесе коммуникативтік), қарым-қатынасқа түсетін
адамдар арасында ақпарат алмасу жүреді;

– өзара әрекеттесу (немесе интерактивтік) қарым-қатынас
жасаушылардың білім, идея, жай-күй ғана емес әрекет
алмасуларымен ерекшеленеді.

– түсінісу (немесе перцептивтік), қарым-қатынастағы серіктестердің
бір-бірін қабылдауы, бағалауы және түсінуі болып табылады.
Коммуникативті жағы- ақпарат алмасуда, интерактивті – қарым –
қатынас серіктерінің қарым – қатынасының таңбалық жүйелерін
кодтау, өзара әрекеттерін реттеуде, перцептивті - әңгімелесушіні
салыстыру, сәйкестендіру, апперцепция, рефлексия сияқты
механизмдердің көмегімен «оқу» кезінде бір-бірімен байланысты
жүзеге асырылады.

Қарым қатынас – а) Бірігіп әрекет ету қажеттілігінен туындайтын,
құрамына ақпарат алмасу, өзара әрекеттесудің біртұтас
стратегиясын жасау, өзге адамды қабылдау және түсіну, адамдар
арасындағы байланыстың орнауы мен дамуының күрделі, көп
мақсатты процесі; б) Субъекттердің белгілілік құралдармен жүзеге
асырылатын, бірігіп әрекет ету қажеттілігінен туындаған және
серіктесінің жай-күйін, мінез-құлқы мен тұлғалық-маңыздылық
құрылымын өзгертуге бағытталған өзара әрекеттесуі.
Императивтік қарым-қатынас, кейде өктемшіл немесе директивті
деп атайды. Ол қарым-қатынастағы серіктестерінің бірі екіншісінің
мінез-құлқы мен ойын бақылауға, қандай-да бір іс-әрекетке
итермелеуге талпынуымен ерекшеленеді. Бұл жағдайда қарым-
Қарым қатынас қатынастағы серіктес басқаруды қажет ететін машина сияқты, жансыз
түрлері обьект ретінде қарастырылады; ол пассив, «ырықсыз» жақ болады.
Императивті қарым-қатынас құралы ретінде бұйрықтар, нұсқаулар,
ережелер, талаптар, қорқыту және сол сияқтылар қолданылады.
Психологияда қарым-
қатынастың негізгі үш типі: Дегенмен кей мамандықтарда қарым-қатынастың бұл түрі өте тиімді
манипуляциялық, қолданылады. Бұған: барлық әскери уставпен анықталған, әскердегі
императивті және диалогтық қатынас; талқылауға уақыт жоқ, ал кез келген кідіру орны толмайтын
көрсетеді шығындарға алып келетін төтенше жағдайлардағы барлық жұмыс
түрлері. Бірақ императивтің қолданылуы орынсыз болатындай
салаларды көрсетуге де болады. Ол достар, жұбайлар арасындағы
қарым-қатынас, бала – ата-ана, сондай-ақ педогогтік қатынастардың
бүкіл жүйесі.
Манипуляциялық қатынас императивтікке ұқсайды. Оның мақсаты -
қарым-қатынастағы серіктесіне ықпал ету. Бірақ бұл жерде
көздегеніне қол жеткізу жасырын жасалады. Императив сияқты
манипуляцяда екінші адамның мінез-құлқы мен ойын бақылауға
ұмтылады. Манипуляция бизнесте және ресми қатынастарда жиі
кездеседі.
Өзгені өзінің ықпал ететін объектісіне айналдыру арқылы, шынайы
серіктесін көрмей, байқамай, өз-өзімен өзінің мақсаттары мен
міндеттерімен қарым-қатынас жасайды.
Диалогтық қарым-қатынас өктемшілдік және манипулятивтік
типтерге қарсы, ол серіктестер құқықтарының теңдігіне
негізделген. Диалогтық қарым-қатынас тек бірқатар арақатынас
ережелерін сақтағанда ғана жүзеге асады. Диалогтік, басқаша
айтқанда гуманистік қарым-қатынас түсінісудің, ашылудың
анағұрлым терең деңгейлеріне жетуге мүмкіндік береді. Қарым-
қатынасты қарастыру бұл құбылыстың күрделілігін, алуан
түрлілігін оның функцияларының көп сатылылығын көрсетеді.

Қарым-қатынас адам дамуының қайнар көзі.Ол бірлескен іс-
әрекеттегі адамдар арасындағы ақпарат алмасу, байланыс орнату
және оны шешу процесі. Бірлескен іс-әрекетті тудыратын
қажеттілік, ары қарай қарым-қатынасты орнату стратегиясы
жоспарланады. Қарым-қатынас адамның қабілетін,
дүниетанымын,рухани адамгершілік құндылықтарын
қалыптастырудың жолы. Тұлға әрекетінің негізгі түрлері осы қарым
– қатынас арқылы дамып жетіліп жүзеге асады. Өзге адамдармен
қарым-қатынаста бола отырып адамзат жинаған білімді, оның
тәжірибесін, заңдары мен нормаларын құндылықтары мен әрекет
ету тәсілдерін меңгеру арқылы адам тұлға ретінде қалыптасады
https://melimde.com/1arim-atinas-rilimi-arim-atinas.html#%D0%9C%D0
%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%8
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН 6%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D2%9B%D0%B0
%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D1%81
ӘДЕБИЕТТЕР Stud.kz
El.kz
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Қарым-қатынас психологиясы
Маскалар байланысы
Вербалды және вербалды емес қарым - қатынас
Тұлғааралық қарым қатынастардың жалпы заңдылықтары
Қарым қатынасты модельдеу
РУХАНИ МАНИПУЛЯТИВТІК
Топтағы тұлғааралық қарым - қатынас және оның құрылымы
Қарым-қатынас Негізгі ұғымдар мен анықтамалар
Субъектілік қасиеттер құрылымы
Баласыз отбасылар
Пәндер