Тіс бетін кептіру

Презентация қосу

ТІСЖЕГІНІҢ АЛДЫН –
АЛУ ШАРАЛАРЫ
Кіреуке
Адам ағзадағы ең қатты тін.
Кіреуке тістің әр аймағында әр түрлі:
• шайнау тістестердің төмпешіктерінде - 2,3-3,5мм
• түйісу бетінде – 1-1,3мм
• уақытша тістерде – 1мм.
• тістің мойын бөлігінде -0,01мм.
Кіреуде
95% минералды, 1,2% органикалық зат, 3,8% су
құрамында бар .

• кіреуке призмадан, призмааралық заттан,
ақуыз матрицадан тұрады.
• кіреуке призмасы гидроксиапатит,
карбонатапатит, хлорапат, фторапатит
кристаллдардан тұрады.
• Кристаллдардың негізгі минералды
компоненті - кальций (33-39%) және фосфат
(16-18%).
КІРЕУКЕ ПРИЗМАЛАРЫ

• бір-бірімен түйінделген;
• эмаль-дентин шекарасынан тіс бетіне бағытталған;
• призмалар полигональді пішінде (в виде замочных
скважин);
• диаметрі - 3-5мкм;
• гидроксиапатит, карбонатапатит, хлорапатит, фторапатит
және т.б. минералды заттардан тұрады;
• әр кристалл көп мөлшерде молекула және иондардан
тұрады, олар кристаллды торды құрайды;
• кристаллдың негізгі минералды компоненттерді – Са (33%-
39%) және фосфат (16%-18%);
• кристалл аралығында микроаралықтар орналасқан, олар
сумен толған;
КІРЕУКЕ ПЛАСТИНАСЫ, ТҮЙІНДЕР –
БҰЛ:

•кіреукенің толық минералданбаған
призмалар мен призмааралық заттар
аймағы ;
• осы аймақта ақуыз байланысады (Са-
связывающий белок).
КІРЕУКЕНІҢ БІР ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ
ҚЫЗМЕТІ ОЛ – ӨТКІЗГІШТІК
(ПРОНИЦАЕМОСТЬ):

* көбіне тіс саутының мойын бөлігінде,
сыззаттарда айқындалған;
* кіреукенің беткей қабаты аз өткізгіштікке
ие;
* кіреукеге минералды заттардың енуінің
жылдамдығы және тереңділігі жасына
қарай баяуланады.
КІРЕУКЕГЕ ОРГАНИКАЛЫҚ
ҚЫШҚЫЛДЫҢ ӘСЕРІ КЕЛЕСІ
ӨЗГЕРІСКЕ АЛЫП КЕЛЕДІ:

* кіреуке еруіне (деминерализация);
* гидросиапатит кристаллдаррының
көлемі және пішіні өзгереді.
КІРЕУКЕ КРИСТАЛЛ ТОРЫНА
МИНЕРАЛДЫ ЗАТТАРДЫ
ЕНГІЗГЕНДЕ:

* РЕминерализация үрдісі жүреді – тіс

кіреукесінің жартылай тығыздалады.
Стоматологиялық аурулар ішінде тісжегі
ең тараған патология.
•Балалар арасында тісжегінің таралуы және қарқындылығы өте
жоғары;
•Қазіргі кезде стоматологияның негізгі мәселесі болып табылады.
•
•Ресейде: 6 ж – 90% Украина: 6 ж – 87%
12 ж – 80% 12 ж – 63%
15 ж – 87% 15 ж – 87%

•Қазақстанда: 6 ж – 82%

12 ж – 68%
15 ж – 73%
Уақытша тістерде тісжегінің дамуы келесі
факторларға байланысты:
• кіреуке және динтеннің төмен дәрежелі минерализациясы,
• кешкі уақытта тәтті сусындар ішу,
• сілекейдің бөлінуі төмендейді,
• кіреуке бетінде көптеген микрожырықтар және
кеңістіктер бар,
• жырақтармен кеңістіктер тісжегінің пайда болуына тез
алып келеді.
Тісжегі даму факторлары
ТІСЖЕГІ ПАТОГЕНЕЗІ

Тіс қақ Тағам көмірсуы
бактериялары

Органикалық
қышқыл

Кіреуке
кристаллдардың
еруі

Ошақты
деминерализация
ТІСЖЕГІ – КӨП ФАКТОРЛЫ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ҮРДІС.
ТІС ЖЕГІ ДАМУЫНЫҢ ЖАЛПЫ ЖӘНЕ
ЖЕРГІЛІКТІ СЕБЕПТЕРІ

Жалпы Жергілікті Тіс тінінің
факторлар факторлар резистенттігінің
бұзылуы
-баланың тамақтану -тiс қағының -Құрылысының
сипаты. микроорганизмi бұзылыстары;
-су және тамақтағы -Сілекейдің құрамы -Химиялық
фтордың мөлшері және сапасының құрамының
-- баланың жалпы өзгеруі; өзгерістері;
денсаулығының -Тез сіңірілетін -Тісжегіне бейімділік,
жағдайы көмірсулар. тұқымқуалаушылық
-Экстремальді
жағдайлар
Тісжегінің таралуының және қарқындылығының
өсуіне тағы басқа бірнеше себебтер әсер етеді:
• жүктіліктің патологиясытакие - токсикоз, жүктілік
езіндегі инфекция;

•Экологиялық жағдайға және соматикалық ауруларға
байланысты бала ағзасының резистентілігінің
төмендеуі;

•Балалардың акселерациясы – бұл үрдіс
энамелогенез және тіс шығу мерзімдерін қысқартады,
осы кезде тіс тіндері толық жетілмей тез агресивті
кариесогенді факторларға ұшырайды;
• Ауыз қуысының гигиенасының нашарлығы.
Тіс қақтар тіс бетіне жиналып тіске макро-және
микроэлементтердің түсуіне кедерді бола
отырып, тісжегі дамуына себеб болады.

• Баланың тамақтану режимінің бұзылуы, көп
мөлшерде тезсіңірілетін көмірсуларды қабылдау;

• Генетикалық тұқымқуалаушылық факторы.
Тісжегі дамуына маңызды ролі микроорганизмдерге
беріледі.

ТІС ЖЕГІ ДАМУ ҚАУПІ.
Төменгі деңгей Жоғары қауіп
микробтар (1 мл сілекейдегі (1 мл
колониялар сілекейдегі
саны) колониялар
саны)
Mutans <10 >10
streptococcus
lactobacilli <10 >10
Тісжегін алдын-алу шаралар:

Ал алудың негізгі мақсаттары:
• Тісжегі пайда болу және даму себебтерін
жою;
• Қоршаған ортаның жағымсыз факторларын
төмендетуге жағдайларды жақсарту, бала
ағзасының резистентілігін жақсартуға;
Тісжегін алдын алу шараларының
алгоритмі:
•Ауыз қуысының гигиенасы
•Рациональді тамақтану, тез сіңірілетін
көмірсуларды шектеу;
•Тістің резистентілігін жоғарлату –
кальций, фосфат, фтор препараттарын
қабылдау.
•дәрігер педиатрға кеңеске бару ағзаның
резистентілігін жоғарлату.
Гигиеналық шаралар
Тіс шыққанға дейін өткізу қажет.

•Бала әр тамақтанғаннан кейін 1-2 қасық
қайнаған су беру қажет;
•Стерильді жұмсақ гигиеналық салфеткамен ауыз
қуысын сүрту қажет;
•Тіс шыққаннан бастап тістірді тазалау қажет;
•Баланың жасына қарай арнайы тәс щеткалары
бар;
• 1,5-2 жаста баланы ауыз қуысын
шаюға үйрету қажет;
• Тіс щеткамен пастасыз тісті тазалау
ережелеріне үйрету;
• 3 жаста тіс пастаны қолдануды
үйрету;
• Ата аналары ауыз қуысының
гигиенасын сақтауға көмектесу қажет.
Рациональді тамақтануға ерекше назар аудару
қажет
•Баланың тамағы дәременге бай болу қажет.
•Ақуыздар, көмірсулар, майлар қалыпты мөлшерду
болу қажет.
•Тезсіңірілетін көмірсуларды шектеу қажет.
•Жеміс жидектер қалыпты мөлшерде болу керек.
•Емізіктен уақытылы ажырату.
•Қасықпен және кеседен тамақтануды үйрету.
•Қатты тағымды қабылдауды және дұрыс шайнауды
үйрету.
•Не оставлять бутылочку с соской во рту ребенка на
время сна.
Тісжегін алдын алу үшін негізгі екі әдіс бар

эндогенді экзогенді

- суды фторлау - тіс пастар
- сүтті фторлау -Гельдер
- тұзды фторлау -Лактар
-таблеткалар -Ерітінділер
ЭНДОГЕНДІ ПРОФИЛАКТИКАҒА
КӨРСЕТКІШТЕР

- Тұрғындар арасында тісжегінің таралуы өте жоғарғы
деңгейде;
- Суда фтордың төмендігі;
- Қосымша жүйелі фторлау жүйенің жоқтығы
Суды фторлау

Су құбырларын арнайы жабдықтар қолдана, суды
фторлайды. Қалыпты жағдайда Р мөлшері 0,7—0,8
мг/л. Ал 1 мг/л. Р осындай мөлшері флюороз пайда
болуын азайтады.

Клиникалық нәтижесі:
тісжегі қарқындылығы уқытша тістерде 50
%, тұрақты тістер — 50—75 % төмендейді.
тті фторлау
Балаларда тісжегін алдын алу әдістерінің
льтернативті және нәтижелі тәсілі болып табылады.

р түрлі жүйеде енгізіледі:
Сұйық (пастеризованное, залалсыздандырылған,
жоғары температуралық өңдеу);
нтақ.
Фторлау үшін натрий фторид қолданады,
атрий монофторфосфат.
Сүтті фторлауға бірнеше себебтер бар:
балалардың негізгі тамақтану компоненті болады;
бала ағзасына негізгі пайдалы қасиеттерге ие;
ағзадағы сүйек тініне қажет Са және Р негізгі қоректі
тағамы болып табылады.
Тістің қатты тіндерінің резистентілігін жоғарлатуға
эндогенді препараттарды per os:

«Саlci-Cal»
•Ағза фосфор және кальций зат алмасуын реттейді;
•Кальций және витамина Д3 дефицитін толықтарады;
•Кальцийді толық сіруіне ықпал жасайды
•Тістің минерализациясына қатысады
•Ағзадан кальцийдің шығуына кедергі болады.

Сироп түрінде шығрылады:
0-1г. – ¼ шай қасықпен күніне 1 рет;
1-5 ж.- ½ шай қасықпен күніне 3 рет;
5-12ж. 1 шай қасықпен күніне 3 рет.
«Кальцинова»
•Құрамында кальций, фосфор, С, В6, А, Д3
дәрумендер бар.
•Д дәремені кальций және фосфордың сіңірілуін
қамтамас етеді.
Осы препаратты қабылдағанда сүт тағамдарды
шектеу қажет:
2-жастан – 1 табл. күніне 1 рет.
12 жастан кейін – 1 табл. күніне 2 рет.
ЭКЗОГЕНДІ
ПРОФИЛАКТИКА
Тістің қатты тінінің резистентілігін
жоғарлатыға жергілікті реминералдау
терапия жүргізу қажет.

•Бірінші кезең – кіреукені кальций және
фосфос микроэлементтенмен кіреуке
торын толықтыру қажет.

•Екінші кезең – фтор препараттарды енгізу,
кіреукенің өткіздігіштігін төмендетеді.
Ремтерапия
тістің кіреукесі жоғалтқан минерал заттарын
толықтыру.
1 - Боровский-Леус бойынша ремтерапия 10%
кальций глюконат аппликация немесе
электрофорез әдісімен ,кейін 2% натрий
фторид ерітіндісімен аппликация жасауға
негізделген.
2. ремтерапия әдісі – жеке каппа арқылы
3. А.Кнаппвост бойынша ТЕРЕҢ
ФТОРЛАУ
ЭГЛ (эмаль-герметизирующий ликвид)
көмегімен. ЭГЛ әсерінен эмаль қуыстарында
нанофторидтер түзіледі. Жоғары
концентрациялы фтор эмаль
реминерализациясын тудырады.
ЭГЛ екі сұйықтықтан тұрады:
№1 сұйықтық мыс фторлы силикаттан
тұрады.
№2 сұйықтық кальций гидрототығы сілтілі
суспензиясынан тұрады
2. Гигиеналық индексті анықтау
1. ТЕКСЕРУ

3. Бақыланатын тіс тазалау
Тіс бетін кептіру

ТІСТЕРДІ №1
СҰЙЫҚТЫҚПЕН №2 сұйықтықпен тістерді жағу
ЖАҒУ
. Электрофорез әдісі
Электрофорез – тұрақты (постоянный)
электр тоқпен дәрілік заттарды енгізу.
Поток-1, Поток-М аппараттар арқылы өткізеді.
Тістің қатты тіндерінде электр тоқ әсерінен,
инералды заттардың иондары жинақталады
заттың депосы), минерализация
үрдісін жылдамдатады.
ДЖИ СИ Мусc
GC «Tooth Mouse» ДЖИ СИ Мусc
• күшті профилактикалық препарат
• аморфный кальций, фосфат құрамында бар
• тістің қатты тінін жағымсыз әсерден сақтайды
• тістің тіндерінен минералды заттардың шығуын
шектейді
• тістің тіндерінен реминерализациялайды
• тіс қақтың бактерияларын жояды
• сілекей бөлуінін ынталандырады (стимулирует),
қышқылдықты төмендетеді
• балаларға қолдану өте ыңғайлы
Қолдану 1) каппа арқылы аппликация ретінде; 2)
аппликация ретінде тістің бетіне енгізу; 3) ұштық және
щетка көмегімен енгізу.
• Фторқұрамдас препараттар – ерітінділерді, гельдерді,
лактарды каппа арқылы аппликация және аппликация
ретінде тістің бетіне енгізу.
Фтор
• кариесогенді микроорганизмдердің ферментативті
белсенділігін төмендетеді
• тіс бетіне биопленканың минерализациясына кері әсер
етеді
• бактерицидті қасиеті бар
• сілекейдің реминералдау қызметін жоғарлатады
• кіреуке бетіне фторид кальцийді қалыптастырады
• тістің кариесрезистентностілігін жоғарлатады
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Түбір өзектерін өңдеу

Тіс қағы немесе тіс Тазалық жағдайы тасының көрсекіштері

Тіс қатты тіндерінің өлеттенуі

Көпірлі тіс протездерінің түрлері

Пневмо - кинетикалық әдіс

Макаронды кептіру процесі

Кептірілген саңырауқұлақтардың құрамы

Кептірілген саңырауқұлақтар

Тіс қатарының ақауы

Тісжақ ауытқуларын анықтау әдістері. Клиникалық тексеру және антропометриялық өлшеулер

Пәндер