Тынысты қуаттандыратын дәрілер

Фармакология, фармакотерапия және клиникалық фармакология кафедрасы

Презентация

Тақырыбы: Тынысты қуаттандыратын

дәрілер.

Шымкент

2021-2022 оқу жылы

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлімі

Жіктелуі.

Әсер ету механизмі, орталық және аралас типтегі тыныс алу стимуляторлары.

Қолдану көрсеткіштері. Жанама әсерлері.

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Негізгі әсер ету бағыты бойынша келесі топтарға бөлінеді:

Тыныс алу орталығын тікелей қуаттандыратын дәрілер - бемегрид, этимизол, кофеин.

Тынысты рефлекторлы түрде қуаттандыратын дәрілер (Н - холиномиметиктер) - цититон, лобелин гидрохлориді.

Аралас әсерлі дәрілер - көмір қышқылы, кордиамин, камфора, карбоген (CO2 мен О2 қоспасы 5:95) .

Тыныс алуды қуаттандыратын препараттар/ тыныс алу стимуляторлары/ аналептиктер (грек. analeptikos-қалпына келтіретін, нығайтатын) - сопақша мидың өмірлік маңызды орталықтары - вазомоторлы және тыныс алуды гуморальды және жүйке қоздырғыштарына сезімталдығын арттыра отырып қоздырады.

Тыныс алу мүшелерінің қызметіне әсер ететін заттар әсерінің негізгі бағыты

Жаңа туған нәрестелердің асфиксиясы - этимизол (0, 6 ерітіндіде 1 мг/кг кіндік тамырына баяу), цититон (баяу 0, 1 мл 1% ерітінді көк тамырға) немесе цититон (көк тамырға немесе бұлшықетке 0, 1 мл 0, 15% ерітінді) басқа реанимациялық іс-шаралармен бір мезгілде;

ОЖЖ бәсеңдететін құралдармен уланған кезде гиповентиляция, суға батқан кезде, жақын арада операциядан кейінгі кезеңде, жаралылар мен зақымданғандарда (құрысу уларын қоспағанда) - 1-1, 5 ерітіндіде 0, 6-1 мг/кг есебінен бұлшықетке немесе көк тамырға этимизол (баяу) ; тері астына кордиамин, бұлшықетке немесе көк тамырға (2 - 5 мл) ; сульфокамфокаин көк тамырға 1-2 мл 10% ерітінді; рефлекторлық реакция сақталған кезде - лобелин (көк тамырға баяу 0, 3-0, 5 мл 1% ерітінді) немесе цититон (көк тамырға немесе бұлшықетке 1 мл 0, 15% ерітінді) ;

Орталық генездің коллаптоидты жай-күйі - кофеин-натрий бензоаты (тері астына 1-2 мл 10% ерітінді), кордиамин (тері астына немесе бұлшықетке 1-2 мл) ;

Инфекциялық аурулар, пневмония кезінде қарт адамдардың жүрек қызметінің әлсіреуі - камфора (2-3 мл 20% майлы ерітінді тері астына, инъекция орнына жылытатын орын), сульфокамфокаин (тері астына немесе бұлшықетке 2 мл күніне 1-3 рет) ; 5) егде жастағы адамдарда гипотония және астениялық жағдайлар - кордиамин бұлшықетке немесе ішке (күніне 2-3 рет 15-40 тамшыдан) .

Тыныс алу аналептиктері тағайындалады:

Әсер ету механизмі

Сопақша ми орталықтарын және бас миының қыртысы астындағы түзілулерін белсендендіреді;

Нейрондардың деполяризациясын жеңілдетеді, натрий және кальций өзектерінің өткізгіштігін жоғарылатады;

Рефлекстердің жасырын кезеңдерін қысқартады;

ОЖЖ тежеуші медиаторларымен антогонист болып келеді (бемегрид, коразол - ГАМҚ-ның әсерін әлсіретеді, кофеин аденозиннің әсерін - төмендетеді) ;

Нейрондардың көмірқышқыл газына, сутек ионына сезімталдығын күшейтеді;

Каротидті түйіндерді рефлекторлы белсендіреді;

Тамырлардың хеморецепторлары мен терінің ұштарының сезімталдығын күшейтеді;

Мидың оттегіне деген қажеттілігін жеткіліксіз арттырады, нейрондардың гипоксиясын күшейтеді, ұзақ уақыт қолданған кезде олардың функционалды резервтері таусылып, үлкен дозаларда құрысулар тудыруы мүмкін.

Бемегрид

Тыныс алу аналептигі. Тыныс алу орталығына тікелей ынталандырушы әсер етеді, бұл тыныс алу қозғалыстарының жиілігі мен амплитудасының жоғарылауына әкеледі. Аналептикалық белсенділігі бойынша бемегрид кордиамин мен камфордан асып түседі.

Көрсетілуі:

Барбитураттармен жедел улану.

Барбитураттармен, тиобарбитураттармен және анестезияға арналған басқа құралдармен анестезия кезінде тыныс алудың тоқтауы.

Барбитураттармен және тиобарбитураттармен наркозды тоқтату және наркоз кезінде оятуды жеделдету үшін; ауыр гипоксия.

Ересектер үшін бір реттік доза 10-50 мг құрайды, балалар үшін доза баланың дене салмағы ересек адамның орташа дене салмағынан аз болған сайын азаяды. Енгізу жиілігі клиникалық жағдайға байланысты. Жалпы доза уланудың ауырлығына, пациенттің жағдайына байланысты. Құрысулар пайда болған кезде енгізуді тоқтату керек.

Жанама әсерлері: жүрек айну, құсу, бұлшықеттің қисаюы, құрысулар, аллергиялық реакциялар. Опиоидты анальгетиктердің артық дозалануы аясында анальгетиктерді енгізу кезінде құрысулар мүмкін. Гистаминдік H1-рецепторлардың блокаторларымен уланған жағдайда аналептиктердің осындай әсері туралы хабарламалар бар.

Этимизол

Тыныс алу орталығына тікелей селективті әсер етеді: сопақша мидың тыныс алу орталығын қоздырады, гуморальды ынталандыруларға (CO2) және жүйке импульстарына сезімталдығын арттырады.

Тыныс алу орталығының қозуы тыныс алудың өткір тереңдеуі мен жоғарылауында, өкпе желдетуінің жоғарылауында көрінеді (тыныс алу орталығының жүйке элементтері таусылмайды) . ОПСС мен қан қысымын арттырады.

Ми қыртысының құрысу белсенділігін арттырмайды, седативті әсер көрсетеді, мазасыздық жағдайын жояды. ФДЭ бәсеңдетеді, жасушаішілік цАМФ жиналуына ықпал етеді, гликогенолизді күшейтеді және ОЖЖ, бұлшықет және басқа да тіндердегі метаболикалық процестерді белсендіреді.

Қысқа мерзімді есте сақтауды жақсартады және ақыл-ой қабілеттерін біршама арттырады.

Сондай-ақ бронхолитикалық, қабынуға қарсы және аллергияға қарсы әсерге ие, бұл AКТГ гипофизінің шығарылуын ынталандыруға және осыған байланысты қандағы ГКС концентрациясының жоғарылауына байланысты.

Орташа миотропты спазмолитикалық әсерге ие, қаңқа бұлшықеттерінің жиырылуын ынталандырады.

Қолдану көрсеткіштері:

Тыныс алу орталығын ынталандыру: есірткі анальгетиктерімен, көміртегі тотығымен улану; жалпы анестезия кезінде және одан кейін; өкпе ателектазы; өкпе гиповентиляциясы;

аллергиялық реакциялар; жаңа туған нәрестелердің асфиксиясы; постасфиксиялық жағдайлар және нәрестелердегі тыныс алу жолдарының бұзылуының алдын-алу.

Бронходилатациялаушы дәрілік зат ретінде: ӨСОА; бронх демікпесі.

Қабынуға қарсы агент ретінде: артрит; полиартрит.

Астено-депрессиялық синдром.

Көк тамырға (баяу), бұлшықетке, тері астына. Тыныс алуды ынталандыру үшін - 0. 6-1 мг/кг 1-2 рет / тәулігіне 1. 5% ерітінді.

Жанама әсері:

Жүрек айну, құсу, бас айналу, қозғалыс қозуы, тремор, ұйқының бұзылуы, мазасыздық.

Цититон

Тыныс алу орталығының рефлекторлық қозуын тудырады, вазомотор орталығын, симпатикалық ганглияны және бүйрек үсті бездерін ынталандырады, бұл қан қысымының жоғарылауына әкеледі.

Қолдану көрсеткіштері:

Асфиксия (ауыр тыныс алу бұзылыстары), оның ішінде жаңа туған нәрестелерде, шок, коллапс (қан қысымының күрт төмендеуі), операция кезінде тыныс алудың тоқтауы жарақат, анестезия, интоксикация, улану (тұншықтыратын улы заттар, көміртегі тотығы, морфин, гидроциан қышқылы) .

Қолдану тәсілі:

Көктамырға және бұлшықетке 0, 5-1 мл.

Жоғары бір реттік доза - 1 мл, тәуліктік - 3 мл.

12 айға дейінгі балаларға - 0, 1-0, 15 мл; 2-5 жас - 0, 2-0, 3 мл; 6-12 жас - 0, 3-0, 5 мл.

Жанама әсерлері:

Жүрек ырғағының баяулауы, жүрек айнуы, құсу.

Қарсы көрсеткіштер:

Гипертония (қан қысымының тұрақты көтерілуі), атеросклероз, өкпе ісінуі, ішкі қан кету және үлкен тамырлардан қан кету.

Лобелин гидрохлориді

Тыныс алу аналептигі, үшіншілік амин. Каротидті гломерулалардың рецепторларына Н-холиномиметикалық әсер етеді және тыныс алу орталығын (және сопақша мидың бірқатар басқа орталықтарын) рефлексивті түрде қоздырады. Вагус нервінің орталықтары мен ганглияларының белсенділенуіне байланысты алдымен қан қысымын төмендетеді, содан кейін оны негізінен симпатикалық ганглия мен бүйрек үсті бездеріне ынталандырушы әсер ету арқылы арттырады.

Қысқа мерзімге қолданылады. Жоғары дозаларда лобелин құсу орталығын қоздырады, терең тыныс алу депрессиясын, тонико-клоникалық құрысуды, жүрек ұстамасын тудырады.

Лобелиннің темекі шегуден бас тарту құралы ретіндегі әсер ету механизмі, никотиннің организмде өзара әрекеттесетін бірдей рецепторлар мен биохимиялық субстраттар саласындағы бәсекелестік қатынастармен байланысты.

Қолдану көрсеткіштері:

Тыныс алудың рефлекторлық тоқтауы негізінен тітіркендіргіш заттарды жұту немесе көміртегі тотығымен улану кезінде; операциядан кейінгі кезеңде.

Темекі шегуден бас тартудың қосымша құралы ретінде.

Дозалау режимі:

Көк тамырға немесе бұлшықетке енгізу кезінде ересектер үшін бір реттік доза 3-5 мг, балалар үшін жасына байланысты - 1-3 мг құрайды.

Ішке - темекі шегуден бас тарту құралы ретінде. Дозаны жеке белгілейді.

Жанама әсері:

Жедел енгізу кезінде: апноэ, брадикардия, жүрек өткізгіштігінің бұзылуы. Ішке қабылдаған кезде: жүрек айну, құсу, тремор, бас айналу, жөтел.

Кордиамин

ОЖЖ, әсіресе сопақша мидың орталықтарын ынталандырады - тыныс алу және вазомотор. Тыныс алу орталығының қозуы ішінара каротидті шумақтарының хеморецепторларының қозуымен байланысты рефлекторлық әсерге байланысты. Кордиаминнің әсерінен тыныс алу тездейді және тереңдейді, бастапқы гипотензия болса, қан қысымы көтеріледі.

Препарат жүрекке тікелей ынталандырушы әсер және вазоконстрикторлы әсер етпейді.

Үлкен (уытты) дозаларда Кордиамин клоникалық құрысуды тудыруы мүмкін.

Қолдану көрсеткіштері:

жұқпалы аурулары бар науқастарда өкпенің тыныс алу функциясының әлсіреуі, әсіресе реконвалесценция кезеңінде;

гипотоникалық күй;

Ұқсас жұмыстар

Иммуноқуаттандырғыш дәрілер

Эфферентті жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілер

Асқазан бездерінің секрециясы бұзылу

Асқазан бездерінің секрециясы бұзылуында қолданатын дәрілер

Рефлексті әсерлі қақырық түсіретін дәрілері

Бронхтық демікпе туралы түсінік